Cevre Kirliliğiyle İlgili Kitaplar
Cevre Kirliliği Hakkında Kitaplar
Cevre Kirliliği İle İlgili Makaleler
Cevre Kirliliği (Cevre Biyolojisi)
Yıldırım Akman
imagescevrekirliligiileilgilikitaplar5afcce2be964a
Dunyamızın Esrarengiz İşcileri
Mikroorganizmalar sularda ve fabrikaların sıvı artıklarında bulunarak besin maddelerinin pislenmesine yol acarlar Ama aynı zamanda, katı veya sularda erimiş halde bulunan organik artık maddelerin ortadan kalkmasını da sağlarlar Mikropların tesiriyle artıkların parcalanmaya uğraması, sanayi mikrobiyolojisinin dunya uzerinde gercekleştirdiği en muhim işlerden biri olacaktır
Kullanılmış suların arıtılması, sadece sağlık bakımından değil, su tasarrufu bakımından da buyuk ehemmiyet arzeder
Biyolojik arıtmanın birinci devresinde elde edilen artıklar, sindirici bir makineye konularak mayalanmaya bırakılır ve neticede de metan gazı elde edilir Bu gaz, şehir hava gazına karıştırılarak yuksek bir yanma gucu elde edilmiş olur Sindirilmiş artıklarda bircok besleyici madde vardır
Bugun kullanılmış sularda tek hucreli ceşitli yosunların yetiştirilmesi konusunda, bircok ulkede muhim calışmalar yapılmaktadır Mesela, Japonya'daki bir fabrikada yosunlar, kullanılmış suların karbon gazını almakta ve boylece temiz su istihsali sağlanmaktadır İlk denemelerin yapıldığı bu fabrikada, gunde 27 kilo yosun ve 908781 kilo arıtılmış su uretilmektedir Bu yosunlar yoğunlaştırılarak hayvan yemine katılmaktadır Ayrıca Prag Mikrobiyoloji Enstitusune bağlı bir araştırma merkezinde de, buna benzer denemeler yapılmaktadır
Kullanılmış suların arıtılması yoluyla elde edilen katı artıklar ve ev copleri, hususi bu iş icin kurulmuş fabrikalarda mayalandırılabilir ve boylece organik maddeler bakımından zengin gubre mayaları elde edilebilir
Avrupa ulkelerinde, ev coplerinin miktarı, adam başına ve gunluk olarak 650 ila 1000 gram arasında değişir Brezilya'da tropikal bolgede, şehir kesimlerinde, adam başına ve gunluk olarak 600 gram; Fas'ta, Rabat'ta ise, 500 gram olarak tesbit edilmiştir Tropikaltı ve tropik bolgelerinde, kasaba ve koylerde ise, kucumsenmeyecek olcude azalma gorulur Buralarda adam başına, gunluk ortalama 250 gramdır
Taze coplerin bir gramında milyonlarca tek hucreli canlı bulunur Bunların ameliyelerden gecirilmesi ceşitli zamanlarda olur Sonunda, hastalık yapan mikroplar ve parazitler olur; elde edilen gubre mayası da, antibiyotik maddeler ve toprak mikroplarının duşmanı olmayan tek hucreli organizmalar kalır Coplerin bu ameliyeden gecirilmesinde, 40 kg maya elde etmek icin 100 kg cop kullanmak gerekir
Gubre mayası kullanımının dozları değişiktir Hektar başına 20 ila 40 ton arasında Şerbet, toprağın fizik ozellikleri uzerinde odemli bir tesir yapar Kumlu topraklara dokulduğu zaman, bu toprakların suyu ve gubreyi tutabilme kabiliyetini guclendirir ve boylece verimi artırır (Mesela narenciye soz konusu olduğu zaman, % 15 ile % 20 arasında bir artış sağlanır) Hatta, yoğun toprakların su gecirebilirliliğini sağlar ve yağmur mevsiminde camura donuşmesine mani olur Bayırlarda ise, onemli olcude erozyonların onune gecer
