Çanakkale zaferi eski gazete haberleri

Çanakkale savaşı gazete haberleri
Çanakkale zaferiyle ilgili gazeteler
Çanakkale savaşıyla ilgili gazete manşetleri

RUMİ 6 MART 1331MİLADİ 19 MART 1915, S1

Karargâhı Umûmi ’den dün vuku ’ bulan tebligâtla gark edildiği bildirilen Fransızların “Bouvet zırhlısı (fotoğraf altı)

Birkaç gündür Çanakkale ’ye aleyhinde harekâtını ta ’til ve tebdîl etmiş gibi görünen düşman donanmasının dün yeniden ve güçlü olarak ta ’arruza başlaması epeyce gayrı muntazır bir vak ’a gibi telakki olunabilir Birkaç günkü sükût ve sükûnetin düşman donanmasının kat ’i bir ric ’ati sûretinde add edilmesi lüzumlu gelmeyeceğini biliyorduk ama her tarafta esaslı muhâcemâtın da fakat yeni bir takım istihzârât ve tertîbâttan evvel vuku ’a geleceğine olanak vermiyorduk Galiba müşterek Fransız ve İngiliz zırhlıları, bir aylık ta ’arruzlarından hâsıl olan ehemmiyetsiz netâyicin Balkanlarla sâir muhitlerde tevlîd eylediği sui te ’sîrâtın sevk ve ilcâsıyla olmalı ama Boğazlara karşı bitmiş şiddetli hücûma başladılar Bu muhâcemâtın şimdilik hâsıl ettiği sonuç ise büyücek bir düşman gemisinin Çanakkale pişgâhında dolu olmasıdır Bu garkı keyfiyeti Boğaz müdafa ’ası hesabına şüphesiz büyük bir muvaffakiyettir “Bouvet zırhlısına gelince, bu gemi Fransız filosuna mensup epeyce eski bir zırhlı olmakla beraber tekrar hatırı sayılır sefâini harbiyeden add edilebilir “Bouvetnin ib ’âd ve kuvvetini ber vech derc eyliyoruz:

Sefînenin Cesâmeti12,205) tona

Eslihâsı:2 aded 30 buçuk santimlik (45) çap tulunda büyük top,2 aded (27) santimlik (45) çap tulunda keza büyük top,8 aded 14 santimlik (15) çap tulunda mütevessit top, 8 aded 10 santimlik ve (45) çap tulunda ayrıca mütevessit top, (24) aded de (4) buçuk santimlik minik top

Sür ’ati:18 aks Fiyatı (1,200,000) İngiliz lirası,mürettebâtının miktarı,vakti hazırda (621) kişi, vakti seferde (1000) kişi

Bu (Bouvet),1896 senesinde deryaya tenzîl edilmiş olup (18) senelik hayata mâlik demektir

DÜŞMANLARIMIZIN İKİ BÜYÜK ZIRHLISINI DAHA BATIRDIK

RUMİ 7 MART 1331 MİLADİ 20 MART 1915, S1

İngilizin (Afrika) zırhlısı Fransızın (Bouvet) zırhlısı İngilizin (İrresistible) zırhlısı

(16,600) tona (12,205) tona (15,250) tona

Iki Taraflı Fransız ve İngiliz donanmasına bir mezar olacak gibi görünen Çanakkale Boğazı ’nın medhali ile, boğaz müdafi ’lerinin kahramanlıkları bir uçtan bir uca batırılan düşmanın üç büyük zırhlısı

Düşmanın tedarik ve önemi zâyi ’âtı:

Isim Tonilato Top miktarı(büyük,küçük) Zırh kuşakı Nüfus zâyi ’âtı Sefâinin kıymeti

Bouvet 12205 34 400 milimetre 230 1200000
İrresistible 15250 39 229 milimetre 780 1000000

