Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
CİLDİMİZDE YAZ MARAZLARI
Yaz mevsiminin sonuna yaklaştığımız şu günlerde sıcaklar tüm süratiyle devam ediyor. Her ne kadar yaz mevsimi çoğumuz için dinlenme, kış yorgunluğunu atma fırsatı sunsa da , kimi kimseler için düşünceli günler manasına da gelebiliyor. Zira bu mevsimde nezle , grip yaşamasak da birtakım cilt marazları ile yaz mevsiminde eskisine nazaran giderek artan sıklıkta karşılaşıyoruz. Bilhassa açık tenli kimseler bu cilt sorunlarından daha çokça etkileniyorlar. Zira günümüzde tatil anlayışımız yüz yıl öncesinden çok farklı: yazın güney ve garp sahillerine deniz tatiline gitmek büyük-büyük analarımızın aklına gelmezdi bile! Kıyısı olan yerleşim mekanlarında çok sıcak günlerde denize girildiğinde de beşerler derileri görünmeyecek giysilerle suya girerlerdi. Beyaz bir cilt ayrıcalık simgesiydi o yıllarda! Lakin mütemadi açık havada çalışmak zorunda olan çalışanlar kararırlardı.
1940lı yılların ortalarında BİKİNİ denen deniz giysisi icat edildikten sonra alışkanlıklar da süratle değişmeye başladı. 1950lerden sonra yanık ten sıhhat ve çekicilik simgesi oldu. Kişiler güneş altında daha çokça hengam geçirmeye başladılar. Bu arada ozon tabakası da delindi ve güneşin zararlı UV ışınları yeryüzüne giderek daha ağır dozlarda ulaşmaya başladı. Sonuç: giderek daha çokça sayıda insan yaz mevsiminde yaşadığı cilt problemleri nedeniyle doktora başvurmaya başladı. Bu problemlerin yazın keyfimizi kaçırmaması için karşılaşabileceğimiz durumlara ve alabileceğimiz tedbirlere göz atalım:
GÜNEŞ ALERJİSİ:
Güneş alerjisinin esas iki tipi vardır:
Polimorf ışık dermatozu en sık rastlanan tiptir. Bu illette etken direkt sahihe UV ışığa karşı gelişen çok duyarlılıktır. Döküntüler , bahar aylarının son günlerinde , şimdi tatil mevsimi açılmadan , kısa kollu ve yakası açık giysiler giymeye başladığımızda, evvelden güneş görmeyen vücut yerlerinin güneşle birinci temasını izleyen 3-4 gün içinde kendini gösterir. Ekseriyetle kolların dirsekten aşağı kısmı, boyun, dekolte , bacakların dizden aşağısı ve ayakların üst yüzlerinde şiddetli kaşıntı, kızarıklık ve kabarıklıklar formunda döküntüler ortaya çıkar. Denetim altına alınmadığı takdirde bu döküntüler 2-3 ay kadar devam edip yaz sonuna hakikat kendi kendine iz bırakmadan kaybolurlar. Her yıl tıpkı periyotta tekrarlama eğilimindedirler. Tedavisinde güneş koruyucular, kaşıntı giderici losyonlar ve antihistaminiklerden faydalanırız. Evvelden bu alerjiyi yaşamış olanlar mevsiminde şikayetleri başlamadan doktora başvurduklarında bu devri daha rahat geçirebilecek tedbirler önerilir.
Fotoalerjik reaksiyonlar : Birtakım antibiyotikler, birtakım şeker illeti ilaçları, idrar söktürücüler ve kimi antidepresanlar üzere ağızdan alınan ilaçlar, maydanozgiller , turunçgiller,incir sütü, turpgiller ve kimi çayır bitkilerinin deriye teması, kimi kozmetiklerde , losyon ve parfümlerde kullanılan kimi esanslar ve kimyasal unsurlar cildin güneş ışığı ile temasının akabinde güneş alerjisini tetikleyebilir. Güneşle temastan 4-6 saat sonra ortaya çıkan reaksiyonlar ekseriyetle muvakkat özellikte olup tekrarlama eğilimi göstermezler. Kaşıntıyı rahatlatıcı tedbirler yerinde olur. 24-48 saatte ortaya çıkan alerjilerin ise vücudun evvelden duyarlanmasına bağlı olduğu düşünülür. Bunlar tekrarlama eğiliminde olduklarından tetikleyici etkenin bulunup kesinlikle bunlardan uzak kalınması gerekir.
