CEREBRAL PALSY (SP) Tanısı
CEREBRAL PALSY (SP) Tedavisi
Bebek ve cocuk beyninde oluşan bir hasara bağlı kalıcı duruş, hareket ve denge kusuru Beyindeki zedelenme ilerleyici değil ancak cocuğun yurume, denge kurma ve hareketlerindeki gucluk zamanla artabiliyor Amerikan Hastanesi Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof Dr Nadire Berker'e gore serebral palsi (SPspastisite), cocukta kalıcı bedensel engele yol acan en sık neden
Halk arasında spastik cocuk olarak bilinen serebral palsili cocuklar Berker'e gore, doğru bakım, tedavi ve eğitimle topluma uyumlu bireyler olarak yaşamlarını surdurebilir ve ailelerine daha az yuk olur Her anne baba gibi serebral palsili cocukların anne babalarının da cocuklarının mutlu ve sağlıklı olmasını amacladığını, bu konuda bilgilerini artırmayı, cocuklarını en iyi şekilde tedavi ettirmeyi istediklerini belirten Berker, Bu nedenle toplumda serebral palsi konusunda bilginin artması gereklidirdiyor
SP NEDENLERİ NELERDİR?
Serebral palsinin gercek nedeni bilinmiyor Ancak beyindeki hasara yol acan bazı risk faktorleri var Bunlar hamilelik esnasında annenin gecirdiği hastalıklar veya kullandığı ilaclar, anne baba arasındaki kan uyuşmazlığı, doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması veya doğumdan sonra gecirilen beyin kanaması, sarılık veya başka hastalıklar olarak sayılabilir En onemli risk faktorleri bebeğin erken doğması doğum kilosunun duşuk olması, doğum sonrası yuksek ateş gorulmesdiyen Berker, gunumuzde tıp teknolojisinin gelişmesine bağlı olarak erken doğan ve zayıf bebeklerin yaşatılabilmesinin bir sonucu olarak SPli cocuk sayısının giderek arttığını soyluyor
BEBEĞİNİZ BAŞINI TUTABİLİYOR MU?
Berker, SPli cocuklarda gorulen sorunlar beyin hasarının oluştuğu yere ve hasarın genişliğine bağlı olduğunu altını ciziyor ve ekliyor: Uc aya dek başını tutamayan, 8 ayda oturmayan, donemeyen, 18 ayda yurumeyen bebeklerde SP duşunulur Bebekte bir sorun olduğunu ilk fark eden genellikle annedir Anneler bebeklerinin iyi emmediğini, cok ağladığını, başını tutamadığını ve oturamadığını soyleyerek doktora başvurur Bebeğin tiz sesle ağlaması, uc aydan sonra ellerini yumruk şeklinde tutmaya devam etmesi, govde kasılmaları, emmemesi, iyi tutamaması, uc aya kadar başını tutamaması, sekiz aya kadar yuzustu duruştan sırtustune donememesi SP olasılığını duşundurmelidir
Bu tur gelişim geriliği gosteren bebeklerin cocuk norolojisi uzmanınca değerlendirildikten sonra gelişimlerinin hızlandırılması icin bir an once rehabilitasyona başlanması gerekiyor
YAŞ DONEMLERİNE GORE SP TANISINI DUŞUNDUREN NORMAL GELİŞİM SAPMALARI:
01 ay arası
Devamlı şuursuz ve uykulu olma
Emme bozukluğu, aşırı kusma
Etraftan gelen uyarılara cevap vermeme
Havaleler
2 ay
Adalelerde anormal kasılmalar
3 ay
Gozbebeğinde duzensiz titremeler
Sırtustu konulduğunda baş ve topuklar zerinde yay gibi durma
İfadesiz yuz
4 ay
Başını tutamama
Başparmağın avuc icinden cıkarılamaması ve elin cok sert bir yumruk halinde tutulması
Devamlı şaşılık
8 ay
Donme ve oturma olmayışı
El becerisinde gerilik
Baş tutamama
Otururken bacakların birbirini caprazlaması
Tekme atarken iki bacağı birden itme
10 ay
Tutunarak ayağa kalkma becerisi olmayışı
İsmiyle cağırınca yanıt vermeme
Emeklerken bacakları surukleme
Ayağa kalkarken bacakları caprazlama
Ağızdan fazla salya akıtma
Verilen yemeği ağza goturememe
1 yaş Teşhisin en kolay olduğu devredir Yukarıdaki belirtilere ek olarak cocuğun yuruyemeyişi, kol ve bacaklarında aşırı sertlikler bir beyin harabiyeti duşundurur
SPNİN TEDAVİ YONTEMLERİ NELERDİR?
