Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Camın Yapısı nasıldır,
Camın ozellikleri nelerdir,
Cam nerelerde kullanılır ,
Camın kullanım alanları
Cam geniş kullanım alanı ile stratejik acıdan onemli bir maddedir
Cam keşfedilişinden gunumuze kadar, bir taraftan ceşitleri artarken, diğer taraftan da kullanıldığı yerler her gecen gun daha da genişlemiş, zamanla vazgecilmez bir tuketim maddesi olmuştur
Cam, inşaattan gıdaya, otomotivden eczacılığa, denizcilikten mobilyaya kadar cok farklı sektorlerde kullanılan onemli bir malzemedir Şuphesiz, camın bu kadar geniş kullanılmasının nedeni, ustun niteliklere sahip olmasıdır
Bilindiği uzere kullandığımız camlar, yapay camlardır; bununla birlikte, cam, yeryuzunde doğal olarak da bulunmaktadır Doğal cam, ‘obsidien ’ olarak bilinmektedir Doğadaki camın varlığı insanlara yol gostermiş, camdan yaygın bir bicimde faydalanabilmek mumkun olmuştur
Cam, maddenin katı ile sıvı arasındaki ozgun bir halidir Silis (kum) atomları, araya giren kalsiyum, potasyum, magnezyum ve sodyum atomları ile birlikte duzensiz bir tarzda birleşir Bu “duzensizlik sonucunda saydam, bozulmaz ve oldukca dayanıklı (catlama haric) bir madde ortaya cıkar Paslanmadığı, su gecirmediği ve saydam olduğu icin de akla gelebilecek hemen her alanda kullanılır
Cam, temasta bulunduğu gaz, sıvı ve katı haldeki maddelerin etkilerine karşı buyuk direnc gosterebilir Bu direnc, kimyasal dayanıklılık olarak tanımlanır Camın kimyasal dayanıklılığı ayarlanabilir ozelliktedir: Camdaki alkali oranının yuksekliği, camın kimyasal dayanıklılığını zayıflatırken; boroksit, aluminyum oksit, cinko oksit ve zirkonyum oksit, camın kimyasal dayanıklılığının artmasını sağlamaktadır
Bu ozelliği sayesinde, en sağlam bildiğimiz maddelerde bile saklayamadığımız cozucu, parcalayıcı bircok kimyasalı cam kaplarda tutabiliriz
Camın Ozel Yaratılışı
Camın fiziksel ozellikleri, insanların faydalanması icin ozel olarak dizayn edilmiştir: Camın şekillendirilmesinde en onemli etkenlerden biri, yuzey gerilimidir Bu ozellik, camın cok ince gozeneklere girmesine ve bunları doldurmasına imkan tanır
* Camın ozgul ağırlığı, kimyasal bileşimine bağlı olarak 2,27,2 gcm3 arasında değişmekle birlikte, genel kullanımda, pencere ve şişe camlarının yoğunluk değerleri, 2,32,6 gcm3 arasındadır Bu değerler daha yuksek olsaydı, cam şimdikinden cok daha ağır olacak ve pratikte kullanımı imkansız hale gelecekti Cam ısıtılarak, genleşme oranı, dolayısıyla sıcaklığa dayanıklılığı ayarlanabilir Oysa, diğer pek cok madde icin boyle bir durum soz konusu değildir Coğu cisim, cok sıcak ortamdan soğuk ortama gectiğinde bundan olumsuz etkilenir Oysa cam, genellikle 100350oC sıcaklıklardan soğuk su icerisine atıldığında, sıcaklık şoklarına dayanabilmektedir Ustelik, camın kimyasal bileşimindeki soda, potasyum ve kurşun oksitin oranı ile oynayarak, ısıya ve ısı değişimlerine dayanıklılığı arttırılabilmektedir Bu yapıldığında, camın ısıya dayanıksız hali ile dayanıklı hali arasında hicbir farklılık olmamaktadır Camın ısı sığası, camın sıcaklığı arttıkca yukselmektedir Her cam ceşidinin, değişik sıcaklıklardaki ısı sığaları farklı olduğu gibi, camların ısı sığalarının sıcaklıkla değişimleri de farklı olabilmektedir
