Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Cengiz Han Hayatı ve Ölümü
Doğum 1162KhentiiMoğolistan
Ölüm 18 Ağustos 1227
Hüküm süresi 1206 – 17 Ağustos 1227
Daha Sonra gelen Ögeday Han
1155 yılında Türk takvimine göre domuz yılının başında, bugün Doğu Sibirya topraklarında geçen Onon nehrinin kıyısında yer alan Deliün Boldok ’ta doğdu Babası Moğolların reisi Yesügay ’dı oğluna Timuçin adını koydu ve Timuçin babasını 13 yaşında iken kaybetti Bunun üstüne babasına ast olan kabileler kadar da terkedilerek ailece baskılara maruz kaldılar Bu sıkıntılı dönem 27 sene sürdü ve bu dönem kapsamında ailesi ile birlikte balıkçılık ve avcılık yaparak geçindi
DENEYIM YILLARI
Bu tedirgin dönemde bazı kabileler ile de çaba eden Timuçin, bu sayede siyasi, yönetimle ilgili ve askeri alan da yetkinlik kazanmaya başladı 1195 yılında pek çok kabile Timuçin ’e katıldı ve bundan 2 yıl sonra Merkitler üstüne yürüye yürüye onları yendi 2 yıl daha sonra Neyman Hakanı Buyruk Han ’ı, Tayciyutları, Kataginleri ve Dörmenleri, 1200 ’lerde Camoha ve müttefiklerini bozguna uğrattı Bu başarılarından sonra bir takım kabileler gelerek Timuçin ’e bağlılıklarını bildirdiler bu nedenle Timuçin arkasına büyük bir zor toplamaya başladı
GÜÇLENDİĞİ YILLAR
1206 yılında tüm bozkır hükümdarlarını hakimiyeti aşağıda toplayan Timuçin, Onon ırmağı kıyısında aynı yıl yapılan kurultayda 9 parçalı ak tuğ diktirdi; kurultay sonunda “Cengiz (cihan hükümdarı, göklerin oğlu, kuvvetli, savaşçı) unvanıyla kağan duyuru edildi ve bütün bozkır kavimlerinin en büyük hükümdarı durumuna geldi
1207 yılında Kırgız hükümdarı da kendisine bağlandı Bir sonraki yıl Uygur Idikutu Cengiz Han ’a tabiiyetini bildirdi Cengiz Han 1220 yılında Buhara ’yı ve Semerkant ’ı aldı ve bu durumu hazmedemeyen Harizmşahlılar Nişabur ’da intikam hırsıyla kedileri ve köpekleri dahi katletti Gürgenç ’i de almaya çalışan Cengiz Han Celalettin Harizmşah üzerine gitti ve 1224 yılında bütün Harizmşah ülkesini hakimiyeti altına aldı
ÖLÜMÜ
1226 ’da yeniden Tangutlar ülkesine girerek Tangut Hükümdarı Şidurhu ’yu ve tüm Tangut ileri gelenlerini öldürttü Yurduna dönerken yolda hastalandı Oğullarını çağırtarak onlara vasiyetini yaptı Kendisinden daha sonra Ögedey ’in kağan olmasını istedi Yasa işlerini Çağatay ’a havale etti Ordularının idaresini ise ufak oğlu Tuluy ’a verdi Aynı yıl Tangut ’un başşehrine bir sefer düzenledi Ancak sefer esnasında tekrar hastalandı ve 1227 yılında hayatını kaybetti Cenazesi Moğolistan ’ın kuzeydoğusundaki Burhan Haldun ’a götürülüp orada defnedildi
BAŞARILARI VE EGEMENLIK SAHASI
Cengiz Han, yüksek bir maddi güce ve sarsılmaz bir iradeye sahipti Çocukluğundan beri karşılaşmış olduğu olaylar ona herzamanki üstü dayanma ve katlanma gücü, tecrübeyle işlenmiş bir zeka kazandırmıştı Öldüğünde haleflerine Kore ’den Yakındoğu ’ya ve Güney Avrupa ’ya, Güney Sibirya ’dan Çin Hindi ’ne değin uzanan, silah kuvvetiyle kazanılmış geniş bir imparatorlukla birlikte teşkilatın esas ilkelerini de bırakıyordu
