iltasyazilim
FD Üye
16761681 OsmanlıRus Savaşı
Çehrin Savaşı neden ve sonuçları
Çehrin Seferi hakkında bilgi
Çehrin Seferi,16761681 OsmanlıRus Savaşı
16761681 OsmanlıRus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasındaki birincil büyük savaştır Bu savaş, esnasında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadrazam olmuştur 5 takvim savaş sonucunda, hemen şimdi güçlenemeyen Rusya Çarlığı, mağlubiyet aldı ve 31 Ocak 1681 tarihinde Bahçesaray Anlaşması ile Çehrin'i ve Ukrayna'nın geri kalan kısmını Osmanlılara bıraktı
Çehrin Savaşının nedeni
Rus Çarlığı, güçlenmekte olan bir hükümdarlıktı Rusya Çarı I Aleksey (16451676) güneye açılım stratejisine uygun bir şekilde önce LehistanLitvanya Birliği idaresinden özgürlük kalan Ukrayna'da bulunan Kazakların ellerindeki topraklara gözünü dikmişti Ancak Osmanlı Devleti'nden çekiniyorlardı 1667de Rusya Çarlığı ve LehistanLitvanya Birliği, Kazaklara hiç danışmadan, Andrusovo Antlaşmasını imzaladılar ve SolUkrayna Kıyıları (Livoberezhna Ukrayina) Kazaklarını Rusya Çarlığı idaresine bağladılar Çehrin merkezli SağUkrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) Kazakları Atamanı Petro Doroşenko ise 1669'dan beri Osmanlı koruması altında girmeyi tercih etti
Osmanlılar 16721676 OsmanlıLehistan Savaşı sonucu olarak 27 Ekim 1676'da İzvança Antlaşması ile Podolya bölgesinin idaresini ele aldılar ve Osmanlı koruması aşağı sankiözerk Kazak Atamanı Doroşenko idaresinde olan SağUkrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) ile komşu oldular Rusya Çarlığı, bir takım Osmanlı aleyhtarı sıkıntılı Ukrayna Batısı Kazaklarının eylemleriyle, doğudaki SolUkrayna Kıyıları (Livoberezhna Ukrayina) Kazakları Atamanı olan ve 1667'den beri Rusya Çarlığı hükümdarlığı aşağıda yer alan Ivan Samoiloviç, sözde, 1672'de tüm Ukrayna'nın atamanı seçildiğini açıkladı Petro Doroşenko ve ast olduğu Osmanlı Devleti ve Kırım Hanlığı bunu kabul etmedi Haziran 1674'de Rusya Çarlığı generali Prens Grigory Romodanovski ve İvan Samoiloviç emri altında bir ordu Doroşenko'yu kendine başkent olan Çehrin kalesinde kuşatmaya aldılarsa da Osmanlı ordularının yaklaşması üstüne bu abluka kaldırıldı
I Çehrin seferi
Lakin 1676 yazında Çehrin kalesi (Romodanovski ve Samoiloviç komutanlığında) bir birleşik Rusya Çarlığı ile müteffiki Ukraynalılar ordusu hücumu karşında teslim edinmek zorunda kaldı Kendine bağlı olan çoğu Kazakların kendine ihaneti ve bu başarısızlığı dolayısıyla Doroşenko Ruslarla anlaşıp 19 Eylül 1676'da Sağ Ukrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) Kazakları atamanlığını bıraktığını bildiri etti ve Rusya'ya sürgüne çekildi Bunun üzerine Osmanlı Sadrazamı Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Doroşenko'nun azledildiğini bildirdi; yerine Sağ Ukrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) Kazakları atamanlığına İstanbul'da eğitilen Yuri Hmelnitskiyi atandı Temmuz 1677'de İbrahim Paşa serdarlığı aşağıda bir OsmanlıKırım Tatar Hanı ordusu I Çehrin Seferine başladı ve bu ordu Ağustos'da Çehrin kalesini abluka altına aldı Ama kuşatma başarısız kaldı; 29 Ağustos'ta İbrahim Paşa Çehrin kuşatmasını bırakarak geri dönmeye başladı İbrahim Paşa İstanbul'a donünce vezirlikte atılıp hapis edildi
II Çehrin Seferi (Çehrin'in Fethi)