* Camın mekanik ozellikleri de mucizevi niteliktedir Bazı ozel yontemlerle, camın dayanıklılığı yuksek oranda artırılabilmektedir Gunluk hayatta kullanılan bazı camların dayanıklılık uygulaması, 65130 kgcm2 ’dir Bununla birlikte, tasarımlarda; sertleştirilmiş bir urun icin, bu oran 10 katına cıkarak 1300 kgcm2 ’ye kadar ulaşabilmektedir Boyle camlar oldukca dayanıklı olur; tekme ya da cekic darbeleriyle dağılmaz Buna ek olarak, iki cam tabakasını, arasına başka bir kimyasal ekleyerek de dayanıklı hale getirmek mumkundur Bu yontemin, otomobil cağının başladığı yıllarda keşfedilmiş olması da oldukca dikkat cekicidir Focus dergisinin 1998 Kasım sayısında bu konu şu şekilde yer almıştır:
“Guvenli camın bulunması, tam da en cok ihtiyac duyulan zamanda gercekleştirildi: Motorlu taşıt cağında 1903 yılında Fransız kimyager Edouard Benedictus, deney tupunu laboratuvarının zeminine duşurdu Tup kırıldı; ancak, dağılmadan tek parca halinde kaldı Benedictus, kolodyum ihtiva eden sıvının buharlaşmasından sonra tupte kalan ince plastik tabakanın parcalanmayı engellediğini anladı Bunu not ettikten sonra bu konu uzerinde fazla duşunmedi Ancak, kaza yapan bir aracın icindeki kızın kırılan camlardan cok feci şekilde yaralanması, bu konuyu tekrar gundeme getirmesine neden oldu Daha onceki deneyiminden esinlenerek, iki cam tabakasının arasına seluloz nitrat yerleştirerek uc katlı camı oluşturdu Buluşu, 1920'lerde arabaların on camlarında kullanılmaya ve otomotiv endustrisinde ciddi şekilde taklit edilmeye başlandı
* Camın kullanışlılığını sağlayan ozellikleri bu kadarla da sınırlı değildir Yeni ya da kimyasal olarak temizlenmiş cam yuzeyler icin, statik surtunme katsayısı 1 ’e cok yakındır Bu sayede, camları kolayca temizlemek mumkun olmaktadır
* Camın elektriksel ozellikleri, genel kullanımı yanında, elektrik ureten ve elektrikle calışan cihazların yapımında geniş capta kullanılmasından dolayı da cok onemlidir Cam, genellikle elektrik akımına yuksek direnc gosteren bir madde olarak tanınmaktadır ‘Yuzey direnci ’ ve ‘hacim direnci ’ olarak ikiye ayırabileceğimiz bu direnclerden ilki, camın bulunduğu ortamdaki nem oranının artması ile azalmaktadır Hacim direnci ise coğunlukla, camdaki alkali oranı ile ve uretimi sırasında camın maruz kaldığı sıcaklıklarla oynanarak ayarlanabilir Camın hacim direnci, sıcaklığın yukselmesi ile azalır Camın uretimi sırasında yavaşca soğutulması, camın hacim direncini artırmaktadır
* Camın optik ozelliği, gunluk hayatımızın vazgecilmezleri arasına girmesini sağlamıştır Cama optik ozelliğini veren, kırılma indisindeki ozel ayardır Camın kırılma indisi, yapılarına gore 1,451,90 sınırları arasında değişmektedir Cam, ışığı gecirebildiği gibi iyi bir yansıtıcı da olabilmektedir
* Yansıtma ozelliği, cam yuzeyinin durumu ile yuzeye duşen ışığın dalga boyu ve yonune bağlıdır Silikat camları icin ortalama yansıtma yuzdesi %4 ’tur ve tamamen saydam bir cam, gelen ışığın %92 ’sini gecirmektedir Yansıtma kayıpları, cam yuzeyine konulacak ozel kaplama malzemeleri ile azaltılabilmektedir
* Camın ışık gecirgenliği, yansıtma ve emme ozelliklerini azaltmaktadır Gecirgenlik miktarı, dalga boyu uzunluğuna gore de buyuk farklılıklar gostermektedir Değişik renkler, camın gecirgenliğini etkilediği gibi, camın kimyasal bileşimi de, ozellikle kısa dalga boylarındaki ışınların gecmesinde etkili olmaktadır