100000 ile 150000 kişilik şehirden, gunde 50 ile 100 ton arasında cop cıkar Bu, gunde 17 ile 25 ton arasında gubre mayası demektir 200 ile 300 hektar arasında bir toprak icin bu miktar gubre mayası yeterlidir
Bu gun, bakır, nikel, krom, kalay ve molibden bakımından zengin maden filizlerinin pek guc bulunduğu bilinmektedir Zengin olmayan filizleri, yoğunluk bakamından zengin veya orta derecedeki filizlerle tatbik edilen madencilik işlerinde arıtmak, pahalıya mal olmaktadır Ama, suda veya sulfirik asitte erimiş bu madenleri cıkarmak icin mikropları kullanma imkanı da vardır
On onbeş yıl once, Rio Tinto'da Thiobacillus ferroxidans'a benzeyen bir bakteri elde edildi Bu bakteri nevi, daha once, Pensilvanya komur ocaklarında yapılan araştırmalar sırasında bulunmuştu Bakteri, komurdeki pritin yıkanması icin kullanılan sulardan elde edilmiştir Artık suların yuksek asitli olması, cevredeki bitkilerin kurumasına sebep olmuş ve bu alaka cekici hadise yıkanma olayının keyfiyeti uzerinde araştırmalar yapılmasına yol acmıştı Daha sonra, Birleşik Devletlerde Bingham'da, bakır yuklu sulardan, buna benzer başka bir mikrop elde edildi Laboratuvarlarda yapılan calışmalar, en az sekiz madeni icine alan kukurtlu suların bu mikropların tesirinde kaldığını gosterdi
Bu mikrobiyolojik yıkamanın ehemmiyeti mevzuunda fikir vermek icin Birleşik Devletler'de, 1965'de bakır madenlerinde 370 milyon ton curuf elde edildiğini ve mikroorganizmaların faaliyeti neticesinde bu curuftan elde edilen bakırın ABD'nin 1966 ’daki bakır uretiminin % 10'unu sağladığını soylemek kafidir
Bu yolla elde edilen bakırın tonunun 1000 dolara mal olduğu da bilinmektedir Oysa, dunya piyasasında bu rakam 14000 dolar kadardır Demek ki, 1 milyon ton curufta, % 0,3 oranında bulunan bakırın % 50 si elde edilebilirse, 600000 dolarlık bir kazanc sağlanacaktır Şimdilik mikrobiyolojik yıkama, ekonomik bakımdan verimli gorunmektedir Meksika, SSCB ve Birleşik Devletler gibi on ulke bu usulu kullanmaktadır
''Tkioba sillerve ''Ferrobakteriler'' brannit gibi bazı maden filizlerinden uranyum cıkarılmasında da kullanılabilir Uranyum, uranil sulfat olarak cozulmuş durumuna gecer ve ceşitli şekillerde bu cozulmuş şeyden uranyum elde edilir
1985'te uranyum ihtiyacının iki katına cıkacağı ve bundan dolayı biyolojik yıkama ile maden cıkarma yolunun cok faydalı olacağı tahmin edilmektedir
Kanada'da Stanrockocaklarından bu yolla, ayda 7500 kilo uranyum elde edilmektedir Madenciler mikropların tesirli olduğu ocak duvarlarını ıslatmakta, elde edilen cozulmuş şeyler toprak yuzune aktarılmakta ve bundan uranyum cıkarılmaktadır Boylece, pek değerli olmayan tonlarca maden filizinin taşınması gereği de ortadan kalkmaktadır
İsvec'te, icinde pek az uranyum bulunan geniş şist yatakları vardır Bakterilerin dolaylı tesiri sayesinde, bu uranyum yoğun hale getirilebilmektedir (Uranyum tonunun 30000 dolar olduğu goz onune alınacak olursa, masrafların pek yuksek sayılamayacağı kolaylıkla anlaşılır)
Batı Afrika'daki yataklardan altın cıkarılması konusunda da, dış beslenen bakterilerden faydalanılmaktadır Butonolda eriyen ve bu bakteri tarafından oluşturulan organik bileşimde buyuk olcude altın bulunmaktadır
