canlı varlıklar kaç gruba ayrılır

Canlı varlıklar kaç gruba ayrılır?

canlılar kendi arasında gruplandırıldığında 3 esas gruba ayrılırken ,ayrılan bu grublarda kendi arasında daha aşağı gruplara ayrılmaktadırlar

Hayvanlar
Çevremizde gördüğümüz canlıların en büyük grubunu hayvanlar oluşturur Hayvanların yaşadığı ortamlar ve dış görünüşleri birbirinden farklı bile olsa hücresel yapıları aynıdır Koyun , keçi , kedi , köpek , beygir , eşek gibi hayvanlar çiftliklerde yetiştirilebilen ve yaşantımızda yararlandığımız hayvanlardandır Bunların dıştan hem kurt , aslan , çakal , kaplan , tilki gibi ormanlarda yaşayan hayvanlar da vardır Hayvanlar besinlerini hazırlanmış olarak alır Besin şekillerine göre hayvanlar otla , etle veya keza ot keza etle beslenen hayvanlar almak üzere gruplandırılabilir Hayvanların yaşam ortamları da birbirinden farklıdır Kara ve su hayvanların hayat ortamlarıdır Ama bir takım hayvanlar ayrıca karada hem de suda yaşayabilir

Ot Gibi Yaşama
Canlılar dünyasının ikinci büyük grubunu ot gibi yaşama oluşturur Bitkilerin bir bölümü karada bir bölümü ise suda yaşar Karada yaşamış bitkilere farklı alanlara yönlendirilmiş ağaçları ( çam , köknar , ladin , kavak gibi ) misal verebiliriz

Nilüfer , su yosunu , kamışlar da suda yaşayan bitkilere örnektir Bitkilerin birçok besinlerini kendisi yapar Hayvanlar gibi hazırlanmış olarak almazlar Evlerimizde saksılarda yetiştirilen sardunya , begonya , menekşe gibi çeşitli süs ot gibi yaşama de vardır

yukarıdaki ana grubun kendi alt grupları

Canlıları Gruplandıralım

Önceki dersimizde çevremizdeki canlı varlıkları incelemiş ve canlı varlıkların millet için bir merak konusu olduğunu öğrenmiştik Çeşitli ortamlarda yaşamış canlı varlıklar aralarında bir takım benzerlikler olduğu gibi farklılıklar da vardır Canlıların çok ve dağıtılmış oluşu , bilim adamlarının onları incelemesini zorlaştırmaktadır bu nedenle canlı varlıkları daha iyi inceleyebilmek ve onlar hakkında detaylı bilgiler edinebilmek için bu varlıkların benzer özelliklerine kadar kümelere ayrılması gereği ortala çıkmıştır Canlıların aynı özelliklerine tarafından kümelere ayrılmasına gruplandırma adı verilir Canlıların gruplandırılması onların incelenmesini kolaylaştırır Birincil yapılan gruplandırma canlıların dış görünüşlerine bakılarak yapılmıştır Fakat daha sonraları bu gruplandırmanın doğru olmadığı ortaya çıkmıştır sonradan yapılan gruplandırmalar canlıların dış görünüşlerine değil , aralarındaki akrabalık ilişkilerine tarafından yapılmıştır Canlıların gruplandırılmasıyla ilgili çalışmalar yapan bilim dalına sistematik denir Bu bilim dalına göre canlılar beş temel guruba ayrılır

1 Bakteriler

2 Protistalar ( bir hücreli canlılar )

3 Mantarlar

4 Ur

5 Hayvanlar

Bu gruplarda bulunan canlı varlıkların hiç birine benzemeyen virüsler ise farklı bir grup olarak incelenir

Bu canlı varlıklarla ilgili detaylı bilgileri ünitemizin ilerleyen günlerinde alacağız

Virüs , Bakteri , Protista ve Mantarlarla Tanışalım

Virüsler :
Virüsler bilinen en küçük canlıdır Fazla minik oldukları için fakat elektron mikroskobu adı verilen özel bir mikroskopta görülebilir Okullarda kullanılan mikroskoplarla görülmeleri mümkün değildir Virüsler ancak canlı vücudunda yaşayabilirler Girdikleri canlının hücrelerine yerleşerek burada çoğalırlar Virüslerin en önemli özelliklerinden biri de öyle fazla hastalığa sebep olmasıdır Virüsler sadece insanlarda değil böylece çok canlıda hastalıklara neden olur Virüsler insan , hayvan ve bitki hücrelerinde çoğalırlar Kuduz , grip , suçiceği , kızamık , AIDS , şap gibi böylece fazla hastalığın sebebi virüslerdir

Bakteriler :
Açıkta bırakılan sebze ve meyveler çürür Et kokar , yoğurt ve süt ekşir Ekmek küflenir Tüm bu olaylar günlük yaşantımızda rastladığımız olaylardır ara sıra yiyeceklerimizde gördüğümüz bu değişikliklerin nedeni gözle göremediğimiz ufak canlılardır Bu canlılara bakteri adı verilir

Bakteriler virüslere göre daha büyüktür bu nedenle mikroskopta kolaylıkla görülebilirler Bakterilerin epeyce geniş bir yaşam alanı vardır Toprakta , havada , suda , toprak aşağıda , insan vücudunda yaşayabilir Bakteriler değişik şekillerde olabilir Mesela bazı bakteriler çubuk , bazıları küre , bazıları kıvrımlı , bazıları ise virgüle benzeşen şekildedirler

Yararlı bakteriler olduğu gibi zararlı bakteriler de vardır Mesela sütün mayalanıp yoğurt yada peynire dönüşmesi bakteriler sayesindedir Aynı şekilde üzümden sirke oluşmasını da bakteriler sağlar Toprakta yaşamış bir takım bakteriler hayvan ve bitki artıklarının çürümesini sağlar Bakterilerin bu yararlarının yanında zararlı bakteriler de vardır İnsan vücudunda yaşayan bazı bakteriler zararlıdır Kolera , tifüs , tüberküloz , karahumma gibi hastalıklara bakteriler niçin olur Bakteriler besinlerin üzerine yerleşerek onların zamanla bozulmasına yol açar Bu bozuk besinleri kullananlar zehirlenir Hayatı tehlikeye girer

Protistalar ( bir gözenekli olan canlılar )
Protistalar ufak su birikintileri , ıslak topraklar , hayvanların gövde sıvıları gibi çok bambaşka ortamlarda yaşayabilen ve ancak mikroskopla görülebilen bir gözenekli olan canlılardır Bu canlıların bütün hayati olayları bir hücresel içinde geçmektedir Bu canlılar ayrıca bitkisel ayrıca de hayvansal özellikler taşır

Terliksi hayvan , amip , öglena , çan hayvanı , algler protistalar grubundaki canlılara örnektir Bu canlılar başlıca lekeli birikinti sularda yaşadıklarından , bu cins suları kullanmak sağlığımız açısından zararlıdır Çünkü bu ortamlarda yaşamış canlılar birçok hastalıklara neden olmaktadır Bir hücreli canlılar bölünerek çoğalır Bir hücre canlıların bir bölümü besinlerini kendileri yapar , bir bölümü ise bulundukları ortamdan hazır olarak alırlar

Algler : Kök , gövde ve yaprağı bulunmayan bitkisel canlıdır
Amip : Hayvansal canlıdır Hareket eder
Terliksi Hayvan : Hayvansal canlıdır Titrek tüyleri tamamen hareket eder
Öglena : Keza bitki hem de hayvan özelliği gösterir *