Çalıkuşu roman özeti

Çalıkuşu

O Kadar küçük yaşındayken annesi ölen feride, babası da sınır sınır dolaşan bir subay olduğu için büyükannesinin yanına büyümüştür Okul çağına gelince Feride yi İstanbul da fakat bir Fransız kız yatılı okuluna yollamışlardır Feride neşeli, zeki, çok asi, ele avuca sığmaz fazla hareketli bir kızdır Fırsat buldukça bir erkek gibi ağaçlara tırmanıp daldan dala atladığı için öğretmenlerinden biri onu çalıkuşuna benzetmiş, sonra da bu benzetme, onun adı olarak kalmıştır

Babasının da ölmesi üstüne Feride nin, yakını olarak sadece bir teyzesi kalmıştır Feride, okulun büyüklü küçüklü tatillerini her zaman teyzesinin evinde geçirmektedirBu teyzenin Kamuran adlı, Feride den büyük bir oğlu vardır Kamuran Feride ye rağmen ağır başlı, kız gibi bir erkekdir Bu yüzden Feride sürekli onla dalga geçmektedir Lakin bunların arasında Kamuran, Feride yi farkinda olmadan büyük bir aşkla sevmeye başlamışdır Bu sevgi bir sure sonradan karşılıkta görür Feride de Kamurana karşılık vermektedir Feride nin teyzeside bu durumu fazla istediği için, Feride okulunu bitirdikten sonra iki gencin evlenmeleri kararlaştırılır

Düğün hazırlıkları tamamlanmak üzereyken, bir gün kadının teki çıka kazanç ve Feride ye Kamuran ın Avrupa da bulunduğu sırada orda bir kızla aşk yaşadığını söyler Bu durum hiçbir şeyi tasasız gibi görünen Feride yi çok içten etkilemiştir Feride bunun sonucunda gururuna yenilir ve anında teyzesinin evinden uzaklaşır, yolunu izini kaybettirir Bu yüzden evlenmede gerçekleşemez

Feride nereye gideceğini düşünürken onu çok seven süt annesi aklına gelir ve oraya gider Süt annesi onu görünce çok sevinmiştir Feride bir zaman süt annesinin evinde kalır bu arada oraya buraya başvurur bir iş için çünkü süt annesini daha fazla rahatsız edemeyeceğini ve yan paranın da ona çok artı yetmeyeceğini bilmektedir Başvurularının sonunda Anadolu da bir ilkokul öğretmenliği elde eder Hemen o hayat dolu hiçbir şeyi dikkatsiz genç kız bundan böyle bir hoca olmuştur Feride Anadolu yu hiç yadırgamaz Zeyniler adlı bir köyde öğretmenliğe başlar Zeyniler köyü Anadolu nun çok ücra bir köşesindedir Bu köyde Feride yaptığı her şeyi günlüğüne yazmaya başlar

Bir zamanlarının capcanlı asi genç kızı şimdi hayatı tanınma yolundadırİster istemez ağır başlı olmayı öğrenmiştir Lakin başına gelen bunca şeye rahmen karamsar değildir O köydeki yoksul üstü yırtık pırtık olan öğrencilerini çok sevmiştir Öğrencilerinin her biriyle ayrı olarak ilgilenmek ona büyük bir müsamaha vermektedir Öğrencileri aralarında Munise adında apaçık kalmış, annesi kötü yola düşmüş bir kız vardır Annesi yüzünden köylüler kızıda hiç sevmiyorlar Feride, Munise ye acır ve onu evlatlık alır Feride cok mutlu olmuştur , aynı zamanda Munisede fazla sevinmiştir bu olaya