Ertesi yıl 1678'de yapılan, Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa serdarlığında başlayan yeni bir sefere Sultan Avcı Mehmet de Silistre'ye kadara katıldı Sonunda Çehrin, 21 Ağustos 1678 tarihinde Osmanlıların eline geçti Bu yenilgi, Ruslar için fena oldu Çünkü; kayda değer bir bölgeyi kaybetmişlerdi
Çehrin Barışı
Bahçesaray Antlaşması
Rus Çarı Aleksey yeni bir Rus stratejisi uygulamaya başladı Bu stratejinin hedefi Sağ Ukrayna Kıyıları arazilerinde yaşayan Kazakları zorlayıp bu Dinyeper Nehri batısındaki bölgelerin nüfusunun fazla küçülmesi idi Bir taraftan Çehrin'i baştan fethetmek için hazırlığa başladılar söylentilerini yaydılar Rus Ordusunun hazırlığı söylentilerini duyan Osmanlı Ordusu Edirne'de toplanmaya başladı Yeni bir savaş başlayabilirdi Zaten Rusya, Lehistan ile dostluk antlaşması imzalamış ve bu Osmanlı'nın aleyhindeydi Bu sebeplerle, Osmanlı Devleti, yeni bir sefere başlayacaktı
Ama, Rusya Çarlığı, zinde değildi Böyle bir savaş ile daha çok toprak kaybedebilirlerdi Böyle bir savaşı göze alamazlardı Bunun üzerine Rusya Çarlığı, işin zorluğunu anladı ve barıştırma istedi Padişah, barışı kabul etti Savaş, son anda önlendi 31 Ocak 1681'de Rusya Çarlığı ve Osmanlı Devleti ile Kırım Hanlığı aralarında Bahçesaray Antlaşması imzalandı Bu anlaşmaya tarafından Dinyeper Irmağı Osmanlı Devleti ile Rusya Çarlığı arasında hudut oldu Dinyeper Irmağı'nın sağ yakası (batısı) Osmanlı Devletinin elinde kaldı ve Çehrin kalesi Osmanlılara ait olduğu kabul edildi Dinyeper Irmağı'nın sol yakasının ise, yani Ukrayna'nin doğusu ve Zaporizya Kazaklar bölgelerinin, Rusya Çarlığı idaresinde olduğu Osmanlılar kadar onaylandı *
Çehrin Savaşı neden ve sonuçları
Çehrin Seferi hakkında bilgi
Çehrin Seferi,16761681 OsmanlıRus Savaşı
16761681 OsmanlıRus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasındaki birincil büyük savaştır Bu savaş, esnasında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadrazam olmuştur 5 takvim savaş sonucunda, hemen şimdi güçlenemeyen Rusya Çarlığı, mağlubiyet aldı ve 31 Ocak 1681 tarihinde Bahçesaray Anlaşması ile Çehrin'i ve Ukrayna'nın geri kalan kısmını Osmanlılara bıraktı
Çehrin Savaşının nedeni
Rus Çarlığı, güçlenmekte olan bir hükümdarlıktı Rusya Çarı I Aleksey (16451676) güneye açılım stratejisine uygun bir şekilde önce LehistanLitvanya Birliği idaresinden özgürlük kalan Ukrayna'da bulunan Kazakların ellerindeki topraklara gözünü dikmişti Ancak Osmanlı Devleti'nden çekiniyorlardı 1667de Rusya Çarlığı ve LehistanLitvanya Birliği, Kazaklara hiç danışmadan, Andrusovo Antlaşmasını imzaladılar ve SolUkrayna Kıyıları (Livoberezhna Ukrayina) Kazaklarını Rusya Çarlığı idaresine bağladılar Çehrin merkezli SağUkrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) Kazakları Atamanı Petro Doroşenko ise 1669'dan beri Osmanlı koruması altında girmeyi tercih etti
