camide nelere dikkat etmeliyiz
Camide dikkat edilecek hususlar
Camide Dikkat Edilmesi Gerekenler şoyledir;
1 Camiye girenin orada namazı bekleyenlere selam vermesi iyi olur Fakat camide sunneti kılıp, farzı beklerken, dışarıdan gelenin selamını almak, sunnet ile farz arasında bir şey okumak, konuşmak ve nafile namaz kılmak, sunnetin sevabını yok eder Vakit az ise, tefekkur veya kalben zikretmeli, vakit fazla ise, kaza namazı kılmalı! Eğer Kuranı kerim okunuyorsa, dinlemek cok sevaptır Sabahın sunnetini evinde kılıp gelen kimse de, camiye gelince, konuşmaz, sesli olarak bir şey okumaz
2 Camiye girince on safa durmalı, yaşlılar var diye geride durmamalı! Birinci safta yer varken, ikinci safta durmak mekruhtur Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(İmamın tam arkasında durana 100, onun sağındakilere 75, solundakilere 50 ve diğer saflarda duranlara da 25 sevap verilir) Şira
(Mescit ehline rahmet, once imama, sonra sağ taraftakilere, sonra da diğer saflara iner) Deylemi
(Allahu teala, ilk saftakilere rahmet eder, melekler de ilk saftakilere dua ve istigfar eder) Ebu Davud, Nesai, İ Ahmed
(En hayırlı saf, ilk saftır Sevabı en az olan da geri saflardır) Muslim
(İlk safın fazileti bilinseydi, oraya gecmek icin kura cekilirdi) Muslim
(Namaz kılarken cemaat icinde daha faziletli olanlara ilk safta, otekilere de, son safta bulunmak nasip olur) Muslim
Cennete girmek icin ne yapacağını soran bir zata, Peygamber efendimiz (Muezzin veya imam ol) buyurdu O da (yapamam) dedi (Oyle ise namazını ilk safta kıl) buyurdu (Buhari)
On safa gecerken kimseyi incitmemeli! Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Halkı incitmemek icin on safa gecmeyen, iki misli sevaba kavuşur) Taberani
3 Peygamber efendimiz, mescidin sağ tarafında bulunmanın daha sevap olduğunu soyleyince, Eshabı kiram, mescidin sağ tarafını doldurmaya başladı Sol tarafta acıklık kaldı Bunu goren Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Mescidin solundaki acıklığı dolduran, iki misli sevap kazanır) Taberani
Demek ki, once sağ tarafa durmak sol tarafa durmaktan daha sevaptır Solda boşluk kalırsa burayı doldurmak sağ taraftan daha sevaptır
4 Buyuk camide cemaat bir saf da olsa, yine sık durmak gerekir Safların sık olması, rahmetin gelmesine sebep olur Saflar sıklaştırılıp omuzlar birbirine sıkıca değmelidir! Eshabı kiram safta cok sık durduğundan elbiselerinin omuzları eskirdi Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Namazda omuz omuza sık durun! Acıklıkları kapatın ki, şeytan girmesin!) Hakim
(Hak teala safı sıklaştırana rahmet eder, safta boşluk bırakana gazap eder) Nesai
(Saftaki boşluğu dolduranın gunahları affolur) Bezzar
5 Buyuk camide ayaklar ile secde yeri arasından, kucuk camide, ayakları ile kıble duvarı arasından gecen gunaha girer Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Bir kimse, namaz kılanın onunden gecmenin, ne kadar cok gunah olduğunu bilseydi, gecmeyip, yuz yıl beklemeyi tercih ederdi) İbni Mace
Herkesin gelip gececeği yere durana da gunah olur Ancak on safta boş yer var iken, boşluğu doldurmak icin namaz kılanın onunden gecmek gunah olmaz Cunku bu kimse, kendisine olan hurmeti kaldırmış demektir Namaz kılanın onunden, insan veya hayvan gecmekle namaz bozulmuş olmaz Namazı bir sutre, yani direk gibi bir şeyin arkasında kılmak gerekir Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Namaza dururken sutre koyun! Gecmek isteyene mani olun!) İbni Mace
