Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Celebi Ferruh Kimdir
Celebi Ferruh Hakkında Bilgi
On altıncı asır mevlevi buyuğu ve velilerden Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin soyundandır Neseben hazreti EbU Bekr'e dayanır Doğum tarihi belli değildir 1592 (H 1000) yılında vefat etti
Kucuk yaştan itibaren babası tarafından din ve fen ilimlerinde mukemmel bir sUrette yetiştirildi Devrin diğer alimlerinden de dersler aldı İcazet, diploma aldıktan sonra Bursa'da Sultan Murad Turbesi şeyhliğine getirildi Yaşayışı guzel, sozu makbul olduğundan kısa zamanda Bursalıların sevgi ve saygısını kazandı Herkes muşkillerini halletmesi icin ona muracaat etmeye başladı Ancak Celebi Ferruh Efendi bu ve daha başka guzel hasletleri sebebiyle dostlarının sevgi ve muhabbetini kazanırken, pekcoklarının da kotulemesine maruz kaldı Hased edenler ve fesadcılar ne kadar uğraştılar ise de halletmek cozmek istedikleri işler duğumlendi, duğumlemek istedikleri de cozuldu Hulasa maksatlarına kavuşamadılar Hatta bircoğu meselenin halli icin yine ona başvurmak zorunda kaldı Boylece ona verilen bu hasletlerin cenabı Hakk'ın ona bir lutfu olduğunu ve bu işte Allahu tealanın hikmeti bulunduğunu itirafa mecbUr kaldılar
Halktan bazı kimseler, zaman zaman kendisine bir mesele arz ettiklerinde, aldırıp alaka gostermezler, yahud onu Allahu tealaya havale ederlerdi Boyle yapmaları, o işin meydana gelmesinin mumkun olmadığına işaret idi Bu durum bazılarının Dinlemeye tenezzul etmiyordiye sUizan etmelerine sebeb oldu Bu gibi sozlere uzulen Ferruh Celebi gorevinden ayrılarak Konya'ya geldi Bu sırada babası ve hocası Husrev Celebi hazretleri de son gunlerini yaşamakta idi Talebelerinin yetiştirilmesini oğlu Celebi Ferruh'a ısmarladıktan sonra ebedi aleme goctu
Celebi Ferruh hazretleri bundan sonra Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin turbesi yanındaki mevlevihanede dersler vermeye başladı Meclisi kısa zamanda alimlerin, devlet ileri gelenlerinin ve halkın toplandığı bir yer oldu Onun talebesi olup, turbe civarında bulunup, turbe ve mevlevihanenin hizmetinde bulunanlar vergilerden muaf tutuldular Bunlar bir hayli kalabalık olduklarından bazı kimseler devletten onların da vergilere dahil edilmesini istediler Bunun uzerine Mevlana hazretlerinin soyundan gelenlere buyuk bir hurmet beslediği bilinen İkinci Selim Han tarafından bir muafname gonderilerek tartışmalara son verildi Bu muafname ile Allah adamlarına olan hurmet gozetilmiş, onların varlığı ve onlarla beraberliğin dunya ve ahirette rahat ve huzUra vesile olduğu ifade edilmiştir Nitekim vefat etmiş bile olsa evliya ile beraberliğin kıymetini ifade icin bir şair şiirinde şoyle demiştir:
Allah adamlarının turbesi, Cennet bahcelerinden bir bahce gibidir Onun civarına tatlı bir rahmet ruzgarı eser Her kim o gulistana komşuluk yaparsa, iki cihanda sıkıntı ve elemlerden korunmuş olur
