Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Canakkale savaşının turk ve dunya tarihi acısından onemi nedir?
Canakkale Savaşlarının Turk Ve Dunya Tarihi Acısından Onemi Ve Gunumuze Yansıyan Boyutları
Canakkale Cephesi ’nin başta deniz harekatı (Boğaz ’ın zorlanması) ve onu izleyen kara hareketleri, kuşkusuz sıradan birer askeri operasyon ya da savaş olayları gibi irdelenemez Boğazların (Canakkale ve İstanbul), klasik, dar bir cerceve ve anlamda sadece Akdeniz ’in Karadeniz ’e, Avrupa ’yı Asya ’ya bağlayan su gecitleri ya da koprulerden ibaret olduğu duşunulemez
Turk Boğazları, coğrafyadan kaynaklanan durumuyla Akdeniz ’in birbirinden onemli diğer stratejik değer taşıyan su gecitlerinden Cebelitarık ve Suveyş Kanalıyla da butunleşmektedir Boylece Canakkale ve İstanbul Boğazlarının, aynı zamanda Atlas ve Hint okyanusları gibi dunyanın diğer buyuk deniz ve kıta kara parcalarını da birbirine bağlayan geniş kapsamlı jeopolitik konumuyla dunya siyaset ve ekonomisi uzerine olan etkilerini bugun de korumakta olduğu gorulur Gercekten Turk Boğazlari, uluslararası ilişkilere yon vermede, bolgesinde daima bir odak noktası oluşturmuşturBu nedenlerledir ki, tarihin eski donemlerinden beri bu onemli pozisyonla Avrupa, Asya ve Afrika ulkeleri arasında başlamış olan ekonomik, ticari ve siyasi ilşkilerle askeri operasyonların, hep Boğazlar bolgesinde cereyan ettiği gorulur Başka bir deyişle, Boğazlar, hemen hemen tarih boyunca dunyanın diğer bolgelerinde pek gorulmemiş ardı arkası kesilmeyen mucadelelere sahne olmuştur
Yukarıdaki kısa acıklamaların ışığı altında Canakkale savaşlarının sonucları uzerindeki değerlendirmeler, kuşkusuz daha bir anlam ve onem taşımaktadır Bu değerlendirmelerin daha gercekci olabilmesi icin buyuk devletlerin Turk boğazları uzerindeki emellerine kısaca eğilmekte yarar vardır
Rusya ’nın oteden beri bilinen boğazlar uzerinden ılık denizlere ulaşma emelleri; İngiltere ’nin, “denizlere egemen olan, dunyaya hakim olur teorisine dayanarak XIX Yuzyıldan beri guttuğu Rusya ’nın Akdeniz ’e cıkmasını onleme siyaseti; Almanya ’nın “Drank Nach Osten (Doğu ’ya doğru) politikası; Napolyon ’un, “İstanbul anahtardır, İstanbul!a egemen olan dunyaya hukmedecektir sentezine dayanan Fransızların politik duyarlılıkları, hep boğazlar uzerinde duğumlenmektedir
Buyuk devletlerin, boğazlar uzerindeki bu tarihi emelleri, onları, kendi aralarında da bir takım gizli mucadelelere yoneltmiştir
İşte boğazlar uzerindeki cıkar catışmalarıdır ki, İngiliz ve Fransızları, Ruslardan once İstanbul ’u ele gecirerek Karadeniz Boğazı ’na el atmaya yoneltmiş ve Canakkale Cephesi ’nin acılmasında başlıca etken olmuştur Ruslara silah ve malzeme yardımı akışını sağlamak sorunuysa, savaşın sadece gorunuşteki nedenini oluşturmuştur Burada buyuk devletlerin boğazlar uzerindeki tarihi emellerini ortaya koyarken bu devletlerden İngiltere ’nin Canakkale Cephesi ’nin acılmasında birinci derecede aktif rol aldığını da belirtmek doğru olur Gercekten İngiliz Bahriye Nazırı Churchill, bu cephenin acılmasının baş mimarı olmuş, gerek kendisi gerekse diğer İngiliz liderleri, Turkiye ’nin askeri gucunu ve kapasitesini ciddiye almamış, “Sınırlı bir cezalandırma, direnmekten vazgecip dize geleceği gibi buyuk bir yanılgıya duşmuşlerdi Başka bir deyişle, Turk askeri gucu, matematiksel olculere vurularak kucumsenmiş, Turk askerinin asıl manevi gucu hic de hesaba katılmamıştır İşte bu buyuk yanılgılardır ki, onları, once zamanın en modern silahlarıyla donatılmış zırhlılardan oluşan gorkemli donanmasından en guclulerini Boğaz ’ın derin sularına gomerek terk etmek, sonra da karada aldıkları beklemedikleri yenilginin sonucu olarak, Gelibolu Yarımadası ’nı boşaltmak zorunda kalmaktan kurtaramamıştır
Anlaşma devletlerinin, Canakkale seruveni bu suretle noktalandıktan sonra, bu savaşların yukarıdaki acıklamaların ışığı altında, Turkiye ve uluslararası politika ve diplomasi tarihi acısından ortaya koyduğu sonucları şoylece ozetlemek mumkun olacaktır:
imagescanakkalesavasininturkvedunyatarihiacisindanonemi5b0ebafc12a4d
Canakkale Savaşlarının Turk Ve Dunya Tarihi Acısından Onemi Ve Gunumuze Yansıyan Boyutları
Canakkale Cephesi ’nin başta deniz harekatı (Boğaz ’ın zorlanması) ve onu izleyen kara hareketleri, kuşkusuz sıradan birer askeri operasyon ya da savaş olayları gibi irdelenemez Boğazların (Canakkale ve İstanbul), klasik, dar bir cerceve ve anlamda sadece Akdeniz ’in Karadeniz ’e, Avrupa ’yı Asya ’ya bağlayan su gecitleri ya da koprulerden ibaret olduğu duşunulemez
Turk Boğazları, coğrafyadan kaynaklanan durumuyla Akdeniz ’in birbirinden onemli diğer stratejik değer taşıyan su gecitlerinden Cebelitarık ve Suveyş Kanalıyla da butunleşmektedir Boylece Canakkale ve İstanbul Boğazlarının, aynı zamanda Atlas ve Hint okyanusları gibi dunyanın diğer buyuk deniz ve kıta kara parcalarını da birbirine bağlayan geniş kapsamlı jeopolitik konumuyla dunya siyaset ve ekonomisi uzerine olan etkilerini bugun de korumakta olduğu gorulur Gercekten Turk Boğazlari, uluslararası ilişkilere yon vermede, bolgesinde daima bir odak noktası oluşturmuşturBu nedenlerledir ki, tarihin eski donemlerinden beri bu onemli pozisyonla Avrupa, Asya ve Afrika ulkeleri arasında başlamış olan ekonomik, ticari ve siyasi ilşkilerle askeri operasyonların, hep Boğazlar bolgesinde cereyan ettiği gorulur Başka bir deyişle, Boğazlar, hemen hemen tarih boyunca dunyanın diğer bolgelerinde pek gorulmemiş ardı arkası kesilmeyen mucadelelere sahne olmuştur
Yukarıdaki kısa acıklamaların ışığı altında Canakkale savaşlarının sonucları uzerindeki değerlendirmeler, kuşkusuz daha bir anlam ve onem taşımaktadır Bu değerlendirmelerin daha gercekci olabilmesi icin buyuk devletlerin Turk boğazları uzerindeki emellerine kısaca eğilmekte yarar vardır
Rusya ’nın oteden beri bilinen boğazlar uzerinden ılık denizlere ulaşma emelleri; İngiltere ’nin, “denizlere egemen olan, dunyaya hakim olur teorisine dayanarak XIX Yuzyıldan beri guttuğu Rusya ’nın Akdeniz ’e cıkmasını onleme siyaseti; Almanya ’nın “Drank Nach Osten (Doğu ’ya doğru) politikası; Napolyon ’un, “İstanbul anahtardır, İstanbul!a egemen olan dunyaya hukmedecektir sentezine dayanan Fransızların politik duyarlılıkları, hep boğazlar uzerinde duğumlenmektedir
Buyuk devletlerin, boğazlar uzerindeki bu tarihi emelleri, onları, kendi aralarında da bir takım gizli mucadelelere yoneltmiştir
İşte boğazlar uzerindeki cıkar catışmalarıdır ki, İngiliz ve Fransızları, Ruslardan once İstanbul ’u ele gecirerek Karadeniz Boğazı ’na el atmaya yoneltmiş ve Canakkale Cephesi ’nin acılmasında başlıca etken olmuştur Ruslara silah ve malzeme yardımı akışını sağlamak sorunuysa, savaşın sadece gorunuşteki nedenini oluşturmuştur Burada buyuk devletlerin boğazlar uzerindeki tarihi emellerini ortaya koyarken bu devletlerden İngiltere ’nin Canakkale Cephesi ’nin acılmasında birinci derecede aktif rol aldığını da belirtmek doğru olur Gercekten İngiliz Bahriye Nazırı Churchill, bu cephenin acılmasının baş mimarı olmuş, gerek kendisi gerekse diğer İngiliz liderleri, Turkiye ’nin askeri gucunu ve kapasitesini ciddiye almamış, “Sınırlı bir cezalandırma, direnmekten vazgecip dize geleceği gibi buyuk bir yanılgıya duşmuşlerdi Başka bir deyişle, Turk askeri gucu, matematiksel olculere vurularak kucumsenmiş, Turk askerinin asıl manevi gucu hic de hesaba katılmamıştır İşte bu buyuk yanılgılardır ki, onları, once zamanın en modern silahlarıyla donatılmış zırhlılardan oluşan gorkemli donanmasından en guclulerini Boğaz ’ın derin sularına gomerek terk etmek, sonra da karada aldıkları beklemedikleri yenilginin sonucu olarak, Gelibolu Yarımadası ’nı boşaltmak zorunda kalmaktan kurtaramamıştır
Anlaşma devletlerinin, Canakkale seruveni bu suretle noktalandıktan sonra, bu savaşların yukarıdaki acıklamaların ışığı altında, Turkiye ve uluslararası politika ve diplomasi tarihi acısından ortaya koyduğu sonucları şoylece ozetlemek mumkun olacaktır:
imagescanakkalesavasininturkvedunyatarihiacisindanonemi5b0ebafc12a4d