Gecene işaretle, yuksek sesle okumakla mani olmak caiz ise de, bunları yapmamak daha iyidir
6 Sunnet ile farz arasında dua, sure veya uc İhlas okumamalı Hele bunu adet haline getirmek bidattir İbadetlere ilave yapmak dini değiştirmek olur Hadisi şerifte, (İbadetleri bizim gibi yapmayan bizden değildir) buyuruluyor Peygamber efendimiz nasıl ibadet etmişse, mezhebimiz bunu nasıl bildirmişse, o şekilde ibadet edilir (Şunu da yapalım, otekini de ilave edelim) demek, dinde reform olur Asla caiz olmaz Sunnet ile farz arasında bir şey okumanın sunneti iskat iptal edeceği Bahrurraıkta da yazılıdır
7 Cemaatle namaz kılınırken, sunnete başlamak mekruhtur Sabah sunnetini kılmamış olan, sunneti kılarsa, cemaat ile namazda oturmayı da kacıracağını anlarsa, sunneti kılmaz, hemen imama uyar Cemaat ile ikinci rekatta oturabileceğini anlarsa, sunneti caminin dışında, sofada holde cabuk kılar Hol yoksa, icerde direk arkasında kılar Boyle yer yoksa sunneti kılmaz Cunku, cemaat ile kılınırken, nafile kılmak mekruhtur Mekruh işlememek icin sunnet terk edilir Cuma gunu imam minbere cıkınca sunnete başlamak da mekruhtur
8 Camide farzı yalnız kılmış olan, oğle ve yatsı namazlarında, yanında cemaatle namaz kılınmaya başlanırsa, ya cemaate uyup nafile olarak kılar veya camiden cıkar Diğer uc namazı yalnız kılmış olanın, cemaat ile kılınırken bile, cemaate uyup nafile olarak kılamayacağı icin, camiden cıkması vacip olur Cunku, orada bulunup da cemaate uymamak gunahtır
9 İtikafa niyet edenler haric, camide bir şey yiyip icmek mekruhtur Onun icin camiye girerken itikafa niyet etmelidir Ondan sonra ihtiyac olursa yiyip icmek mekruh olmaz
10 Camide oturmak sevaptır Hadisi şerifte, (Beş şey ibadettir: Az yemek, camide oturmak, Kabeye, Mushafa ve alimin yuzune bakmak) buyuruldu (Deylemi)
Camiye kotu niyetle, mesela ayakkabı calmak icin giren, gunah işlemiş olur Caminin Allahu tealanın sevdiği yer olduğunu duşunen kimse, burayı ziyarete de niyet ederse sevabı daha cok olur Namaz kılmayı beklemek icin, camide itikaf edip ahireti duşunmek icin, vaaz dinlemek icin de niyet ederse, her niyeti icin ayrı sevaba kavuşur
11 Cok kimse, sandalyeye, koltuğa oturmaya alıştığı icin camide diz ustu oturamıyorlar Ya bağdaş kuruyorlar veya ayaklarını dikerek oturuyorlar Mecbur kalmadıkca, boyle oturmak edebe uygun değildir Kuranı kerim okumak Allahu teala ile konuşmak demektir Kuranı kerim okunurken yaylanıp oturmak cirkin olur Tesbih cekerken, zikrederken de mumkun mertebe diz ustu oturmaya gayret etmelidir Muslumanların yanında da edepli oturmak gerekir Peygamber efendimiz, kızının yanında bile bir defa olsun, ayağını uzatıp oturmamıştır
Evliyadan bir zat, diz ustu oturmakla yorulmuş, biraz da bağdaş kurayım demiş Bağdaş kurup otururken, (Kole efendisinin yanında boyle mi oturur?) diye bir ses gelir O da artık omur boyu hep diz ustu oturur Kul olan da zaruret olmadıkca, Rabbinin huzurunda edepli oturmaya calışmalıdır
12 Muezzinlik yapanların bazı hususları bilmesi gerekir Mesela yuruyerek ikamet okunmaz İkamet okurken el bağlanmaz Uc istigfar, namazların sonunda okunur Sabah ve ikindinin farzından selam verip Allahumme entesselamu dedikten sonra, oğle, akşam ve yatsıda ise son sunnetten sonra okunur Muezzin, cemaatle namaz kılınırken arkada bir yerde durmaz, cemaatle beraber safa girer Cemaatten arkada muezzin yeri denilen yerde yalnız başına durması mekruhtur