İrkutsk'da, Değerli Madenler Enstitusunde calışan Rus araştırmacıları, altının erimesi ve cokmesiyle alakalı biometalurjik usulleri incelemektedirler Bu araştırmacılar, filizdeki altının % 30'unun yirmi saat icinde cıkarıldığını ve cozulmuş hale getirildiğini acıklamışlardır
Manganez cıkarılmasında kullanılan filizler, umumiyetle, manganit ve piroluzit gibi oksitlerdir İkinci durumda oksitlenme, Ferrobakteriler olarak bilinen Leptothriks ve Godionella ceşitleri tarafından gercekleştirilir
Bazı madenlerin cıkarılması icin mikroorganizmaların kullanılmasının ceşitli avantajları da vardır Enerjiye hemen hic, ya da pek az gerek duyulması, az yatırım, kullanılan aletlerin ucuz olması Ama, bu, hayli zaman isteyen bir iştir Bu yeni metodun verimli olabilmesi icin, eskiden beri kullanılan, usUllerle birlikte veya onların ardından kullanılması şarttır Ayrıca Mikrobiyolojinin bu tatbiki yonunden, jeoloji, maden kimyası, biyokimya, mikrobiyoloji ve maden sanayi gibi dallarda ortaklaşa calışmayı gerekli kıldığını da belirtmeliyiz
İlim ve teknik gelişmelerin varabileceği oldukca ust seviyeye yaklaştığı gunumuzde, her yeni keşif; bize kainatda yer alan madde ve canlı her şeyin yaratılmasında, insanı hedef alan bir gayenin gozetildiğini, gozle gorulmeyen en kucuk bir canlının dahi benzetecek olursak insanın idare ettiği bir orkestrada, yerinin ve vazifesinin cok muhim olduğunu ve herşeyin onceden hazırlanmış bir program ve planın dublorleri bulunduklarını bize gostermektedir
Cevre Kirliliği Hakkında Kitaplar
Cevre Kirliliği İle İlgili Makaleler
Cevre Kirliliği (Cevre Biyolojisi)
Yıldırım Akman
imagescevrekirliligiileilgilikitaplar5afcce2be964a
Dunyamızın Esrarengiz İşcileri
Mikroorganizmalar sularda ve fabrikaların sıvı artıklarında bulunarak besin maddelerinin pislenmesine yol acarlar Ama aynı zamanda, katı veya sularda erimiş halde bulunan organik artık maddelerin ortadan kalkmasını da sağlarlar Mikropların tesiriyle artıkların parcalanmaya uğraması, sanayi mikrobiyolojisinin dunya uzerinde gercekleştirdiği en muhim işlerden biri olacaktır
Kullanılmış suların arıtılması, sadece sağlık bakımından değil, su tasarrufu bakımından da buyuk ehemmiyet arzeder
Biyolojik arıtmanın birinci devresinde elde edilen artıklar, sindirici bir makineye konularak mayalanmaya bırakılır ve neticede de metan gazı elde edilir Bu gaz, şehir hava gazına karıştırılarak yuksek bir yanma gucu elde edilmiş olur Sindirilmiş artıklarda bircok besleyici madde vardır
Bugun kullanılmış sularda tek hucreli ceşitli yosunların yetiştirilmesi konusunda, bircok ulkede muhim calışmalar yapılmaktadır Mesela, Japonya'daki bir fabrikada yosunlar, kullanılmış suların karbon gazını almakta ve boylece temiz su istihsali sağlanmaktadır İlk denemelerin yapıldığı bu fabrikada, gunde 27 kilo yosun ve 908781 kilo arıtılmış su uretilmektedir Bu yosunlar yoğunlaştırılarak hayvan yemine katılmaktadır Ayrıca Prag Mikrobiyoloji Enstitusune bağlı bir araştırma merkezinde de, buna benzer denemeler yapılmaktadır