* Camın yaratılması sayesinde ortaya cıkan bu nimetler Yuce Rabbimiz ’in bizlere sunduğu buyuk bir lutuftur Bugun teknolojik urunlerden ve bunların getirdiği konfordan yararlanabiliyorsak; bu Yuce Allah ’ın onları ihtiyaca gore ve surekli olarak yaratmasından kaynaklanmaktadır İnsanın yapması gereken ise; hayatı boyunca karşılaştığı her detayı Yuce Allah ’ın yarattığını bilmesi ve bunlar icin kesintisiz olarak şukretmesidir Unutulmamalıdır ki;
Goklerde ve yerde ne varsa tumu Allah'ındır Allah, her şeyi kuşatandır (Nisa Suresi, 126)
Cam Olmasaydı:
* Evlerimizde guneş ışığından mahrum olarak yaşardık,
* Mikroplar ve diğer mikroorganizmalar hakkında bilgi edinemezdik,
* Ay ve yıldızlar hakkında, gozumuzle gorduklerimiz dışında, fazla bir bilgimiz olmazdı,
* Temel goz rahatsızlıklarını gideremezdik,
* Laboratuvarlardaki bircok malzemeyi kullanamazdık,
* Aynalar olmazdı,
* Arabaların ustu ya da cevresi hep acık olurdu,
* İcini gorebildiğimiz yiyecek ve icecek kaplarımız olmazdı,
* Fotoğraf makineleri olmazdı,
* Televizyonlar ve bilgisayar monitorleri olmazdı,
* Ampul olmazdı; aydınlatmadan mahrum kalırdık,
* Otomobillerde dikiz aynaları olmazdı,
* Scanner (tarayıcı) ve fotokopi makineleri olmazdı,
* Yuksek data transferi ve ışık aktarımı yapan fiberoptik kablolar olmazdı,
* Camdan sus eşyaları olmazdı,
* Ateşe dayanıklı cam kaplar olmazdı,
* Seralar olmazdı,
* Vitraylar olmazdı,
* Saatleri okuyamazdık; okuyabildiklerimiz, dış etkenlere karşı korumasız olurdu,
* Ucaklar ve helikopterlerdeki pencereler olmazdı
İlmi Mercek Dergisi
Camın ozellikleri nelerdir,
Cam nerelerde kullanılır ,
Camın kullanım alanları
Cam geniş kullanım alanı ile stratejik acıdan onemli bir maddedir
Cam keşfedilişinden gunumuze kadar, bir taraftan ceşitleri artarken, diğer taraftan da kullanıldığı yerler her gecen gun daha da genişlemiş, zamanla vazgecilmez bir tuketim maddesi olmuştur
Cam, inşaattan gıdaya, otomotivden eczacılığa, denizcilikten mobilyaya kadar cok farklı sektorlerde kullanılan onemli bir malzemedir Şuphesiz, camın bu kadar geniş kullanılmasının nedeni, ustun niteliklere sahip olmasıdır
Bilindiği uzere kullandığımız camlar, yapay camlardır; bununla birlikte, cam, yeryuzunde doğal olarak da bulunmaktadır Doğal cam, ‘obsidien ’ olarak bilinmektedir Doğadaki camın varlığı insanlara yol gostermiş, camdan yaygın bir bicimde faydalanabilmek mumkun olmuştur
Cam, maddenin katı ile sıvı arasındaki ozgun bir halidir Silis (kum) atomları, araya giren kalsiyum, potasyum, magnezyum ve sodyum atomları ile birlikte duzensiz bir tarzda birleşir Bu “duzensizlik sonucunda saydam, bozulmaz ve oldukca dayanıklı (catlama haric) bir madde ortaya cıkar Paslanmadığı, su gecirmediği ve saydam olduğu icin de akla gelebilecek hemen her alanda kullanılır
Cam, temasta bulunduğu gaz, sıvı ve katı haldeki maddelerin etkilerine karşı buyuk direnc gosterebilir Bu direnc, kimyasal dayanıklılık olarak tanımlanır Camın kimyasal dayanıklılığı ayarlanabilir ozelliktedir: Camdaki alkali oranının yuksekliği, camın kimyasal dayanıklılığını zayıflatırken; boroksit, aluminyum oksit, cinko oksit ve zirkonyum oksit, camın kimyasal dayanıklılığının artmasını sağlamaktadır