Celebi Ferruh Efendinin memleket idarecileri ile dostluğu olup onlara dinin ve İslamiyetin yayılmasını temin maksadıyla gayet iyi muamele ederdi Ekseriyetle memleketin ileri gelenlerinin evlerine gider onlara manen faydalı olmaya calışırdı Ancak hasedciler ve buyukleri cekemeyenler her yerde mevcuttu Nitekim burada da harekete gecerek şeyhin devlet adamları ile beraber olmasını fırsat bilip hakkında dedikodu yapmaya başladılar Onların boyle konuşmaları onun kalp aynasına aksedip kendisine malum olunca; Velinin kendi zamanının şartlarını iyi bilmesi lazımdırmanasınca; Zamanımız heva ve hevesine tutulmuş olan hastaların devridir Bizler ise ruh hastalıklarını tedavi eden tabipleriz Onların yastığının başına kadar gitmekten başka care yoktur Ta ki Allahu tealanın emirlerini onlara anlatalım Bizden oncekiler boyle değildi Onlar tabibin ayağına gelirlerdi Fakat şimdi onlar yok Ebedi aleme goctuler Bu bakımdan, zamanın icabına gore hareket edilirbuyurarak kotu zanda bulunanlara cevap verdi Yine buyurmuşlardır ki: Allahu tealanın bir topluluğa merhamet ettiğinin alametlerinden birisi, onların başına şefkat sahibi kimseleri tayin etmesi, iyi kimseleri onlara idareci yapmasıdır Eğer o topluluk bu nimete şukrederse, onlara yardım eder Nankorluk ederlerse, onların işlerini acı yapar
Celebi Ferruh hazretleri tabiatı, hal ve hareketleri hoş, heybetli, gorunen ve gorunmeyen yukseklikler ve olgunluklar sahibi bir veli idi Dunya ehli insanların din buyuklerine aşağı nazarla bakıp helake dUcar olmasınlar, zarar gormesinler diye cok gayret sarfederdi Avamın, cahil halkın itikadını, inancını bulandırmaktan sakının der ve buna cok riayet ederdi Bu sebeple altına eski bir aba, dışına da pek kıymetli elbiseler giyerdi Etrafı ceşitli nimetlerle dolu olduğu halde gunlerinin coğunu oruclu gecirirdi Devamlı seherlerde uyanır, cok ibadet eder ve Allah korkusundan ağlayarak gozyaşı dokerdi
Celebi Ferruh hazretleri sabahleyin talebelerine ders vermekle meşgul olur, akşamleyin ise başka meşgUliyetleri yanında Mesnevi'den anlatırdı Bazan mana alemine dalar, kendinden gecerdi Kendine geldiğinde, kalbine akıtılan derin, ince ve yuksek manaları talebelerine anlatır, herkes kendi derecesine gore alacağını alır, ceşit ceşit faydalar elde ederlerdi Yine bir defasında mana alemine dalıp ince nuktelerden ve derin manalardan anlattıkları bir sırada ancak derecesi yuksek olanların anlayabileceği bir ifade ile kendisine halife olacak olan Bustan'ın geleceğini mujdeledi Nitekim cok gecmeden dunyaya gelen cocuğa, Bustan ismini verdi Kendisine nicin ona daha once gecen buyuklerin isimlerinden birini vermediği sorulunca; O dostların reisi, onderi olacaktırdiye cevap verdi ve dediği gibi oldu
Celebi Ferruh hazretleri talebelerine bahsettiği gizli manaları, dış gorunuşe itibar edenlere anlatmaz, herkese derecelerine ve kabiliyetlerine gore konuşup muamele ederdi Onun bu şekildeki farklı muamelesinin inceliğini kavrayamayan bazı talebeleri uzuntuye kapıldılar Celebi hazretleri onlara; Biz şeyhler topluluğu peygamberlerin aleyhimusselam yolunda gitmekle emrolunduk İnsanların derecelerine, seviyelerine iner, akılları mikdarınca anlayabilecekleri şekilde konuşuruzderdi Bustan Celebi'yi en iyi bir şekilde terbiye edip yetiştirdikten sonra kendi yerine halife kılan Celebi Ferruh hazretleri 1592 (H1000) yılında vefat etti
