Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Yeni Çek Yasası 2019
2019 Çek Kanunu 2019
2019 Yeni Çek Yasası 2019
Yeni Çek Kanunu Şerhi
Hukuk Ceza
Yazan: Nazif Firari
3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesive Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanunu yürürlükten kaldıran 5941 sayılı Çek Kanunu ile çek defterlerinin içerikleri, çek düzenlenmesi, kullanımı, çek hamillerinin korunmaları ve tescil dışı ekonominin yoklama altına alınması önlemlerine katkıda bulunmayan ilişkin esaslar ile çekin karşılıksız çıkması ve belirlenen öteki yükümlülüklere aykırılık hallerinde ilgililer hakkında uygulanacak yaptırımlar düzenlenmektedir
5941 sayılı Çek Kanunu çek hukukunda çok önemli değişikler yapmaktadır Türk Ticaret Kanunundaki çek unsurları aynen geçerli olacağı belirtilmekte ve Çrk Kanununundaki unsurlar eksik olsa da Türk Ticaret Kanununa kadar unsurları tamamsa geçerli olacak ise de, Çek Kanunu anlamında bir çok yeni öğe ve özellikler aranmaktadır
Çek Kanunu m 2 fıkra 6 ve 2010 2 sayılı Çek Defterlerinin Zorlama Şekline, Bankaların Gebe Ödemekle Sorumlu Olduğu Tedarik İle Çekin Düzenlenme Ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine Ve Duyurulmasına İlişkin Tebliği 3 maddesi uyarınca çekler,
Tacir olan ve tacir olmayan kişilere verilecek çekler ile hamiline düzenlenecek çekleri dobra dobra ayırt yapabilmek amacıyla aşağı bulunan esaslar uygulanır
1 Tacir çeklerinde zemini lacivert renk kodu: PANTONE 314 U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte olumsuz manzara ve büyük harflerle TACİR ibaresi yer alır
2 Hamiline düzenlenen tacir çeklerinde zemini kırmızı renk kodu: PANTONE Warm Inkar U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte olumsuz görüş ve büyük harflerle, Hamiline ifadesi ikinci satırda edinmek üzere, TACİR HAMİLİNE ibaresi yer alır Ayrıca bu nesil çekler, lehtar ismi için ayrılan kısımda HAMİLİNE ibaresi yer alacak şekilde bastırılır
3 Tacir olmayan birey çeklerinde zemini yeşil renk kodu: PANTONE 384 U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte olumsuz görüş ve büyük harflerle TACİR OLMAYAN ibaresi yer alır
4 Hamiline düzenlenen tacir olmayan kişi çeklerinde zemini kahverengi renk kodu: PANTONE 168 U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte negatif bakış ve büyük harflerle, Hamiline ifadesi ikinci satırda elde etmek üzere, TACİR OLMAYAN HAMİLİNE ibaresi yer alır Ayrıca bu tür çekler, lehtar ismi için ayrılan kısımda HAMİLİNE ibaresi yer alacak şekilde bastırılır
Bu bentte kayıtlı çerçeve, çek yaprağının üst kısmında yer alır Eni 6 mm , boyu 22 mm olması gereken çerçevenin içerisinde bulunan ibarelerin yazı karakteri Helvetica Bold, ölçüsü 7 punto olacak şekilde bastırılır
5 Çek yaprakları MICRManyetik Mürekkepli Karakter Okuma Magnetic Ink Character Recognition yöntemi ile ve E13B kodlama standardı kullanılarak manyetik mürekkep ile kodlanır Çek yapraklarının daha aşağı kısmında kodlama alanı için 16 mm lik haylazlık bırakılır Kodlama alanının sağ ve sol köşelerinden yatay olarak 7, 937 mm , daha aşağı ve üst kısmından da düşey olarak 6, 35 mm lik boşluklar bırakılmak suretiyle yer alan kodlama satırı üstüne soldan itibaren çek numarası, banka ve şube isimlerini tanımlayan banka ve şube kodu, hesap numarası ve çek tutarına ilişkin bilgiler aşağı gösterilen kişilik ve simge sayıları dikkate alınarak kodlanır
