Cok Zordur almak Cerkezden kızı
Cerkezler, Turkiye'de geleneklerine en bağlı toplum olarak biliniyor İlginc adetleri, alışık olmadığımız gorenekleri var Bizim normal karşıladığımız bircok şey, onlar tarafından ayıp sayılıyor
Esra Keskin'in haberi
Buyuklerin yanında oturmanız, konuşmanız, eşinize ismiyle hitap etmeniz bunlardan yalnızca birkacı Bu adetlere farklı toplumlar ayak uyduramayacağından genellikle kendi iclerinde evlilik yapan Cerkezlerde, 40'ından once evlenenine de cok az rastlanıyor
İşte bu nedenle Sakarya'nın onde gelen işadamlarından Nahit Serbes, Cerkezlerin daha erken evlenebilmelerini sağlamak icin Nahit SERBES Kişisel Web Sitesi adlı bir evlilik sitesi kurdu Amacıysa 'Xabze' olarak tanımladığı, saygıyı esas alan evliliklerin gercekleşmesi Siteye Cerkez olsun olmasın bu kulturu devam ettirmek isteyen, 18 yaşını doldurmuş herkes uye olabiliyor ve kayıt ucreti olarak 15 TL odemesi gerekiyor Bu ucretin alınması ciddi olmayan kişilerin siteye uye olmasını engellemek icinmiş Zaten kayıt ucretleri Sakarya Kafkas Kultur Derneği adına acılmış hesapta toplanıyor ve evlenmek isteyip de maddi durumu yeterli olmayan kişiler icin harcanıyor
Siteye girdiğiniz bilgileri site yonetimi haric kimse goremiyor Size uygun eş adayı olduğunda telefonla bilgilendiriliyorsunuz Fakat burada bayana oncelik tanınıyor Erkeğin vesikalık fotoğrafı bayana gonderiliyor ve bilgilerinden bahsediliyor Bayan eş adayı goruşmek isterse, erkeğin numarası veriliyor Daha sonra ise eş adaylarına goruşmelerinin ne aşamada olduğu soruluyor Nahit Serbes'in kızı Esra Serbes, Goruşmeler olumsuz sonuclansa bile Cerkezlerde saygı esas olduğundan erkek, bayanı bir daha rahatsız etmezdiyor Serbes, eş adaylarının uyumunda uzaktan bile olsa akrabalık ilişkisinin, soy bağının olmamasına cok dikkat ettiklerini soyluyor
Cerkezlerin bekar kalmasının en buyuk nedeni uzaktan bile olsa akraba evliliği yapamamaları Bu kişiyi hic tanımasanız bile, Cerkez olduğunuz icin ona kardeş gozuyle bakmak zorundasınız Ustelik kardeş gozuyle bakmanız gerekenler yalnız soy bağınız olan kişilerle de sınırlı değil Aynı koyden bir kızla evlenmeniz de cok buyuk ayıp sayılıyor Kafkas Kultur Derneği gorevlisi Cihan Dilber, Ben 40 yaşındayım, bu yaşıma kadar, aynı koyden evlenen yalnız bir cift tanıyorum Onlar da 56 yıl kendilerini kabul ettirebilmek icin uğraştılardiyor Ayrıca yakın tanıştıkları, aile dostu olarak nitelendirilen ailelerin kızları da evlenilemeyecekler listesindeymiş Liste bu kadar kabarık olduğundan bekarlık Cerkezlerin kaderi haline geliyor
Cerkez'lerin evlilik yaşı 4045
Ancak Serbes ailesi Cerkez olmasına rağmen aynı koyden eş adaylarını goruşturmekten yana Esra Serbes, İnsanlar komşusunun kızıyla neden evlenemesin? Bunda bir sakınca yok ki Birtakım ahlak kuralları devreye girmiş ve bu yuzden Cerkez kızları ve erkekleri bekar kalmış Yaş ortalamalarına bir bakın, ancak 40–45 yaşlarında evlenebiliyorlar Biz, kurduğumuz site ile Cerkezlerin daha erken evlenmelerini sağlayıp yeni nesillerin yetişmesini istiyoruzdiyor Bunun yanında sosyal aktivitelere katılmaktan evlenmeyi unutan Cerkezler de varmış Cerkez kızı Tuğba Nartop, Cerkezler eğlenmeyi cok sever Sıklıkla bir araya gelir, muhabbet eder, dans eder ve sıkıntılarını giderirler Babam her zaman eğlenmekten evlenmeyi duşunemediğini soylerdiyor
Babasının 35 yaşında evlendiğini soyleyen Nartop, Babam erken evlenmiş Hala bekar olan 50'li yaşlarda iki halam, 70 yaşında bir amcam vardiye ekliyor Aslında Cerkez geleneklerinde buyuklerinden once evlenmek de ayıp sayılıyor Cihan Dilber, kendinden once 3 buyuğun varsa evde kalmanın kacınılmaz son olduğunu soyluyor Evde kalmamak icin ise geriye birkac secenek kalıyor Ya Cerkez olmayanlarla evleniliyor ya da 'mazırgama' denilen bilincli kız kacırmalar gercekleşiyor
***
Kız, nasıl kacırılıyor?
