Canlıların Çeşitliliği Hakkında Bilgi

Canlı türleri,
canlılarda derecelendirme


SINIFLANDIRMA
ASuni (Ampirik) Derecelendirme:
Canlıların dış görünüşlerindeki benzerliklerin gözlemine dayanılarak yapılan sınıflandırmadır Aristo ’nun yaptığı derecelendirme gibi; Aristo canlıları Ur ve Hayvanlar diye ayırmış, Bitkilerde; otlar, çalılar, ağaçlar, Hayvanlarıda; karada, suda ve havada yaşayanlar diye ayırmıştır

BDoğal (Flogenetik) Derecelendirme:
Canlıların evrimsel akrabalıkları ve farklılıkları göz önüne alınarak yapılan sınıflandırmadır
Doğal sınıflandırmanın dayandığı temel ilkeler:
Homoloji, Evrim, Fizyoloji, Protein benzerliği, Morfoloji, Histroloji, Vücut Yapısı, Stoloji, Kalıtımsal, Ekoloji ’den alınan bilgilerdir

Canlıların akrabalık dereceleri homolog yapılarla tespit edilir

HOMOLOG ORGAN: Kökenleri benzer görevleri öbür olan organlardır İnsanın kolu ile kuşun kanadı, balinanın yüzgeci homolog organlardır

ANALOG ORGAN: Kökenleri ayrı görevleri benzer olan organlardır Sineğin kanadı ve yarasanın kanadı analog organlardır

Sınıflandırmanın amacı; canlıları bir sisteme yerleştirmek ve tabiatı daha kolay anlaşılması mümkün ayla getirmektir

Sınıflandırmanın esas birimi türdür

CINS:Iki Taraflı bir atadan gelen yapı ve görev bakımından aynı özelliklere sahip, tabiatta yalnızca kendi arasında üreyebilen ve verimli döller veren bireyler grubudur
başlangıçta tür kavramı John RAY tarafından ortaya atılmıştır Ray nesil olarak ataları olan organizma topluluğudur demiştir Bilimsel anlamda inşa benzerliğine dayanan sınıflandırmayı Carl Von Linne yapmıştır
Linne türlerin değişmez ve değişmez olduğuna ve her nesil için ideal bir tipin bulunduğuna inanıyordu Linne derecelendirme birimlerini bulmuş, canlılara çift adlandırma metodunu getirmiştir

1 Her nesil içinde ideal bir müşteri vardır Örnek olarak bu tipe göre derecelendirme yapılır
2 Türlerin rakam ve çeşitleri sabittir,değişmez
Binomial isim: Bir canlı türünü atamak için Biyolojide kullanılan ve iki kelimeden meydana gelen uluslar arası isimdir

MONERA ALEMİ: Basit yapılı tek hücrelidirler Hücrelerinin çekirdekleri yoktur Ototrof ve heterotrof olarak beslenirler

PROTİSTA ALEMİ: Basit yapılı ototrof ve hetotrof organizmalrdır Hücrelerin gerçek çekirdekleri vardır
Prottozoalar:

a) Kamçılılar (flagellatta): Kamçı ile hareket eder Tek gözenekli olan veya koloni şeklinde olurlar Nebati ve hayvansal organizma arasında geçittir Bir kısmı fotosentez yapar Birçok hayvansal organizmalar gibidir bazısı asalaktır

b) Öglena: klorofil taşır tatlı suda yaşar
c) Tripanosoma: Uyku hastalığına niçin olur
d) Kök Ayaklılar (Rizopoda): Pseudopodla hareket eder
e) Sporlular (Sporoza): Asalak yaşar sporla çoğalır hareket organları yoktur Plazmodyum Malara sıtmaya neden olur
f) Sililer (Cilliata): Silerle hareket eder ve besini yakalar Ufak ve büyük olmak üzere iki çekirdeklidir Örnek; Paramesyum
g) Cıvık Mantarlar: Nebati ve hayvansal özellikli basit organizmalardır
h) Bir Gözenekli Olan Algler: Büyük çoğunluğu sularda yaşar hareketli veya hareketsiz tek hücreli veya koloni halinde bulunur
i)Fungiler (Hakiki Mantarlar): Fazla hücreli hetetrof fazla çekirdekli organizmalardır Sporla ürerler, parazit ya da saprofit yaşarlar