Bu ozelliği sayesinde, en sağlam bildiğimiz maddelerde bile saklayamadığımız cozucu, parcalayıcı bircok kimyasalı cam kaplarda tutabiliriz
Camın Ozel Yaratılışı
Camın fiziksel ozellikleri, insanların faydalanması icin ozel olarak dizayn edilmiştir: Camın şekillendirilmesinde en onemli etkenlerden biri, yuzey gerilimidir Bu ozellik, camın cok ince gozeneklere girmesine ve bunları doldurmasına imkan tanır
* Camın ozgul ağırlığı, kimyasal bileşimine bağlı olarak 2,27,2 gcm3 arasında değişmekle birlikte, genel kullanımda, pencere ve şişe camlarının yoğunluk değerleri, 2,32,6 gcm3 arasındadır Bu değerler daha yuksek olsaydı, cam şimdikinden cok daha ağır olacak ve pratikte kullanımı imkansız hale gelecekti Cam ısıtılarak, genleşme oranı, dolayısıyla sıcaklığa dayanıklılığı ayarlanabilir Oysa, diğer pek cok madde icin boyle bir durum soz konusu değildir Coğu cisim, cok sıcak ortamdan soğuk ortama gectiğinde bundan olumsuz etkilenir Oysa cam, genellikle 100350oC sıcaklıklardan soğuk su icerisine atıldığında, sıcaklık şoklarına dayanabilmektedir Ustelik, camın kimyasal bileşimindeki soda, potasyum ve kurşun oksitin oranı ile oynayarak, ısıya ve ısı değişimlerine dayanıklılığı arttırılabilmektedir Bu yapıldığında, camın ısıya dayanıksız hali ile dayanıklı hali arasında hicbir farklılık olmamaktadır Camın ısı sığası, camın sıcaklığı arttıkca yukselmektedir Her cam ceşidinin, değişik sıcaklıklardaki ısı sığaları farklı olduğu gibi, camların ısı sığalarının sıcaklıkla değişimleri de farklı olabilmektedir
* Camın mekanik ozellikleri de mucizevi niteliktedir Bazı ozel yontemlerle, camın dayanıklılığı yuksek oranda artırılabilmektedir Gunluk hayatta kullanılan bazı camların dayanıklılık uygulaması, 65130 kgcm2 ’dir Bununla birlikte, tasarımlarda; sertleştirilmiş bir urun icin, bu oran 10 katına cıkarak 1300 kgcm2 ’ye kadar ulaşabilmektedir Boyle camlar oldukca dayanıklı olur; tekme ya da cekic darbeleriyle dağılmaz Buna ek olarak, iki cam tabakasını, arasına başka bir kimyasal ekleyerek de dayanıklı hale getirmek mumkundur Bu yontemin, otomobil cağının başladığı yıllarda keşfedilmiş olması da oldukca dikkat cekicidir Focus dergisinin 1998 Kasım sayısında bu konu şu şekilde yer almıştır:
“Guvenli camın bulunması, tam da en cok ihtiyac duyulan zamanda gercekleştirildi: Motorlu taşıt cağında 1903 yılında Fransız kimyager Edouard Benedictus, deney tupunu laboratuvarının zeminine duşurdu Tup kırıldı; ancak, dağılmadan tek parca halinde kaldı Benedictus, kolodyum ihtiva eden sıvının buharlaşmasından sonra tupte kalan ince plastik tabakanın parcalanmayı engellediğini anladı Bunu not ettikten sonra bu konu uzerinde fazla duşunmedi Ancak, kaza yapan bir aracın icindeki kızın kırılan camlardan cok feci şekilde yaralanması, bu konuyu tekrar gundeme getirmesine neden oldu Daha onceki deneyiminden esinlenerek, iki cam tabakasının arasına seluloz nitrat yerleştirerek uc katlı camı oluşturdu Buluşu, 1920'lerde arabaların on camlarında kullanılmaya ve otomotiv endustrisinde ciddi şekilde taklit edilmeye başlandı
* Camın kullanışlılığını sağlayan ozellikleri bu kadarla da sınırlı değildir Yeni ya da kimyasal olarak temizlenmiş cam yuzeyler icin, statik surtunme katsayısı 1 ’e cok yakındır Bu sayede, camları kolayca temizlemek mumkun olmaktadır
