Çene Estetiği Gerektiren Problemler ve Sebepleri Nelerdir?
Çeneyi ilgilendiren estetik problemler tek tek veya bir arada, çenenin büyük olması, geniş olması, önde olması, küçük olması, geride olması ve asimetrik olması olarak özetlenebilir. İskelet yapıya ait olan çene problemleri daha çok yüzün diğer kemik yapılarını da ilgilendirir ve bir sendromun parçası olabilir.
Çenenin yerleşim ve boyutu yüzün alt üçte birlik bölümün kontur, profil, imaj ve kısaca estetiğinden sorumludur. Çene estetiği, yüzün bütünlüğü içinde diğer organların ve özellikle çene boyun ilişkisinin derecesi ile beraber değerlendirilir. Tarihte ve bugün çene boyutunun sanatsal ifadesi güç ve zekayı temsil etmek için kullanılmıştır. Büyük ve belirgin çene erkeksiliği, kararlılık, savaşçılık ve maçoluğu ifade ederken, kısa ve küçük çeneler zeki ve çevik olmak ile ilişkilendirilerek algılanır. Fantastik sinemanın klasik bir örneği olan Batman filmlerinde maske takan Batman karakterinin yansıttığı en belirgin özellik olan güç ve savaşçı karakter imajı, seçilen oyuncuların sahip olduğu büyük ve geniş çeneli kişilerce yansıtılır.
İdeal Çene Nasıl Olmalıdır ? Kadın / Erkek Farkeder mi?
Normal çene estetiği için referans mesafe açı ve komşuluk ilişkisi tanımlanmıştır. Çenenin önden yüz başladığı çene ucu ve sonlandığı saçlı deri sınırı dikkate alındığında uzunluğu yüzün 1/3′ üne denk gelir. Bu referanslara göre yüzün orta 1/3’lük kısmı kabaca her 2 kaş arasından geçen hayali çizgi ile burun ucundan geçen çizginin arasında kalan alandır. Üst yüz bölgesi ise tahmin edileceği gibi, her 2 kaş arası ile saçlı deri çizgisi arasında kalan alın bölgesidir.
Alt yüz bölgesinin dominant belirleyicisi olan alt çenenin (mandibula) 1/3’lük üst kısmı burun ucu ile her 2 dudağın birleşme çizgisi arasında kalırken, çene ucu her 2 dudak birleşme çizgisi arasında kalan alt 2/3’lük alan en sık çene probleminin rastlandığı yer olarak dikkat çeker. Bu bölgeyi ilgilendiren tüm boyut, mesafe ve açısal sapmalar hem çene hem yüz bütünlüğü ve estetiği açısından düzeltilmesi gereken estetik sorunlara neden olmaktadır. Açısal olarak çenenin en öndeki uç noktasının, her iki kaş arasındaki alın burun açısının en derin noktasıyla aynı hizada olması ideal yüz çene ucu ilişkisini gösterir.
Tüm yüz imajının alt 1/3 lük alanından sorumlu bir diğer dominant estetik ünitesi alt çene ve mentum yani çene ucudur.
İdeal çene boyutu ve yerleşimi için referans noktaları kadınlar ve erkekler için başka başkadır. Belirgin çene yapısı erkekte kadınların tersine dikkat çekmez hatta erkeksi bir imajı oluştururken, çoğu zaman büyük ve geniş çene büyük ve geniş burunla, küçük çene küçük burunla beraber gözlenir. Çene ucunda yerleşmiş olan bir kas (mentalis), çene ucunda sıkça gözlenen gamzeden sorumludur.
