Çalıkuşu Özet - Çalıkuşu Kitap Özeti

Reşat Nuri Güntekim Çalıkuşu
Çalıkuşu Reşat Nuri Güntekin Kitap Özeti

KİTABIN ADI : ÇALIKUŞU
KİTABIN YAZARI : REŞAT NURİ GÜNTEKİN
YAYIN EVİ : İNKILAP KİTAPEVİ, ANKARA
BASIM YILI : 1999

Kitabın Konusu

Bir subay kızı olan Feride ile teyzesinin oğlu Kamuran aralarında yaşanan ve araya çoğu engel girmesine karşın birbirlerine karşısında sonsuz aşklarını anlatıyor

Kitabın Özeti

Pek ufak yaşındayken annesi ölen Feride, babası da sınır hudut dolaşan bir subay olduğu için büyükannesinin yanında büyümüştür Mektep çağına gelince Feride ’yi İstanbul ’da fakat bir Fransız kız yatılı okuluna yollamışlardır Feride şen, zeki, fazla asi, ele avuca sığmaz çok hareketli bir kızdır Fırsat buldukça bir erkek gibi ağaçlara tırmanıp daldan dala atladığı için öğretmenlerinden biri onu çalıkuşuna benzetmiş, sonradan da bu benzetme, onun adı olarak kalmıştır

Babasının da ölmesi üzerine Feride ’nin, yakını olarak yalnızca bir teyzesi kalmıştır Feride, okulun büyüklü küçüklü tatillerini tekrar tekrar teyzesinin evinde geçirmektedir Bu teyzenin Kamuran adlı, Feride ’ den büyük bir oğlu vardır Kamuran Feride ’ ye rağmen ağır başlı, kız gibi bir erkekdir Bu yüzden Feride sürekli onla dalga geçmektedir Lakin bunların aralarında Kamuran, Feride ’yi farkinda olmadan büyük bir aşkla sevmeye başlamışdır Bu sevgi bir süre sonra karşılıkta görür Feride de Kamuran ’a karşılık vermektedir Feride ’ nin teyzeside bu durumu çok istediği için, Feride okulunu bitirdikten sonra iki gencin evlenmeleri kararlaştırılır

Nikah hazırlıkları tamamlanmak üzereyken, bir gün kadının teki çıka gelir ve Feride ’ye Kamuran ’ın Avrupa ’da bulunduğu sırada orada bir kızla aşk yaşadığını söyler Bu durum hiçbir şeyi tasasız gibi görünen Feride ’yi çok içten etkilemiştir Feride bunun sonucunda gururuna yenilir ve derhal teyzesinin evinden uzaklaşır, yolunu izini kaybettirir Bu yüzden evlenmede gerçekleşemez

Feride nereye gideceğini düşünürken onu çok seven sütannesi aklına kazanç ve oraya gider Sütannesi onu görür görmez çok sevinmiştir Feride bir vakit sütannesinin evinde kalır bu arada oraya buraya başvurur bir iş için çünkü sütannesini daha fazla rahatsız edemeyeceğini ve yan paranın da ona çok fazla yetmeyeceğini bilmektedir Başvurularının sonunda Anadolu ’da bir ilkokul öğretmenliği elde eder Acilen o capcanlı hiçbir şeyi umursamayan genç kız artık bir öğretmen olmuştur Feride Anadolu ’yu hiç yadırgamaz Zeyniler adlı bir köyde öğretmenliğe başlar Zeyniler köyü Anadolu ’nun çok ücra bir köşesindedir Bu köyde Feride yaptığı herşeyi günlüğüne yazmaya başlar

Bir zamanlarının hayat dolu asi genç kızı hemen hayatı tanınma yolundadır İster istemez ağır başlı olmayı öğrenmiştir Lakin başına gelen bunca şeye rahmen kötümser değildir O köydeki yoksul üstü yırtık pırtık olan öğrencilerini çok sevmiştir Öğrencilerinin her biriyle ayrı olarak ilgilenmek ona büyük bir haz vermektedir Öğrencileri arasında Munise adında besbelli kalmış, annesi fena yola düşmüş bir kız vardır Annesi yüzünden köylüler kızıda hiç sevmiyorlar Feride, Munise ’ye acır ve onu evlatlık alır Feride çok mutlu olmuştur , aynı zamanda Munise ’de çok sevinmiştir bu olaya

