iltasyazilim
FD Üye
Çanakkale Zaferi Skeçleri,
Çanakkale savaşıyla ilgili skeçler,
Çanakkale skeçleri
OYNAYANLAR
Anlatıcı
Niğdeli Ali
Koca Seyit
Cevat Paşa
Dikte Subayı
Fotoğrafçı
(Dekor yoktur Çanakkale Boğazı'ndaki düşman gemilerini bildiren büyütülmüş bir resim veya resimlenmiş bir pano önünde oynanabilir)
KOCA SEYİT ONBAŞI
(Perde açıldığında veya sahne aydınlandığında asıl gövdesi kuliste olduğu varsayılan bir topun namlusu görülür Topun önünde topa mermi ayarlamak için tırmanılması gereken iki üç basamaklı bir meren de vardır Aşınmış bir tahta yükselti de denilebilir buna Sahnede sükunet egemendir)
ANLATICI henüz burada büyük bir patlama oldu (Eliyle göstererek) Şuraya bir yere bir bomba düştü 1915 yılının mart ayındayız Çanakkale Boğazı'ndaki düşman gemileri Türkiye topraklarını, kıyıda belirlenmiş Türk askerlerini top ateşine tutuyor işte o top mermilerinden biri de bu yakınlara düştü On iki askerimiz şehit oldu Yirmi dört askerimiz de yaralı Bütün şurada patlamayla toprak aşağı kalan iki yakın dost Niğdeli Ali ile Koca Seyit var Hemen onları izleyelim (Kenara çekilir)
NİĞDELİ ALİ (Yerden kalkmaya çalışır Üzerinde kalın kaputu vardır Doğrulur Ayağa kalkar Sağını solunu yoklar, zarar görmüş olup olmadığına bakar Yerde onu aramaya koyulur Dehşet içindedir) Seyit Heey Koca Seyit Nerdesin? Seeyit (Arkalardan bir inilti kazanç) Kardeş (veri yelpazesinet) neredesin (Arkaya koşar, telaş içinde yerdeki yıkıntıların içinden arkadaşını bulmaya çalışır Seyirciye arkası dönüktür Toprak içinden arkadaşını çıkarır gibi yapar) Yaralı mısın kardeş? (İniltiler içinde doğrulmaya çalışır Koca Seyit) Yaşıyorsun çok şükür Kalk hadi kardeş Dayan bana Bir yerin acıyor mu?
KOCA SEYİT (Zorlukla kalkarak) Değil Ali, acımıyor Acımıyor da öldüm sandım Ölmedim yok mi?
NİĞDELİ ALİ Değil ölmedin Koca Seyit Toprağa gömülüp kalmışsın Ben de pek Cephanelik hep değil olmuş
KOCA SEYİT (Kalkar tamamen Üstünü başını silkeler Kendine çeki düzen vermeye çalışır Ne yapsak Niğdeli Ali? (Topun yanında gider Coşku içinde) Ali gel hele Benim topa bak Sapasağlam duruyor Hey aslanım top Biz bu topla alev edebiliriz Ali
NİĞDELİ ALİ Edemeyiz kardeş, baksana topun vinci kırılmış
KOCA SEYİT (Sevinç içinde) Mermisi de burada duruyor işte Kundakta çocuk gibi Yirmi sekizlik mermi Yaşasın
NİĞDELİ ALİ İyi de Seyit kardeş o mermi Kundakta çocuk yok Vinç olmadan onu kıpırdatamayız bile
KOCA SEYİT Vinç gerekmez Ali Sırtıma koyabilirsem Gerisi kolay (Çömelir) Hadi kardeş, takviye et de şunu sırtıma yerleştirelim
NİĞDELİ ALİ Olacak iş değil Seyit
KOCA SEYİT Dediğimi yap Ali Döndür şöyle mermiyi sırtıma