Osmanlılar 16721676 OsmanlıLehistan Savaşı sonucu olarak 27 Ekim 1676'da İzvança Antlaşması ile Podolya bölgesinin idaresini ele aldılar ve Osmanlı koruması aşağı sankiözerk Kazak Atamanı Doroşenko idaresinde olan SağUkrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) ile komşu oldular Rusya Çarlığı, bir takım Osmanlı aleyhtarı sıkıntılı Ukrayna Batısı Kazaklarının eylemleriyle, doğudaki SolUkrayna Kıyıları (Livoberezhna Ukrayina) Kazakları Atamanı olan ve 1667'den beri Rusya Çarlığı hükümdarlığı aşağıda yer alan Ivan Samoiloviç, sözde, 1672'de tüm Ukrayna'nın atamanı seçildiğini açıkladı Petro Doroşenko ve ast olduğu Osmanlı Devleti ve Kırım Hanlığı bunu kabul etmedi Haziran 1674'de Rusya Çarlığı generali Prens Grigory Romodanovski ve İvan Samoiloviç emri altında bir ordu Doroşenko'yu kendine başkent olan Çehrin kalesinde kuşatmaya aldılarsa da Osmanlı ordularının yaklaşması üstüne bu abluka kaldırıldı
I Çehrin seferi
Lakin 1676 yazında Çehrin kalesi (Romodanovski ve Samoiloviç komutanlığında) bir birleşik Rusya Çarlığı ile müteffiki Ukraynalılar ordusu hücumu karşında teslim edinmek zorunda kaldı Kendine bağlı olan çoğu Kazakların kendine ihaneti ve bu başarısızlığı dolayısıyla Doroşenko Ruslarla anlaşıp 19 Eylül 1676'da Sağ Ukrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) Kazakları atamanlığını bıraktığını bildiri etti ve Rusya'ya sürgüne çekildi Bunun üzerine Osmanlı Sadrazamı Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Doroşenko'nun azledildiğini bildirdi; yerine Sağ Ukrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) Kazakları atamanlığına İstanbul'da eğitilen Yuri Hmelnitskiyi atandı Temmuz 1677'de İbrahim Paşa serdarlığı aşağıda bir OsmanlıKırım Tatar Hanı ordusu I Çehrin Seferine başladı ve bu ordu Ağustos'da Çehrin kalesini abluka altına aldı Ama kuşatma başarısız kaldı; 29 Ağustos'ta İbrahim Paşa Çehrin kuşatmasını bırakarak geri dönmeye başladı İbrahim Paşa İstanbul'a donünce vezirlikte atılıp hapis edildi
II Çehrin Seferi (Çehrin'in Fethi)
Ertesi yıl 1678'de yapılan, Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa serdarlığında başlayan yeni bir sefere Sultan Avcı Mehmet de Silistre'ye kadara katıldı Sonunda Çehrin, 21 Ağustos 1678 tarihinde Osmanlıların eline geçti Bu yenilgi, Ruslar için fena oldu Çünkü; kayda değer bir bölgeyi kaybetmişlerdi
Çehrin Barışı
Bahçesaray Antlaşması
Rus Çarı Aleksey yeni bir Rus stratejisi uygulamaya başladı Bu stratejinin hedefi Sağ Ukrayna Kıyıları arazilerinde yaşayan Kazakları zorlayıp bu Dinyeper Nehri batısındaki bölgelerin nüfusunun fazla küçülmesi idi Bir taraftan Çehrin'i baştan fethetmek için hazırlığa başladılar söylentilerini yaydılar Rus Ordusunun hazırlığı söylentilerini duyan Osmanlı Ordusu Edirne'de toplanmaya başladı Yeni bir savaş başlayabilirdi Zaten Rusya, Lehistan ile dostluk antlaşması imzalamış ve bu Osmanlı'nın aleyhindeydi Bu sebeplerle, Osmanlı Devleti, yeni bir sefere başlayacaktı
Ama, Rusya Çarlığı, zinde değildi Böyle bir savaş ile daha çok toprak kaybedebilirlerdi Böyle bir savaşı göze alamazlardı Bunun üzerine Rusya Çarlığı, işin zorluğunu anladı ve barıştırma istedi Padişah, barışı kabul etti Savaş, son anda önlendi 31 Ocak 1681'de Rusya Çarlığı ve Osmanlı Devleti ile Kırım Hanlığı aralarında Bahçesaray Antlaşması imzalandı Bu anlaşmaya tarafından Dinyeper Irmağı Osmanlı Devleti ile Rusya Çarlığı arasında hudut oldu Dinyeper Irmağı'nın sağ yakası (batısı) Osmanlı Devletinin elinde kaldı ve Çehrin kalesi Osmanlılara ait olduğu kabul edildi Dinyeper Irmağı'nın sol yakasının ise, yani Ukrayna'nin doğusu ve Zaporizya Kazaklar bölgelerinin, Rusya Çarlığı idaresinde olduğu Osmanlılar kadar onaylandı *