İdeal bir çene muayenesinde dişler çok önemli bir yer tutar. Dudak diş ilişkisi mutlaka değerlendirilmelidir. Alt dudağın dinlenme halinde alt kesici dişleri tamamen kapaması gerekir. Çene ilerletme ve büyütme ameliyatlarında kemik ilerletmenin (implantın) % 30’u yumuşak dokular tarafından gölgede bırakılacağından ilerletme mesafesi ve düzeltilecek yapı üzerindeki hesaplar çok dikkatli planlanmalıdır. Diş dizilimi ve üst çene ile kurduğu açısal oranlar yanında, boyunla yaptığı açı, yağlanma ile ortaya çıkan gıdı, ve yüz ovaline göre pozisyonunun önde, arkada, asimetrik, küçük, büyük, sivri, geniş olmasıyla karakterize büyük bir imaj belirleyicidir.
İskelet sistemindeki deformite ve asimetrilerin çözümü, dolgularla, yağ greftleri veya deriyi ilgilendiren işlemlerle kısmen giderilebilirken, çok ileri olgularda kemiklerin kırılarak veya uzatılarak yeniden şekillendirilmesi için uzun süreli iyileşme zamanı gerektiren ameliyatlara alınmaları gerekebilir.
Çene Küçültme Nedir?
Toplumda sık görülen bir sorun olan küçük çene (mikrognati) problemini, çenenin arkada (retrognati) olmasıyla yani hem volumetrik hacimsel hem kontur silüet bozukluğu ile beraber görürüz. Diş dizilimi ve diğer yüze ait iskelet sisteminin oransal açılanmaları dikkate alınarak yapılan bütünsel değerlendirmeler sonucunda, eğer sorunun çene ucuyla sınırlı olduğuna karar verilirse o zaman mentoplasti adı verilen ameliyat gündeme gelir. Bu bölgeye sık yapılan işlemlere de çene estetiği adı verilir.
Çene Büyültme Nedir?
Çene ucuna konumlandıran kalıcı implantlar, çeneyi büyütürken uzatabilir veya dolgunlaştırırken birçok asimetri ve deformiteyi de düzeltebilir. Silikon veya zamanla içeriğindeki gözenekli yapısı nedeniyle çevre dokularla kaynaşan implantların kullanıldığı çene estetiği ameliyatlarında yüz profili, çene boyun açısı, çene boyu, büyüklüğü, yan silüet ve kalıcı imaj değişimi sağlanır.
Cerrahi ağız içinden (intraoral) yapıldığında, ameliyat sonrası alt dudak ödemi ve 10 gün kadar ağız içi bakımı gerekirken, cerrahi giriş çene altı cildinden gerçekleştirildiğinde belli belirsiz 3 cm lik bir izle ameliyat sonlandırılır. Başarılı cerrahilerden sonra sonuçların hemen masada alındığı bu ameliyatların yüz imajı ile beraber beden algısını düzeltici, tamamlayıcı ve psikolojik olarak oldukça tatmin edici bulunduğu ifade edilen bir çok etkileri vardır.
Çene ameliyatlarında dikkate alınması gereken bir diğer nokta, genç hastalarda büyük implantlar kullanılmadan çene büyütmenin sağlanmasıdır, zira ilerleyen yaşla çene uzatmak veya belirginleştirmek için kullanılan bu implantların neden olduğu kemik erimeleri ve kayıplar, belirgin çene deformite ve asimetrilerine neden olabilmektedir. Bu ameliyatların bir çoğu sadece ağız içinden yapıldığından gözle görülür bir iz bırakmadan iyileşirler.
Lokal anestezi altında gerçekleştirilebilen ancak tam teşekküllü hastanelerde yapılması gereken bu uygulamalar yaklaşık 45 dakika sürede tamamlanırken, çene altı girişinin kullanıldığı hastalarda 3-4 gün baskılı sargı iyileşmenin ideal sürede tamamlanması için zorunludur.
İmplant ile çene büyütme ve estetiği işlemleri, eş zamanlı olarak boyun bölgesine ve gıdıya fazla yağların alınması ve kontur sağlamak için vaser liposuction tekniği ile kombine edilebilir.
Çene ucu kısaltma, küçültme ve geriye alma ameliyatları da yine ağız içinden açılan bir pencereden gerçekleştirilir ve kemik yapının törülenmesi, traşlanması veya çıkarılmasıyla estetik işlem tamamlanır.