NİĞDELİ ALİ (Zorlukla mermiyi Seyit'in sırtına doğru döndürür Bu bile fazla güç gerçekleştirilir) Ayağa kalkabilecek misin kardeş? gayret Koca Seyit Kalktım işte (Bacaklarının üstünde zorlukla durur İki yandan salınır Düşmemek için büyük mücadele harcar Merene yaklaşır) Hepsi topu topu altı basamak Dayan Koca Seyit (Zorlukla bir basamak çıkar)
NİĞDELİ ALİ Ha çaba Koca Seyit Kaldı beş basamak (Koca Seyit bir basamak daha çıkar) Yaşa Koca Seyit, yaşa Kaldı dört Üç İki Bir Basardın kardeş Yaman delikanlıymışsın
KOCA SEYİT (Solgun soluğadır Acilen şöyle çevirelim namluyu Ağzı düşmandan yanlamasına olmalı ki (Namlu seyircilere içten çevrilir) Hemen de bir ayrıntılarıyla nişan almalı Oldu Ateş (İki dost da geriye doğru çekilerek kulaklarını kaparlar Fazla da kuvvetli olmayan top ateşi sesi duyulur Daha Sonra da Koca Seyitle Niğdeli Ali'nin sevinçli haykırmaları)
NİĞDELİ ALİ (Sevinç içinde haykırarak) on ikiden vurma Koca Seyit vurdun düşman gemisini Bak Koca gemi ast yatıyor Yangın çıktı gemide Dumanlara bak
ANLATICI (Öne çıkar Olanaklar elveriyorsa ışık Anlatıcıya yoğunlaşır Koca Seyit ve Niğdeli Ali kulisten uzaklaşırlar) İzlediğiniz olay şahane lakin gerçek Top mermisinin ağırlığı bütün tamına 215 okka Yani 276 kilo Bunu yapan genç erimiz Koca Seyit, dört büyük insan ağırlığındaki mermiyi sırtlayıp topa yerleştirebildi, koca Seyit, Balıkesir İlinin Edremit İlçesine yan Havran Bucağında doğmuştu Fakir bir aileden geliyordu kelli felli kuvvetli kuvvetli olduğu için ona cümbür cemaat Koca Seyit derdi Koca Seyit'in gençliği her zaman savaşlarda geçti 1912 Balkan Savaşında, 1915 de Birinci Dünya Savaşı'nda da Çanakkale'de savaştı Koca Seyit, o gün tek başına kaldırıp ateşlediği mermiyle İngilizlerin Ocean (Oşın) adlı savaş gemisini batırmıştı Bu olağanüstü bir olaydı O sırada Çanakkale'deki birliğin komutanı Cevat Paşa Koca Seyit'in bataryasına gelip olan biteni yerinde görmek istedi İşte Cevat Paşa
YANIT PAŞA (O devrin üniformasıyla arkasından dikte subayı daha arkada da fotoğrafçı olduğu halde gelir Niğdeli Ali ve Koca Seyit selama dururlar Cevat Paşa da onları selamlar) Merhaba asker
KOCA SEYİT NİĞDELİ ALİ (İkisi birden) Sağol komutanım
CEVAT PAŞA (Koca Seyit'e yaklaşır) Koca Seyit sen misin? KOCA SEYİT Benim komutanım
CEVAT PAŞA (Elini uzatır baskı yapmak için Koca Seyit etini öper Cevat Paşa'nın) Seni kutlarım Koca Seyit (Emir subayının uzattığı V biçimindeki kırmızı şeritleri Seyit'in iki koluna da takar Gösterdiğin kahramanlık nedeniyle seni onbaşılığa terfi ettirdik Şanslı olsun
KOCA SEYİT Sağol komutanım
CEVAT PAŞA artık Seyit Onbaşısın Seyit Onbaşı, yanımda fotoğrafçı da getirdim Mermiyi sırtında taşırken bir fotoğrafını çekecek Bu resim da tarihe tanıklık edecek Mermi şurada Hadi Seyit Onbaşı Arkadaşın da sana destek etsin
KOCA SEYİT Başüstüne komutanım
