Ankara Kuruyemişçiler ve Kahveciler Odası Lideri Aytaç Şirin, eserlerin birçoklarını ithal ettiklerine dikkat çekerek, “Koronavirüs devrinde ülkeye giriş olmadı. Dolarla alınan eserlerin fiyatlarında oynama olduğu toptancılar da söylüyor. Esnaf arkadaşlarımız da malı değerliye alıp, değerliye satmak zorunda kalıyorlar” dedi.
ÇEKİRDEK ÇİN'DEN
Son yıllarda vatandaşların ağır ilgi gösterdiği dakota çekirdeğinin Çin’den ithal edildiğini bildiren Sempatik, “Tohumu Çin’den geliyordu, ülkemizde de yeni ekilmeye başladı. Çin’den gelen eserin giriş yapmayınca ve talep çok olunca fiyat arttı” ifadelerini kullandı. Kaju fıstığı, ceviz, kahve ve hatta leblebinin bile ithal edildiğini anlatan Şirin, şunları söyledi:
“İthal ettiğimiz her eseri dolar üzerinden alıyor. Dolara her arttığında eserlere artırım kelam konusu oluyor. Kur ne kadar oynarsa fiyatlar da o kadar oynamak zorunda. Sattığımız malı yerine koyamadığımız sürece ziyan ederiz. Dolar kuru ne kadar düşerse bizim de fiyatlarımız o kadar düşer. Dış mihraklara bağlı olduğumuz için fiyatlara yükseliyor. Bugün leblebiyi bile dışarıdan alıyoruz. Kendi ülkemizde üretemiyoruz. Örneğin fındık ağaçta oluyor fakat onun ilaçları ithal geliyor. Hepsi birbirine bağlı. Tarım ilaçları da dış ülkelere bağlı ve dolar kuruyla geliyor.”
"DOLAR YÜKSELDİKÇE FİYATLAR DA YÜKSELECEK"
Ankara’da düşük gelirli insanların alışveriş yaptığı Ulus Hali’nde kuruyemişçilik yapan Kaya Özcan, piyasadaki mahsulün azaldığını ve koronavirüs sürecinde de ithal edilen eserlerde dert yaşandığını belirterek, dolardaki artışın da kuruyemiş fiyatlarını etkilediğine vurgu yaptı. Koronavirüs sürecinde meskenlerinde çıkamayan insanların kuruyemişe yöneldiğini aktaran Kaya, “Ürün azaldı, ihracat yüksek, ithalat düşük. Fiyat da arttı. Dolar bazında yükselme hayli fiyatlar da yükselecek” dedi.
Kendileriyle mahallelerdeki meslektaşlarının fiyatları ortasında fark olduğunu kaydeden Kaya, kendilerini kar oranını düşük olduğunu söyleyerek, “Mahallelerdeki kuruyemişçilerin maliyetleri yüksek. Kiraları var. Ayrıyeten gram bazında sattıkları için fiyatları yüksek tutmak zorundalar” ifadelerini kullandı.
FİYAT ARTIŞLARI TÜİK BİLGİLERİNDE GÖZLENİYOR
TÜİK’in bilgilerine nazaran kuruyemişteki fiyat artışları şöyle:
-2018 Haziran ayında kilosu 81 lira 75 kuruş olan antep fıstığının fiyatı 2019 Haziran’da 86 lira 1 kuruşa, 2020 Haziran’da 119 lira 69 kuruşa çıktı.
-20 lira 26 kuruş olan yer fıstığının fiyatı 2019 Haziran’da 31 lira 92 kuruş ve 2020 Haziran’da 41 lira 24 kuruş oldu.
-15 lira 5 kuruş olan ay çekirdeğinin fiyatı 2019 Haziran’da 17 lira 98 kuruşa ve 2020 Haziran’da 24 lira 42 kuruşa yükseldi. Ay çekirdeğinde yıllık artış yüzde 36’yı buldu.
-Kabak çekirdeğinin fiyatı ise 2018 Haziran’da 31 lira 97 kuruştu. Bu fiyat 2019 Haziran’da 32 lira 59 kuruşa yükseldi. 2020 Haziran’a gelindiğinde ise yüzde 60’lık artış yaşandı ve fiyatı da 51 lira 91 kuruşa çıktı.