Çanakkale savaşında anafartalar cephesi

Çanakkale savaşında anafartalar cephesi özet olarak

Çanakkale Savaşı'nın üçüncü cephesi olan Anafartalar Cephesi, 6 Ağustos 1915 tarihindeki Suvla Koyu civarında Müttefik kuvvetlerle yapılan tümdengelim harekâtıyla başlamış ve hemencecik ertesinde Arıburnu Cephesi kuvvetleriyle birleşmiştir

Gelibolu Yarımadası ’na yapılan Müttefik çıkarmalarının başladığı 25 Nisan 1915 tarihinden itibaren Ağustos ayına kadarki dört aylık süre içinde Seddülbahir ve Arıburnu Cepheleri ’nde ilerleme sağlayamayan Hamilton, üçüncü bir cephe açma yolunu seçmiştir

Burada niyet, sert direnme bildiren her iki cephedeki Osmanlı kuvvetlerinin geri hattına çıkarak kuşatmaktır Hamilton, üçüncü cepheyi ufak ve büyük Kemikli burunları arasındaki Suvla kumsalına İngiliz 9 Kolordusu ’nu çıkartarak açmıştır İngiliz 9 Kolordusu, 1915 yılının Mayıs ayı sonlarında Avrupa ’daki cephelerden çekilerek gönderilen destek kuvvetleridir O tarihe dek Limni ve Gökçeada ’da toplanmaktaydı 67 Ağustos gecesi gerçekleştirilen tümdengelim ile bu birlikler Kocaçimentepe – Conkbayırı hattından Çanakkale Boğazı ’na ulaşacak ve savunmadaki Osmanlı kuvvetlerini çembere almış olacaktır

Esasen bu plan Mayıs 1915 ayında Anzak Kolordusu kurmay heyetinin öne sürdüğü plandır Arıburnu ’na 25 Nisan 1915 sabahı çıkartılan Anzak kuvvetleri, gün sonuna kadar, sert Osmanlı direnişi sonucu belirlenen hedeflere ulaşamamıştı Üstelik, çıkarmanın anında gerisinde başlayan Osmanlı karşı taarruzları, Anzak birliklerinin sahilde bakımlı bir alanda sıkışmalarına neden olmuştu Çıkarma günü akşamı, Anzak Kolordusu ’nun iki tümen komutanı da çıkarmanın başarısız olduğu, sahilde tutunmanın olanağının kalmadığı gerekçesiyle, birliklerinin tahliyesinden yanadırlar Benzer gece Anzak Kolordusu komutanı General William Birdwood bu görüşü Müttefik Kuvvetleri genel komutanı General Sır Ian Hamilton ’a iletmiştir General Hamilton, sahilde kalınarak mevzilerin savunulması emrini vermiştir Tüm bu gelişmelerin sonucunda Anzak Kolordusu kurmay heyeti, tümdengelim bölgelerinin hemen kuzeyinde, takviye kuvvetlerce bir çıkarma yapılması planını gündeme getirmişlerdir

Çanakkale Savaşı'nın başladığı tarihlerden itibaren Müttefik komutanlar, Osmanlı'nın, İç Hatlar Avantajından da yararlanarak yedek kuvvetlerini hızla harekât bölgesine taşıyabildiklerini ve Müttefik ileri harekâtını durdurabildiklerini gözlemlemişlerdi Bu kere, Osmanlı'nın dikkatini, dolayısıyla yedek kuvvetlerini sonuç bölgesi haricen bölgelere kaydırmalarını sağlayacak operasyonlar planladılar Bunlardan ikli Seddülbahir Cephesi'nde girişilen numaradan bir taarruzdur Bölgedeki İngiliz kuvvetleri 6 Ağustos 1915 günü, saat 15:50 dolaylarında Osmanlı mevzilerine karşısında taarruza geçmişlerdir Kirte Bağları Muharebesi olarak bilinen bu operasyon, Osmanlı ihtiyat kuvvetlerini, yarımadanın güneyine çekmeyi amaçlamaktaydı