olacaktır
Keşidecinin TTK m 697 hükmüne tarafından, hamiline çek defteri yaprağı kullanmadan diğer bir çek defteri yaprağı üstüne hamiline kaydını kâğıda dökmek suretiyle hamiline yazılı çek düzenlemesi yasal açıdan geçerli ve muhtemel ise de, oysa cezai bakımdan keşideci, yeni Çek Kanununun 7 maddesinin 9 fıkrasına tarafından, her bir çekle, bir yıla dek hapis cezasıyla cezalandırılacaktır
Türk Ticaret Kanunundaki unsurları taşıması kaydıyla, düzenlenen çekin bu maddede yer alan koşullara aykırı olması çekin geçerliliğini etkilemez 5941 s Çek K m 29
Çek Kanununda hüküm bulunmayan hallarde ilk önce Türk Ticaret Kanunu olmak üzere genel hükümler uygulanacktır bknz m 12
İleri düzenleme tarihli İleri tarilli Vadeli çek çeklerle ilgili olarak;
Üstünde yazılmış bulunan düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karşılığının Türk Ticaret Kanununun 707 nci maddesi uyarınca kısmen ya da iyice ödenmemiş olması halinde, bu çekle ilgili olarak yasal takip yapılamaz İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak yasal peşine düşüp takip yapılabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme tarihine göre kanuni takdim süresi içinde bankaya takdim edilmesi ve karşılıksızdır işlemine tabi tutulması şarttır Madde 38
31122019 tarihine dek, üstünde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir GEÇİCİ MADDE 1fıkra 5
biçiminde kayda değer düzenlemeler getirilmiştir
Yukarıdan bu tarafa anlattığımız düzenlemelere aykırılıklara dair eylemler için 7 maddede cezai yaptırımlar öngörmüştür
Bankaların çek hesabı açarken ve çek yaprağı verirken isteyeceği belgeleri sıkı şartlara bağlamış ve bankaların özen borçlarını arttırmıştır
Karşılıksız çek keşide etmek suçunun ismi de değişmiş, karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet veren birey tabiri getirilmiştir bknz m 51 fıkra ilk tümce
Karşılıksız çek suçu için adli para ce zası öngörülmüştür
3167 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinde tanımlanan suçtan nedeniyle, 111 tarihi itibarıyla, haklarında soruşturma veya kovuşturma başlatılmış ya da kesinleşmiş bir hükümle hükümlü olan kişilerle ilili olrak uzlaşma ve taahhütname düzenlenip, 1 NİSAN 2010 tarihine dek ilgisine kadar ilgili mercilere iletmeleri halinde, anlaşmada öngörülen zaman kadar soruşturma ya da kovuşturmanın durmasına, hükmün infazının ertelenmesine veya durdurulmasına karar verilmesi öngörülmüştür Taahhütnamede açıklanmış zaman dek, soruşturma veya kovuşturmanın durmasına, hükmün infazının ertelenmesine veya durdurulmasına karar verilir, düzenlemesi getirilmiştir GEÇİCİ MADDE 2
Bankalara bildirim yükümlülüğü, elektronik ortamda bildirim gibi düzenlemelere de yer verilmiştir
Değiş Tokuş odalarına ilişkin de yeni hükümler getirilmiştir
Kitapta işte bu değişikler anlatılmaya çalışılmıştır
Lehe Kanun ve uygunluk yargılaması konularına da değinilmiştir
Konular olabildiğince bir çok başlıklar aşağıda irdelenmeye çalışılmıştır 3167 sayılı Kanunun kaşılık maddeleri de yeni Kanunun maddesi altnda zikredilmiş, maddenin anında aşağı Hükumet madde gerekçesi ve TBMM Adalet Komisyonu Raporunun ilgili bölümü ve TBMM de görüşülmesi esnasında esasa ilişkin manâlı konuşmalar, fikirler de yine ilgili maddenin altına konulmuştur
Yeni Kanunla ilgili yeni meydana çıkan içihatlar da tedarik edilmeye çalışılmış, kitapta yer alması sağlanmıştır