Berker, beyindeki hasarı iyileştirecek bir tedavi yontemi henuz bulunamadığını soyluyor Ancak SP'li cocuğun sorunlarının her biri icin ceşitli tedaviler mevcut olduğunu belirten Berker, Sorunlar cok geniş bir yelpazeye oturduğundan tek bir uzmanın SPli cocuğu tek başına tedavi edebilmesi soz konusu değildir SP tedavisinde tum sorunları birden ele alan, cocuğu bir butun olarak duşunen bir yaklaşım uygulanmalı ve bu yaklaşım icinde cocuğun zihinsel yapısı, kişiliği, iletişimi, eğitimi ve aile yapısı unutulmamalıdır Tedavi fizyoterapi, konuşma terapisi, eğitim, gerekirse ilac, ameliyatlar ve cihazların kullanımından oluşur Ayrıca cocuğun beslenmesi, diş sağlığı, aşıları, aile hayatına katılması asla ihmal edilmemelidirdiyor
SPLİ COCUĞUN TEDAVİ EKİBİNDE KİMLER OLMALI?
Cok boyutlu ve yonlu olan bu tedavi icin pek cok uzmanın bir arada calışması gerekiyor Tum dunyada vurgulandığı gibi SP tedavisi bir ekip tarafından surduruluyor Bu ekipte terapistler, doktorlar ve diğer meslek uzmanları bulunuyor Berker'e gore tedavi ekibi hekimler ve terapistlerin yanı sıra mutlaka aileyi de icermeli Aile ekibin en onemli parcasıdır Anne ve baba cocuğun gunluk ruh halini, yeteneklerini ve gereksinimlerini en iyi bilen kişilerdir Ebeveyn bu doğrultuda tedavi ekibinden istediğini acıkca belirtmelidir Ailenin gozlemleri, soruları ve fikirleri cocuğun tedavisi icin ekibe yol gosterirdiyen Berker, tedavi ekibinin birbirleriyle yakın ve sıkı bir iletişim icinde olmasının şart olduğunu ifade ediyor
Berker ayrıca, ekibin aileler ile bir araya gelerek ortaklaşa verdikleri kararı bildirmesi, onerilerinin gerekcelerini acıklaması, ailenin ve mumkunse cocuğun onayını alması gerektiğini de soyleyerek, sozlerini şoyle noktalıyor: SP'li cocuklar mutlaka bu konuda deneyimli, birlikte calışmayı bilen, birbirinin dilinden anlayan bir tedavi ekibi tarafından izlenmelidir
engellininsayfasi
CEREBRAL PALSY (SP) Tedavisi
Bebek ve cocuk beyninde oluşan bir hasara bağlı kalıcı duruş, hareket ve denge kusuru Beyindeki zedelenme ilerleyici değil ancak cocuğun yurume, denge kurma ve hareketlerindeki gucluk zamanla artabiliyor Amerikan Hastanesi Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof Dr Nadire Berker'e gore serebral palsi (SPspastisite), cocukta kalıcı bedensel engele yol acan en sık neden
Halk arasında spastik cocuk olarak bilinen serebral palsili cocuklar Berker'e gore, doğru bakım, tedavi ve eğitimle topluma uyumlu bireyler olarak yaşamlarını surdurebilir ve ailelerine daha az yuk olur Her anne baba gibi serebral palsili cocukların anne babalarının da cocuklarının mutlu ve sağlıklı olmasını amacladığını, bu konuda bilgilerini artırmayı, cocuklarını en iyi şekilde tedavi ettirmeyi istediklerini belirten Berker, Bu nedenle toplumda serebral palsi konusunda bilginin artması gereklidirdiyor
SP NEDENLERİ NELERDİR?
Serebral palsinin gercek nedeni bilinmiyor Ancak beyindeki hasara yol acan bazı risk faktorleri var Bunlar hamilelik esnasında annenin gecirdiği hastalıklar veya kullandığı ilaclar, anne baba arasındaki kan uyuşmazlığı, doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması veya doğumdan sonra gecirilen beyin kanaması, sarılık veya başka hastalıklar olarak sayılabilir En onemli risk faktorleri bebeğin erken doğması doğum kilosunun duşuk olması, doğum sonrası yuksek ateş gorulmesdiyen Berker, gunumuzde tıp teknolojisinin gelişmesine bağlı olarak erken doğan ve zayıf bebeklerin yaşatılabilmesinin bir sonucu olarak SPli cocuk sayısının giderek arttığını soyluyor
BEBEĞİNİZ BAŞINI TUTABİLİYOR MU?
