Cem Kıvırcık yazdı: Apple benim öğretmenim!

Huawei kurucusu “Apple benim hocam.” diyor.

Kısa bir aradan sonra herkese merhaba...

Google, geçtiğimiz haftalarda yaptığı duyuruyla Çinli üretici Huawei’nin ürettiği telefonları yeni Android işletim sistemi güncellemeleri için desteklemeyeceğini açıkladı. Sadece bununla kalmadı ve Gmail, GoogleMaps, YouTube ve Google Play Store üzere pratiklerinin da Huawei telefonlarda kullanılmasına müsaade verilmeyeceğini belirtti.

Cem Kıvırcık yazdı: Apple benim öğretmenim!

ABD Ticaret Bakanlığı’nın Huawei Technologies Co Ltd ve 70 bağlı şirketini kara listeye almasıyla, Çinli telekom devi, ABD hükümetinin onayı olmadan, Amerikalı şirketlerden kesim ve bileşen satın alamayacak. Teknoloji yerküresindeki gelişmeleri takip edenler, 2016 yılında buna emsal bir durumun yeniden bir sair Çinli şirket olan ZTE’nin başına geldiğini hatırlayacaklardır.

Ama, bu kara liste pratiği telekom yerküresinin 2. büyük devi ZTE için kısa sürmüş ve bir mutabakata varılmıştı. Geçtiğimiz yıl Aralık ayında, İran’a yapılan ambargonun ihlal edilmesi nedeniyle Huawei kurucusu Ren Zhengfei’nin tıpkı vakitte Huawei CFO’su olan kızı Meng Wanzhou, Kanada ziyaretinde tutuklanarak göz altına alınmıştı.

Kendisi hala ayak bileğinden elektronik kelepçeli olarak hane mahpusunda tutuluyor. ABD’li savcılar İran’a 100 milyon dolarlık teknoloji gereci satan Skycom isimli
şirketle Huawei’nin bir irtibatı olduğunu sav ediyorlar.

Rakamlara bakacak olursak, geçtiğimiz yıl itibariyle yerkürenin en büyük telefon üreticilerinden Apple’ı artta bırakarak, listede Samsung’un gerisinden 2. sıraya yerleşen Huawei, yaklaşık 93 milyar dolarlık satış geliriyle neredeyse Microsoft’la eşit durumda... 2019 yılının birinci çeyreğinde IDC datalarına nazaran geçtiğimiz yıla orantıyla telefon satışları 310,8 milyon adetle yüzde 6,6’lık bir düşüş gösteriyor.

Halbuki Huawei, 59,1 milyon adetle satışlarını yüzde 50’nin üzerinde büyütmüş durumda. Yılın birinci çeyreğinde başkan Samsung, konumunu koruyor. Geçtiğimiz yıl yüzde 23,5 olan pazar hakkı, birinci çeyrekte yüzde 23,1 olarak gerçekleşmiş. Huawei ise geçen yıl yüzde 11,8 olan pazar hissesini yüzde 19’a yükseltmiş.

Geçen yıl üçüncü sıraya düşen Apple ise yüzde 15,7’lik pazar hakkından, geçtiğimiz yıla orantıyla yüzde 30,2 pazar kaybıyla yüzde 11,7’ye gerilemiş. Aslında listedeki bu durum bile Huawei’nin bir mealde “önünün kesilmeye” çalışılmasının değerli bir göstergesi üzere yorumlanabilir.

Gelelim, Huawei’nin güvenlik ihlalleri ve fikri mülkiyet hırsızlığı ile suçlanması sorununa. Aslında bu mevzuda kesin doneler laf konusu değil. Gelgelelim, kıymetli tezler var. Mobil genişbant konusunda devletimiz de dahil olmak üzere altyapı konusunda tahliller sunan şirket, 2011 yılında ABD hükümetine açık bir mektup sunarak, tezlerin asılsız olduğunu belirtti.

