Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Çankırı Bölgesel yemekleri
Çankırı Geleneksel Tatlar
Çankırının Bölgesel yemekleri ve tarifleri
Çankırı yöresinde geleneksel besin biçimi etkinliğini sürdürmektedir Yöre insanının besin alışkanlıklarında Orta Anadolu özellikleri görülür Beslenmenin temelinde buğday ve buğday ürünleri bulunmaktadır Tarhana, bulgur, keşkek, yarma, erişte vb yiyecekleri ev ekonomisi çerçevesinde yöre halkı kendisi üretir Anadolu'nun böylece fazla yerinde olduğu gibi kimi yiyecek maddeleri kurutulmak, salamura yapılmak, turşu kurularak ve öteki bazı usullerle kışa hazırlanır Kıyma, kavurma, sucuk gibi et ürünleri, kurutulmuş fasulye, patlıcan, biber gibi sebzeler, konserveler, öbür meyvelerden reçeller bunlar arasındadır
Hamura farklı alanlara yönlendirilmiş maddeler katılarak sacda, yağda, fırında ve tencerede pişirilerek çok sayıda yemek yemek yapılmaktadır Tava çöreği, yazma çöreği, bükme, gözleme, cızlama, tatar böreği, kocaman hamur, mantı, pıhtı, çullama bunların başlıcalarıdır Tarhana, toyga, şaştım aşı, tutmaç, yarma, dene, cümcük gibi çorbalarda asıl madde buğday ürünleridir Yaş ve kuru sebzeler beslenmede ikinci sırayı alır Hayvani gıda tüketimi sınırlıdır
Şehirsel alanlarda hazırlanmış yiyecekleri faydalanma alışkanlıkları gelişmekle birlikte evde hazırlanan geleneksel yiyeceklerin ucuza gelmesi ile dağıtım ağının hazırlanmış yiyecekleri tüm yerleşme birimlerine ulaştıracak düzeyde olmaması da durumu etkilemektedir
Aşağı yöremize ait bir takım yiyeceklerle ilgili bilgiler verilmiştir
Yaren Güveci:
2 kg kuzu eti güveç kabında kendi suyuyla pişirilir, 3 baş soğan, iki baş sarımsak, 5 adet sivri biber, yarım kg domates ince doğranarak, baharat (karabiber, pul biber, kimyon), tuzlu ve bir kaşık salçayla birlikte ete ek edilir Doğranarak ayrı bir kapta kızartılan 1 kg patlıcan, güveç kabındaki malzeme ile bir sıra malzeme, bir sıra patlıcan şeklinde yerleştirilir Üzeri domates ve biberle süslenerek üç kadeh su konulmak suretiyle fırına sürülür ve yarım saat pişirilir
Bütün Et:
2,5 kg et yıkanarak orta doruk parçalara ayrılır Bir kaşık tereyağı veya margarinle tencerede birazcık çevrilir, etin miktarına kadar 12 litre sıcak su ve 1 kaşık salça ilave edilir, 7 baş orta büyüklükte soğan tamamen etlerin arasına yerleştirilir Pişen etler tek tek bambaşka bir tencereye yerleştirilir, tel süzgeçten geçirilen et suyu ve tuz ek edilerek bir taşım kaynatılır Bir çay kaşığı baharat (yenibahar) ilave edilerek servis yapılır
Mantı:
2,5 bardak un, bir yumurta ve yeteri arz tuz konularak katı bir hamur elde edilir Oldukça Büyük pazılanarak dinlenmeye bırakılır 200 gr kıymaya, ince kıyılmış yarım demet maydanoz ve 1 adet soğan tuzlu, karabiber ve nane eklenir ve yoğrularak iç malzemesi elde edilir Pazılar un yardımıyla 2 mm kalınlığında açılır Enine ve uzunlamasına 2 cm aralıklarla kesilerek ortaya meydana çıkan karelerin içine bir arz malzeme konulmak suretiyle kapatılır Kaynamış tuz suya atılmak suretiyle pişirilir Süzgeçle bambaşka bir kaba alınan yemek yemek üzerine sarımsaklı yoğurt ek edilir Yağ, salça, biber ve nane ile yapılan karışım üstüne dökülerek servis yapılır
Bazlama:
Mayalı hamurdan yapılan ekmek çeşididir Un, ev mayası, kaynatılmış ya da suyu çıkartılmış patates ezmesi bir arz yoğurt ve tuz kullanılan bazlamanın yapılışı ise şöyledir Elenen un tek parçadan oluşan ağaç gövdesinden oyulmuş tekne içine konulur Teknenin abes bırakılan kısmına ev mayası, patates ezmesi, yoğurt ve tuz ek edilerek hamur yoğrulur Katı olması durumunda su ilave edilerek kulak memesi yumuşaklığına gelinceye kadar yoğurma işlemine devam edilir Mayası gelmesi için üstü örtülmek suretiyle bir saat değin bekletilen hamur büyük pazılar halinde tekneden alınarak el yaslı ağacı kullanılarak açılır Bir örtü üstüne alınan açılmış hamurlar üzeri örtülerek bir müddet daha bekletilir Küllenmiş kavgalı sac üstünde pişirilen hamurlar soğuduktan daha sonra kullanılır
Yağlı Gözleme:
Un, su ve tuz ile maya katılarak elde edilen hamur mayası gelinceye değin bekletilir Minik pazılar alınarak ince olarak açılır ve sac üzerinde pişirilir Üzerlerine yağ sürülerek üst üste konulan ekmekler sıcak olarak servis yapılır
Katmerli:
Un ılık suda içine maya konularak hamur yapılır Üzeri ayrıntılarıyla örtülerek dinlenmeye bırakılan hamur, mayası gelince avuç içi büyüklüğünde pazılanır Oklağaç (ince ve uzun oklava) yardımıyla kalınca açılan hamur içine sıvı yağ sürülerek katlanır Araları yağlanarak birkaç kat yapılan hamur her yerde bayağı kalınlıkta açılır ve kızgın sac üzerine alınır Pişerken de bitmiş yağlanan ekmek hafif soğutularak servis yapılır
Tarhana Çorbası:
İki çeşit tarhana yapılmaktadır
aUn Tarhanası: Koyuca yapılan ayran, ekşimesi için biraz ısıtılarak un ve tuzlu katılmak suretiyle katı bir hamur elde edilir Bir hafta değin bekleyen hamur, sabahleyin güneş doğmadan önce minik parçalar halinde temiz örtülere dökülür Güneşle birlikte tavlanan hamurlar un haline gelinceye dek ufalanır Güneşte adamakıllı kurutulan tarhana temiz kumaş torbalarda muhafaza edilir
Pişirilmesi:
Malzeme olarak l kepçe tarhana, l kaşık yağ, l kaşık salça, azıcık kıyma ve tuzlu kullanılır Tarhana birkaç saat önce soğuk su ile ıslatılır ve arada karıştırılarak suyu emmesi sağlanır Yağ ve kıyma birlikte kavrulur, üstüne salça ilave edilerek bir zaman daha kavrulan malzemelere ıslanan tarhana ve su ilave edilerek topak olmaması için kaynayıncaya değin karıştırmaya devam edilir Gerektiği değin tuzlu konulur ve koyu sarı bir renk alıncaya değin kaynatılır Tereyağı ve kuru nane kızartılarak üstüne dökülür ve servis yapılır
bKatıklı Tarhana: Domates, kuru soğan, biber salçası, dere otu gibi malzemeler ince ince doğranarak karıştırılır, birlikte haşlanır Soğuduktan sonradan un tarhanası gibi yapılır ve pişirilir
Tarhana çorbası kış dönemleri ile Ramazan aylarının vazgeçilmez birinci yiyeceğidir Özellikle Ramazanlarda içine ıslatılmış kuru bakla ek edilerek yenmesi çorbaya bambaşka bir tat katar
Keşkek:
Beyazlaşıncaya dek dibekte dövülen buğdaya keşkek denilmektedir Tereyağı ile kavrulan etin üstüne su, tuz ve keşkek konularak karıştırılmadan fırına verilerek pişirilir
Mıkla:
Tereyağı ile kıyma kavrulur, içine ince doğranmış kuru soğan eklenerek kavurmaya devam edilir Baharat ve tuz katılarak kısık ateşte pişirilir Pişen et göz göz açılarak buralara yumurta kırılır Diğer bir kapta eritilen tereyağı sıcak olarak üstüne dökülür ve kapak örtülerek bir zaman daha pişirilir Ateşten indirilen yemek servise hazırdır
Tutmaç:
Yarım kg un, yeteri dek su ve tuzlu katılarak hamur yapılır Üçe ayrılan hamur pazılanarak oklava aracılığı ile açılır ve 5 mm2 büyüklüğünde kesilir Suyuyla bekleyen haşlanmış mercimeğin üstüne dökülerek iki taşım kaynatılır Soğumaya bırakılan yemeğin üzerine, içine iki diş sarımsağın dövüldüğü bulamaç halindeki süzme yoğurt dökülerek karıştırılır Yağ, salça, kıyma ve kuru nane ile yapılan sos dökülerek servis yapılır
Bamya:
Kaynar su ile ıslatılan kuru çiçek bamyanın salya yapmaması için ıslama suyuna azıcık tuz katılır Bamyalar dizgi ipinden çıkartılarak zorunlu temizlik yapılır Aynı tencerede ince kıyılmış soğan, yağ ve salça konularak kavrulur, üstüne pişmiş kuşbaşı et ilave edilir ve biraz daha karıştırılarak kaynamış su konulur Tencerenin kapağı kapatılarak kısık ateşte pişmeye bırakılır Pişerken tuzu katılır Serviste arzuya tarafından limon bulundurulur
Yumurta Tatlısı:
12 adet yumurta sarısı ve beyazı ayrılarak farklı kaplara konulur Yumurtanın beyazı kar rengini alacak şekilde çırpılır ve koyulaştırılır Yumurtanın sarısı da bambaşka bir kapta en ince ayrıntısına kadar çırpılır ve yumurtanın beyazına katılır 2 kaşık un irmiği ek edilerek karıştırılır Yağlanmış kalıplara dökülerek evvelden kızdırılmış fırına sürülür 150 C ’ de 35 dakika pişirilir ve soğutmaya bekletilir Bir tencereye 45 su bardağı su konur ve kaynatılır Kaynadıktan sonradan 5 su bardağı şeker ek edilir Koyuluncaya dek kaynatılır Şerbet soğutulmaya alınır Tatlıya şerbet ılık olarak ek edilir ve servise sunulur
Höşmerim:
Tavanın içine 500 gram tereyağı konulur ve eritilir 500 gr un ilave edilerek pembeleşinceye kadar kavrulur İçine kaynatılmış yarım bardak sıcak su ve 1 kahve kaşığı tuzlu konularak bir iki defa çevrilir Ocaktan indirilerek servis tabağına konur ve soğutulur Üstüne 1,5 su bardağı bal dökülerek servise sunulur *
Çankırı Geleneksel Tatlar
Çankırının Bölgesel yemekleri ve tarifleri
Çankırı yöresinde geleneksel besin biçimi etkinliğini sürdürmektedir Yöre insanının besin alışkanlıklarında Orta Anadolu özellikleri görülür Beslenmenin temelinde buğday ve buğday ürünleri bulunmaktadır Tarhana, bulgur, keşkek, yarma, erişte vb yiyecekleri ev ekonomisi çerçevesinde yöre halkı kendisi üretir Anadolu'nun böylece fazla yerinde olduğu gibi kimi yiyecek maddeleri kurutulmak, salamura yapılmak, turşu kurularak ve öteki bazı usullerle kışa hazırlanır Kıyma, kavurma, sucuk gibi et ürünleri, kurutulmuş fasulye, patlıcan, biber gibi sebzeler, konserveler, öbür meyvelerden reçeller bunlar arasındadır
Hamura farklı alanlara yönlendirilmiş maddeler katılarak sacda, yağda, fırında ve tencerede pişirilerek çok sayıda yemek yemek yapılmaktadır Tava çöreği, yazma çöreği, bükme, gözleme, cızlama, tatar böreği, kocaman hamur, mantı, pıhtı, çullama bunların başlıcalarıdır Tarhana, toyga, şaştım aşı, tutmaç, yarma, dene, cümcük gibi çorbalarda asıl madde buğday ürünleridir Yaş ve kuru sebzeler beslenmede ikinci sırayı alır Hayvani gıda tüketimi sınırlıdır
Şehirsel alanlarda hazırlanmış yiyecekleri faydalanma alışkanlıkları gelişmekle birlikte evde hazırlanan geleneksel yiyeceklerin ucuza gelmesi ile dağıtım ağının hazırlanmış yiyecekleri tüm yerleşme birimlerine ulaştıracak düzeyde olmaması da durumu etkilemektedir
Aşağı yöremize ait bir takım yiyeceklerle ilgili bilgiler verilmiştir
Yaren Güveci:
2 kg kuzu eti güveç kabında kendi suyuyla pişirilir, 3 baş soğan, iki baş sarımsak, 5 adet sivri biber, yarım kg domates ince doğranarak, baharat (karabiber, pul biber, kimyon), tuzlu ve bir kaşık salçayla birlikte ete ek edilir Doğranarak ayrı bir kapta kızartılan 1 kg patlıcan, güveç kabındaki malzeme ile bir sıra malzeme, bir sıra patlıcan şeklinde yerleştirilir Üzeri domates ve biberle süslenerek üç kadeh su konulmak suretiyle fırına sürülür ve yarım saat pişirilir
Bütün Et:
2,5 kg et yıkanarak orta doruk parçalara ayrılır Bir kaşık tereyağı veya margarinle tencerede birazcık çevrilir, etin miktarına kadar 12 litre sıcak su ve 1 kaşık salça ilave edilir, 7 baş orta büyüklükte soğan tamamen etlerin arasına yerleştirilir Pişen etler tek tek bambaşka bir tencereye yerleştirilir, tel süzgeçten geçirilen et suyu ve tuz ek edilerek bir taşım kaynatılır Bir çay kaşığı baharat (yenibahar) ilave edilerek servis yapılır
Mantı:
2,5 bardak un, bir yumurta ve yeteri arz tuz konularak katı bir hamur elde edilir Oldukça Büyük pazılanarak dinlenmeye bırakılır 200 gr kıymaya, ince kıyılmış yarım demet maydanoz ve 1 adet soğan tuzlu, karabiber ve nane eklenir ve yoğrularak iç malzemesi elde edilir Pazılar un yardımıyla 2 mm kalınlığında açılır Enine ve uzunlamasına 2 cm aralıklarla kesilerek ortaya meydana çıkan karelerin içine bir arz malzeme konulmak suretiyle kapatılır Kaynamış tuz suya atılmak suretiyle pişirilir Süzgeçle bambaşka bir kaba alınan yemek yemek üzerine sarımsaklı yoğurt ek edilir Yağ, salça, biber ve nane ile yapılan karışım üstüne dökülerek servis yapılır
Bazlama:
Mayalı hamurdan yapılan ekmek çeşididir Un, ev mayası, kaynatılmış ya da suyu çıkartılmış patates ezmesi bir arz yoğurt ve tuz kullanılan bazlamanın yapılışı ise şöyledir Elenen un tek parçadan oluşan ağaç gövdesinden oyulmuş tekne içine konulur Teknenin abes bırakılan kısmına ev mayası, patates ezmesi, yoğurt ve tuz ek edilerek hamur yoğrulur Katı olması durumunda su ilave edilerek kulak memesi yumuşaklığına gelinceye kadar yoğurma işlemine devam edilir Mayası gelmesi için üstü örtülmek suretiyle bir saat değin bekletilen hamur büyük pazılar halinde tekneden alınarak el yaslı ağacı kullanılarak açılır Bir örtü üstüne alınan açılmış hamurlar üzeri örtülerek bir müddet daha bekletilir Küllenmiş kavgalı sac üstünde pişirilen hamurlar soğuduktan daha sonra kullanılır
Yağlı Gözleme:
Un, su ve tuz ile maya katılarak elde edilen hamur mayası gelinceye değin bekletilir Minik pazılar alınarak ince olarak açılır ve sac üzerinde pişirilir Üzerlerine yağ sürülerek üst üste konulan ekmekler sıcak olarak servis yapılır
Katmerli:
Un ılık suda içine maya konularak hamur yapılır Üzeri ayrıntılarıyla örtülerek dinlenmeye bırakılan hamur, mayası gelince avuç içi büyüklüğünde pazılanır Oklağaç (ince ve uzun oklava) yardımıyla kalınca açılan hamur içine sıvı yağ sürülerek katlanır Araları yağlanarak birkaç kat yapılan hamur her yerde bayağı kalınlıkta açılır ve kızgın sac üzerine alınır Pişerken de bitmiş yağlanan ekmek hafif soğutularak servis yapılır
Tarhana Çorbası:
İki çeşit tarhana yapılmaktadır
aUn Tarhanası: Koyuca yapılan ayran, ekşimesi için biraz ısıtılarak un ve tuzlu katılmak suretiyle katı bir hamur elde edilir Bir hafta değin bekleyen hamur, sabahleyin güneş doğmadan önce minik parçalar halinde temiz örtülere dökülür Güneşle birlikte tavlanan hamurlar un haline gelinceye dek ufalanır Güneşte adamakıllı kurutulan tarhana temiz kumaş torbalarda muhafaza edilir