Benzer amaçla ortaya konulan bir diğer operasyon ise Anzak çıkarma bölgesinin kuzey bölümünden yapılması planlanan ileri harekâttır Sahiden bu taarruz planı, sadece Osmanlı'nın dikkatini başka yöne çekme amacını içermemekteydi Esasen operasyon fikri, Gelibolu Yarımadasının en yüksek arazisi olan Conkbayırı – Kocaçimentepe – Besimtepe hattında Osmanlı savunmasının zayıf olduğu tesbitine dayanmaktadır Gece saatlerinde derin vadilerden yapılacak bir yürüyüşle bu tepelerin ele geçirilmesinin, Gelibolu Yarımadasındaki Osmanlı savunmasının çökmesi sonucu doğuracağı hesaplanmaktadır Gerçekten de derin kuru dere yataklarının ve sarp kayalıkların araziyi böldüğü, yer yer sık fundalıklarla kaplı bu arazi, askeri bir harekât için uygun olmadığı gerekçesiyle çelimsiz kuvvetlerle tutulmuştu Bu operasyonla ayrıca Osmanlı'nın ihtiyatların esas çıkartma bölgesi dışına çekmek, keza de bu kilit bölgede stratejik bir pozisyon edinmek amaçlanmaktadır Bu harekât devamında yaşanan çatışmalar, Conk Bayırı Muharebesi olarak bilinir

İngiltere ’den gönderilen üç yardım tümeni 10, 11, 13 ve 53 tümenlerdir Bu tümenlerden 53 Tümen, ihtiyat olarak Mondros ’ta kalacak, diğer üç tümen sahile çıkacaktır 13 Tümen ve 10 Tümen ’in bir tugayı, 3 Ağustos 1915 akşamı Anzak sahillerine çıkartılacak, 11 Tümen ise 6 Ağustos 1915 akşamı Suvla kumsalına çıkartılacaktır 10 Tümen ’in öteki iki taburu da anında gerisinde sahile indirilecektir

Suvla Çıkarmasına İngiltere ’den intikal eden 9 Kolordu komutanı General Fredirck Stophord ’un komuta etmesine karar verilmiştir

Tümdengelim 6 Ağustos 1915 gecesi saat 21:30 ’da başlamıştır Saat 22:00 olduğunda kumsala dört tabur gücünde asker, hiç kayıp vermeden çıkartılmıştır Her ne dek tümdengelim bölgesinin güney ve kuzey bölgelerinde Osmanlı gözcülük yapma postaları ateş açmışlarsa da yoğun karşı ateşle geri çekilmişlerdi Bölgedeki Osmanlı savunması Alman Yarbay Wilmer komutasındaki toplam üçbin mevcutlu üç taburdur ve kıyıdan 1,5 km kadar içeride mevzilenmiştir

Karaya birincil indirilen tümen, General Hammersley komutasındaki 11 Tümen ’dir General Hamilton ’un planına tarafından 10 Tümen ’in karaya çıkmasına üç saat sonra, yani saat 00:30 ’da başlanacaktır Oysa General Hammersley ’in askerlerinin sahilde siper kazmaya başlamaları, ileri harekata girişmemeleri sonucu 10 Tümen ’in kıyıya çıkartılması gecikmiş, ancak gün ağarırken başlanabilmişti Çıkarmanın daha birincil saatlerinde General Hamilton ’un harekat planı aksamaktadır Fakat generallerine, harekâtın galibiyet şansının hıza alt olduğunu, Osmanlı takviyeleri cepheye ulaşmadan önce birincil gün hedeflerinin ele geçirilmesinin gerekli olduğunu anlatmıştı

7 Ağustos ’da Osmanlı savunması, Yarbay Wilmer komutasındaki birliklere herhangi bir takviye göndermemişlerdir Osmanlı kuvvetlerinin bölgedeki bütün ihtiyatları, Conk Bayırı, Kocaçimentepe ve Kanlısırt çatışmalarına sevk etmek durumunda kalmışlardı *