Bir vakit sonra Zeyniler köyü okulu da kapatılır İşsiz kalan Feride diğer bir yerde öğretmenlik yerine getirmek için müracaat etmek nedeniyle ile gider Ulusal Eğitim Müdürlüğü ’nde eski bir mektep arkadaşına rastlar ve onunla Fransızca konuşur, Ulusal Eğitim Müdürü de bu olayı görünce, Feride ’ yi merkezde kız öğretmen okulunda fransızca öğretmeni olarak görevlendirir Feride bedensel olarak çok hoş bir kızdır ve bu somut güzelliğinin burda çok artı göze çarpması Feride ’yi endişelendirir Ayrıca Feride ’nin öğretmenlik yaptığı okuldaki müzik öğretmenide Feride ’ye karşı büyük bir aşk duymaktadır Fakat bu aşk bir ümitsiz vakadır Ayrıca şehirde büyük dedikodularada yol açmıştır Feride ’ nin burda peşine bir fazla erkek düşmüştür Bu koşul ise Feride ’yi endişelendirmektedir Bu yüzden tayinini ister Bu Nedenle birkaç yer dolaşır Bir sürede İzmir ’de varlıklı bir ailenin kızlarınada özel ders verir Ama Feride ’nin gittiği tekrar muthiş fiziği ve güzelliği başına tasa açmaktadır Feride bu güzelliği ve yalnızlığı fazla kişinin dikkatini çekmektedir

Feride daha Zeyniler ’de iken bir askerin yaralanması ve oraya getirilmesi esnasında doktor Hayrullah Beyle tanışmıştır Hekim, Feride ’ye bu kadar hoş bir kızın böyle bir yerde ne aradığını, kesinlikle bir aşk meselesi yüzünden gelmiş olduğunu söylemiş Feride ise bunu reddetmistir Yıllardan daha sonra her tarafta Kuşadasın ’da buluşurlar Bu sırada Feride ’nin okulu kapatılıp hastaneye çevrilmiştir Feride artık doktorum himayesine girmiştir Bir hasta bakıcı gibi doktora yardım etmiştir Hekim Feride ’yi ve artık büyümüş olan Munise ’yi kendi öz kızları gibi sevmektedir Ama bu sırada hekim birgün ağır hastalığı olan birine bakmaya gittiği zaman Munise ağır bir sekilde hastalanır Doktor dönesiye dek kız yavaşça, acı çeke çeke ölür Munise ’nin nezle sanılan hastalığı kuşpalazıdır

Feride, Munise ’ nin ölmesinden sonradan kendini kaybedecek şekilde hastalanır Günlerce doktorun evinde yatar İyileştiği sıralarda hekim Hayrullah bey ne kadar ihtiyar olursa olsun ikisi için bir söylenti cıkmıştır Bu da o zamanın şartlarından nedeniyle olmuştur Kasabayı türlü dedikodular alıp götürmektedir Bekar bir erkeğin evinde genç hoş ve bekar bir kadının olması çok artı dedikoduya yol açmıştır Hekim bu dedikodulardan kurtulmak için çok pratik bir yol bulmuştur Feride ’yi de zorla ikna ederek evlenmişlerdir Fakat tabiki bu evlilik sadece kağıt üzerindedir ve dedikoduların bitmesi içindir Feride doktoru babası gibi sevmektedir Doktor, Feride ’nin defterini bulmuş ve tamamen kadar okumuştur Feride ’nin her şeye rağmen Kamuran ’ı sevdiğini öğrenmiştir Dar incelemeler yapar Kamuran bu zaman içinde evlenmiş ve eşi ölmüştür Derhal dört yaşlarındaki çocuğu ile yaşamaktadır Doktor, Kamuran ’a bir mektup yazan ve bu mektupta Kamuran ’a tüm olan biteni anlatır Feride ise bu sırada defterinin kaybolduğunu sanmaktadır ve defterini bütün aramalarına karşın bulamamıştır Doktor yazdığı mektupla defteri ve bir takım belgeleri paket haline getirmiştir Feride ’ye ölümünden sonradan bu paketi Kamuran ’a götürmesini vasiyet etmiştir Doktor zaten oldukça yaşlıdır bu yüzden kısa bir süre sonradan da ölür