Bir vakit daha sonra Zeyniler köyü okuluda kapatılır İşsiz kalan Feride başka bir yerde öğretmenlik yerine getirmek için müracaat etmek amacıyla ile gider Milli Eğitim Müdürlüğünde eski bir mektep arkadasına rastlar ve onunla Fransızca konuşur, Ulusal eğitim müdürüde bu olayı görür görmez, Feride yi merkezde kız öğretmen okulunda fransızca öğretmeni olarak görevlendirir Feride somut olarak çok güzel bir kızdır ve bu fiziksel güzelliğinin burda fazla pozitif göze çarpması Feride yi endişelendirir Ayrıca Feride nin öğretmenlik yaptığı okuldaki müzik öğretmenide Feride ye karşısında büyük bir aşk duymaktadır Fakat bu aşk bir ümitsiz vakadır Keza şehirde büyük dedikodularada yol açmıştır Feride nin burda peşine bir çok erkek düşmüştür Bu şart ise Feride yi endişelendirmektedir Bu yüzden tayinini ister Böylece birkaç yer dolaşır Bir surede İzmirde zengin bir ailenin kızlarınada özel ders verir Fakat Feride nin gittiği yeniden muthiş fiziği ve güzelliği başına dert açmaktadır Feride bu güzelliği ve yalnızlığı fazla kişinin dikkatini çekmektedir

Feride daha Zeynilerdeyken bir askerin yaralanması ve oraya getirilmesi esnasında doktor Hayrullah Beyle tanışmıştır Hekim, Feride ye bu dek hoş bir kızın böyle bir yerde ne aradığını, muhakkak bir aşk meselesi yüzünden gelmiş olduğunu söylemiş Feride ise bunu reddetmistirYıllardan sonra tekrar Kuşadasın da buluşurlarBu sırada Feride nin okulu kapatılıp hastaneye çevrilmiştir Feride artık doktorum himayesine girmiştir Bir hasta bakıcı gibi doktora takviye etmiştir Hekim Feride yi ve artık büyümüş olan Munise yi kendi öz kızları gibi sevmektedir Oysa bu sırada hekim bir gün ağır hastalığı olan birine bakmaya gittiği zaman Munise ağır bir sekilde hastalanır Doktor dönesiye kadar kız yavaşça, acı çeke çeke ölür Munise nin nezle farzedilen hastalığı kuşpalazıdır

Feride, Munise nin ölmesinden sonradan kendini kaybedecek şekilde hastalanır Günlerce doktorun evinde yatar İyileştiği sıralarda hekim Hayrullah bey ne kdar yaşlı olursa olsun ikisi için bir söylenti cıkmıştır Bu da o zamanın şartlarından dolayı olmuştur Kasabayı türlü dedikodular alıp götürmektedir Bekar bir erkeğin evinde genç hoş ve bekar bir kadının olması cok fazla dedikoduya yol açmıştır Doktor bu dedikodulardan kurtulmak için fazla pratik bir yol bulmuştur Feride yide zor kullanarak ikna ederek evlenmişlerdir Fakat tabiki bu izaç sadece kağıt üzerindedir ve dedikoduların bitmesi içindir Feride doktoru babası gibi sevmektedir Hekim, Feride nin defterini bulmuş ve doğru değin okumuştur Feride nin her şeye rağmen Kamurano sevdiğini öğrenmiştir Rahat incelemeler yapar Kamuran bu zaman içinde evlenmiş ve eşi olmüştür Hemen dört yaşlarındaki çocuğu ile yaşamaktadır Doktor, Kamurana bir mektup yazar ve bu mektupta Kamuran a tüm olan biteni anlatır Feride yse bu sırada defterinin kaybolduğunu sanmaktadır ve defterini bütün aramalarına karşın bulamamıştır Doktor yazdığı mektupla defteri ve bir takım belgeleri paket haline getirmiştir Feride ye ölümünden sonradan bu paketi Kamuran a götürmesini vasiyet etmiştirDoktor zaten oldukça yaşlıdır bu yüzden kısa bir süre daha sonra da ölür

Feride, doktorun ölümünden sonradan, hem paketi ayrılmak keza de çok özlediği teyzesini bakmak üzere, Tekirdağı na teyzesinin yanına gider Niyeti orda pozitif kalmamaktır Paketi teslim edip bir iki gün kalıp Kuşadası na geriye dönmektir O günlerde ne tesadüf oysa dinlenmek icin Kamuran da tekirdagı na gelmiştir Feride paketin içinde neler bulunduğunu bilmemektedir Bu içinde neler bulunduğunu bilmediği paketi teslim eder Ama doktorum öldüğünü onlardan gizlemiştir Böylece Kuşadasın da doktorun yaşadığı bahanesiyle zorlanmadan geriye dönebileceğini ummaktadır Lakin umduğu gibi olmaz teyzesi bu paketi Feride gitmeden bir gün evvelden Kamuran a verir Kamuran o gece kardeşiyle birlikte defteri okur Bu Nedenle, Feride nin kendisini hala sevmekte olduğunu anlar Hemde doktorun tembihlerini öğrenir Kendisiyse, Feride gittiğinden beri Feride yi unutamamiştir ve hala sevmektedir