Afrika 12200 44 229 milimetre 780 1500000

Üç zırhlı 44055 114 2190 3800000
İngiliz lirası

Boğaz medhalinde batırılan üç büyük düşman zırhlısının evsâfı harbiyeleri hakkında ma ’lûmâtı, ber vech bilâ derc eyledik Evvelki gün gecenin yarısına dek düşman sefâini harbiyesine karşısında müessir bir alev etmiş olan topçularımız ‘uhdelerine mevdu ’ büyük ve önemli vazifeyi güzîde bir liyâkatle îfâ eylediklerini ispat ettikleri gibi Fransızların “Bouvet zırhlısı ile beraber İngilizlerin de iki büyük zırhlısını batırmakla hiç bir vakit unutamayacağımız “Sultan Osman ve “Reşadiyemizin en muvâfık bir sûrette intikamını almış oldular Yine De intikam az önce ayrıntılarıyla alınmamıştır Ama İngilizlerin mu ’âmelei gâsıbânelerine nâdim olacakları gününde

TEKRAR ÇANAKKALE ’MİZE DÂİR

RUMİ 8 MART 1331MİLADİ 21 MART 1915, S1

Çanakkale ’mizin görüntüi umûmiyesi ile boğaz medhalinin açıktan görünüşü (resim altı)

Müdafa ’ai kahramânânesiyle tarihte yeni bir fasılai mebde teşkîl eyleyecek olan Kal ’ai Sultaniye Boğazı ’nın medhalden (Gelibolu)ya kadar kuş bakışı umûmi haritası(resim altı)

Düşmanlarımızın son def ’a büyük bir zor ve savletle sıkıştırmak teşebbüsünde bulundukları Çanakkale ’de Perşembe günü ihrâz olunan galibiyet ve muzafferiyet harbi hâzırın cidden en önemli vak ’alarından birini teşkîl etmiştir Denilebilir fakat Çanakkale ’nin Perşembe günkü musâra ’ai müdhişe esnasında ibrâz eylediği müdafa ’ai kahramânâne tarihte yeni bir fasılai mebde teşkîl eyleyecek değin aydınlık idi Dünki telgraflardan anlaşılacağı üzere Almanya ve Avusturya metbû ’âtı da bi ’lhassa bu noktaya sinyâl eylemiş ve kahraman müdafi ’lerin mukarr hilafetin kapılarını tecavüzi i ’dâya karşısında muhâfaza ve siyânet eylemek hususundaki ehliyet ve liyâkatı mümtâzelerini şâyânı takdir ve tebrik bulmuştur Bilâdaki resimlerden biri Çanakkale Boğazı ’nın bir kısmını vâzihan gösterdiği gibi diğer resimde Çanakkale ’mizin görünümi umûmiyesini irâe eyliyor


ÇANAKKALE MUZAFFERİYETİ

RUMİ 8 MART 1331MİLADİ 21 MART 1915, S4

Muhâbiri mahsûsamızdan:

Çanakkale 6 Mart (gecikmiştir) Dün (perşembe günü) sabahı hava güzel, deniz râkid idi Saat on buçukta altısı önde dördü birazcık geride edinmek üzere on düşman sefinesinden mürekkeb bir filo boğaz medhaline takarrub etti Fedakâr tayyarecilerimiz daha evvel tayarân ederek istikşâfât icrâsıyla donanmanın harekâtını ihbâr eylemiş olduklarından mevki ’i müstahkem düşmanın takarrubuna muntazır bulunmakta idi Düşman filosunun saffı harbi soldan başlayarak sırasıyla “Triumph, Agamemnon, Nelson, Queen Elisabeth, İnflexible, Majestic zırhlılarından ve beş torpidodan mürekkeb bulunuyordu Saat onbirde sefâini mezkûre ateşe başladılar Birinci hattı harbin arkasında ikinci bir hat teşkîl eyleyen Fransızların “Golva, Charlemagne, Suffren, Saint Lui zırhlıları da onbir buçukta endâhte iştirâk ettiler Saat onikide İngilizlerin “İrresistible ve “Afrika isminde altı zırhlısı ile üç kruvazörü daha evvelki sefâine iltihâk eylediler