Ömrünün ardına kadar bütün kültürlere yabancı kaldı Devlet teşkilatında sadece Moğol gelenekleri hakimdi Cengiz Han yalnız kendisi ve yakınları için çalışmıştır İmparatorlukta kurduğu teşkilat ilkel prensiplere dayandığı için ölümünden sonradan oysa 40 yıl devam edebilmiştir Buna karşın ailesinin hakimiyeti birkaç cins sürmüştür
HAKIMIYET POLİTİKASI
Cengiz Han, kendisine aleyhinde çıkanları, teslim olmamakta direnenleri çocukları, kabileleri ve şehirleriyle birlikte ortadan kaldırırdı Cengiz Han ’ın orduları istila ettikleri İslam ülkelerinde taş üstünde taş bırakmadılar Bayan ve çocuklar dahil herkesi barbarca öldürdüler Moğol askerleri, İslam kültür ve medeniyetinin en manâlı merkezlerini de tahrip ettiler Camiiler ahır olarak kullanıldı Harizmşahlar ’ın ülkesi baştanbaşa viraneye çevrildi
Moğollar ’ın İslam kültür ve uygarlık eserlerini tahribe karşın harekatı, Cengiz Han ’dan sonradan Hülagu ve öteki ahfadı göre da devam ettirilmiş, fazla sayıda Müslüman katledilmiş, camii, medrese ve kütüphaneler yakılıp yıkılmıştır Cengiz Han hiçbirdine mensup olmadığı için millet arasında dinlerinden dolayı bir ayırım yapmadı Hangi dine mensup olursa olsun alim ve zahitlere iyi davranır, onları himaye ederdi
Moğol İmparatorluğu ’nun hukuk ve askerlik işlerini düzenleyen kanunlar “Cengiz Han Yasası olarak meşhurdur *
Doğum 1162KhentiiMoğolistan
Ölüm 18 Ağustos 1227
Hüküm süresi 1206 – 17 Ağustos 1227
Daha Sonra gelen Ögeday Han
1155 yılında Türk takvimine göre domuz yılının başında, bugün Doğu Sibirya topraklarında geçen Onon nehrinin kıyısında yer alan Deliün Boldok ’ta doğdu Babası Moğolların reisi Yesügay ’dı oğluna Timuçin adını koydu ve Timuçin babasını 13 yaşında iken kaybetti Bunun üstüne babasına ast olan kabileler kadar da terkedilerek ailece baskılara maruz kaldılar Bu sıkıntılı dönem 27 sene sürdü ve bu dönem kapsamında ailesi ile birlikte balıkçılık ve avcılık yaparak geçindi
DENEYIM YILLARI
Bu tedirgin dönemde bazı kabileler ile de çaba eden Timuçin, bu sayede siyasi, yönetimle ilgili ve askeri alan da yetkinlik kazanmaya başladı 1195 yılında pek çok kabile Timuçin ’e katıldı ve bundan 2 yıl sonra Merkitler üstüne yürüye yürüye onları yendi 2 yıl daha sonra Neyman Hakanı Buyruk Han ’ı, Tayciyutları, Kataginleri ve Dörmenleri, 1200 ’lerde Camoha ve müttefiklerini bozguna uğrattı Bu başarılarından sonra bir takım kabileler gelerek Timuçin ’e bağlılıklarını bildirdiler bu nedenle Timuçin arkasına büyük bir zor toplamaya başladı
GÜÇLENDİĞİ YILLAR
1206 yılında tüm bozkır hükümdarlarını hakimiyeti aşağıda toplayan Timuçin, Onon ırmağı kıyısında aynı yıl yapılan kurultayda 9 parçalı ak tuğ diktirdi; kurultay sonunda “Cengiz (cihan hükümdarı, göklerin oğlu, kuvvetli, savaşçı) unvanıyla kağan duyuru edildi ve bütün bozkır kavimlerinin en büyük hükümdarı durumuna geldi