13 Evde, camide veya minarede ezan kıbleye karşı okunur Hayyealessalah derken sadece yuzu sağa, hayyealelfelah derken yuzu sola dondurmek sunnettir Vucut dondurulmez Minarede ise donerek okurken de, goğus kıbleden başka yone dondurulmez
Ezan okunurken, Resulullah efendimizin ismini işiten, iki elin baş parmaklarını, gozlerinin ustune koyarak, (İki gozumun nurusun sen ya Resulallah) der Hazreti Ebu Bekri Sıddık, ezan okunurken, Resulullahın ismini işitince, iki baş parmağının tırnağını opup gozlerine surdu Peygamber efendimiz, sebebini sorunca, (Ya Resulallah, senin mubarek isminle bereketlenmek icin) dedi Peygamber efendimiz, (Guzel yaptın Boyle yapan goz ağrısı cekmez) buyurdu
14 Atalarımız, camileri loş yapmışlardır Fazla aydınlıkta kılmak, huşua engel olur Bu bakımdan camilerde fazla ışık yakmak hem huşua mani olmak, hem de israf yonunden mahzurludur Mubarek gecelerde, camide fazla ışık yakmak ise bidattir Kitap okurken, Kuranı kerim calışırken veya başka bir ihtiyac halinde, ihtiyac miktarı fazla ışık yakmakta mahzur olmaz
15 Cemaate yetişilemeyecek bile olsa, yine camiye giderken koşmamalı Peygamber efendimiz, (Namaza giderken koşmayın!) buyurdu Cemaate yetişebilmek icin koşmak mekruhtur
16 Yolda konuşmayacaksa, sabahın sunnetini evde kılmalı Hadisi şerifte buyuruluyor ki:
(Sabahın sunnetini evde kılmak, rızkın bereketine, ev halkı ile iyi gecime ve imanla olmeye sebep olur) İmadulislam
17 İmamın, son sunneti, farzı kıldığı yerde kılması mekruhtur Cemaatin aynı yerde kılması caizdir Yer değiştirmek icin birini cekip ona sıkıntı vermemelidir
18 Camide hikmet, guzel ahlak, nasihat bildiren şiir ve ilahileri ara sıra okumak gunah değildir Devamlı boyle vakit gecirmek mekruhtur
kaynak:mehmetalidemirbas
Camide dikkat edilecek hususlar
Camide Dikkat Edilmesi Gerekenler şoyledir;
1 Camiye girenin orada namazı bekleyenlere selam vermesi iyi olur Fakat camide sunneti kılıp, farzı beklerken, dışarıdan gelenin selamını almak, sunnet ile farz arasında bir şey okumak, konuşmak ve nafile namaz kılmak, sunnetin sevabını yok eder Vakit az ise, tefekkur veya kalben zikretmeli, vakit fazla ise, kaza namazı kılmalı! Eğer Kuranı kerim okunuyorsa, dinlemek cok sevaptır Sabahın sunnetini evinde kılıp gelen kimse de, camiye gelince, konuşmaz, sesli olarak bir şey okumaz
2 Camiye girince on safa durmalı, yaşlılar var diye geride durmamalı! Birinci safta yer varken, ikinci safta durmak mekruhtur Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(İmamın tam arkasında durana 100, onun sağındakilere 75, solundakilere 50 ve diğer saflarda duranlara da 25 sevap verilir) Şira
(Mescit ehline rahmet, once imama, sonra sağ taraftakilere, sonra da diğer saflara iner) Deylemi
(Allahu teala, ilk saftakilere rahmet eder, melekler de ilk saftakilere dua ve istigfar eder) Ebu Davud, Nesai, İ Ahmed
(En hayırlı saf, ilk saftır Sevabı en az olan da geri saflardır) Muslim
(İlk safın fazileti bilinseydi, oraya gecmek icin kura cekilirdi) Muslim
(Namaz kılarken cemaat icinde daha faziletli olanlara ilk safta, otekilere de, son safta bulunmak nasip olur) Muslim
Cennete girmek icin ne yapacağını soran bir zata, Peygamber efendimiz (Muezzin veya imam ol) buyurdu O da (yapamam) dedi (Oyle ise namazını ilk safta kıl) buyurdu (Buhari)
On safa gecerken kimseyi incitmemeli! Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Halkı incitmemek icin on safa gecmeyen, iki misli sevaba kavuşur) Taberani