Bu sûretle ondokuz gemiye bâliğ olan düşman donanması ateşinin şiddetini bir kat daha tezyîd etti En ileride İngilizlerin “Queen Elisabeth deridnotu bulunuyordu Sahilin Rumeli cihetinde ilerleyen iki Fransız zırhlısı o taraftaki bataryalarımızın müessir endâhtı ile ric ’ate mecbûr oldular ve Anadolu sahiline geçirmek için dümen kırdılarsa da o cihetteki istihkâmlarımızdan da aynı mükemmel ateşe ma ’rûz kaldılar Büyük bir isâbetle alev püsküren ağır toplarımızın mermileriyle evvela bir torpido muhribi gark oldu Arkasından da Fransızların “Bouvet zırhlısına da batmazdan evvel büyük çapta iki mermi isâbet ettiği görüldü Muhârebe kemâli güçlü olarak saat ba ’de ’zzahir altıya değin devam eyledi Bataryalarımızın müessir mukâbelesinden “İrresistible zırhlısı kötü halde hasara uğramış ve hareket edemeyecek bir ülkü gelmişti Gemi, burada topları kâmilen suya girecek kadar bayrak tarafına meyl etmiş batmak üzere bulunuyordu Bu zırhlının imdadına şitâb eden “Afrika sefînei harbiyesi dahi toplarımızın taharrub ateşine ma ’rûz kalarak birazcık daha sonra alt tarafına batmış ve her iki gemi gruptan sonra büsbütün gark ve nâbûd olmuşlardır Sâir düşman sefâininin kâffesine müte ’addid isâbetler vuku ’ bulduğu sûreti kat ’iyede müşâhede edilmiştir Büyük rahnelerle hattı harbden çıkarak boğazdan firara muvaffak olan diğer bir zırhlısı da ama Bozcaada ’ya değin gidebilmiş, orada baş göre dalmak sûretiyle o da gark olmuştur Muhârebe tamamlanmış yedi saat ve kemâli kuvvetle devam etmiştir Düşman gemileri tarafından atılan yedibin mermiye mukabil şehit ve mecrûhlarımızın miktarı pek cüz ’i olduğu gibi istihkâmâtımızın hasârâtı da son derece ehemmiyetsizdir Düşmanın insanca telefâtı ise binlerce kişidir Bataryalarımızın cümlesi hali fa ’aliyette harbe hazır bulunmaktadır Zabitân ve efradın gösterdiği bimisal metânet, mahâret ve şeca ’at bu mükemmel muhârebede galibiyetimizi temîn eylemiştir

Tayyarelerimiz oraya gelen düşman tayyaresine hücûm ederek def ’ etmişlerdir Muhârebe boğaz kasabası ahâlisinde hiçbir telaşı mûcib olmamıştır Şu Anda Çanakkale ’de azıcık evvel dağları tepeleri inleten o mükemmel top sedâları yerine i ’timâdı zaferden doğan neşeli bir sükûn ve sükûnet hükmü fermâdır

