cevre sorunlarını nasıl onleriz

Cevre sorunları nasıl onlenir

Su Kirliliğinin Onlenmesi

Arıtma tesisleri kurulmalı ve ozenle işletilmeli
Belirli yerlerde nufus artışının onune gecilmeli
İnsanlar bilinclendirilmeli
Su kaynaklarının korunması icin iyi politikalar geliştirilmeli,plan ve programlar yapılmalı
Hava ve toprak kirliliğine sebep olan faktorler ortadan kaldırılmalıdır

Toprak Kirliliği
Toprak kirliliğine neden olan başlıca etmenler; Ev, iş yeri ve hastahane atıkları, Radyoaktif atıkla Hava kirliliği sonucu oluşan asit yağmurları, Gereksiz yere ve aşırı miktarda yapay gubre, tarım ilacı vb kullanılması Tarımda gereksiz yere ya da aşırı hormon kullanımı Suların kirlenmesi Su kirliliği toprak kirliliğine neden olurken, toprak kirliliği de ozellikle yer altı sularının kirlenmesine neden olur


Toprak Kirliliğinin Onlenmesi İcin Neler Yapılabilir?

Toprak kirliliğinin onlenmesi icin yapılabilecek bazı şeyler şunlardır;

Verimli tarım topraklarında yerleşim ve sanayi alanları kurulmamalı yeşil alanlar arttırılmalıdır
Ev ve sanayi atıkları toprağa zarar vermeyecek şekilde toplanıp depolanmalı ve toplanmalıdır
Yapay gubre ve tarım ilaclarının kullanılmasında yanlış uygulamalar onlenmelidir
Nukleer enerji kullanımı bilincli şekilde yapılmalıdır

Ses Kirliliği

Sanayileşme ve modern teknolojinin gelişmesiyle ortaya cıkan cevre sorunlarından biri de ses kirliliğidir Gurultu de denilen ses kirliliği, istenmeyen ve dinleyene bir anlam ifade etmeyen sesler ya da insanı rahatsız eden duzensiz ve yuksek seslerdir

Ses kirliliğinin yaratan onemli etmenler;

Sanayileşme Plansız kentleşme Hızlı nufus artışı Ekonomik yetersizlikler
İnsanlara, gurultu ve gurultunun yaratacağı sonucları konusunda yeterli ve etkili eğitimin verilmemiş olmasıdır
Ses kirliliği, insan uzerinde cok onemli olumsuz etkiler yaratır Bu etkileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz

İşitme sistemine etkileri: Ses kirliliği işitme sistemi uzerinde, gecici ve kalıcı etkiler olmak uzere iki ceşit etki yapar Ses kirliliğinin gecici etkisi, duyma yorulması olarak da bilinen işitme duyarlılığındaki gecici kayıplar şeklinde olur Duyma yorulması duzelmeden tekrar gurultuden etkilenilmesi ve etkileşmenin cok fazla olması durumunda işitme kaybı kalıcı olur
Fizyolojik etkileri: İnsanlarda gorulen stresin onemli bir kaynağı ses kirliliğidir Ani olarak oluşan gurultu insanın kalp atışlarında (nabzında), kan basıncında (tansiyonunda), solunum hızında, metabolizmasında, gorme olayında bozulmalar yaratır Bunların sonucunda uykusuzluk, migren, ulser, kalp krizi gibi olumsuz durumlar ortaya cıkar Ancak en onemli olumsuzluk kulakta yaptığı tahribattır
Psikolojik etkileri: Belirli bir sınırı aşan gurultunun etkisinde kalan kişiler, sinirli, rahatsız ve tedirgin olmaktadır Bu olumsuzluklar, gurultunun etkisi ortadan kalktıktan sonra da surebilmektedir
İş yapabilme yeteneğine etkileri: Ozellikle beklenmeyen zamanlarda ortaya cıkan ses kirliliği, iş veriminin duşmesi, kendini işine verememe ve hareketlerin engellenmesi şeklinde performansı duşurucu etkiler yapar Gurultunun oğrenmeyi ve sağlıklı duşunmeyi de engellediği deneylerle saptanmıştır

Ulkemizde, insanları gurultunun zararlı etkilerinden korumak icin gerekli onlemleri iceren ve cevre yasasına gore hazırlanmış olan “Gurultu kontrol yonetmeliği uygulanmaktadır Ancak yonetmeleğin hedeflerine ulaşabilmesi icin insanların bu konuda eğitilmeleri ve bilinclendirilmeleri gerekir

Ses Kirliliğinin Onlenmesi İcin Neler Yapılabilir?