MAYORKA AKNESİ: Bilhassa cildi yağlı olan yetişkin bayanlarda görülür. UVA ışınlarına maruz kaldıktan kısa mühlet sonra boyun, dekolte , omuzlar ve kollarda al ufak kabarıklıklar formunda kendini gösterir. Mahsusen plajda kullanılan güneş kremlerindeki yağ ve kimyasal eserlerin tetiklediği düşünülmektedir. Sonbaharda kendi kendine düzgünleşir. Cilt tipine müsait ziyade yağlı olmayan jel şekli güneş eserlerinin tercih edilmesi bu sorunun ortaya çıkma riskini azaltacaktır.
GÜNEŞ YANIĞI : Ağır güneş ışığına uzun müddet korunmasız maruz kalınması ile ortaya çıkan doğal bir deri reaksiyonudur. Güneş temasından 4-8 saat sonra deride kızarma, acıma, şişme, ağrı ile kendini gösterir. İleri vakalarda deride su yekuna olur. En şiddetli seviyesine umumiyetle 2. Günde ulaşır. Bu tıp vakalara çoklukla hafta sonu günübirlik denize giden insanlarda Salı-Çarşamba günleri rastlarız. Güneş yanığı yaşamamak için ışınların en kuvvetli olduğu 11-16:00 saatleri arasında güneşte oturmamak, cilt tipine makul güneş esirgeyici krem ve losyonları sık aralıklarla, suya her girip çıktıktan sonra tekrarlamak, açık renkli giysi, şapka, gözlük üzere fiziki korunma önlemlerini ihmal etmemek temel tedbirlerdir. Unutmamalıyız ki, acısı birkaç günde geçse bile güneş yanığı , uzun vadede cilt yaşlanmasını ve deri kanseri riskini arttıran en değerli risk faktörlerinin başında gelir. Hayat uzunluğu 5 defadan çokça güneş yanığı geçirmek deri kanseri riskini 2 kat arttırmaktadır. Melanoma ismi verilen en tehlikeli deri kanseri tipinin ağır güneş yanığı üzere kısa vadeli ağır güneşe maruz kalma sonucu ortaya çıktığı unutulmamalıdır. Bilhassa çocukluk çağında içi su dolu kabarcıkların gelişimi biçiminde geçirilen tek bir ağır güneş yanığı, hayat uzunluğu deri kanseri geliştirme riskini arttırmaktadır.
HERPES SİMPLEKS=BASİT UÇUK : Viral bir hastalık olan dudak uçuğu vücutta had köklerinde uyur halde bulunur. Vücudun bağışıklık sisteminin zayıfladığı hallerde uçuk mikrobu etkin hale makbul. Ateşli marazlar, yorgunluk, gerilim üzere etkenlerin yanı sıra, güneşin UV ışınlarının da bağışıklık sistemimizi baskılayıcı tesiri vardır. Bu yüzden evvelden vücudunda Herpes virüsü taşıyan bireylerin ekseriyetle tatillerinin birinci günü güneşlenmelerini takip eden saatler içinde dudakları uçuklar. Bu türlü bir tatsızlık yaşamamak için güneşe çıkmadan 24 saat evvel kollayıcı dozda uçuk ilacı almak yararlı olacaktır.