(Koca Seyit Niğdeli Ali'nin de yardımıyla mermiyi sırtlanır Ayağa kalkmaya çalışır başaramaz yeniden dener, beceremez Ali yardım eder, ayağa kalkması için Seyit yeniden yapamaz Uğraşır Ter içinde kalır, soluk soluğa çabalar) Kaldıramıyorum Paşam Bağışlayın O gün savaşın öfkesi hırsı içinde yaptım ortada
CEVAT PAŞA vakit gülerek bakar) Üzülme Seyit Onbaşı O merminin aynını tahtadan yaptırıp resmini böylece çekeriz
ANLATICI İşte böyle arkadaşlar Ders kitaplarında da gördüğünüz resim Seyit Onbaşı'nın gerçek mermiye eş tahtayı kaldırırken çekilmiş fotoğrafıdır Sahici (bilgi yelpazesinet) mermi değildir Zaferden sonradan Seyit Onbaşı yine fakir bir köylü olarak yaşadı Odunculuk yaptı 1939 yılının aralık ayında soğukta çalışıp terleyen sonra da üşüten Seyit Onbaşı zatürreden öldü Öldüğünde elli yaşındaydı Ölümünden yirmi sekiz sene sonradan 1967'de Seyit Onbaşı'nın doğduğu Havran ilçesine Koca Seyit İlkokulu açıldı Törende Kurtuluş Savaşı kahramanlarından biri olan Seyit Onbaşı saygıyla sevgiyle anıldı İşte bugün biz de onu andık Yurdumuzun kurtarılmasında kahramanlıklar göstermiş o kadar fazla insanımızı hatırasına yapmak bize düşen bir borçtur Unutmayalım ama Seyit Onbaşı gibi insanlarımızı kutlamak, tarihimizi ve onları yaşatmaktır *
Çanakkale savaşıyla ilgili skeçler,
Çanakkale skeçleri
OYNAYANLAR
Anlatıcı
Niğdeli Ali
Koca Seyit
Cevat Paşa
Dikte Subayı
Fotoğrafçı
(Dekor yoktur Çanakkale Boğazı'ndaki düşman gemilerini bildiren büyütülmüş bir resim veya resimlenmiş bir pano önünde oynanabilir)
KOCA SEYİT ONBAŞI
(Perde açıldığında veya sahne aydınlandığında asıl gövdesi kuliste olduğu varsayılan bir topun namlusu görülür Topun önünde topa mermi ayarlamak için tırmanılması gereken iki üç basamaklı bir meren de vardır Aşınmış bir tahta yükselti de denilebilir buna Sahnede sükunet egemendir)
ANLATICI henüz burada büyük bir patlama oldu (Eliyle göstererek) Şuraya bir yere bir bomba düştü 1915 yılının mart ayındayız Çanakkale Boğazı'ndaki düşman gemileri Türkiye topraklarını, kıyıda belirlenmiş Türk askerlerini top ateşine tutuyor işte o top mermilerinden biri de bu yakınlara düştü On iki askerimiz şehit oldu Yirmi dört askerimiz de yaralı Bütün şurada patlamayla toprak aşağı kalan iki yakın dost Niğdeli Ali ile Koca Seyit var Hemen onları izleyelim (Kenara çekilir)
NİĞDELİ ALİ (Yerden kalkmaya çalışır Üzerinde kalın kaputu vardır Doğrulur Ayağa kalkar Sağını solunu yoklar, zarar görmüş olup olmadığına bakar Yerde onu aramaya koyulur Dehşet içindedir) Seyit Heey Koca Seyit Nerdesin? Seeyit (Arkalardan bir inilti kazanç) Kardeş (veri yelpazesinet) neredesin (Arkaya koşar, telaş içinde yerdeki yıkıntıların içinden arkadaşını bulmaya çalışır Seyirciye arkası dönüktür Toprak içinden arkadaşını çıkarır gibi yapar) Yaralı mısın kardeş? (İniltiler içinde doğrulmaya çalışır Koca Seyit) Yaşıyorsun çok şükür Kalk hadi kardeş Dayan bana Bir yerin acıyor mu?