TEKRAR ŞANLI SAHNEİ ZAFERİMİZ

RUMİ 9 MART 1331MİLADİ 22 MART 1915, S1

Bahri Sefid Boğazı ’nı basmak isteyen düşman donanmasına karşısında kal ’a müdafi ’ ve muhâfızları kadar ihrâz olunan zaferin ehemmiyeti gün geçtikçe daha iyi anlaşılıyor Boğaz medhalini üç düşman zırhlısına medfen yapan bu şanlı galebenin kıymeti hakkında Avrupa metbû ’âtında ve tahsîsen Almanya ve Avusturya gazetelerinde görülen takdîrât ve âsârı mücerret o kadar ziyade câlibi nazarı dikkattir Almanlar şimdiye kadar muhteşem düşmanlarına aleyhinde şâyânı şaşkınlık himmetler ve şeca ’atlerle emsâline tarihi alemde nadir tesadüf olunur muzafferiyetler ihrâz ettikleri halde bizim Çanakkale ’de gösterdiğimiz hamâset ve besâletimiz laf edilemeyecek derecede şevk ve sûruda düşmüş gibi görünüyorlar Bu yiğit ve yaşamak için ölmeyi haberdar olan fedakâr adamlar göre Çanakkale ’de gösterdiğimiz baskıi müdafa ’anın bu sûretle alkışlanması ise bizler için hiç kuşkusuz mûcibi memnûniyettir Alman ve Avusturyalıları İngiliz ve Fransız donanmasına aleyhinde kazandığımız zaferden böylece ziyade mesrûr eden cihet ise şüphesiz bu zaferle kendilerine dolayısıyla ettiğimiz hizmetin ehemmiyetidir Fi ’lhakika birkaç gündür izah ettiğimiz vechile İngiliz ve Fransız donanmasının Çanakkale ’ye karşısında böylece önemli hücûma te ’addisi üzerine uğradıkları âkıbet İngiliz ve Fransızlar için bahiren boğazları geçmenin hemencecik tamamıyla gayrı muhtemel olduğunu kanıt eylemiştir Bu hakikatin sübûtu ise harbi umûmi üstünde bizim ve bizim olduğu değin Almanya ve Avusturya ’nın lehinde büyük büyük te ’sirler gösterecektir İngilizlerin boğazları sıkmak teşebbüsü bir taraftan Rusya ile ittisâl peyda etmek bundan başka kâinati İslâmın mübbesi olan makâmı hilâfeti can evinden vurmak gibi ne büyük emel ve ümitler rabt ettikleri düşünülecek olursa üç gün evvelki Çanakkale muhâcemesini akîm bıraktırmakla kendimize ve Avrupa ’daki dostlarımıza ne hizmetler îfâ ettiğimiz layıkıyla anlaşılmış olur Biz şu birincil mühim deneyim ile neler yapabileceğimizi adamakıllı anlamış olduğumuzdan düşmanlarımızın yeni ve daha akurâne hücûmlarına kemâli sükûnet ve i ’timâdı nefs ile intizâr edebiliriz Nasıl Olursa Olsun şimdilik ihrâz eylediğimiz galibiyetin ehemmiyeti ve netâyici böylece büyüktür Buna binâendir oysa Çanakkale ’nin şimdiye değin eğilim eden muhârebâta sahne olan sahasının mufassal bir haritasını daha vazi ’i enzâr kareyn eyliyoruz

ÇANAKKALE MÜDAFA ’ASI – İTİRAFLAR

RUMİ 9 MART 1331MİLADİ 22 MART 1915, S2

Berlin 20 Mart – Londra ’dan iş ’âr olunuyor: “İngiltere Bahriye Nezareti İngiltere ’nin “İrresistible ve “Ocean zırhlıları ile Fransa ’nın “Bouvet zırhlısının Çanakkale önünde torpile çarparak batmış olduklarını beyanat ediyor İngiliz tebliğine göre İngiltere ’nin insanca zâyi ’âtı vahim değildir Buna mukabil “Bouvet mürettebâtı anında (K)

Berlin 20 Mart – Paris ’ten iş ’âr olunuyor: Bir beyannamei resmîde deniyor oysa: “18 Martta icrâ edilen Çanakkale bombardımanı esnasında Fransa ’nın saffı harb zırhlısı “Bouvet bir torpile çarparak gark olmuştur İki İngiliz zırhlısı da gark olmuş ve “Bouvet mürettebâtından bir kısmı kurtulmuştur (K)

“Bouvet Mürettebâtından Yalnız (30) Birey Kurtulmuş

Atina 19 Mart – Çanakkale önünde gark lahza “Bouvet zırhlısı mürettebâtından yalnız (5) zabit ile (25) neferin kurtarılmış olduğu haber veriliyor(K)“Ametist Kruvazörünün Mahv ve Tahribi Bir Daha tamir edilemeyecek bir sûrette hasârzede edildiği evvelce haber bahşedilen “Ametist nâmındaki İngiliz kruvazörünün tamamıyla imha edilmiş bulunduğu İngiliz menâbi ’inde de ketm edilmemektedir Dün akşam gelen Bulgar gazetelerinde okuduğumuz bir Paris telgrafnâmesine tarafından İngiliz gemisine yirmiiki Osmanlı güllesi isâbet etmiş ve iyice hattı harbden hariç kalmıştır

Alman Metbû ’âtının Sitayişleri

Berlin 20 Mart – Alman metbû ’âtı Çanakkale ’ye kuvvei muhâfazasının ihrâz ettiği parlak muzafferiyetten dolayı Türkiye ’yi tebrîk ve Türklük şeca ’beygir ve muhabbeti vataniyelerini takdîr eyliyor “Magdeburg gazetesi diyor ancak: “Bugün cesur Osmanlı müttefikimize elimizi büyük bir samimîyetle uzatıyoruz Onun muzafferiyetinden kendi zaferimiz gibi hoşnut oluyoruz Biz esasen aynı da ’va üstünde aynı düşmanla harp ediyor ve âtîdeki aynı maksadı ta ’kib eyliyor: müşterek ve kat ’i bir muzafferiyet ihrâz etmek!