3 Peygamber efendimiz, mescidin sağ tarafında bulunmanın daha sevap olduğunu soyleyince, Eshabı kiram, mescidin sağ tarafını doldurmaya başladı Sol tarafta acıklık kaldı Bunu goren Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Mescidin solundaki acıklığı dolduran, iki misli sevap kazanır) Taberani
Demek ki, once sağ tarafa durmak sol tarafa durmaktan daha sevaptır Solda boşluk kalırsa burayı doldurmak sağ taraftan daha sevaptır
4 Buyuk camide cemaat bir saf da olsa, yine sık durmak gerekir Safların sık olması, rahmetin gelmesine sebep olur Saflar sıklaştırılıp omuzlar birbirine sıkıca değmelidir! Eshabı kiram safta cok sık durduğundan elbiselerinin omuzları eskirdi Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Namazda omuz omuza sık durun! Acıklıkları kapatın ki, şeytan girmesin!) Hakim
(Hak teala safı sıklaştırana rahmet eder, safta boşluk bırakana gazap eder) Nesai
(Saftaki boşluğu dolduranın gunahları affolur) Bezzar
5 Buyuk camide ayaklar ile secde yeri arasından, kucuk camide, ayakları ile kıble duvarı arasından gecen gunaha girer Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Bir kimse, namaz kılanın onunden gecmenin, ne kadar cok gunah olduğunu bilseydi, gecmeyip, yuz yıl beklemeyi tercih ederdi) İbni Mace
Herkesin gelip gececeği yere durana da gunah olur Ancak on safta boş yer var iken, boşluğu doldurmak icin namaz kılanın onunden gecmek gunah olmaz Cunku bu kimse, kendisine olan hurmeti kaldırmış demektir Namaz kılanın onunden, insan veya hayvan gecmekle namaz bozulmuş olmaz Namazı bir sutre, yani direk gibi bir şeyin arkasında kılmak gerekir Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Namaza dururken sutre koyun! Gecmek isteyene mani olun!) İbni Mace
Gecene işaretle, yuksek sesle okumakla mani olmak caiz ise de, bunları yapmamak daha iyidir
6 Sunnet ile farz arasında dua, sure veya uc İhlas okumamalı Hele bunu adet haline getirmek bidattir İbadetlere ilave yapmak dini değiştirmek olur Hadisi şerifte, (İbadetleri bizim gibi yapmayan bizden değildir) buyuruluyor Peygamber efendimiz nasıl ibadet etmişse, mezhebimiz bunu nasıl bildirmişse, o şekilde ibadet edilir (Şunu da yapalım, otekini de ilave edelim) demek, dinde reform olur Asla caiz olmaz Sunnet ile farz arasında bir şey okumanın sunneti iskat iptal edeceği Bahrurraıkta da yazılıdır
7 Cemaatle namaz kılınırken, sunnete başlamak mekruhtur Sabah sunnetini kılmamış olan, sunneti kılarsa, cemaat ile namazda oturmayı da kacıracağını anlarsa, sunneti kılmaz, hemen imama uyar Cemaat ile ikinci rekatta oturabileceğini anlarsa, sunneti caminin dışında, sofada holde cabuk kılar Hol yoksa, icerde direk arkasında kılar Boyle yer yoksa sunneti kılmaz Cunku, cemaat ile kılınırken, nafile kılmak mekruhtur Mekruh işlememek icin sunnet terk edilir Cuma gunu imam minbere cıkınca sunnete başlamak da mekruhtur
8 Camide farzı yalnız kılmış olan, oğle ve yatsı namazlarında, yanında cemaatle namaz kılınmaya başlanırsa, ya cemaate uyup nafile olarak kılar veya camiden cıkar Diğer uc namazı yalnız kılmış olanın, cemaat ile kılınırken bile, cemaate uyup nafile olarak kılamayacağı icin, camiden cıkması vacip olur Cunku, orada bulunup da cemaate uymamak gunahtır
9 İtikafa niyet edenler haric, camide bir şey yiyip icmek mekruhtur Onun icin camiye girerken itikafa niyet etmelidir Ondan sonra ihtiyac olursa yiyip icmek mekruh olmaz