* Camın elektriksel ozellikleri, genel kullanımı yanında, elektrik ureten ve elektrikle calışan cihazların yapımında geniş capta kullanılmasından dolayı da cok onemlidir Cam, genellikle elektrik akımına yuksek direnc gosteren bir madde olarak tanınmaktadır ‘Yuzey direnci ’ ve ‘hacim direnci ’ olarak ikiye ayırabileceğimiz bu direnclerden ilki, camın bulunduğu ortamdaki nem oranının artması ile azalmaktadır Hacim direnci ise coğunlukla, camdaki alkali oranı ile ve uretimi sırasında camın maruz kaldığı sıcaklıklarla oynanarak ayarlanabilir Camın hacim direnci, sıcaklığın yukselmesi ile azalır Camın uretimi sırasında yavaşca soğutulması, camın hacim direncini artırmaktadır
* Camın optik ozelliği, gunluk hayatımızın vazgecilmezleri arasına girmesini sağlamıştır Cama optik ozelliğini veren, kırılma indisindeki ozel ayardır Camın kırılma indisi, yapılarına gore 1,451,90 sınırları arasında değişmektedir Cam, ışığı gecirebildiği gibi iyi bir yansıtıcı da olabilmektedir
* Yansıtma ozelliği, cam yuzeyinin durumu ile yuzeye duşen ışığın dalga boyu ve yonune bağlıdır Silikat camları icin ortalama yansıtma yuzdesi %4 ’tur ve tamamen saydam bir cam, gelen ışığın %92 ’sini gecirmektedir Yansıtma kayıpları, cam yuzeyine konulacak ozel kaplama malzemeleri ile azaltılabilmektedir
* Camın ışık gecirgenliği, yansıtma ve emme ozelliklerini azaltmaktadır Gecirgenlik miktarı, dalga boyu uzunluğuna gore de buyuk farklılıklar gostermektedir Değişik renkler, camın gecirgenliğini etkilediği gibi, camın kimyasal bileşimi de, ozellikle kısa dalga boylarındaki ışınların gecmesinde etkili olmaktadır
* Camın yaratılması sayesinde ortaya cıkan bu nimetler Yuce Rabbimiz ’in bizlere sunduğu buyuk bir lutuftur Bugun teknolojik urunlerden ve bunların getirdiği konfordan yararlanabiliyorsak; bu Yuce Allah ’ın onları ihtiyaca gore ve surekli olarak yaratmasından kaynaklanmaktadır İnsanın yapması gereken ise; hayatı boyunca karşılaştığı her detayı Yuce Allah ’ın yarattığını bilmesi ve bunlar icin kesintisiz olarak şukretmesidir Unutulmamalıdır ki;
Goklerde ve yerde ne varsa tumu Allah'ındır Allah, her şeyi kuşatandır (Nisa Suresi, 126)
Cam Olmasaydı:
* Evlerimizde guneş ışığından mahrum olarak yaşardık,
* Mikroplar ve diğer mikroorganizmalar hakkında bilgi edinemezdik,
* Ay ve yıldızlar hakkında, gozumuzle gorduklerimiz dışında, fazla bir bilgimiz olmazdı,
* Temel goz rahatsızlıklarını gideremezdik,
* Laboratuvarlardaki bircok malzemeyi kullanamazdık,
* Aynalar olmazdı,
* Arabaların ustu ya da cevresi hep acık olurdu,
* İcini gorebildiğimiz yiyecek ve icecek kaplarımız olmazdı,
* Fotoğraf makineleri olmazdı,
* Televizyonlar ve bilgisayar monitorleri olmazdı,
* Ampul olmazdı; aydınlatmadan mahrum kalırdık,
* Otomobillerde dikiz aynaları olmazdı,
* Scanner (tarayıcı) ve fotokopi makineleri olmazdı,
* Yuksek data transferi ve ışık aktarımı yapan fiberoptik kablolar olmazdı,
* Camdan sus eşyaları olmazdı,
* Ateşe dayanıklı cam kaplar olmazdı,
* Seralar olmazdı,
* Vitraylar olmazdı,
* Saatleri okuyamazdık; okuyabildiklerimiz, dış etkenlere karşı korumasız olurdu,
* Ucaklar ve helikopterlerdeki pencereler olmazdı
İlmi Mercek Dergisi