İSİLİK: Yazın en sık görülen hastalıklardandır. Ter bezlerinin ağzının ziyade üretime bağlı olarak tıkanmasıyla ortaya çıkar. Gözeneklerin altında biriken ter zerrecikleri dokuyu tahriş ederek döküntü ve kaşıntı yapar. En sıklıkla bebeklerde, çokça kilolu insanlarda, sıcak ve nemli ortamlarda çalışanlarda görülür. En çok uzunluğunda, koltukaltı ve kasıklarda, diz ve dirseklerin iç yüzünde, göğüs altlarında ve belde kemer çizgisinde küçük al kabarcıklar halinde kendini gösterir. Çok şiddetli kaşıntı yapabilir. Tedavisinde öncelikle isilikli kişi serin bir ortamda tutulmalıdır. Serinletici ılık duş almak yararlıdır. Kaşıntılı durumlarda ferahlatıcı , mentollü losyonlar önerilir. Bunlar ehil olmadığı takdirde doktora başvurulmalıdır.
MANTAR ILLETLERI : Mantar marazı bütün deri yüzeyinde görülebilir. Dermatofit yahut kandida denilen mikroorganizmaların yol açtığı yüzeysel deri enfeksiyonlarıdır. Derinin bilhassa koltukaltı, kasıklar, ayak parmaklarının arası üzere sıcak ve nemli ortamlarında daha sık rastlanırlar. Yaz mevsiminde terlemenin artması, hareketsiz kalınması, deniz ve havuza girme sonrası vücudun âlâ kurulanmaması ve ıslak mayo ile kalınması yaz mevsiminde bu illetle daha sık karşılaşmamıza neden olurlar. Bu marazdan uzak kalmak için umumi olarak hijyen ve bakım kıymetlidir. Mantarlar bulaşıcı olduğu için giysi, mayo, havlu, saç fırçası üzere ferdî kullanılan gereçler risk öbeğinde olan yahut mantar geçiren kişilerle paylaşılmamalıdır. Tabibin vereceği krem, sprey formunda sürülen yahut ağızdan alınan ilaçlarla mantar illeti süratle güzelleşir. Illetin tekrarlamaması için vücudun kuru ve serin tutulması, banyodan , denizden, havuzdan sonra düzgün kurulanmak çok kıymetlidir.
Yaz mevsiminin sonuna yaklaştığımız şu günlerde sıcaklar tüm süratiyle devam ediyor. Her ne kadar yaz mevsimi çoğumuz için dinlenme, kış yorgunluğunu atma fırsatı sunsa da , kimi kimseler için düşünceli günler manasına da gelebiliyor. Zira bu mevsimde nezle , grip yaşamasak da birtakım cilt marazları ile yaz mevsiminde eskisine nazaran giderek artan sıklıkta karşılaşıyoruz. Bilhassa açık tenli kimseler bu cilt sorunlarından daha çokça etkileniyorlar. Zira günümüzde tatil anlayışımız yüz yıl öncesinden çok farklı: yazın güney ve garp sahillerine deniz tatiline gitmek büyük-büyük analarımızın aklına gelmezdi bile! Kıyısı olan yerleşim mekanlarında çok sıcak günlerde denize girildiğinde de beşerler derileri görünmeyecek giysilerle suya girerlerdi. Beyaz bir cilt ayrıcalık simgesiydi o yıllarda! Lakin mütemadi açık havada çalışmak zorunda olan çalışanlar kararırlardı.