SON HABERLER – ÇANAKKALE ’DE

RUMİ 11 MART 1331MİLADİ 24 MART 1915, S2

Düşman Donanması Dün de Görünmedi

Çanakkale 20 Mart – (Muhâbiri Mahsûsamızdan Çanakkale ’de bugün de sükûneti tamahı hüküm sürmüş, düşman filosu hiçbir teşebbüste bulunmamıştır

Çanakkale Muzafferiyeti Te ’sîrâtından

Berlin 22 Mart – “Lokal Anchaiker gazetesi Roma ’dan telgrafla istihbâr ediyor: Müttefikler donanmasının Çanakkale önünde uğradığı zâyi ’âtı azîme Roma muhafili siyasiyesinde öyle çok taksîrâta meydan vermiştir İstanbul ’a tevcîh olunan tehdîdâtın te ’sîriyle mütezelzil olmaya başlamış olan bîtaraflık mürûclarını bu ademi muvaffakiyet tahkîm ve mürevviclerini temîn etmiş olduğu gibi müttefikler Çanakkale ’yi bu bombardımana başlayalıdan beri İtalya ’nın harbe atılmasını şiddetle özlem eden fırkaya da sükûnet gelmiştir (M)

Berlin 22 Mart – Milan ’da münteşir “Perse Veranza gazetesi Çanakkale Boğazı ’na ilk önemli hücûmun akîm kaldığını dermiyan ettikten sonradan bu ademi muvaffakiyetin âlemi İslâmda ve bi ’lhassa Balkan müslümanları arasında azîm bir te ’sîr icrâ edeceğini açıklama ediyor Müttefikler Çanakkale Boğazı ’na son hücûmlarında 2000 kişi zâyi ’ etmişlerdir (M)

Berlin 22 Mart – İtilâfı müselles taraftarı olan “Telgraf gazetesi yazıyor: Çanakkale Boğazı önünde müttefikler donanmasının uğradığı ademi muvaffakiyetin Roma ile Balkan pâyi tahtlarında hâsıl ettiği coşkuı vekâyi ’i âtînin cereyanı üzerine azîm te ’sîrât icrâ edecektir Müttefikler donanmasının Çanakkale Boğazı ’nda ma ’rûz kaldığı müşkülât ziyadeleştikçe İtalya ve Balkan hükümetleri itilafı müsellese aleyhinde daha ziyade ihtiyatlı bulunacaklardır

Niçin Muvaffak Olamamışlarmış?

Roma 23 Mart – 22 Mart tarihli İngiliz bildirii resmîsi müttefikler donanmasının uğradığı ademi muvaffakiyetin bir itirafı baliğini mütezemmindir Mezkûr beyanati resmîye tarafından havanın fenalığı tayyarelerin tayarân ederek 18 Mart bombardımanının istihkâmlarda îfâ ettiği hasârâtın ehemmiyetini anlayabilmelerine mani ’ olmuştur Donanmanın düçâr olduğu zâyi ’ât nedeniyle hücûma devam edilemediğinden ta ’arruzı vaki ’in netâyici hakkında büyük ümit beslemenin pozitif olduğu mezkûr tebliği resmîde beyan olunmaktadır

Çanakkale ’de Düşman Zarar ’âtı Bir İtalya Mütehassısının Mütâla ’ası

Milano 22 Mart – (Korya Dellasara) gazetesinin muharriri bahrîsi yazıyor: “İrresistible sefînesinin ziyâ ’ı Türk toplarının müessir atışından mütevellittir Çanakkale istihkâmâtı vazifelerini hüsni îfâ edecek baskı ve mahârette olduklarını kanıt ettiler Müttefikîn donanmasının ise vazifesini bîhakkı icrâya muktedir olduğu iddi ’â edilemez Biri dolu olan iki Fransız zırhlısının saffı harb haricine çıkarılması Fransa için zâyi ’âtı azîmeden ma ’dûddur Zirâ hükümeti mezkûre garbî Bahri Sefid ’den uzaklaşabilecek daha böylece fazla zırhlıya mâlik değildir

(Sakolo) gazetesi Çanakkale muhârebesine iştirâk etmiş olan bir Fransız zırhlısının hasârâtı vahimesini tamir etmek üzere (Malta)ya gelmiş olduğunu istihbâr ediyor (K)

SABİH KALE LAKIN ÇANAKKALE KARŞISINDA NÂÇÂR VE MÜNHEZİM!