10 Camide oturmak sevaptır Hadisi şerifte, (Beş şey ibadettir: Az yemek, camide oturmak, Kabeye, Mushafa ve alimin yuzune bakmak) buyuruldu (Deylemi)
Camiye kotu niyetle, mesela ayakkabı calmak icin giren, gunah işlemiş olur Caminin Allahu tealanın sevdiği yer olduğunu duşunen kimse, burayı ziyarete de niyet ederse sevabı daha cok olur Namaz kılmayı beklemek icin, camide itikaf edip ahireti duşunmek icin, vaaz dinlemek icin de niyet ederse, her niyeti icin ayrı sevaba kavuşur
11 Cok kimse, sandalyeye, koltuğa oturmaya alıştığı icin camide diz ustu oturamıyorlar Ya bağdaş kuruyorlar veya ayaklarını dikerek oturuyorlar Mecbur kalmadıkca, boyle oturmak edebe uygun değildir Kuranı kerim okumak Allahu teala ile konuşmak demektir Kuranı kerim okunurken yaylanıp oturmak cirkin olur Tesbih cekerken, zikrederken de mumkun mertebe diz ustu oturmaya gayret etmelidir Muslumanların yanında da edepli oturmak gerekir Peygamber efendimiz, kızının yanında bile bir defa olsun, ayağını uzatıp oturmamıştır
Evliyadan bir zat, diz ustu oturmakla yorulmuş, biraz da bağdaş kurayım demiş Bağdaş kurup otururken, (Kole efendisinin yanında boyle mi oturur?) diye bir ses gelir O da artık omur boyu hep diz ustu oturur Kul olan da zaruret olmadıkca, Rabbinin huzurunda edepli oturmaya calışmalıdır
12 Muezzinlik yapanların bazı hususları bilmesi gerekir Mesela yuruyerek ikamet okunmaz İkamet okurken el bağlanmaz Uc istigfar, namazların sonunda okunur Sabah ve ikindinin farzından selam verip Allahumme entesselamu dedikten sonra, oğle, akşam ve yatsıda ise son sunnetten sonra okunur Muezzin, cemaatle namaz kılınırken arkada bir yerde durmaz, cemaatle beraber safa girer Cemaatten arkada muezzin yeri denilen yerde yalnız başına durması mekruhtur
13 Evde, camide veya minarede ezan kıbleye karşı okunur Hayyealessalah derken sadece yuzu sağa, hayyealelfelah derken yuzu sola dondurmek sunnettir Vucut dondurulmez Minarede ise donerek okurken de, goğus kıbleden başka yone dondurulmez
Ezan okunurken, Resulullah efendimizin ismini işiten, iki elin baş parmaklarını, gozlerinin ustune koyarak, (İki gozumun nurusun sen ya Resulallah) der Hazreti Ebu Bekri Sıddık, ezan okunurken, Resulullahın ismini işitince, iki baş parmağının tırnağını opup gozlerine surdu Peygamber efendimiz, sebebini sorunca, (Ya Resulallah, senin mubarek isminle bereketlenmek icin) dedi Peygamber efendimiz, (Guzel yaptın Boyle yapan goz ağrısı cekmez) buyurdu
14 Atalarımız, camileri loş yapmışlardır Fazla aydınlıkta kılmak, huşua engel olur Bu bakımdan camilerde fazla ışık yakmak hem huşua mani olmak, hem de israf yonunden mahzurludur Mubarek gecelerde, camide fazla ışık yakmak ise bidattir Kitap okurken, Kuranı kerim calışırken veya başka bir ihtiyac halinde, ihtiyac miktarı fazla ışık yakmakta mahzur olmaz
15 Cemaate yetişilemeyecek bile olsa, yine camiye giderken koşmamalı Peygamber efendimiz, (Namaza giderken koşmayın!) buyurdu Cemaate yetişebilmek icin koşmak mekruhtur
16 Yolda konuşmayacaksa, sabahın sunnetini evde kılmalı Hadisi şerifte buyuruluyor ki:
(Sabahın sunnetini evde kılmak, rızkın bereketine, ev halkı ile iyi gecime ve imanla olmeye sebep olur) İmadulislam
17 İmamın, son sunneti, farzı kıldığı yerde kılması mekruhtur Cemaatin aynı yerde kılması caizdir Yer değiştirmek icin birini cekip ona sıkıntı vermemelidir
18 Camide hikmet, guzel ahlak, nasihat bildiren şiir ve ilahileri ara sıra okumak gunah değildir Devamlı boyle vakit gecirmek mekruhtur
kaynak:mehmetalidemirbas