Kitap, şerh şeklinde tasarlanmıştır(Önsözden) *
2019 Çek Kanunu 2019
2019 Yeni Çek Yasası 2019
Yeni Çek Kanunu Şerhi
Hukuk Ceza
Yazan: Nazif Firari
3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesive Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanunu yürürlükten kaldıran 5941 sayılı Çek Kanunu ile çek defterlerinin içerikleri, çek düzenlenmesi, kullanımı, çek hamillerinin korunmaları ve tescil dışı ekonominin yoklama altına alınması önlemlerine katkıda bulunmayan ilişkin esaslar ile çekin karşılıksız çıkması ve belirlenen öteki yükümlülüklere aykırılık hallerinde ilgililer hakkında uygulanacak yaptırımlar düzenlenmektedir
5941 sayılı Çek Kanunu çek hukukunda çok önemli değişikler yapmaktadır Türk Ticaret Kanunundaki çek unsurları aynen geçerli olacağı belirtilmekte ve Çrk Kanununundaki unsurlar eksik olsa da Türk Ticaret Kanununa kadar unsurları tamamsa geçerli olacak ise de, Çek Kanunu anlamında bir çok yeni öğe ve özellikler aranmaktadır
Çek Kanunu m 2 fıkra 6 ve 2010 2 sayılı Çek Defterlerinin Zorlama Şekline, Bankaların Gebe Ödemekle Sorumlu Olduğu Tedarik İle Çekin Düzenlenme Ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine Ve Duyurulmasına İlişkin Tebliği 3 maddesi uyarınca çekler,
Tacir olan ve tacir olmayan kişilere verilecek çekler ile hamiline düzenlenecek çekleri dobra dobra ayırt yapabilmek amacıyla aşağı bulunan esaslar uygulanır
1 Tacir çeklerinde zemini lacivert renk kodu: PANTONE 314 U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte olumsuz manzara ve büyük harflerle TACİR ibaresi yer alır
2 Hamiline düzenlenen tacir çeklerinde zemini kırmızı renk kodu: PANTONE Warm Inkar U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte olumsuz görüş ve büyük harflerle, Hamiline ifadesi ikinci satırda edinmek üzere, TACİR HAMİLİNE ibaresi yer alır Ayrıca bu nesil çekler, lehtar ismi için ayrılan kısımda HAMİLİNE ibaresi yer alacak şekilde bastırılır
3 Tacir olmayan birey çeklerinde zemini yeşil renk kodu: PANTONE 384 U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte olumsuz görüş ve büyük harflerle TACİR OLMAYAN ibaresi yer alır
4 Hamiline düzenlenen tacir olmayan kişi çeklerinde zemini kahverengi renk kodu: PANTONE 168 U olan çerçeve içerisinde beyaz renkte negatif bakış ve büyük harflerle, Hamiline ifadesi ikinci satırda elde etmek üzere, TACİR OLMAYAN HAMİLİNE ibaresi yer alır Ayrıca bu tür çekler, lehtar ismi için ayrılan kısımda HAMİLİNE ibaresi yer alacak şekilde bastırılır
Bu bentte kayıtlı çerçeve, çek yaprağının üst kısmında yer alır Eni 6 mm , boyu 22 mm olması gereken çerçevenin içerisinde bulunan ibarelerin yazı karakteri Helvetica Bold, ölçüsü 7 punto olacak şekilde bastırılır
5 Çek yaprakları MICRManyetik Mürekkepli Karakter Okuma Magnetic Ink Character Recognition yöntemi ile ve E13B kodlama standardı kullanılarak manyetik mürekkep ile kodlanır Çek yapraklarının daha aşağı kısmında kodlama alanı için 16 mm lik haylazlık bırakılır Kodlama alanının sağ ve sol köşelerinden yatay olarak 7, 937 mm , daha aşağı ve üst kısmından da düşey olarak 6, 35 mm lik boşluklar bırakılmak suretiyle yer alan kodlama satırı üstüne soldan itibaren çek numarası, banka ve şube isimlerini tanımlayan banka ve şube kodu, hesap numarası ve çek tutarına ilişkin bilgiler aşağı gösterilen kişilik ve simge sayıları dikkate alınarak kodlanır
olacaktır