Otomobil kullanımını azaltacak onlemler alınmalıdır
Ev ve iş yerlerinde ses gecirmeyen camlar(ısıcam gibi) kullanılmalıdır
Eğlence yerleri vb ortamlarda yuksek sesle muzik calınması engellenmelidir
Gurultu yapan kuruluşlar şehirlerin dışında kurulmalıdır

Radrasyon

Radyoaktif element denilen bazı elementlerin atom cekirdeğinin kendiliğinden parcalanarak etrafa yaydığı alfa, beta,ve gama ışınlarına radrasyon denir Cevreye yayılan bu ışınlar, canlı hucreleri doğrudan etkileyerek mutasyon denilen genlerdeki bozulmaya neden olur Cok yoğun olmayan radrasyon, canlının bazı ozelliklerinin değişmesine neden olurken yoğun radrasyon, canlının olumune neden olabilir Orneğin; 1945 ’te Japonya ’ya atılan atom bombasın, atıldıktan sonra 7 gun icinde, vucutlarının tamamı 10 saniye radrasyon almış insanların %90 ’ı hicbir yara ve yanık izi olmadan oldu 26 Nisan 1986 ’da Cernobil ’deki nukleer kazanın; ani olumler, gebe kadınlarda duşuk olayları kan kanseri, sakat doğumlar gibi olumsuz etkileri oldu

Bir cevredeki belli bir dozun uzerinde olan radrasyon, canlının vucut hucrelerini etkileyerek doku ve organlarda bozulmalara ,anormalliklere, ureme hucrelerini etkileyerek doğacak yavrularda sakatlıklara neden olur Uzun sure radrasyon etkisinde kalmanın yaratacağı sonuclar aşağıdaki gibi sıralanabilir;

Radrasyonun Etkileri
Kanser oluşması Omrun kısalması Katarakt oluşması,

Radrasyonun Onlenmesi İcin Neler Yapılabilir?

Ozel giysiler(kurşun onluk,ozel maske)kullanılmalıdır
Radrasyon kaynağından uzak durulmalı, en kısa surede radrasyonlu ortam terk edilmelidir
Radrasyonlu cihazlarla yapılan teşhis ve tedaviye sık sık başvurulmalıdır

Cevre Kirliği ve Cozum Yolları

Teknik alanda hızlı değişme ve gelişme anlamına gelen “Sanayi Devrimi nufusun artmasına neden olmuş, artan nufusun kentlerde toplanması ise problemlerin cozumunu zorlaştırmıştır Sanayi devriminin doğa uzerindeki baskısı, doğayı yıkıcı yaralayıcı olmuştur Bu donemde hicbir engel tanımadan, gelecekteki zararlı sonucların duşunulmeden doğadan n koparıla bilirse her şey almak, tuketmek felsefesi ulkelere hakim olmuş, su, toprak ve hava kirlenmesi, başta petrol olmak uzere enerji kaynaklarının tuketilmesiyle ortaya cıkmıştır Cevre sorunları ve cozumleri, ilk kez sanayi ve teknoloji alanında ileri gitmiş ulkeler ele alınmıştır

ABD de cevre ile ilgili kuruluş sayısı 1973 yılında 5000 den fazla olduğu gorulmuştur Genel olarak, cevre kirliliği dort madde etrafında toplanmıştırBunlar; 1Hava kirliliği 2Su Kirliliği 3Toprak Kirliliği 4Gurultu(ses) kirliliği olarak sınıflandırılmıştır 1972 yılı haziran ayında “Stockholm da “Dunya cevre sorunları konferansı duzenlenerek ilk kez uluslar arası cozum yolları araştırılmıştır Birleşmiş Milletler in duzelmiş olduğu bu konferansa 100 den fazla ulke katılmıştır Bir cok tavsiye ve onlemler alınması kabul edilerek ulkelerin bu doğrultuda hareket etmeleri istemiştir Cevre kirliliğinin bir parcası olan hava kirliliği, atmosfere karışan kucuk katı parcacıklar ile sıvı gaz kirleticilerin insan ve diğer canlılara zarar vere bilecek boyutlara ulaşmasıdır İnsan faaliyetleri sonucu oluşan sanayileşme, kentleşme ile hava kirliliği artmış, şehirlerin problemleri haline gelmiştir

Hava kirliliği havanın bileşenlerindeki değişme ile başlar Bu kirleticiler, kukurtdioksit, karbon monoksit, amonyak, fibrokarbonlar ile aldehitler gibi maddelerdir Bir kısmı fotokimyasal reaksiyona girerek zararlı bileşikleri oluştururlar Hava kirliliği ısınma, saniyeleşme, ulaşım gibi insan faaliyetleri sonucu meydana geldiği gibi doğal olaylar sonucu volkanik gazlar, cicek tozları gibi nedenlerle de oluşa bilmektedir Doğanın kirlenmesi, ulasal sınırlarda bitmemekte diğer ulkeleri de etkiliye bilmektedir