Berker, SPli cocuklarda gorulen sorunlar beyin hasarının oluştuğu yere ve hasarın genişliğine bağlı olduğunu altını ciziyor ve ekliyor: Uc aya dek başını tutamayan, 8 ayda oturmayan, donemeyen, 18 ayda yurumeyen bebeklerde SP duşunulur Bebekte bir sorun olduğunu ilk fark eden genellikle annedir Anneler bebeklerinin iyi emmediğini, cok ağladığını, başını tutamadığını ve oturamadığını soyleyerek doktora başvurur Bebeğin tiz sesle ağlaması, uc aydan sonra ellerini yumruk şeklinde tutmaya devam etmesi, govde kasılmaları, emmemesi, iyi tutamaması, uc aya kadar başını tutamaması, sekiz aya kadar yuzustu duruştan sırtustune donememesi SP olasılığını duşundurmelidir
Bu tur gelişim geriliği gosteren bebeklerin cocuk norolojisi uzmanınca değerlendirildikten sonra gelişimlerinin hızlandırılması icin bir an once rehabilitasyona başlanması gerekiyor
YAŞ DONEMLERİNE GORE SP TANISINI DUŞUNDUREN NORMAL GELİŞİM SAPMALARI:
01 ay arası
Devamlı şuursuz ve uykulu olma
Emme bozukluğu, aşırı kusma
Etraftan gelen uyarılara cevap vermeme
Havaleler
2 ay
Adalelerde anormal kasılmalar
3 ay
Gozbebeğinde duzensiz titremeler
Sırtustu konulduğunda baş ve topuklar zerinde yay gibi durma
İfadesiz yuz
4 ay
Başını tutamama
Başparmağın avuc icinden cıkarılamaması ve elin cok sert bir yumruk halinde tutulması
Devamlı şaşılık
8 ay
Donme ve oturma olmayışı
El becerisinde gerilik
Baş tutamama
Otururken bacakların birbirini caprazlaması
Tekme atarken iki bacağı birden itme
10 ay
Tutunarak ayağa kalkma becerisi olmayışı
İsmiyle cağırınca yanıt vermeme
Emeklerken bacakları surukleme
Ayağa kalkarken bacakları caprazlama
Ağızdan fazla salya akıtma
Verilen yemeği ağza goturememe
1 yaş Teşhisin en kolay olduğu devredir Yukarıdaki belirtilere ek olarak cocuğun yuruyemeyişi, kol ve bacaklarında aşırı sertlikler bir beyin harabiyeti duşundurur
SPNİN TEDAVİ YONTEMLERİ NELERDİR?
Berker, beyindeki hasarı iyileştirecek bir tedavi yontemi henuz bulunamadığını soyluyor Ancak SP'li cocuğun sorunlarının her biri icin ceşitli tedaviler mevcut olduğunu belirten Berker, Sorunlar cok geniş bir yelpazeye oturduğundan tek bir uzmanın SPli cocuğu tek başına tedavi edebilmesi soz konusu değildir SP tedavisinde tum sorunları birden ele alan, cocuğu bir butun olarak duşunen bir yaklaşım uygulanmalı ve bu yaklaşım icinde cocuğun zihinsel yapısı, kişiliği, iletişimi, eğitimi ve aile yapısı unutulmamalıdır Tedavi fizyoterapi, konuşma terapisi, eğitim, gerekirse ilac, ameliyatlar ve cihazların kullanımından oluşur Ayrıca cocuğun beslenmesi, diş sağlığı, aşıları, aile hayatına katılması asla ihmal edilmemelidirdiyor
SPLİ COCUĞUN TEDAVİ EKİBİNDE KİMLER OLMALI?
Cok boyutlu ve yonlu olan bu tedavi icin pek cok uzmanın bir arada calışması gerekiyor Tum dunyada vurgulandığı gibi SP tedavisi bir ekip tarafından surduruluyor Bu ekipte terapistler, doktorlar ve diğer meslek uzmanları bulunuyor Berker'e gore tedavi ekibi hekimler ve terapistlerin yanı sıra mutlaka aileyi de icermeli Aile ekibin en onemli parcasıdır Anne ve baba cocuğun gunluk ruh halini, yeteneklerini ve gereksinimlerini en iyi bilen kişilerdir Ebeveyn bu doğrultuda tedavi ekibinden istediğini acıkca belirtmelidir Ailenin gozlemleri, soruları ve fikirleri cocuğun tedavisi icin ekibe yol gosterirdiyen Berker, tedavi ekibinin birbirleriyle yakın ve sıkı bir iletişim icinde olmasının şart olduğunu ifade ediyor
Berker ayrıca, ekibin aileler ile bir araya gelerek ortaklaşa verdikleri kararı bildirmesi, onerilerinin gerekcelerini acıklaması, ailenin ve mumkunse cocuğun onayını alması gerektiğini de soyleyerek, sozlerini şoyle noktalıyor: SP'li cocuklar mutlaka bu konuda deneyimli, birlikte calışmayı bilen, birbirinin dilinden anlayan bir tedavi ekibi tarafından izlenmelidir
engellininsayfasi