iltasyazilim
FD Üye
çimlenmeye etki eden faktörler
Çimlenme, tohumda yer alan embriyonun yerinde koşullar bulunca gelişerek belli başlı bitkiye benzer bitkiyi saptamak üzere tohumdan çıkarak özgür ışık halkası geçmesine denir
Çimlenme olayı, tohumda büyümenin başlaması ve değiştirme gıda maddelerinin cenin büyümesinde kullanılmak üzere hareketli ülkü geçmesi olaylarını içine alan birçok karmakarışık biyokimyasal ve fizyolojik değişiklikler serisinden ibarettir
Çimlenme esnasında meydana gelen bu olaylar serisinin başında, suyun tohum kadar emilmesi gelir Tohum kabuğu yumuşadıkça ve protoplazma sulandıkça, çoklukla tohum şişer ve bazen kabuğu çatlatır Suyun alınmasını, enzim faaliyetinin ve oksijen alımıyla ölçülen solunumun artışı izler Bu faaliyetlerden sonra hücreler büyür ve kökçük tohum kabuğundan çıkar Bu olaylar çimlenmenin başlaması ile birlikte dışarı giden olaylardır
Çimlenmenin devamı için, suda erimez haldeki karmaşık maddelerin enzim faaliyetiyle basit, eriyebilir maddeler haline geçmesi ve büyüme noktalarına taşınması gerekir; buralarda bu maddeler büyümede zorunlu olan enerjiyi temin etmek için kullanılırlar ya da yeni hücreli yapı maddesi haline dönüştürülürler Çöğür (tohumdan meydana çıkan fidan), büyüme konilerinde hücrelerin bilinen ayrılma, genişleyip büyüme ve farklılaşma olaylarıyla büyümeğe başlar Çöğür, yapraktan yeterli olarak fotosentez yapıncaya dek, gelişmesi için tohumdaki yerine koyma maddelere muhtaçtır
özet olarak, çimlenme, aşağıdaki sıraya göre meydana kazanç:
* Suyun emilmesi,
* Enzim ve solunum faaliyeti,
* Protez beslenme maddelerinin kolay ve eriyebilir ışık halkası geçmesi,
* Bunların nakli,
* Özümlenmesi,
* Büyüme
Çimlenme ilerledikçe çöğürün yapısı kısa zamanda kesin olur Cenin, üstünde bir veya daha pozitif çenek yaprağı (kotiledon) içeren bir hipokotil kök ekseninden ibarettir Kökün (radide) çoğaltma noktası, hipokotil kök ekseninin daha aşağı ucundan çıkar Sürgünün (plumule) artış noktası, hipokotil kök ekseninin öbür ucunda, çenek yaprakların üstündedir Çöğürün gövdesi, çenek yaprakların altı (hipokotil) ve üstü (epikotil) elde etmek üzere iki kısma ayrılır Pratikte epikotil ve plümül terimleri çoklukla biribirleri yerine kullanılır
Çöğürün başlangıçtaki büyümesi iki şekilde olur Birinci tipte (epigeous çimlenme), hipokotil uzar ve toprak üzerine çenek yaprakları çıkarır, ikinci tipte (hipogeous çimlenme), hipokotilin uzaması çenek yaprakları toprak üstüne çıkarmaz, yalnız epikotil dışarı çıkar
ÇİMLENME NASIL OLUR:
Suyun tohum göre emilmesi çimlenme olayının birincil basamağını oluşturur Suyun alınmasını etkileyen en kayda değer etmenler tohum ve kabuğunun özelliği ve tohumun çevresinde yer alan alınabilir suyun miktarıdır Suyun darılma hızını sıcaklık da etkiler, yüksek sıcaklıkların etkisi hızın artması lehinedir Yerinde su miktarını sürekli olarak sağlamak güçtür
Çünkü çimlenme, ortamın sıcaklık ve nem yönünden dalgalanmalara uğrayan üst yüzünde oluşur Gerekli olarak ekilen ufak tohumlarda ya da çimlenme hızının düşük olduğu durumlarda sorun daha büyüktür Sulandırma sürekli yapılmamalı, ancak fazla derecede olmamalıdır Sulamalar genelde sabahları yapılmalıdır Öğleyin ve yakıcı sıcaklarda, gün ortasındaki sulamalardan kaçınmalıdır
öte taraftan kötü bir drenajla birlikte aşırı bir sulandırma da fazla zararlıdır, çünkü bu koşul çimlenme ortamındaki havalanmayı azaltır ve çürümelere neden olur Çimlenme için ikinci gereksinim uygun bir sıcaklıktır Sıcaklık, çimlenmeden sonradan fidelerin büyümesi üzerine de etki yapar çoğu kez, çimlenme için gerekli sıcaklıktan biraz aşağı sıcaklıklar fidelerin büyümesi için fazla uygundur
Optimum sıcaklık çimlenme için en yerinde olanıdır Bu sıcaklıklar yüzde olarak en çok fidenin en yüksek çimlenme hızıyla oluştuğu sıcaklıklardır Tohumlar canlılığını koruduğu sürece solunum devam eder, böylece oksijen şarttır Oksijen azlığının çimlenme üstüne etkisi çok önemlidir Eğer oksijen fazla az miktarda, çimlenme baştan sona durmasa bile gecikebilir
Aşırı derecede sulamalar, özellikle drenajı kötü olan tohum yastıklarında, ortamın boşluklarını havadan fazla su ile doldurduğu için oksijen miktarı çok azdır Işık fidelerde artış olayını etkiler Işığın gerekenden eksik olduğu durumlarda sarı renkli, ince uzun ve güçsüz fideler oluşur Kısa, zinde ve bodur fidelerin elde edilmesi için bunların yeteri değin ışıklanmaları sağlanmalıdır *