BITKILER ALEMİ
AÇİÇEKSİZ BITKILER
1 DAMARSIZ TÜMÖR (Kara Yosunları):İletim demetleri yoktur en ilkel bitkidir, ıslak yerlerde yaşar, çiçekten yoksundur
2 DAMARLI OT GIBI YAŞAMA (Eğreltiler):Çiçeksizdir, iletim demetleri vardır, yaprakları yer altı gövdesinden oluşur, sporla ürer
BÇİÇEKLİ TÜMÖR
1AÇIK TOHUMLULAR (Kozalaklı Ur):İletim demetleri gelişmiştir Kozalak içinde bulunan tohumla ürer, iğne yapraklıdır, çoğu sürekli yeşildir
2KAPALI TOHUMLULAR (Çiçekli Bitki Örtüsü):Tohumları meyve içindedir Tek veya çift çeneklidir Gelişmiş iletim boruları vardır
a) MONOKOTİLEDON (Tek Çenekli):Embriyolarında tek çenek bulunan bitkilerdir Yaprakları paralel damarlıdır, çiçek kısımları üçlü gruplar halindedir, kambiyum yoktur, iletim demetleri gövdede dağınıktır Misal:Buğday, Lale gibi
b) DİKOTİLEDON (Çift Çenekli):Embriyolarında iki çenek bulunur Çiçekleri 4 ’lü ya da 5 ’li gruplar halindedir Yaprakları ağ damarlıdır Kambiyum vardır İletim demetleri düzenli sıralanmıştır Bezelye, Badem, Elma vs

HAYVANLAR ALEMİ
AOMURGASIZLAR
1SÜNGERLER:Tatlı sularda ve denizlerde çoğunlukla dibe alt olarak koloni şeklinde yaşarlar Vücutları Ekdodem ve Endodemden oluşmuştur
2SÖLENTERLER:Genellikle denizlerde yaşarlar Vücutları Ekdodem ve Endodemden oluşmuştur Hidra, mecran, deniz anası vs
3YASSI SOLUCANLAR:Vücutları yassı oval ve uzundur Bilateral simetrilidir Vücutları Ektoderm, Endodermden ve Mezodermden oluşmuştur
4YUVARLAK SOLUCANLARindirim sistemi ağız anüs almak üzere iki açıklklıdır Bağırsak solucanı, kancalı kurt ve wucheria (fil hastalığına niçin olur) gibi örnekler en tanınmışlarıdır
5HALKALI SOLUCANLAR: Tatlı sularda ve karalarda yaşar Vücutları halkalardan (segment) oluşmuştur Kapalı dolaşım görülür Toprak solucanı, deniz solucanı ve sülük gibi
6YUMUŞAKÇALAR:İstiridye, midye, ahtapot, salyangoz, mürekkep balığı en bilinen örekleridir Vücutları yumuşak seğmentsiz ve çoğunlukla kabukludur
7EKLEM BACAKLILARegmentli vücutları kitin bir kabukla örtülü olup dış iskelet görevini görmektedir
AKABUKLULAR:Tatlı su ve denizlerde yaşar Solungaç solunumu yapar
BÖRÜMCEKLER:Antensiz ve sekiz ayaklı eklem bacaklılardır Solunum trake ve kitapsı akciğerlerle yapılır
CFAZLA AYAKLILAR:Vücutları uzamış solucana aynı eklembacaklılardır
DBÖCEKLER:Hayvanların en yaygını, en barılısı ve en çok değişik olanıdır Trake solunumu yaparlar Açık dolaşım sistemi vardır *