Canakkale Savaşı Bilgileri

Canakkale Zaferi
Canakkale Savaşı Hakkında Bilgi

Canakkale Savaşı yalnız bizim tarihimizin değil yakın dunya tarihinin en onemli savaşlarından biridir Canakkale Boğazı'nı savaş gemileriyle zorlayarak aşma, boylece İstanbul'a kavuşma isteği Avrupa buyuk devletlerinin oteden beri ozlemidir

imagescanakkalesavasibilgileri5ad6aea7ca52c

1914 yılında I Dunya Savaşı'nın başlamasıyla İtilaf devletleri bu isteklerini gercekleştirme fırsatının doğduğuna inandılar Bu inancla İngiltere ve Fransa işbirliği yaparak 3 Kasım 1914 gunu alacakaranlıkta Bozcaada'dan Boğaz'ın ağzına doğru yaklaştılar Buradan istihkamlarımıza doğru ateş actılar, İngilizler Seddulbahir ve Ertuğrul tabyalarını, Fransızlar da Anadolu yakasında Kumkale ve Orhaniye tabyalarını havantopu ile dovduler

Cephaneliğimize isabet eden top mermisiyle on bir ton barut havaya uctu, subay ve erlerimiz şehit duştu, İngiliz Donanma Komutanı Amiral Carden Canakkale onlerinde gosteriler yaptı, duşman denizaltıları boğazı gecmeye kalktılar

24 Kasım 1914 gunu bir Fransız denizaltısı Boğaz sularında goruldu bu denizaltıyı goren topcularımız duşman ustune ateş yağdırmaya başladı 2 Aralık gunu İngiliz denizaltısı da bir deneme yaptı Derinden engelleri aşarak Boğaz'a girdi Yediyuzelli metre ilerde bulunan Mesudiye zırhlısına torpil atarak bu gemimizi batırdı Zırhlımızda bulunan subaylardan on'u ve erlerimizden yirmi dordu şehit duştu

19 Şubat 1915 gunu duşman savaş gemileri oğleye kadar uzun menzilli bir bombardımana girişti Boğaz'a iyice sokuldular Tabyalarımız akşama doğru duşman savaş gemilerine karşılık verdi Ertuğrul ve Orhaniye tabyalarından atılan ateş karşısında duşman oldukca bocaladı

İtilaf devletleri gemileri diledikleri gibi ilerleyemiyor, amaclarına ulaşamıyordu Lodos fırtınasını başarısızlıklarının nedeni olarak goruyorlardı Havalar duzelince yeni saldırılar duzenlendi Yine sonuc alınamayınca duşman gemilerine komuta eden Amiral Carden gorevden alındı Yerine 17 Mart 1915 gunu Robeck atandı Yeni komutan 18 Mart 1915 gunu donan*mayla Boğaz'a saldıracağını, yakında İstanbul'da olacağını Londra'ya bildirdi

Bu arada Canakkale Mustahkem Mevki Komutanı Albay Cevat Cobanlı 1718 Mart gecesi boğaz'a mayın hattı doşenmesi emrini verdi Aldığı emir gereği Binbaşı Nazmi Bey Nusret Mayın gemisi ile o gece yirmi altı mayın, Boğaz'a on birinci hat olarak doşendi Boğaz'daki mayın sayısı on bir hat olarak 400'u aşmıştı

18 Mart 1915: İngiliz ve Fransız savaş gemilerinden oluşan, o donemin en buyuk deniz gucu, uc filo olarak sabahleyin Canakkale Boğazı'na girdi Bu donanmanın ilk grubunu oluşturan filoda, İngilizlerin Queen Elizabeth zırhlısı ile İnflexible, Lord Nelson ve Agamemnon savaş gemileri bulunuyordu

İkinci grupta İngiliz Kalyon Kaptanı komutasında Ocean, İrresistible, Wengeance Majestic gibi savaş gemileri yer almıştı Ucuncu filo ise Prince, Bouvet, Suffren gibi Fransız savaş gemilerinden oluşuyordu

İngilizler ve Fransızlar zayıf Turk savunmasını kolayca susturarak Boğaz'ı kolayca gecebileceklerim umuyorlardı Bu umut ve guvenle 18 Mart 1915 gunu duşman savaş gemileri şiddetli bir ateşe başladılar Rumeli Mecidiyesiyle merkez bataryaları şiddetli bir ateşe tutuldu Boğazdaki duşman gemileri Hamidiye istihkamlarına yuklendi Bunu goren Dardanos bataryaları ateşi uzerlerine cekmeye calıştı Az sonra, tum gemiler, Dardanos'a saldırdı Dardanos tabyamız saldırılara şiddetle karşı koydu Bu arada Mesudiye tabyası da ateşe başlamıştı Mesudiye uzerine ateş acılınca Hamidiye onun yardımına koştu Bu arada kıyı bataryalarımız duşman ustune ateş yağdırmaya başladılar Bunalan duşman kacmak isterken topcu atışlarıyla karşılaşıyordu Duşman gemilerine goz actırılmıyordu Karşılıklı bu korkunc bombardıman bir saat kadar surdu Bu karşılıklı bombardımanı bir yabancı yazar şoyle anlatıyor:

«İnsan manzarayı gozlerinin onunde canlandırabilir Kaleler, toz duman bulutları icinde kaybolmuşlarda Yıkıntıların arasından arada bir alevler yukseliyordu Gemiler, cevrelerinde fışkıran sayısız su sutun*ları arasında yavaş yavaş hareket ediyorlar, bazen duman ve serpintiler arasında iyice gorunmez oluyorlardı Tepelerden ateş eden havan toplarının alevleri goruluyor, ağır toplar yer sarsıntıları gibi gumburduyordu»

Bombardıman sırasında Turk tabya ve bataryaları buyuk zarar gormuştu Amiral Robeck Fransız gemilerini geri cekerek İngiliz savaş gemilerini ileri surdu Tam bu sırada muthiş patlamalar oldu Bouvet ve Suffren savaş gemileri mayına carparak sarsıldılar, manevra kabiliyetini kaybettiler Bir gece once Nusret mayın gemisinin doşediği mayınlar gorevlerini yapmışlardı Boğazın berrak sulan uzerinde bir dev gibi yatan Bouvet ve Suffren'e tarihi Hamidiye bataryamızın keskin nişancıları ateş actılar Canakkale Gecilmez kitabının yazarı Alan Moorehead olayı şoyle anlatıyor

«Saat 1345'de Suffren'in az gerisindeki Bouvet muthiş bir patla*mayla sarsıldı Guverteden goğe kesif bir duman yukseldi Gittikce hızlanarak yana yattı, devrilip gozden kayboldu Olayı gorenlerden birinin ifadesine gore «Bir tabak, suda nasıl kayıp giderse o da oylece kayıp gitti»

Turk tabyaları, Boğaz'ı gecmeye calışan duşman gemilerine durmadan ateş ettiler Bu arada duşman Boğazdaki mayınları temizlemek icin mayın tarayıcılarını boğaza soktu Tabyalarımız mayın tarayıcılarına ateş actılar Acılan ateş yağmur gibi yağmaya başlayınca duşmanlar panik icinde kactılar Bu arada duşman savaş gemilerinden İnflexible, İrressitible buyuk hasar gordu Batanlar oldu Daha sonra Queen Elisabeth ve Agamemnon yaralandı İtilaf devletleri Canakkale Boğazı'nı denizden aşamadılar Buyuk kayıplar vererek: Canakkale Boğazı'nın gecilemeyeceğini oğrendiler

İtilaf devletleri Canakkale Boğazı'nın savaş gemileri ile aşamayınca bu kez cıkarma yapmayı planladılar Artık Canakkale kara savaşları başlı*yordu Kara savaşında duşmanın nereden cıkarma yapabileceği tartışıldı Mustafa Kemal Kabatepe ve Seddulbahir'den, Alman komutan Von Sanders ise Bolayır ve Anadolu yakasından cıkarma yapılabileceği goruşundeydi Alman komutanı Von Sanders'in goruşu ağır bastı, ve askerler o yoreye yerleştirildi

Duşman gucleri 25 Nisan 1918 sabahı Mustafa Kemal'in duşunduğu noktadan saldırdı 19 Tumen Komutanı Mustafa Kemal Kocacimen'de Conkbayır'da, savaştı Cephanesi biten askerlere:

— Sungu tak emrini verdi Daha sonra ;
— «Ben size taarruz emretmiyorum Olmeyi emrediyorum Biz olunceye kadar gececek zaman icinde yerimize başka kuvvetler ve başka komutanlar gecebilir» dedi Tarihin bu en buyuk siper savaşı başlamıştı Siperler arası uzaklık sekiz on metre kadardı Turk siperlerinden hicbir asker ayrılmıyordu Şehit duşenlerin yeri hemen dolduruluyordu Her adım başına bir mermi duşuyor; toprak adeta tuterek kaynıyordu Duşman dalgalar halinde Conkbayır'a doğru ilerliyordu Bu arada Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığına atandı Anafartalar Savaşı'nda duşmanın attığı şarapnel misketi Mustafa Kemal'in goğsune isabet etti Ancak cebindeki saate carptığından bir şey olmadı

Kısa surede Turk ordusu her yerde buyuk başarılar kazandı Duşman şaşkına dondu, bozguna uğradı Canakkale kara savaşlarının en onemli cepheleri; Kumkale, Beşike, Bolayır, Seddulbahir, Anbumu, Kabatepe, Conkbayırı ve Anafartalar'dır 19 20 Aralıkta Anafartalar ve Arıburnu cephesi, 8 9 Ocak'ta Seddulbahir duşmanlar tarafından boşaltıldı Boylece 1915 baharında parlak umutlarla karaya ayak basan birleşik duşman ordusu 1916 kışında bozguna uğrayarak cekip gitti

Canakkale savaşlarında 250 binin uzerinde askerimiz şehit duştu Duşman kayıpları ise bu rakamın ustundedir

Canakkale savaşlarının unutulmaz kahramanı, Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal'in başarısı ilerde başlayacak Ulusal Kurtuluş Savaşı'mızın kaynağı oldu

Bağımsızlığımızı savunmak, yurt topraklarımızı korumak icin yapılan savaşlar kutsaldır Canakkale, Ulusal Kurtuluş Savaşımız kutsal destan savaşlara birer ornektir