Kullanılmış suların arıtılması yoluyla elde edilen katı artıklar ve ev copleri, hususi bu iş icin kurulmuş fabrikalarda mayalandırılabilir ve boylece organik maddeler bakımından zengin gubre mayaları elde edilebilir
Avrupa ulkelerinde, ev coplerinin miktarı, adam başına ve gunluk olarak 650 ila 1000 gram arasında değişir Brezilya'da tropikal bolgede, şehir kesimlerinde, adam başına ve gunluk olarak 600 gram; Fas'ta, Rabat'ta ise, 500 gram olarak tesbit edilmiştir Tropikaltı ve tropik bolgelerinde, kasaba ve koylerde ise, kucumsenmeyecek olcude azalma gorulur Buralarda adam başına, gunluk ortalama 250 gramdır
Taze coplerin bir gramında milyonlarca tek hucreli canlı bulunur Bunların ameliyelerden gecirilmesi ceşitli zamanlarda olur Sonunda, hastalık yapan mikroplar ve parazitler olur; elde edilen gubre mayası da, antibiyotik maddeler ve toprak mikroplarının duşmanı olmayan tek hucreli organizmalar kalır Coplerin bu ameliyeden gecirilmesinde, 40 kg maya elde etmek icin 100 kg cop kullanmak gerekir
Gubre mayası kullanımının dozları değişiktir Hektar başına 20 ila 40 ton arasında Şerbet, toprağın fizik ozellikleri uzerinde odemli bir tesir yapar Kumlu topraklara dokulduğu zaman, bu toprakların suyu ve gubreyi tutabilme kabiliyetini guclendirir ve boylece verimi artırır (Mesela narenciye soz konusu olduğu zaman, % 15 ile % 20 arasında bir artış sağlanır) Hatta, yoğun toprakların su gecirebilirliliğini sağlar ve yağmur mevsiminde camura donuşmesine mani olur Bayırlarda ise, onemli olcude erozyonların onune gecer
100000 ile 150000 kişilik şehirden, gunde 50 ile 100 ton arasında cop cıkar Bu, gunde 17 ile 25 ton arasında gubre mayası demektir 200 ile 300 hektar arasında bir toprak icin bu miktar gubre mayası yeterlidir
Bu gun, bakır, nikel, krom, kalay ve molibden bakımından zengin maden filizlerinin pek guc bulunduğu bilinmektedir Zengin olmayan filizleri, yoğunluk bakamından zengin veya orta derecedeki filizlerle tatbik edilen madencilik işlerinde arıtmak, pahalıya mal olmaktadır Ama, suda veya sulfirik asitte erimiş bu madenleri cıkarmak icin mikropları kullanma imkanı da vardır
On onbeş yıl once, Rio Tinto'da Thiobacillus ferroxidans'a benzeyen bir bakteri elde edildi Bu bakteri nevi, daha once, Pensilvanya komur ocaklarında yapılan araştırmalar sırasında bulunmuştu Bakteri, komurdeki pritin yıkanması icin kullanılan sulardan elde edilmiştir Artık suların yuksek asitli olması, cevredeki bitkilerin kurumasına sebep olmuş ve bu alaka cekici hadise yıkanma olayının keyfiyeti uzerinde araştırmalar yapılmasına yol acmıştı Daha sonra, Birleşik Devletlerde Bingham'da, bakır yuklu sulardan, buna benzer başka bir mikrop elde edildi Laboratuvarlarda yapılan calışmalar, en az sekiz madeni icine alan kukurtlu suların bu mikropların tesirinde kaldığını gosterdi
Bu mikrobiyolojik yıkamanın ehemmiyeti mevzuunda fikir vermek icin Birleşik Devletler'de, 1965'de bakır madenlerinde 370 milyon ton curuf elde edildiğini ve mikroorganizmaların faaliyeti neticesinde bu curuftan elde edilen bakırın ABD'nin 1966 ’daki bakır uretiminin % 10'unu sağladığını soylemek kafidir