2012 yılında iki Alman mühendis, Huawei yönlendiricilerde çok kıymetli güvenlik açıkları bulduklarını açıkladılar. Başkaca Huawei’nin, bu cins açıkları bildirmek için bir güvenlik irtibatı olmadığına, güvenlik konusunda tekliflerde bulunmadığına ve güncellemelerde hangi bug’ların çözümlendiğinin belirtilmediğine değindiler.

Yeniden 1987 yılında 21 bin Yuan kapital ile kuran Ren Zhengfei’nin evvelden Çin Halk Kurtuluş Ordusu mensubu bir mühendis olması da, tartışılan mevzulardan biri... Huawei’nin Çin hükümeti için istihbarat topladığı konusunda da savlar mevcut...

Tekrar de bu savların net olarak kanıtlandığını söylemek pek mümkün görünmüyor.
Geçtiğimiz yılın başlarında Huawei, başta Huawei Mate 10 Pro olmak üzere, telefonlarını ABD’de satmak maksadıyla AT&T ile muahede yoluna gitmiş lakin son anda AT&T vaz geçmişti. Verizone da AT&T’yi izlemişti. Şirketlerin bu kararlarında ABD hükümetinin üleşi olduğu konusunda söylentiler var.

Tüketicilerin yüzde 90’ının telefonlarını operatör aracılığıyla satın aldıkları ABD’de de Huawei’nin pazara girebilmesi epey çetin görünüyor. Bilhassa 5G konusunda kıymetli adımlar atan Huawei, ABD hükümetinin bu kararı ile nesnelerin interneti, makinelerin birbirleriyle konuşması, otonom arabaların gelişmesi üzere hayati
teknolojik sıçramaların da önünün kesileceğini sav ediyor.

Huawei mühendisleri, kendi işletim sistemleri için bir B planı olduklarını açıkladılar. Velev bu bahiste ortada dolaşan kimi isimler de var. Hongmeng OS, ya da kolay telaffuz edilebilen Ark OS ile 2020 yılının birinci çeyreğinde karşılaşabiliriz. Alışılmış problem sırf işletim sistemi ile bitmiyor. Başta işlemci olmak üzere birçok bileşen var bir
mobil cihazda.

Bilhassa ARM mimarisi ile üretilen Kirin işlemciler konusunda da Huawei kimi ezalar yaşayacak üzere görünüyor. Her ne kadar ARM, bundan sonra Çinli telekom devi ile çalışmayacağı konusunda bir duyuru yapmış olsa da, TSMC (Taiwan Semiconductor Manufactoring Company Ltd) Huawei’ye destek vereceğini açıkladı.

2. nesil 7 nm+ işlemci üretimine başlayan TMSC, bu teknolojinin Huawei Mate 30’da kullanılacak Kirin 985 yonga setinde kullanılacağına dikkat çekiyor. Bu savaş nedeniyle Huawei’nin güç günler yaşayacağı aşikar... Savaşların kazananı pek olmaz
aslında.

Tüm bunlar, mahsusen biz son kullanıcıların seçme özgürlüğünü de etkileyecek. Öte yandan su akacak ve yolunu bulacak. Huawei, işlemci, bileşen, OS derken tahminen de yarışmanın koşullarını yeni baştan yazan işlere imza atacak. Açıkçası yerkürenin 5 büyük telefon üreticisi arasında nokta alan Huawei, Xiaomi ve Oppo’nun ve telekom altyapı şirketi ZTE’nin bir Çin paktı oluşturup oluşturmayacağını çok merak ediyorum.

Bu telefonların Google’ı reddetmeleri ve kendi ürettikleri eko sistem içinde mekan almaları üzere bir durum laf konusu olursa acep ne olur? Başta Apple olmak üzere birçok ABD’li şirketin eserlerini üreten Çin, bir misilleme yapmaya kalkarsa? Huawei kurucusu Ren Zhengfei, bu misilleme argümanlarını desteklemediğini belirtiyor ve şunları söylüyor:

“Apple benim hocam. Bir öğrenci olarak hocama neden karşı geleyim?.. Asla...”

Sevgiyle kalın... ''Cem Kıvırcık – Twitter/Facebook/Instagram: @cemkivircik''