Cerkezlerde zorla kız kacırma geleneği yokmuş Kız, bahsettiğimiz sebeplerden dolayı evlenmesi ayıp sayılacağından kacmayı tercih ediyormuş Kacacağını genellikle anne ve baba da biliyor fakat kızın kacmasına goz yumuyormuş Kacırma olayı ise şoyle gercekleşiyor: Oğlan, kızı evinden alıyor fakat gelinin yanında cok guvendiği ve 'eyuza' dediği bir erkek arkadaşı oluyor Gelin, eyuza ile her iki ailenin de guvenebileceği bir ailenin evinde misafir ediliyor Eyuza duğune kadar bu evde gelinle kalıyor ve ona goz kulak oluyor Gelini misafir eden aile, acilen kızın ailesine, Kızınız bizimle ve guvendedirdiye haber ulaştırıyor Daha sonra aileler anlaşmaya calışıyor ve duğun hazırlıkları başlıyor Gelin alması da, gelinin misafir edildiği evden oluyor Ve eyuza icin 'aşta' denilen bir kurban kesiliyor Buyukbaş hayvanın kafası eyuzaya servis ediliyor ve afiyetle yeniyor Gelin icin ise asıl zor gunler bu aşamadan sonra başlıyor
Gelin, kayınpederi ile konuşamıyor
Gunumuzde eskisi kadar olmasa da devam eden Cerkez geleneklerinde gelinin en cok zorlandığı şeylerden biri kayınpederi ile hic konuşamaması Gelin evlendikten sonra adeta dilsiz hale geliyor Sesini kayınpederinin duyması cok buyuk ayıp sayılıyor Kayınpeder gelininin sesini duymak istediğinde ki bu genellikle 10 yıl sonra oluyormuş, herkese haber verip gelini icin kurban kestirmek zorundaymış Buyuklerin toplandığı bir ortamda Gelinimin sesini duymak istiyorumdiye ilan eder ve kurbanı kesermiş Ancak o gunden sonra gelin, kayınpederi ile konuşmaya başlayabilirmiş
Gelin ve damadı zorlayan bir diğer gelenek ise kayınvalide ve kayınpederin yanına beraber cıkamamaları Evli ciftler buyuklerin yanında beraber oturamayacakları gibi, bir odada yalnız da kalamazmış Ciftlerin beraber gorunmesi yalnız ev icinde değil, dışarıda da ayıp karşılanırmış Bu yuzden Cihan Dilber, Koyumde eşimle asla yan yana yurumem Ya o bir adım onden gider ya da bendiyor Dilber'in babası vefat ettiğinden evin buyuğu ağabeyi sayılıyormuş Bu sefer de cift, ağabeye beraber gorunemiyormuş Dilber, eşi ile balkonda otururken ağabeyinin geldiğini gorurse, eşi hemen iceriye giriyormuş Dilber'e Zorlanmıyor musunuz?diye sorduğumuzda Hayır, biz boyle yetiştik, bunlar buyuğe saygıdan ileri geliyor ve bize zevk veriyorcevabını alıyoruz
Eşini adıyla cağıramıyor
Cerkezlerin ilginc bir adeti de gelinin kayınpederinden eşine varıncaya kadar herkese takma isim bulmak zorunda kalması Gelin, eşine yalnızca buyuklerin yanında ismi ile hitap edemezken, kayınvalidesi, kayınpederi, gorumcesi ve kaynını hicbir zaman ismi ile cağıramıyor Kayınvalide de ismi ile cağırılır mı hic, anne demesi gerekiyordiye duşunmeyin Bahsettiğimiz şey gelinin, kayınvalide ve kayınpederin ismini ağzına alamaması Orneğin kayınvalidenizin ismi 'Ayşe' olsun Komşunuzun isminin de Ayşe olması halinde ona da Ayşe diye seslenemiyorsunuz Yani komşunuza da takma bir isim bulmak zorundasınız Mesela 'Ayşe' artık sizin icin 'Fatma' haline geliyor Aynı şekilde gorumce ve kaynınıza da takma adla sesleniyorsunuz Dilber, Başkalarına sacma gelebilir ama bizde buyuğune saygı boyle olculuyordiyor
Cerkezler, Turkiye'de geleneklerine en bağlı toplum olarak biliniyor İlginc adetleri, alışık olmadığımız gorenekleri var Bizim normal karşıladığımız bircok şey, onlar tarafından ayıp sayılıyor
Esra Keskin'in haberi