1) Sefinei Nefisei Mevleviyan; c1, s149152
alıntı
Celebi Ferruh Hakkında Bilgi
On altıncı asır mevlevi buyuğu ve velilerden Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin soyundandır Neseben hazreti EbU Bekr'e dayanır Doğum tarihi belli değildir 1592 (H 1000) yılında vefat etti
Kucuk yaştan itibaren babası tarafından din ve fen ilimlerinde mukemmel bir sUrette yetiştirildi Devrin diğer alimlerinden de dersler aldı İcazet, diploma aldıktan sonra Bursa'da Sultan Murad Turbesi şeyhliğine getirildi Yaşayışı guzel, sozu makbul olduğundan kısa zamanda Bursalıların sevgi ve saygısını kazandı Herkes muşkillerini halletmesi icin ona muracaat etmeye başladı Ancak Celebi Ferruh Efendi bu ve daha başka guzel hasletleri sebebiyle dostlarının sevgi ve muhabbetini kazanırken, pekcoklarının da kotulemesine maruz kaldı Hased edenler ve fesadcılar ne kadar uğraştılar ise de halletmek cozmek istedikleri işler duğumlendi, duğumlemek istedikleri de cozuldu Hulasa maksatlarına kavuşamadılar Hatta bircoğu meselenin halli icin yine ona başvurmak zorunda kaldı Boylece ona verilen bu hasletlerin cenabı Hakk'ın ona bir lutfu olduğunu ve bu işte Allahu tealanın hikmeti bulunduğunu itirafa mecbUr kaldılar
Halktan bazı kimseler, zaman zaman kendisine bir mesele arz ettiklerinde, aldırıp alaka gostermezler, yahud onu Allahu tealaya havale ederlerdi Boyle yapmaları, o işin meydana gelmesinin mumkun olmadığına işaret idi Bu durum bazılarının Dinlemeye tenezzul etmiyordiye sUizan etmelerine sebeb oldu Bu gibi sozlere uzulen Ferruh Celebi gorevinden ayrılarak Konya'ya geldi Bu sırada babası ve hocası Husrev Celebi hazretleri de son gunlerini yaşamakta idi Talebelerinin yetiştirilmesini oğlu Celebi Ferruh'a ısmarladıktan sonra ebedi aleme goctu
Celebi Ferruh hazretleri bundan sonra Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin turbesi yanındaki mevlevihanede dersler vermeye başladı Meclisi kısa zamanda alimlerin, devlet ileri gelenlerinin ve halkın toplandığı bir yer oldu Onun talebesi olup, turbe civarında bulunup, turbe ve mevlevihanenin hizmetinde bulunanlar vergilerden muaf tutuldular Bunlar bir hayli kalabalık olduklarından bazı kimseler devletten onların da vergilere dahil edilmesini istediler Bunun uzerine Mevlana hazretlerinin soyundan gelenlere buyuk bir hurmet beslediği bilinen İkinci Selim Han tarafından bir muafname gonderilerek tartışmalara son verildi Bu muafname ile Allah adamlarına olan hurmet gozetilmiş, onların varlığı ve onlarla beraberliğin dunya ve ahirette rahat ve huzUra vesile olduğu ifade edilmiştir Nitekim vefat etmiş bile olsa evliya ile beraberliğin kıymetini ifade icin bir şair şiirinde şoyle demiştir:
Allah adamlarının turbesi, Cennet bahcelerinden bir bahce gibidir Onun civarına tatlı bir rahmet ruzgarı eser Her kim o gulistana komşuluk yaparsa, iki cihanda sıkıntı ve elemlerden korunmuş olur