1207 yılında Kırgız hükümdarı da kendisine bağlandı Bir sonraki yıl Uygur Idikutu Cengiz Han ’a tabiiyetini bildirdi Cengiz Han 1220 yılında Buhara ’yı ve Semerkant ’ı aldı ve bu durumu hazmedemeyen Harizmşahlılar Nişabur ’da intikam hırsıyla kedileri ve köpekleri dahi katletti Gürgenç ’i de almaya çalışan Cengiz Han Celalettin Harizmşah üzerine gitti ve 1224 yılında bütün Harizmşah ülkesini hakimiyeti altına aldı
ÖLÜMÜ
1226 ’da yeniden Tangutlar ülkesine girerek Tangut Hükümdarı Şidurhu ’yu ve tüm Tangut ileri gelenlerini öldürttü Yurduna dönerken yolda hastalandı Oğullarını çağırtarak onlara vasiyetini yaptı Kendisinden daha sonra Ögedey ’in kağan olmasını istedi Yasa işlerini Çağatay ’a havale etti Ordularının idaresini ise ufak oğlu Tuluy ’a verdi Aynı yıl Tangut ’un başşehrine bir sefer düzenledi Ancak sefer esnasında tekrar hastalandı ve 1227 yılında hayatını kaybetti Cenazesi Moğolistan ’ın kuzeydoğusundaki Burhan Haldun ’a götürülüp orada defnedildi
BAŞARILARI VE EGEMENLIK SAHASI
Cengiz Han, yüksek bir maddi güce ve sarsılmaz bir iradeye sahipti Çocukluğundan beri karşılaşmış olduğu olaylar ona herzamanki üstü dayanma ve katlanma gücü, tecrübeyle işlenmiş bir zeka kazandırmıştı Öldüğünde haleflerine Kore ’den Yakındoğu ’ya ve Güney Avrupa ’ya, Güney Sibirya ’dan Çin Hindi ’ne değin uzanan, silah kuvvetiyle kazanılmış geniş bir imparatorlukla birlikte teşkilatın esas ilkelerini de bırakıyordu
Ömrünün ardına kadar bütün kültürlere yabancı kaldı Devlet teşkilatında sadece Moğol gelenekleri hakimdi Cengiz Han yalnız kendisi ve yakınları için çalışmıştır İmparatorlukta kurduğu teşkilat ilkel prensiplere dayandığı için ölümünden sonradan oysa 40 yıl devam edebilmiştir Buna karşın ailesinin hakimiyeti birkaç cins sürmüştür
HAKIMIYET POLİTİKASI
Cengiz Han, kendisine aleyhinde çıkanları, teslim olmamakta direnenleri çocukları, kabileleri ve şehirleriyle birlikte ortadan kaldırırdı Cengiz Han ’ın orduları istila ettikleri İslam ülkelerinde taş üstünde taş bırakmadılar Bayan ve çocuklar dahil herkesi barbarca öldürdüler Moğol askerleri, İslam kültür ve medeniyetinin en manâlı merkezlerini de tahrip ettiler Camiiler ahır olarak kullanıldı Harizmşahlar ’ın ülkesi baştanbaşa viraneye çevrildi
Moğollar ’ın İslam kültür ve uygarlık eserlerini tahribe karşın harekatı, Cengiz Han ’dan sonradan Hülagu ve öteki ahfadı göre da devam ettirilmiş, fazla sayıda Müslüman katledilmiş, camii, medrese ve kütüphaneler yakılıp yıkılmıştır Cengiz Han hiçbirdine mensup olmadığı için millet arasında dinlerinden dolayı bir ayırım yapmadı Hangi dine mensup olursa olsun alim ve zahitlere iyi davranır, onları himaye ederdi
Moğol İmparatorluğu ’nun hukuk ve askerlik işlerini düzenleyen kanunlar “Cengiz Han Yasası olarak meşhurdur *