KOCA SEYİT (Zorlukla kalkarak) Değil Ali, acımıyor Acımıyor da öldüm sandım Ölmedim yok mi?
NİĞDELİ ALİ Değil ölmedin Koca Seyit Toprağa gömülüp kalmışsın Ben de pek Cephanelik hep değil olmuş
KOCA SEYİT (Kalkar tamamen Üstünü başını silkeler Kendine çeki düzen vermeye çalışır Ne yapsak Niğdeli Ali? (Topun yanında gider Coşku içinde) Ali gel hele Benim topa bak Sapasağlam duruyor Hey aslanım top Biz bu topla alev edebiliriz Ali
NİĞDELİ ALİ Edemeyiz kardeş, baksana topun vinci kırılmış
KOCA SEYİT (Sevinç içinde) Mermisi de burada duruyor işte Kundakta çocuk gibi Yirmi sekizlik mermi Yaşasın
NİĞDELİ ALİ İyi de Seyit kardeş o mermi Kundakta çocuk yok Vinç olmadan onu kıpırdatamayız bile
KOCA SEYİT Vinç gerekmez Ali Sırtıma koyabilirsem Gerisi kolay (Çömelir) Hadi kardeş, takviye et de şunu sırtıma yerleştirelim
NİĞDELİ ALİ Olacak iş değil Seyit
KOCA SEYİT Dediğimi yap Ali Döndür şöyle mermiyi sırtıma
NİĞDELİ ALİ (Zorlukla mermiyi Seyit'in sırtına doğru döndürür Bu bile fazla güç gerçekleştirilir) Ayağa kalkabilecek misin kardeş? gayret Koca Seyit Kalktım işte (Bacaklarının üstünde zorlukla durur İki yandan salınır Düşmemek için büyük mücadele harcar Merene yaklaşır) Hepsi topu topu altı basamak Dayan Koca Seyit (Zorlukla bir basamak çıkar)
NİĞDELİ ALİ Ha çaba Koca Seyit Kaldı beş basamak (Koca Seyit bir basamak daha çıkar) Yaşa Koca Seyit, yaşa Kaldı dört Üç İki Bir Basardın kardeş Yaman delikanlıymışsın
KOCA SEYİT (Solgun soluğadır Acilen şöyle çevirelim namluyu Ağzı düşmandan yanlamasına olmalı ki (Namlu seyircilere içten çevrilir) Hemen de bir ayrıntılarıyla nişan almalı Oldu Ateş (İki dost da geriye doğru çekilerek kulaklarını kaparlar Fazla da kuvvetli olmayan top ateşi sesi duyulur Daha Sonra da Koca Seyitle Niğdeli Ali'nin sevinçli haykırmaları)
NİĞDELİ ALİ (Sevinç içinde haykırarak) on ikiden vurma Koca Seyit vurdun düşman gemisini Bak Koca gemi ast yatıyor Yangın çıktı gemide Dumanlara bak
ANLATICI (Öne çıkar Olanaklar elveriyorsa ışık Anlatıcıya yoğunlaşır Koca Seyit ve Niğdeli Ali kulisten uzaklaşırlar) İzlediğiniz olay şahane lakin gerçek Top mermisinin ağırlığı bütün tamına 215 okka Yani 276 kilo Bunu yapan genç erimiz Koca Seyit, dört büyük insan ağırlığındaki mermiyi sırtlayıp topa yerleştirebildi, koca Seyit, Balıkesir İlinin Edremit İlçesine yan Havran Bucağında doğmuştu Fakir bir aileden geliyordu kelli felli kuvvetli kuvvetli olduğu için ona cümbür cemaat Koca Seyit derdi Koca Seyit'in gençliği her zaman savaşlarda geçti 1912 Balkan Savaşında, 1915 de Birinci Dünya Savaşı'nda da Çanakkale'de savaştı Koca Seyit, o gün tek başına kaldırıp ateşlediği mermiyle İngilizlerin Ocean (Oşın) adlı savaş gemisini batırmıştı Bu olağanüstü bir olaydı O sırada Çanakkale'deki birliğin komutanı Cevat Paşa Koca Seyit'in bataryasına gelip olan biteni yerinde görmek istedi İşte Cevat Paşa