1940lı yılların ortalarında BİKİNİ denen deniz giysisi icat edildikten sonra alışkanlıklar da süratle değişmeye başladı. 1950lerden sonra yanık ten sıhhat ve çekicilik simgesi oldu. Kişiler güneş altında daha çokça hengam geçirmeye başladılar. Bu arada ozon tabakası da delindi ve güneşin zararlı UV ışınları yeryüzüne giderek daha ağır dozlarda ulaşmaya başladı. Sonuç: giderek daha çokça sayıda insan yaz mevsiminde yaşadığı cilt problemleri nedeniyle doktora başvurmaya başladı. Bu problemlerin yazın keyfimizi kaçırmaması için karşılaşabileceğimiz durumlara ve alabileceğimiz tedbirlere göz atalım:
GÜNEŞ ALERJİSİ:
Güneş alerjisinin esas iki tipi vardır:
Polimorf ışık dermatozu en sık rastlanan tiptir. Bu illette etken direkt sahihe UV ışığa karşı gelişen çok duyarlılıktır. Döküntüler , bahar aylarının son günlerinde , şimdi tatil mevsimi açılmadan , kısa kollu ve yakası açık giysiler giymeye başladığımızda, evvelden güneş görmeyen vücut yerlerinin güneşle birinci temasını izleyen 3-4 gün içinde kendini gösterir. Ekseriyetle kolların dirsekten aşağı kısmı, boyun, dekolte , bacakların dizden aşağısı ve ayakların üst yüzlerinde şiddetli kaşıntı, kızarıklık ve kabarıklıklar formunda döküntüler ortaya çıkar. Denetim altına alınmadığı takdirde bu döküntüler 2-3 ay kadar devam edip yaz sonuna hakikat kendi kendine iz bırakmadan kaybolurlar. Her yıl tıpkı periyotta tekrarlama eğilimindedirler. Tedavisinde güneş koruyucular, kaşıntı giderici losyonlar ve antihistaminiklerden faydalanırız. Evvelden bu alerjiyi yaşamış olanlar mevsiminde şikayetleri başlamadan doktora başvurduklarında bu devri daha rahat geçirebilecek tedbirler önerilir.
Fotoalerjik reaksiyonlar : Birtakım antibiyotikler, birtakım şeker illeti ilaçları, idrar söktürücüler ve kimi antidepresanlar üzere ağızdan alınan ilaçlar, maydanozgiller , turunçgiller,incir sütü, turpgiller ve kimi çayır bitkilerinin deriye teması, kimi kozmetiklerde , losyon ve parfümlerde kullanılan kimi esanslar ve kimyasal unsurlar cildin güneş ışığı ile temasının akabinde güneş alerjisini tetikleyebilir. Güneşle temastan 4-6 saat sonra ortaya çıkan reaksiyonlar ekseriyetle muvakkat özellikte olup tekrarlama eğilimi göstermezler. Kaşıntıyı rahatlatıcı tedbirler yerinde olur. 24-48 saatte ortaya çıkan alerjilerin ise vücudun evvelden duyarlanmasına bağlı olduğu düşünülür. Bunlar tekrarlama eğiliminde olduklarından tetikleyici etkenin bulunup kesinlikle bunlardan uzak kalınması gerekir.
MAYORKA AKNESİ: Bilhassa cildi yağlı olan yetişkin bayanlarda görülür. UVA ışınlarına maruz kaldıktan kısa mühlet sonra boyun, dekolte , omuzlar ve kollarda al ufak kabarıklıklar formunda kendini gösterir. Mahsusen plajda kullanılan güneş kremlerindeki yağ ve kimyasal eserlerin tetiklediği düşünülmektedir. Sonbaharda kendi kendine düzgünleşir. Cilt tipine müsait ziyade yağlı olmayan jel şekli güneş eserlerinin tercih edilmesi bu sorunun ortaya çıkma riskini azaltacaktır.
GÜNEŞ YANIĞI : Ağır güneş ışığına uzun müddet korunmasız maruz kalınması ile ortaya çıkan doğal bir deri reaksiyonudur. Güneş temasından 4-8 saat sonra deride kızarma, acıma, şişme, ağrı ile kendini gösterir. İleri vakalarda deride su yekuna olur. En şiddetli seviyesine umumiyetle 2. Günde ulaşır. Bu tıp vakalara çoklukla hafta sonu günübirlik denize giden insanlarda Salı-Çarşamba günleri rastlarız. Güneş yanığı yaşamamak için ışınların en kuvvetli olduğu 11-16:00 saatleri arasında güneşte oturmamak, cilt tipine makul güneş esirgeyici krem ve losyonları sık aralıklarla, suya her girip çıktıktan sonra tekrarlamak, açık renkli giysi, şapka, gözlük üzere fiziki korunma önlemlerini ihmal etmemek temel tedbirlerdir. Unutmamalıyız ki, acısı birkaç günde geçse bile güneş yanığı , uzun vadede cilt yaşlanmasını ve deri kanseri riskini arttıran en değerli risk faktörlerinin başında gelir. Hayat uzunluğu 5 defadan çokça güneş yanığı geçirmek deri kanseri riskini 2 kat arttırmaktadır. Melanoma ismi verilen en tehlikeli deri kanseri tipinin ağır güneş yanığı üzere kısa vadeli ağır güneşe maruz kalma sonucu ortaya çıktığı unutulmamalıdır. Bilhassa çocukluk çağında içi su dolu kabarcıkların gelişimi biçiminde geçirilen tek bir ağır güneş yanığı, hayat uzunluğu deri kanseri geliştirme riskini arttırmaktadır.