Buyuklerin yanında oturmanız, konuşmanız, eşinize ismiyle hitap etmeniz bunlardan yalnızca birkacı Bu adetlere farklı toplumlar ayak uyduramayacağından genellikle kendi iclerinde evlilik yapan Cerkezlerde, 40'ından once evlenenine de cok az rastlanıyor
İşte bu nedenle Sakarya'nın onde gelen işadamlarından Nahit Serbes, Cerkezlerin daha erken evlenebilmelerini sağlamak icin Nahit SERBES Kişisel Web Sitesi adlı bir evlilik sitesi kurdu Amacıysa 'Xabze' olarak tanımladığı, saygıyı esas alan evliliklerin gercekleşmesi Siteye Cerkez olsun olmasın bu kulturu devam ettirmek isteyen, 18 yaşını doldurmuş herkes uye olabiliyor ve kayıt ucreti olarak 15 TL odemesi gerekiyor Bu ucretin alınması ciddi olmayan kişilerin siteye uye olmasını engellemek icinmiş Zaten kayıt ucretleri Sakarya Kafkas Kultur Derneği adına acılmış hesapta toplanıyor ve evlenmek isteyip de maddi durumu yeterli olmayan kişiler icin harcanıyor
Siteye girdiğiniz bilgileri site yonetimi haric kimse goremiyor Size uygun eş adayı olduğunda telefonla bilgilendiriliyorsunuz Fakat burada bayana oncelik tanınıyor Erkeğin vesikalık fotoğrafı bayana gonderiliyor ve bilgilerinden bahsediliyor Bayan eş adayı goruşmek isterse, erkeğin numarası veriliyor Daha sonra ise eş adaylarına goruşmelerinin ne aşamada olduğu soruluyor Nahit Serbes'in kızı Esra Serbes, Goruşmeler olumsuz sonuclansa bile Cerkezlerde saygı esas olduğundan erkek, bayanı bir daha rahatsız etmezdiyor Serbes, eş adaylarının uyumunda uzaktan bile olsa akrabalık ilişkisinin, soy bağının olmamasına cok dikkat ettiklerini soyluyor
Cerkezlerin bekar kalmasının en buyuk nedeni uzaktan bile olsa akraba evliliği yapamamaları Bu kişiyi hic tanımasanız bile, Cerkez olduğunuz icin ona kardeş gozuyle bakmak zorundasınız Ustelik kardeş gozuyle bakmanız gerekenler yalnız soy bağınız olan kişilerle de sınırlı değil Aynı koyden bir kızla evlenmeniz de cok buyuk ayıp sayılıyor Kafkas Kultur Derneği gorevlisi Cihan Dilber, Ben 40 yaşındayım, bu yaşıma kadar, aynı koyden evlenen yalnız bir cift tanıyorum Onlar da 56 yıl kendilerini kabul ettirebilmek icin uğraştılardiyor Ayrıca yakın tanıştıkları, aile dostu olarak nitelendirilen ailelerin kızları da evlenilemeyecekler listesindeymiş Liste bu kadar kabarık olduğundan bekarlık Cerkezlerin kaderi haline geliyor
Cerkez'lerin evlilik yaşı 4045
Ancak Serbes ailesi Cerkez olmasına rağmen aynı koyden eş adaylarını goruşturmekten yana Esra Serbes, İnsanlar komşusunun kızıyla neden evlenemesin? Bunda bir sakınca yok ki Birtakım ahlak kuralları devreye girmiş ve bu yuzden Cerkez kızları ve erkekleri bekar kalmış Yaş ortalamalarına bir bakın, ancak 40–45 yaşlarında evlenebiliyorlar Biz, kurduğumuz site ile Cerkezlerin daha erken evlenmelerini sağlayıp yeni nesillerin yetişmesini istiyoruzdiyor Bunun yanında sosyal aktivitelere katılmaktan evlenmeyi unutan Cerkezler de varmış Cerkez kızı Tuğba Nartop, Cerkezler eğlenmeyi cok sever Sıklıkla bir araya gelir, muhabbet eder, dans eder ve sıkıntılarını giderirler Babam her zaman eğlenmekten evlenmeyi duşunemediğini soylerdiyor
Babasının 35 yaşında evlendiğini soyleyen Nartop, Babam erken evlenmiş Hala bekar olan 50'li yaşlarda iki halam, 70 yaşında bir amcam vardiye ekliyor Aslında Cerkez geleneklerinde buyuklerinden once evlenmek de ayıp sayılıyor Cihan Dilber, kendinden once 3 buyuğun varsa evde kalmanın kacınılmaz son olduğunu soyluyor Evde kalmamak icin ise geriye birkac secenek kalıyor Ya Cerkez olmayanlarla evleniliyor ya da 'mazırgama' denilen bilincli kız kacırmalar gercekleşiyor
***
Kız, nasıl kacırılıyor?