YANIT PAŞA (O devrin üniformasıyla arkasından dikte subayı daha arkada da fotoğrafçı olduğu halde gelir Niğdeli Ali ve Koca Seyit selama dururlar Cevat Paşa da onları selamlar) Merhaba asker
KOCA SEYİT NİĞDELİ ALİ (İkisi birden) Sağol komutanım
CEVAT PAŞA (Koca Seyit'e yaklaşır) Koca Seyit sen misin? KOCA SEYİT Benim komutanım
CEVAT PAŞA (Elini uzatır baskı yapmak için Koca Seyit etini öper Cevat Paşa'nın) Seni kutlarım Koca Seyit (Emir subayının uzattığı V biçimindeki kırmızı şeritleri Seyit'in iki koluna da takar Gösterdiğin kahramanlık nedeniyle seni onbaşılığa terfi ettirdik Şanslı olsun
KOCA SEYİT Sağol komutanım
CEVAT PAŞA artık Seyit Onbaşısın Seyit Onbaşı, yanımda fotoğrafçı da getirdim Mermiyi sırtında taşırken bir fotoğrafını çekecek Bu resim da tarihe tanıklık edecek Mermi şurada Hadi Seyit Onbaşı Arkadaşın da sana destek etsin
KOCA SEYİT Başüstüne komutanım
(Koca Seyit Niğdeli Ali'nin de yardımıyla mermiyi sırtlanır Ayağa kalkmaya çalışır başaramaz yeniden dener, beceremez Ali yardım eder, ayağa kalkması için Seyit yeniden yapamaz Uğraşır Ter içinde kalır, soluk soluğa çabalar) Kaldıramıyorum Paşam Bağışlayın O gün savaşın öfkesi hırsı içinde yaptım ortada
CEVAT PAŞA vakit gülerek bakar) Üzülme Seyit Onbaşı O merminin aynını tahtadan yaptırıp resmini böylece çekeriz
ANLATICI İşte böyle arkadaşlar Ders kitaplarında da gördüğünüz resim Seyit Onbaşı'nın gerçek mermiye eş tahtayı kaldırırken çekilmiş fotoğrafıdır Sahici (bilgi yelpazesinet) mermi değildir Zaferden sonradan Seyit Onbaşı yine fakir bir köylü olarak yaşadı Odunculuk yaptı 1939 yılının aralık ayında soğukta çalışıp terleyen sonra da üşüten Seyit Onbaşı zatürreden öldü Öldüğünde elli yaşındaydı Ölümünden yirmi sekiz sene sonradan 1967'de Seyit Onbaşı'nın doğduğu Havran ilçesine Koca Seyit İlkokulu açıldı Törende Kurtuluş Savaşı kahramanlarından biri olan Seyit Onbaşı saygıyla sevgiyle anıldı İşte bugün biz de onu andık Yurdumuzun kurtarılmasında kahramanlıklar göstermiş o kadar fazla insanımızı hatırasına yapmak bize düşen bir borçtur Unutmayalım ama Seyit Onbaşı gibi insanlarımızı kutlamak, tarihimizi ve onları yaşatmaktır *