Bu yolla elde edilen bakırın tonunun 1000 dolara mal olduğu da bilinmektedir Oysa, dunya piyasasında bu rakam 14000 dolar kadardır Demek ki, 1 milyon ton curufta, % 0,3 oranında bulunan bakırın % 50 si elde edilebilirse, 600000 dolarlık bir kazanc sağlanacaktır Şimdilik mikrobiyolojik yıkama, ekonomik bakımdan verimli gorunmektedir Meksika, SSCB ve Birleşik Devletler gibi on ulke bu usulu kullanmaktadır
''Tkioba sillerve ''Ferrobakteriler'' brannit gibi bazı maden filizlerinden uranyum cıkarılmasında da kullanılabilir Uranyum, uranil sulfat olarak cozulmuş durumuna gecer ve ceşitli şekillerde bu cozulmuş şeyden uranyum elde edilir
1985'te uranyum ihtiyacının iki katına cıkacağı ve bundan dolayı biyolojik yıkama ile maden cıkarma yolunun cok faydalı olacağı tahmin edilmektedir
Kanada'da Stanrockocaklarından bu yolla, ayda 7500 kilo uranyum elde edilmektedir Madenciler mikropların tesirli olduğu ocak duvarlarını ıslatmakta, elde edilen cozulmuş şeyler toprak yuzune aktarılmakta ve bundan uranyum cıkarılmaktadır Boylece, pek değerli olmayan tonlarca maden filizinin taşınması gereği de ortadan kalkmaktadır
İsvec'te, icinde pek az uranyum bulunan geniş şist yatakları vardır Bakterilerin dolaylı tesiri sayesinde, bu uranyum yoğun hale getirilebilmektedir (Uranyum tonunun 30000 dolar olduğu goz onune alınacak olursa, masrafların pek yuksek sayılamayacağı kolaylıkla anlaşılır)
Batı Afrika'daki yataklardan altın cıkarılması konusunda da, dış beslenen bakterilerden faydalanılmaktadır Butonolda eriyen ve bu bakteri tarafından oluşturulan organik bileşimde buyuk olcude altın bulunmaktadır
İrkutsk'da, Değerli Madenler Enstitusunde calışan Rus araştırmacıları, altının erimesi ve cokmesiyle alakalı biometalurjik usulleri incelemektedirler Bu araştırmacılar, filizdeki altının % 30'unun yirmi saat icinde cıkarıldığını ve cozulmuş hale getirildiğini acıklamışlardır
Manganez cıkarılmasında kullanılan filizler, umumiyetle, manganit ve piroluzit gibi oksitlerdir İkinci durumda oksitlenme, Ferrobakteriler olarak bilinen Leptothriks ve Godionella ceşitleri tarafından gercekleştirilir
Bazı madenlerin cıkarılması icin mikroorganizmaların kullanılmasının ceşitli avantajları da vardır Enerjiye hemen hic, ya da pek az gerek duyulması, az yatırım, kullanılan aletlerin ucuz olması Ama, bu, hayli zaman isteyen bir iştir Bu yeni metodun verimli olabilmesi icin, eskiden beri kullanılan, usUllerle birlikte veya onların ardından kullanılması şarttır Ayrıca Mikrobiyolojinin bu tatbiki yonunden, jeoloji, maden kimyası, biyokimya, mikrobiyoloji ve maden sanayi gibi dallarda ortaklaşa calışmayı gerekli kıldığını da belirtmeliyiz
İlim ve teknik gelişmelerin varabileceği oldukca ust seviyeye yaklaştığı gunumuzde, her yeni keşif; bize kainatda yer alan madde ve canlı her şeyin yaratılmasında, insanı hedef alan bir gayenin gozetildiğini, gozle gorulmeyen en kucuk bir canlının dahi benzetecek olursak insanın idare ettiği bir orkestrada, yerinin ve vazifesinin cok muhim olduğunu ve herşeyin onceden hazırlanmış bir program ve planın dublorleri bulunduklarını bize gostermektedir