Canlıların Enerji İlişkileri

Canlı ve Enerji İlişkisi
Canlıların Enerji İlişkileri nedir

Canlıların Enerji İlişkileri

Canlılık Olayları Enerjiyle Gerçekleşir ;

Fotosentez olayı esnasında bitki örtüsü, güneş enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürür Hayvanlar alemi ise ya bitkilerle ya da bitki yiyen hayvanlarla beslenirler O halde tüm canlıların besinlerindeki enerjinin kaynağı Güneş ’tir

Yakacak olarak kullandığımız kömür ve odun bitkilerden elde edilir Petrol ise bitki ve hayvan artıklarından oluşur O halde yakıtlarımızdaki kimyasal enerjinin kaynağı da Güneş ’tir

Buzdolabının, elektrikli süpürgenin, çamaşır ve bulaşık makinelerinin motoru elektrik enerjisi ile çalışır Otomobillerde benzin, mazot (motorin), LPG gibi petrol ürünleri kullanılır Sobalarda yakıt olarak genellikle kömür kullanılır Ütü, elektrikli fırın, radyo, televizyon, bilgisayar gibi aletleri çalıştırmak için elektrik enerjisi kullanılır Örneklerde görüldüğü gibi bir işin, bir düzenin sağlanmasında enerjiye gereksinim duyulur

Yakıtlarda bulunan kimyasal enerji ısı enerjisine çevrilerek evi işyeri, mektep gibi yerler ısıtılır Barajda biriken suyun potansiyel enerjisinden yararlanarak elektrik enerjisi üretilir

Güneş dünyamızı ısıtır Yakıtların, elektrik enerjisinin, besinlerin enerjilerinin kaynağı Güneş ’tir Güneş ’in enerjisi olmasaydı Dünya fazla soğuk ve karanlık olurdu, bitkiler beslenme üretemezdi Bunun sonucunda Dünya ’da hiçbir canlı yaşayamazdı

Makineler çalışırken enerji harcar İnsan vücudu çoğu makineden oluşan bir fabrikaya benzetilebilir Fabrikanın çalışması için fabrikayı oluşturan her makinenin çalışması gerekir Yaşadığımız sürece, vücudumuzda yer alan milyarlarca atom ve molekülü bir düzende tutmamız gerekir Bunu da ama enerji harcayarak gerçekleştirebiliriz Öteki canlılar da yapılarını korumak ve hareket, besin, sindirim, enerjiye gereksinim duyarlar


GÜNEŞ ENERJİSİNİ CANLILAR NASIL KULLANIR ?

1Bitki Örtüsü Güneş Enerjisini Dönüştürüp Hücrelerinde Tutabilen Canlılardır

Fotosentez olayı; ışık tepkimeleri ve karanlık tepkimeleri almak üzere iki aşamada gerçekleşir Işık tepkimeleri aşamasında ATP sentezlenir Işık enerjisi ile ATP sentezlenmesi olayına fotofosforilasyon denir Işık tepkimeleri aşamasında bir karbondioksit molekülü kullanılarak 2 basamakta 3 ATP sentezlenir Bir dekstroz molekülü için 6 karbondioksit molekülü kullanılarak 18 ATP sentezlenir Karanlık tepkimelerinde 18 ATP kullanılarak bir üzüm şekeri molekülü üretilir O halde glikoz molekülünün sentezlenmesi için harcanan enerji klorofilin güneş enerjisini soğurarak oluşturduğu ATP enerjisi ile sağlanır

Bitkilerin yapraklarında ve genç gövdelerinde klorofil denilen özel bir madde bulunur Bazı bitki hücrelerinde bulunan yeşil renkli klorofil maddesi güneş enerjisini soğurur Ot Gibi Yaşama, soğurdukları güneş enerjisini kullanarak ATP molekülleri sentezlerler ATP moleküllerindeki enerjiyi ur, hücrelerinde kullanabilirlerHayvanlar alemindeki canlılarda klorofil hücreleri bulunmaz böylece insanlar ve hayvanlar güneş enerjisini soğurarak ATP molekülü üretemez

2Bitki Örtüsü Işıkta Glikoz Sentezlerler

Canlıların güç kaynağı güneştir Tümör güneş enerjisini başka enerjilere dönüştürüp ürettiği besinlerde depolar Hayvanlar ve millet enerji gereksinimlerini bitkilerin ürettiği besinlerden sağlarlar Bitki Örtüsü beslenme üretebilmek için güneş ışığına gereklilik duyarlar böylece süsleme bitkilerini güneş ışığı bölge yerlere düzenlemek gerekir

Güneş ışınları, cam gibi şeffaf maddelerden geçer Ayna ışığı yansıtır Toprak, tahta, demir, bakır gibi maddeler ışığın bir kısmını yansıtır, bir kısmını da yansıtır Güneş enerjisinin diğer enerjilere dönüşmesine ışığın soğurulması denir Mesela; yazın güneşte duran demi, güneş ışınlarının bir kısmını soğurarak ısınır

Bitkiler güneş enerjisini inorganik moleküllerden organik moleküller yapımında kullanır Yeşil bitkilerin güneş ışığından yararlanarak su ile karbondioksidi birleştirip glikoz üretmesi olayına fotosentez denir Fotosentez olayını gerçekleştirebilen yeşil bitkilere ototrof (imalatçı) canlılar denir Yeşil ot gibi yaşama fotosentez olayı esnasında havadan karbondioksit alıp havaya oksijen vererek havayı temizler Fotosentez olayı, ışık enerjisinin kimyasal enerjiye çevrilmesini karşılayan bir olaydır Fotosentez olayını şöyle açıklama edebiliriz



Güneşin ışık enerjisi

İnorganik moleküller Organik molekül + Oksijen

Klorofil

( 6 CO2 + 6 H2O ) ( C6H12O6 ) ( O2)

Yeşil yapraklı bir bitkinin fotosentez olayını gerçekleştirebilmesi için güneş ışığı, su ve karbondiokside gereksinimi vardır bu nedenle tümör geceleri fotosentez yapamaz *