Cerkezlerde zorla kız kacırma geleneği yokmuş Kız, bahsettiğimiz sebeplerden dolayı evlenmesi ayıp sayılacağından kacmayı tercih ediyormuş Kacacağını genellikle anne ve baba da biliyor fakat kızın kacmasına goz yumuyormuş Kacırma olayı ise şoyle gercekleşiyor: Oğlan, kızı evinden alıyor fakat gelinin yanında cok guvendiği ve 'eyuza' dediği bir erkek arkadaşı oluyor Gelin, eyuza ile her iki ailenin de guvenebileceği bir ailenin evinde misafir ediliyor Eyuza duğune kadar bu evde gelinle kalıyor ve ona goz kulak oluyor Gelini misafir eden aile, acilen kızın ailesine, Kızınız bizimle ve guvendedirdiye haber ulaştırıyor Daha sonra aileler anlaşmaya calışıyor ve duğun hazırlıkları başlıyor Gelin alması da, gelinin misafir edildiği evden oluyor Ve eyuza icin 'aşta' denilen bir kurban kesiliyor Buyukbaş hayvanın kafası eyuzaya servis ediliyor ve afiyetle yeniyor Gelin icin ise asıl zor gunler bu aşamadan sonra başlıyor
Gelin, kayınpederi ile konuşamıyor
Gunumuzde eskisi kadar olmasa da devam eden Cerkez geleneklerinde gelinin en cok zorlandığı şeylerden biri kayınpederi ile hic konuşamaması Gelin evlendikten sonra adeta dilsiz hale geliyor Sesini kayınpederinin duyması cok buyuk ayıp sayılıyor Kayınpeder gelininin sesini duymak istediğinde ki bu genellikle 10 yıl sonra oluyormuş, herkese haber verip gelini icin kurban kestirmek zorundaymış Buyuklerin toplandığı bir ortamda Gelinimin sesini duymak istiyorumdiye ilan eder ve kurbanı kesermiş Ancak o gunden sonra gelin, kayınpederi ile konuşmaya başlayabilirmiş
Gelin ve damadı zorlayan bir diğer gelenek ise kayınvalide ve kayınpederin yanına beraber cıkamamaları Evli ciftler buyuklerin yanında beraber oturamayacakları gibi, bir odada yalnız da kalamazmış Ciftlerin beraber gorunmesi yalnız ev icinde değil, dışarıda da ayıp karşılanırmış Bu yuzden Cihan Dilber, Koyumde eşimle asla yan yana yurumem Ya o bir adım onden gider ya da bendiyor Dilber'in babası vefat ettiğinden evin buyuğu ağabeyi sayılıyormuş Bu sefer de cift, ağabeye beraber gorunemiyormuş Dilber, eşi ile balkonda otururken ağabeyinin geldiğini gorurse, eşi hemen iceriye giriyormuş Dilber'e Zorlanmıyor musunuz?diye sorduğumuzda Hayır, biz boyle yetiştik, bunlar buyuğe saygıdan ileri geliyor ve bize zevk veriyorcevabını alıyoruz
Eşini adıyla cağıramıyor
Cerkezlerin ilginc bir adeti de gelinin kayınpederinden eşine varıncaya kadar herkese takma isim bulmak zorunda kalması Gelin, eşine yalnızca buyuklerin yanında ismi ile hitap edemezken, kayınvalidesi, kayınpederi, gorumcesi ve kaynını hicbir zaman ismi ile cağıramıyor Kayınvalide de ismi ile cağırılır mı hic, anne demesi gerekiyordiye duşunmeyin Bahsettiğimiz şey gelinin, kayınvalide ve kayınpederin ismini ağzına alamaması Orneğin kayınvalidenizin ismi 'Ayşe' olsun Komşunuzun isminin de Ayşe olması halinde ona da Ayşe diye seslenemiyorsunuz Yani komşunuza da takma bir isim bulmak zorundasınız Mesela 'Ayşe' artık sizin icin 'Fatma' haline geliyor Aynı şekilde gorumce ve kaynınıza da takma adla sesleniyorsunuz Dilber, Başkalarına sacma gelebilir ama bizde buyuğune saygı boyle olculuyordiyor