Keşidecinin TTK m 697 hükmüne tarafından, hamiline çek defteri yaprağı kullanmadan diğer bir çek defteri yaprağı üstüne hamiline kaydını kâğıda dökmek suretiyle hamiline yazılı çek düzenlemesi yasal açıdan geçerli ve muhtemel ise de, oysa cezai bakımdan keşideci, yeni Çek Kanununun 7 maddesinin 9 fıkrasına tarafından, her bir çekle, bir yıla dek hapis cezasıyla cezalandırılacaktır
Türk Ticaret Kanunundaki unsurları taşıması kaydıyla, düzenlenen çekin bu maddede yer alan koşullara aykırı olması çekin geçerliliğini etkilemez 5941 s Çek K m 29
Çek Kanununda hüküm bulunmayan hallarde ilk önce Türk Ticaret Kanunu olmak üzere genel hükümler uygulanacktır bknz m 12
İleri düzenleme tarihli İleri tarilli Vadeli çek çeklerle ilgili olarak;
Üstünde yazılmış bulunan düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karşılığının Türk Ticaret Kanununun 707 nci maddesi uyarınca kısmen ya da iyice ödenmemiş olması halinde, bu çekle ilgili olarak yasal takip yapılamaz İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak yasal peşine düşüp takip yapılabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme tarihine göre kanuni takdim süresi içinde bankaya takdim edilmesi ve karşılıksızdır işlemine tabi tutulması şarttır Madde 38
31122019 tarihine dek, üstünde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir GEÇİCİ MADDE 1fıkra 5
biçiminde kayda değer düzenlemeler getirilmiştir
Yukarıdan bu tarafa anlattığımız düzenlemelere aykırılıklara dair eylemler için 7 maddede cezai yaptırımlar öngörmüştür
Bankaların çek hesabı açarken ve çek yaprağı verirken isteyeceği belgeleri sıkı şartlara bağlamış ve bankaların özen borçlarını arttırmıştır
Karşılıksız çek keşide etmek suçunun ismi de değişmiş, karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet veren birey tabiri getirilmiştir bknz m 51 fıkra ilk tümce
Karşılıksız çek suçu için adli para ce zası öngörülmüştür
3167 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinde tanımlanan suçtan nedeniyle, 111 tarihi itibarıyla, haklarında soruşturma veya kovuşturma başlatılmış ya da kesinleşmiş bir hükümle hükümlü olan kişilerle ilili olrak uzlaşma ve taahhütname düzenlenip, 1 NİSAN 2010 tarihine dek ilgisine kadar ilgili mercilere iletmeleri halinde, anlaşmada öngörülen zaman kadar soruşturma ya da kovuşturmanın durmasına, hükmün infazının ertelenmesine veya durdurulmasına karar verilmesi öngörülmüştür Taahhütnamede açıklanmış zaman dek, soruşturma veya kovuşturmanın durmasına, hükmün infazının ertelenmesine veya durdurulmasına karar verilir, düzenlemesi getirilmiştir GEÇİCİ MADDE 2
Bankalara bildirim yükümlülüğü, elektronik ortamda bildirim gibi düzenlemelere de yer verilmiştir
Değiş Tokuş odalarına ilişkin de yeni hükümler getirilmiştir
Kitapta işte bu değişikler anlatılmaya çalışılmıştır
Lehe Kanun ve uygunluk yargılaması konularına da değinilmiştir
Konular olabildiğince bir çok başlıklar aşağıda irdelenmeye çalışılmıştır 3167 sayılı Kanunun kaşılık maddeleri de yeni Kanunun maddesi altnda zikredilmiş, maddenin anında aşağı Hükumet madde gerekçesi ve TBMM Adalet Komisyonu Raporunun ilgili bölümü ve TBMM de görüşülmesi esnasında esasa ilişkin manâlı konuşmalar, fikirler de yine ilgili maddenin altına konulmuştur
Yeni Kanunla ilgili yeni meydana çıkan içihatlar da tedarik edilmeye çalışılmış, kitapta yer alması sağlanmıştır
Kitap, şerh şeklinde tasarlanmıştır(Önsözden) *