Çimlenme, tohumda yer alan embriyonun yerinde koşullar bulunca gelişerek belli başlı bitkiye benzer bitkiyi saptamak üzere tohumdan çıkarak özgür ışık halkası geçmesine denir
Çimlenme olayı, tohumda büyümenin başlaması ve değiştirme gıda maddelerinin cenin büyümesinde kullanılmak üzere hareketli ülkü geçmesi olaylarını içine alan birçok karmakarışık biyokimyasal ve fizyolojik değişiklikler serisinden ibarettir
Çimlenme esnasında meydana gelen bu olaylar serisinin başında, suyun tohum kadar emilmesi gelir Tohum kabuğu yumuşadıkça ve protoplazma sulandıkça, çoklukla tohum şişer ve bazen kabuğu çatlatır Suyun alınmasını, enzim faaliyetinin ve oksijen alımıyla ölçülen solunumun artışı izler Bu faaliyetlerden sonra hücreler büyür ve kökçük tohum kabuğundan çıkar Bu olaylar çimlenmenin başlaması ile birlikte dışarı giden olaylardır
Çimlenmenin devamı için, suda erimez haldeki karmaşık maddelerin enzim faaliyetiyle basit, eriyebilir maddeler haline geçmesi ve büyüme noktalarına taşınması gerekir; buralarda bu maddeler büyümede zorunlu olan enerjiyi temin etmek için kullanılırlar ya da yeni hücreli yapı maddesi haline dönüştürülürler Çöğür (tohumdan meydana çıkan fidan), büyüme konilerinde hücrelerin bilinen ayrılma, genişleyip büyüme ve farklılaşma olaylarıyla büyümeğe başlar Çöğür, yapraktan yeterli olarak fotosentez yapıncaya dek, gelişmesi için tohumdaki yerine koyma maddelere muhtaçtır
özet olarak, çimlenme, aşağıdaki sıraya göre meydana kazanç:
* Suyun emilmesi,
* Enzim ve solunum faaliyeti,
* Protez beslenme maddelerinin kolay ve eriyebilir ışık halkası geçmesi,
* Bunların nakli,
* Özümlenmesi,
* Büyüme
Çimlenme ilerledikçe çöğürün yapısı kısa zamanda kesin olur Cenin, üstünde bir veya daha pozitif çenek yaprağı (kotiledon) içeren bir hipokotil kök ekseninden ibarettir Kökün (radide) çoğaltma noktası, hipokotil kök ekseninin daha aşağı ucundan çıkar Sürgünün (plumule) artış noktası, hipokotil kök ekseninin öbür ucunda, çenek yaprakların üstündedir Çöğürün gövdesi, çenek yaprakların altı (hipokotil) ve üstü (epikotil) elde etmek üzere iki kısma ayrılır Pratikte epikotil ve plümül terimleri çoklukla biribirleri yerine kullanılır
Çöğürün başlangıçtaki büyümesi iki şekilde olur Birinci tipte (epigeous çimlenme), hipokotil uzar ve toprak üzerine çenek yaprakları çıkarır, ikinci tipte (hipogeous çimlenme), hipokotilin uzaması çenek yaprakları toprak üstüne çıkarmaz, yalnız epikotil dışarı çıkar
ÇİMLENME NASIL OLUR:
Suyun tohum göre emilmesi çimlenme olayının birincil basamağını oluşturur Suyun alınmasını etkileyen en kayda değer etmenler tohum ve kabuğunun özelliği ve tohumun çevresinde yer alan alınabilir suyun miktarıdır Suyun darılma hızını sıcaklık da etkiler, yüksek sıcaklıkların etkisi hızın artması lehinedir Yerinde su miktarını sürekli olarak sağlamak güçtür
Çünkü çimlenme, ortamın sıcaklık ve nem yönünden dalgalanmalara uğrayan üst yüzünde oluşur Gerekli olarak ekilen ufak tohumlarda ya da çimlenme hızının düşük olduğu durumlarda sorun daha büyüktür Sulandırma sürekli yapılmamalı, ancak fazla derecede olmamalıdır Sulamalar genelde sabahları yapılmalıdır Öğleyin ve yakıcı sıcaklarda, gün ortasındaki sulamalardan kaçınmalıdır
öte taraftan kötü bir drenajla birlikte aşırı bir sulandırma da fazla zararlıdır, çünkü bu koşul çimlenme ortamındaki havalanmayı azaltır ve çürümelere neden olur Çimlenme için ikinci gereksinim uygun bir sıcaklıktır Sıcaklık, çimlenmeden sonradan fidelerin büyümesi üzerine de etki yapar çoğu kez, çimlenme için gerekli sıcaklıktan biraz aşağı sıcaklıklar fidelerin büyümesi için fazla uygundur
Optimum sıcaklık çimlenme için en yerinde olanıdır Bu sıcaklıklar yüzde olarak en çok fidenin en yüksek çimlenme hızıyla oluştuğu sıcaklıklardır Tohumlar canlılığını koruduğu sürece solunum devam eder, böylece oksijen şarttır Oksijen azlığının çimlenme üstüne etkisi çok önemlidir Eğer oksijen fazla az miktarda, çimlenme baştan sona durmasa bile gecikebilir
Aşırı derecede sulamalar, özellikle drenajı kötü olan tohum yastıklarında, ortamın boşluklarını havadan fazla su ile doldurduğu için oksijen miktarı çok azdır Işık fidelerde artış olayını etkiler Işığın gerekenden eksik olduğu durumlarda sarı renkli, ince uzun ve güçsüz fideler oluşur Kısa, zinde ve bodur fidelerin elde edilmesi için bunların yeteri değin ışıklanmaları sağlanmalıdır *