Celebi Ferruh Efendinin memleket idarecileri ile dostluğu olup onlara dinin ve İslamiyetin yayılmasını temin maksadıyla gayet iyi muamele ederdi Ekseriyetle memleketin ileri gelenlerinin evlerine gider onlara manen faydalı olmaya calışırdı Ancak hasedciler ve buyukleri cekemeyenler her yerde mevcuttu Nitekim burada da harekete gecerek şeyhin devlet adamları ile beraber olmasını fırsat bilip hakkında dedikodu yapmaya başladılar Onların boyle konuşmaları onun kalp aynasına aksedip kendisine malum olunca; Velinin kendi zamanının şartlarını iyi bilmesi lazımdırmanasınca; Zamanımız heva ve hevesine tutulmuş olan hastaların devridir Bizler ise ruh hastalıklarını tedavi eden tabipleriz Onların yastığının başına kadar gitmekten başka care yoktur Ta ki Allahu tealanın emirlerini onlara anlatalım Bizden oncekiler boyle değildi Onlar tabibin ayağına gelirlerdi Fakat şimdi onlar yok Ebedi aleme goctuler Bu bakımdan, zamanın icabına gore hareket edilirbuyurarak kotu zanda bulunanlara cevap verdi Yine buyurmuşlardır ki: Allahu tealanın bir topluluğa merhamet ettiğinin alametlerinden birisi, onların başına şefkat sahibi kimseleri tayin etmesi, iyi kimseleri onlara idareci yapmasıdır Eğer o topluluk bu nimete şukrederse, onlara yardım eder Nankorluk ederlerse, onların işlerini acı yapar
Celebi Ferruh hazretleri tabiatı, hal ve hareketleri hoş, heybetli, gorunen ve gorunmeyen yukseklikler ve olgunluklar sahibi bir veli idi Dunya ehli insanların din buyuklerine aşağı nazarla bakıp helake dUcar olmasınlar, zarar gormesinler diye cok gayret sarfederdi Avamın, cahil halkın itikadını, inancını bulandırmaktan sakının der ve buna cok riayet ederdi Bu sebeple altına eski bir aba, dışına da pek kıymetli elbiseler giyerdi Etrafı ceşitli nimetlerle dolu olduğu halde gunlerinin coğunu oruclu gecirirdi Devamlı seherlerde uyanır, cok ibadet eder ve Allah korkusundan ağlayarak gozyaşı dokerdi
Celebi Ferruh hazretleri sabahleyin talebelerine ders vermekle meşgul olur, akşamleyin ise başka meşgUliyetleri yanında Mesnevi'den anlatırdı Bazan mana alemine dalar, kendinden gecerdi Kendine geldiğinde, kalbine akıtılan derin, ince ve yuksek manaları talebelerine anlatır, herkes kendi derecesine gore alacağını alır, ceşit ceşit faydalar elde ederlerdi Yine bir defasında mana alemine dalıp ince nuktelerden ve derin manalardan anlattıkları bir sırada ancak derecesi yuksek olanların anlayabileceği bir ifade ile kendisine halife olacak olan Bustan'ın geleceğini mujdeledi Nitekim cok gecmeden dunyaya gelen cocuğa, Bustan ismini verdi Kendisine nicin ona daha once gecen buyuklerin isimlerinden birini vermediği sorulunca; O dostların reisi, onderi olacaktırdiye cevap verdi ve dediği gibi oldu
Celebi Ferruh hazretleri talebelerine bahsettiği gizli manaları, dış gorunuşe itibar edenlere anlatmaz, herkese derecelerine ve kabiliyetlerine gore konuşup muamele ederdi Onun bu şekildeki farklı muamelesinin inceliğini kavrayamayan bazı talebeleri uzuntuye kapıldılar Celebi hazretleri onlara; Biz şeyhler topluluğu peygamberlerin aleyhimusselam yolunda gitmekle emrolunduk İnsanların derecelerine, seviyelerine iner, akılları mikdarınca anlayabilecekleri şekilde konuşuruzderdi Bustan Celebi'yi en iyi bir şekilde terbiye edip yetiştirdikten sonra kendi yerine halife kılan Celebi Ferruh hazretleri 1592 (H1000) yılında vefat etti
1) Sefinei Nefisei Mevleviyan; c1, s149152
alıntı