Feride, doktorun ölümünden sonradan, ayrıca paketi vazgeçmek ayrıca de çok özlediği teyzesini görmek üzere, Tekirdağ ’a teyzesinin yanında gider Niyeti orda fazla kalmamaktır Paketi teslim edip bir iki gün kalıp Kuşadası ’na geriye dönmektir O günlerde ne rastlantı ki dinlenmek için Kamuran ’da Tekirdağ ’a gelmiştir Feride paketin içinde neler bulunduğunu bilmemektedir Bu içinde neler bulunduğunu bilmediği paketi teslim eder Fakat doktorun öldüğünü onlardan gizlemiştir Bu Nedenle Kuşadasın ’da doktorun yaşadığı bahanesiyle zorlanmadan geriye doğru dönebileceğini ummaktadır Ama umduğu gibi olmaz teyzesi bu paketi Feride gitmeden bir gün evvelden Kamuran ’a verir Kamuran o gece kardeşiyle birlikte defteri okur Böylece, Feride ’nin kendisini hala sevmekte olduğunu anlar Ayrıca de doktorun tembihlerini öğrenir Kendisiyse, Feride gittiğinden beri Feride ’yi unutamamiştir ve hala sevmektedir

Feride, yeterince kaldığını ve geri dönmesi gerektiğini söyleyerek yola çıkmak üzere hazırlanır Feride hayatla fazla didişmiş ve artık bu gücünü yitirmiştir Bundan Böyle doktorunda olmadığı Kuşadası ’na gitmek onunda hic işine gelmemektedir Kuşadası ’na dönmek, Feride ’yi fazla fazla üzmüştür Lakin bu durumunu etrafındakilere hiç emin etmemektedir Bunu atrafındakilerin anlamasını istemez Feride ’yi götürecek araba kapıya yaklaşır Fakat bu bir oyundur Kamuran ve kardeşinin hazırladığı bir oyundur Feride arabaya yaklaştığı zaman arabadan pat diye Kamuran iner ve Feride ’yi kucaklar Zaten tüm konut halkıda Feride ’ nin baştan yuvadan uçmasını istemiyorlardır Bunun için tüm konut halkı elbirliği yapmıştır Feride ’nin bütün istemiyormuş gibi davranmaları olmaz demeleri falan boşadır Kırık dökük kelimelerle bu oyundan kurtulmaya çalışmıştır fakat beyhude kurtulamamıştır Çünkü, Kamuran artık kararlıdır ve ikinci bir gaflete düşmeyecektir Bunu Feride ’ye de onu bir daha kaybetmeyi göze alamayacağını ve onu şu lahza bile deliler gibi sevdiğini söyler Çalıkuşu, kuytu bir mutlulukla ve huzurla kendini Kamuran ’ın kollarına atar

Kitabın Ana Fikri

Aşkın araya ne girerse girsin katiyen değil olmayacağıdır

Kitaptaki Olay ve Kişilerin Değerlendirilmesi

Feride(Çalıkuşu) : Fransız okulundan mezun; çok hoş, yaramaz, canlı, cıvıl cıvıl, afacan, duygusal ve akıllı, canayakın, şirin bir İstanbul kızıdır

Kamuran : Feride ’nin teyzesinin çok kibar, yakışıklı, sarışın, yüksek öğrenimli, lakin zenginliğinden nedeniyle herhangi bir işle uğraşmayan oğludur

Doktor Hayrullah : Canayakın, iyi kalpli, ihtiyar, sevimli, azıcık inatçı ve sinirli biridir Hayatını insanların mutluluğuna adamıştır

Munise : Küçük, sarışın ve güzel bir köy kızıdır Güzel olduğu kadar zeki ve nazik bir kızdır Feride ’nin yalnız geçen günlerinin tek dayanağı olmuştur

Kitap Hakkında Kişiye Özel Görüşler

Kitap, bir romantik roman olduğu için, özellikle şehvetli insanların ellerinden bırakamayacakları bir kitaptır Kitap sade bir dille yazıldığı için akan ve sürükleyicidir Olayların büyük bir bölümünün Anadolu ’nun köylerinde geçmesi romana bambaşka bir hava vermiştir Romanda kullandığı idealist bir kişilik olan Feride, insanın idealleri uğruna birçok şeyden vazgeçebileceğini göz önüne sermiştir *