Sırça Süsleme sırça süslemeleri cami süslemeleri cam macunu nasıl yapılır vitray nasıl yapılır video çam ağacı çizilir Önceleri daima büyük mimari yapılarda rastlardık bu süsleme sanatına Fazla özel ve o büyük yapılara dair birşeydi sanki, onlara özeldi Camilerin pencerelerindeki o rengarenk camlardı bize göz kırpan, baktıran Veya önemli bir mekanın paravanıydı, tablosuydu, aynasıydı Size neler çağrıştırıyor öyle de bilinmez lakin her zaman geçmiştir nedense aklınıza gelen, pek yok mi? CAM SÜSLEME (VITRAY) SANATININ GELIŞIMI Sırça dekor sanatı, çok eski zamanlardan beri bilinmektedir Antik Çağ'a dek bu sanat kullanılıyordu Cam dekor sanatı aslen Doğu Akdeniz'den gelmektedir O zamanlarda da sırça üretimi yapılıyordu Kalın ve küçük boyuttaki camlar, mermerler, bronzlar ve ufak sırça parçaları ile birlikte bu sanat ortaya çıktı En eski boyalı vitray örnekleri 9 ve 10yy'da bulunmuştur sonradan vitray gotik mimarlığının yayılmasına koşut bir gelişme göstermiştir 1260 yıllarında yeni bir dönem başladı Bu tarihte vitray çok canlı ancak ışığı daha az geçiren renklerden yapılıyordu Osmanlı Devleti de yapılarında Sırça süsleme sanatını kullanmıştır Cami, konak, saray, türbelerde vs Karşılaşmak mümkündür Bilhassa bu yapıların tepelerinde görülen camlarda birleştirici madde olarak alçı kullanılmıştır Topkapı Sarayı, Şehzade Türbesi, Süleymaniye Camii, Yeni Cami bunlara örnek olarak gösterilebilir Günümüzde vitray giderek önem kazanmış, özellikle iç mimarlıkta daha fazla kullanılmaya başlanmıştır CAM SÜSLEME (VITRAY) TEKNIKLERI Sırça dekor sanatında uygulanan 5 teknik var: Mozaik vitray: Mozaik vitrayın yapımı için gerekli olan malzemeler; beyaz sırça materyalleri, transparan cam vitray boyası, siyah sırça vitray boyası, fırça, siyah kontur, 4030 mat sırça 40*30 ebatlarında olan camın mat tarafına siyah konturla taslak çizilir, çizilen eskizin içi fırça yardımı ile transparan cam vitray boyası ile boyanır Boyanan bölgelere camlar serpiştirilir ve kurumaya bırakılır Kuruduktan sonra eskiz siyah sırça vitray boyasıyla boyanır Bir süre daha kuruduktan sonra çerçeve yapılır Macunlu vitray: Macunlu vitrayın yapımı için gerekli olan malzemeler; yapılacak yerin ebadı dek cam alınır, selülozik vernik, selülozik tiner, renkli camlar, elmas, macun, ispirtolu kalem, pense ve silikon Ilk Kez taslak çizilir ve renklendirilir Eskiz camın altına yerleştirilir Rengine kadar cam alınır, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardımı ile sırça çizilen yerden kesilir Artı parçalar pense ile alınır ve kesilen sırça yerine koyulur Tüm parçalar bu şekilde kesildikten sonradan renkli camlar selülozik vernikle camdaki yerlerine yapıştırılır Bu işlem de bittikten daha sonra camların araları macun ile doldurulur Macun kuruduktan sonradan selülozik tinerle silinir Biten cam yapılan yere silikonla yapıştırılır Renkli camlar bu iki camın aralarında kalır Kurşunlu vitray: Kurşunlu vitrayın yapımı için gerekli olan malzemeler; renkli camlar, elmas, ispirtolu kalem, pense, havya, kurşun, pamuk, lehim, selülozik tiner Ilk Önce kroki çizilir ve renklendirilir Çizilen eskiz masa üzerinde sabitleştirilir, bir köşesi iki kurşunla havya yardımı ile lehim yapılır Rengine tarafından camlar alınır, eskizin üzerinde çizilir, daha sonra elmas yardımı ile cam çizilen yerden 1,5 mm dıştan kesilir Fazla parçalar pense ile alınır ve cam kurşuna yerleştirilir Açıkta kalan kısmı da kurşunla birleştirilip lehim yapılır Lehim yapılan yer pamuk yardımıyla silinir Operasyon bu şekilde devam eder Biten cam selülozik tinerle silinir ve yapılan yere yapıştırılır Boyalı vitray: Boyalı vitray için gerekli olan malzemeler; cam vitray boyaları, fırça, kontür Kroki çizilir ve renklendirilir Kroki camın altına yerleştirilir ve kontür ile çizilir daha sonra oluşturulan renkler boyanır ve operasyon biter Boyalı vitrayın başka bir tekniği de var Yukarıdaki malzemeler aynen kullanılıyor Fakat cam vitray boyası yerine fuxy cam vitray boyası ve leitz (saydam dosya) Eskiz çizilir ve renklendirilir Çizilen eskizin üzerine leitz yerleştirilir Kontürle eskiz üzerinden geçilir Kuruduktan daha sonra fuxy boya ile renklendirilir 45 saat kuruduktan sonradan eskiz leitz üzerinden çıkartılır Istenilen yere yapıştırılır Tifani: Tifani'nin yapımı için gerekli olan malzemeler; renkli camlar, elmas, ispirtolu kalem, pense, havya, bakır folyo, lehim Taslak çizilir ve renklendirilir Çizilen kroki sabitleştirilir Rengine tarafından camlar alınır, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardımıyla sırça çizilen yerden kesilir Fazla parçalar pense ile alınır Camın kenarları bakır folyo ile kaplanır Bütün parçalar bittikten sonradan camlar birbirine havya yardımıyla lehimlenir Biten sırça papılan yere yapıştırılır