HERPES SİMPLEKS=BASİT UÇUK : Viral bir hastalık olan dudak uçuğu vücutta had köklerinde uyur halde bulunur. Vücudun bağışıklık sisteminin zayıfladığı hallerde uçuk mikrobu etkin hale makbul. Ateşli marazlar, yorgunluk, gerilim üzere etkenlerin yanı sıra, güneşin UV ışınlarının da bağışıklık sistemimizi baskılayıcı tesiri vardır. Bu yüzden evvelden vücudunda Herpes virüsü taşıyan bireylerin ekseriyetle tatillerinin birinci günü güneşlenmelerini takip eden saatler içinde dudakları uçuklar. Bu türlü bir tatsızlık yaşamamak için güneşe çıkmadan 24 saat evvel kollayıcı dozda uçuk ilacı almak yararlı olacaktır.
İSİLİK: Yazın en sık görülen hastalıklardandır. Ter bezlerinin ağzının ziyade üretime bağlı olarak tıkanmasıyla ortaya çıkar. Gözeneklerin altında biriken ter zerrecikleri dokuyu tahriş ederek döküntü ve kaşıntı yapar. En sıklıkla bebeklerde, çokça kilolu insanlarda, sıcak ve nemli ortamlarda çalışanlarda görülür. En çok uzunluğunda, koltukaltı ve kasıklarda, diz ve dirseklerin iç yüzünde, göğüs altlarında ve belde kemer çizgisinde küçük al kabarcıklar halinde kendini gösterir. Çok şiddetli kaşıntı yapabilir. Tedavisinde öncelikle isilikli kişi serin bir ortamda tutulmalıdır. Serinletici ılık duş almak yararlıdır. Kaşıntılı durumlarda ferahlatıcı , mentollü losyonlar önerilir. Bunlar ehil olmadığı takdirde doktora başvurulmalıdır.
MANTAR ILLETLERI : Mantar marazı bütün deri yüzeyinde görülebilir. Dermatofit yahut kandida denilen mikroorganizmaların yol açtığı yüzeysel deri enfeksiyonlarıdır. Derinin bilhassa koltukaltı, kasıklar, ayak parmaklarının arası üzere sıcak ve nemli ortamlarında daha sık rastlanırlar. Yaz mevsiminde terlemenin artması, hareketsiz kalınması, deniz ve havuza girme sonrası vücudun âlâ kurulanmaması ve ıslak mayo ile kalınması yaz mevsiminde bu illetle daha sık karşılaşmamıza neden olurlar. Bu marazdan uzak kalmak için umumi olarak hijyen ve bakım kıymetlidir. Mantarlar bulaşıcı olduğu için giysi, mayo, havlu, saç fırçası üzere ferdî kullanılan gereçler risk öbeğinde olan yahut mantar geçiren kişilerle paylaşılmamalıdır. Tabibin vereceği krem, sprey formunda sürülen yahut ağızdan alınan ilaçlarla mantar illeti süratle güzelleşir. Illetin tekrarlamaması için vücudun kuru ve serin tutulması, banyodan , denizden, havuzdan sonra düzgün kurulanmak çok kıymetlidir.