Pişirilmesi:
Malzeme olarak l kepçe tarhana, l kaşık yağ, l kaşık salça, azıcık kıyma ve tuzlu kullanılır Tarhana birkaç saat önce soğuk su ile ıslatılır ve arada karıştırılarak suyu emmesi sağlanır Yağ ve kıyma birlikte kavrulur, üstüne salça ilave edilerek bir zaman daha kavrulan malzemelere ıslanan tarhana ve su ilave edilerek topak olmaması için kaynayıncaya değin karıştırmaya devam edilir Gerektiği değin tuzlu konulur ve koyu sarı bir renk alıncaya değin kaynatılır Tereyağı ve kuru nane kızartılarak üstüne dökülür ve servis yapılır
bKatıklı Tarhana: Domates, kuru soğan, biber salçası, dere otu gibi malzemeler ince ince doğranarak karıştırılır, birlikte haşlanır Soğuduktan sonradan un tarhanası gibi yapılır ve pişirilir
Tarhana çorbası kış dönemleri ile Ramazan aylarının vazgeçilmez birinci yiyeceğidir Özellikle Ramazanlarda içine ıslatılmış kuru bakla ek edilerek yenmesi çorbaya bambaşka bir tat katar
Keşkek:
Beyazlaşıncaya dek dibekte dövülen buğdaya keşkek denilmektedir Tereyağı ile kavrulan etin üstüne su, tuz ve keşkek konularak karıştırılmadan fırına verilerek pişirilir
Mıkla:
Tereyağı ile kıyma kavrulur, içine ince doğranmış kuru soğan eklenerek kavurmaya devam edilir Baharat ve tuz katılarak kısık ateşte pişirilir Pişen et göz göz açılarak buralara yumurta kırılır Diğer bir kapta eritilen tereyağı sıcak olarak üstüne dökülür ve kapak örtülerek bir zaman daha pişirilir Ateşten indirilen yemek servise hazırdır
Tutmaç:
Yarım kg un, yeteri dek su ve tuzlu katılarak hamur yapılır Üçe ayrılan hamur pazılanarak oklava aracılığı ile açılır ve 5 mm2 büyüklüğünde kesilir Suyuyla bekleyen haşlanmış mercimeğin üstüne dökülerek iki taşım kaynatılır Soğumaya bırakılan yemeğin üzerine, içine iki diş sarımsağın dövüldüğü bulamaç halindeki süzme yoğurt dökülerek karıştırılır Yağ, salça, kıyma ve kuru nane ile yapılan sos dökülerek servis yapılır
Bamya:
Kaynar su ile ıslatılan kuru çiçek bamyanın salya yapmaması için ıslama suyuna azıcık tuz katılır Bamyalar dizgi ipinden çıkartılarak zorunlu temizlik yapılır Aynı tencerede ince kıyılmış soğan, yağ ve salça konularak kavrulur, üstüne pişmiş kuşbaşı et ilave edilir ve biraz daha karıştırılarak kaynamış su konulur Tencerenin kapağı kapatılarak kısık ateşte pişmeye bırakılır Pişerken tuzu katılır Serviste arzuya tarafından limon bulundurulur
Yumurta Tatlısı:
12 adet yumurta sarısı ve beyazı ayrılarak farklı kaplara konulur Yumurtanın beyazı kar rengini alacak şekilde çırpılır ve koyulaştırılır Yumurtanın sarısı da bambaşka bir kapta en ince ayrıntısına kadar çırpılır ve yumurtanın beyazına katılır 2 kaşık un irmiği ek edilerek karıştırılır Yağlanmış kalıplara dökülerek evvelden kızdırılmış fırına sürülür 150 C ’ de 35 dakika pişirilir ve soğutmaya bekletilir Bir tencereye 45 su bardağı su konur ve kaynatılır Kaynadıktan sonradan 5 su bardağı şeker ek edilir Koyuluncaya dek kaynatılır Şerbet soğutulmaya alınır Tatlıya şerbet ılık olarak ek edilir ve servise sunulur
Höşmerim:
Tavanın içine 500 gram tereyağı konulur ve eritilir 500 gr un ilave edilerek pembeleşinceye kadar kavrulur İçine kaynatılmış yarım bardak sıcak su ve 1 kahve kaşığı tuzlu konularak bir iki defa çevrilir Ocaktan indirilerek servis tabağına konur ve soğutulur Üstüne 1,5 su bardağı bal dökülerek servise sunulur *