RUMİ 22 MART 1331MİLADİ 4 NİSAN 1915, S1

Yalnız İngilizlerin değil dünyanın en büyük ve en kuvvetli sefînei harbiyesi olup Çanakkale ’ye aleyhinde (5) Mart bombardımanına iştirâk eden ve dehhaş kuvvetine rağmen bataryalarımızın ateşiyle hasârzede olan “Queen Elisabeth deridnotunun en yeni ve gerçek devlete ait (fotoğraf altı)

İngilizlerin (5) Martta Çanakkale ’ye karşısında vuku ’ bulan ta ’arruzlarından maksatları, boğazı ciddi sûrette basmak olduğuna hiç kesin olmama yoktur Bunun en büyük delilini ise bu hücûm ve ta ’arruzu icrâ için (Queen Elisabeth) gibi filolarının en muhteşem ve kuvveli sefînei harbiyesini de isti ’mâl eylemiş bulunmaları teşkîl eder, ma ’lûm olduğu üzere Çanakkale ta ’arruzunun bidâyetinden beri “Queen Elisabethin de bombardımana iştirâk ettiği ve hatta bu meyânda yaralandığı kere ’ât ile iddi ’a olunmuş ve fakat bu rivâyetlerin derecei sıhhati meşkûk kalmıştı Ma ’amafiyh ta ’arruzu müte ’akip İngiliz ve Fransızlar tarafından neşr olunan telîgâtı resmîde bu sefînenin ismi de zikr edildiği cihetle “Queen Elisabethin de Çanakkale harekâtına tahakkuk etmiş ve sefînenin paralandığı ise (5) Mart bombardımanı safhatini temâşâ eyleyen râsıdların ve muhâbirlerin müşâhedâtıyla tebeyyün eylemiştirQueen Elisabethgibi dünyanın en cesîm sefînei harbiyesinin de mu ’âvenetiyle vuku ’ bulan bir ta ’arruza karşısında (5) Martta Çanakkale ’nin gösterdiği müdafa ’a ile ne dek iftihâr etsek azdır Bâhusûs ancak İngilizler bu sefînei harbiyelerinin fevk ’al‘ade kaslı ve olduğunu kendileri de i ’lân edip duruyorlar Nitekim geçenlerde “Satan gazetesi İngiliz Harbiye Nâzırı (Churchill)e müraca ’ât etmiş ve (Sabih Kale) ünvânını verdiği (Queen Elisabeth) hakkında ma ’lûmât istemiştir

İngiliz Bahriye Nâzırının bi ’zzat vaki ’ olan ifâdâtına nazaren “Queen Elisabeth aynı sistemde inşâ edilmekte olan beş cesîm deridnottan birincisidir

“Queen Elisabeth eski planlarda görülen şekilde olmayıp yukarıdaki resimde gösterdiğimiz şekli hâiz ve yalnız bir bacalıdır Sefînenin cesâmeti (27,000) tonilatoyu mütecâvizdir ve eslihâsı esas (38) santimetre çapında (8) kıt ’a büyük toptan mürekkebtir Bu toplar (900) kilo sikletinde gayet cesîm mermileri yirmi kilometre mesafeye atacak bir kuvveti hâizdir

(Queen Elisabeth)in makineleri adamakıllı petrol müteharrik ve sür ’ati ise saatte yirmibeş mildir Bundan ma ’dâ sefînenin üzeri tayyarelerden bomba ile vuku ’ bulacak hücûmlara mukavemet eylemek üzere çelik levhalarla da mahfûzdur ki bu da sefâini harbiyede birinci def ’a olarak tatbîk edilmektedir

Çanakkale bombardımanını bidâyetinden beri idare eden ve (5) Mart ta ’arruzunun müneccer olduğu inhizâm üzerine hastalık bahanesiyle tebdîl edilen bedbaht İngiliz amirali (Carden) (fotoğraf altı) *