Feride, yeterince kaldığını ve geri dönmesi gerektiğini söyleyerek yola çıkmak üzere hazırlanır Feride hayatla cok didişmiş ve bundan böyle bu gücünü yitirmiştir Bundan Böyle doktorunda olmadığı Kuşadası na gitmek onunda hic işine gelmemektedir Kuşadası na dönmek, Feride yi cok artı üzmüştür Fakat bu durumunu etrafındakilere hiç belirli etmemektedir Bunu atrafındakilerin anlamasını istemez Feride yi götürecek otomobil kapıya yaklaşır Lakin bu bir oyundur Kamran ve kardeşinin hazırladığı bir oyundur Feride arabaya yaklaştığı zaman arabadan aniden Kamuran iner ve feride yi kucaklar Zaten tüm konut halkıda Feride nin bitmiş yuvadan uçmasını istemiyorlardır Bunun için tüm ev halkı elbirliği yapmıştır Feride nin tüm istemiyormuş gibi davranmaları olmaz demeleri falan boşadır Kırık dökük kelimelerle bu oyundan kurtulmaya çalışmıştır fakat nafile kurtulamamıştır Çünkü, Kamran artık kararlıdır ve ikinci bir gaflete düşmeyecektir Bunu Feride yede onu bir daha kaybetmeyi göze alamayacağını ve onu suan bile deliler gibi sevdiğini söyler Çalıkuşu, kuytu bir mutlulukla ve huzurla kendini Kamuran ın kollarına atar



ROMANDAN ALINTI

İki saat daha sonra muhtar, Munise nin babasıyla beraber mektebe geliyordu Ben bu adamı kötü çehreli, korkunç, acımasız bir adam diye tasavvur ediyordum Halbuki küçük, hasta, bitkin bir ihtiyardı Bana, İstanbul lu olduğunu, lakin kırk seneden beri memleketini görmediğini söyledi Eski bir rüyayı anlatır gibi tereddütlerle Sarıyer den, Aksaray dan bahsetti Munise yi bana vermeye razı oluyordu; fakat ona o kadar cok acıdığını hissettim Çocuğu mesut etmek için elimden geleni yapacağımı, onu daima kendisine göstereceğimi vaadettim
Zeyniler in yoksul, karanlık mektebi bu güne değin, böyle bir kavram, böyle karnaval görmedi Bundan eminim Munise ile sevincimizden odalara, sofalara, sığamıyorduk Kahkahalarımız, saçaklardan uyuşmuş kuşları uyandırıyor gibi tavanlardan neşeli cıvıltılar geliyordu
Munise, birkaç saat içinde nazlı bir minik bayan halini almıştı Al faniladan bir elbisem vardı oysa, ben giyemezdim Onu bir tutam daraltıp kısaltarak ona koket bir kostüm yaptım Kız bu elbise içinde, nasıl anlatayım, bir içim su, ağza alınınca eriyen fondan şekerleri gibi bir şey oldu
Kar, bir gün evvelki şiddetini kaybetmekle beraber hala devam ediyordu Akşamdan evvel, çocuğu elinden tutarak bahçeye çıkardım Hatice hanım, Zeyni baba nın kandillerini yakmaya gidinceye değin gezdik, birbirimizi kovaladık, mezar taşları aralarında top muharebesi yaptık
Neşemiz, yaşlı kadının çatık yüzünü bile güldürmüştü: Haydi bundan böyle içeri girin, üşüyeceksiniz, hasta olacaksınız derken tatlı tatlı sırıtıyordu
Üşümek mi? İnsanın içinde güneş yanarken üşümek mi? Bu akşam, gökyüzü bana, batıdan doğuya kadar dallarını uzatmış bir ağaç gibi gözüktü; yavaşça sallandıkça, üstümüze çiçeklerini döken iri bir yasemin ağacı! *