
Climate Trace isimli bağımsız etraf örgütünün datalarına nazaran, geçen yıl dünyada 50,6 milyar ton, Türkiye'de ise 530 milyon ton karbondioksit eş bedeli emisyon salımı gerçekleşti. Global emisyonların yaklaşık yüzde 64'üne Çin, ABD, Hindistan, Rusya ve Endonezya'nın ortalarında bulunduğu 10 ülke neden oldu.
Paris Muahedesi'ni onaylayarak iklim değişikliğiyle çabadaki adımlarını hızlandırmayı planlayan Türkiye'nin global emisyonlardaki hissesi geçen yıl yüzde 1 olarak hesaplandı, emisyonların yüzde 64'üne 10 'kirletici' ülke yol açtı.
2 bin yılda gibisi görülmemiş formda arttı
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) bu yıl 234 bilim insanının katkısıyla yayımladığı rapora nazaran, insan faaliyetleri kaynaklı emisyonlar nedeniyle global ısınma son 2 bin yılda gibisi görülmemiş halde arttı.Mevcut durumda 1 derecenin üzerinde ısınan gezegen için en büyük tehdit olan emisyonların 2030'a kadar yarıya, 2050'ye kadar ise sıfır düzeyine indirilmesi gerekiyor. Global sıcaklık artışını Paris Mutabakatı kapsamında 1,5 dereceyle sonlandırmak için emisyonların azaltılmasına yönelik argümanlı ve acil tedbirlerin alınmasına gereksinim duyuluyor.
Yüzde 26,8'i elektrik bölümü kaynaklı
İklim ve Güç Tahlilleri Merkezi ve Climate Trace datalarından derlediği bilgilere nazaran, insan faaliyeti kaynaklı global sera gazı emisyonlarının yüzde 76'sı karbondioksit, yüzde 16'sı metan, kalan yüzde 8'i ise azot oksit ve başkalarından kaynaklanıyor.Küresel emisyonlar son 70 yılda süratle artarken 1990'da 35 milyar ton karbondioksit eş bedeli olan emisyon salımı 50 milyar ton düzeyine kadar çıktı.
Dünyada geçen yıl 50,6 milyar ton karbondioksit eş kıymeti emisyon salımı gerçekleşirken bu emisyonların yüzde 26,8'i elektrik, yüzde 19,2'si imalat, yüzde 13,5'i ulaşım, yüzde 12,7'si tarım, yüzde 10,8'i petrol ve gaz, yüzde 8,4'ü ise binalardan kaynaklandı.
Atık kesimi, emisyonların yüzde 6,5'ine ve denizcilik bölümü ise yüzde 2'sine yol açtı.
Özellikle elektrik üretim ve ulaşım kesiminde fosil yakıtların ağır kullanılması global ısınmanın en kıymetli nedenleri ortasında yer alırken kömür başta olmak üzere fosil yakıt kullanımının sonlandırılması, sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırmak için kritik kıymet arz ediyor.
Dünyanın en büyük kömür üreticisi ve tüketicisi pozisyonunda bulunan Çin, global emisyonların yüzde 26,9'una (13,63 milyar ton karbondioksit eş değeri) neden oldu.
Çin'i yüzde 12,2 (6,18 milyar ton karbondioksit eş değeri) ile ABD ve yüzde 7,35 (3,72 milyar ton karbondioksit eş değeri) ile Hindistan izledi.
Global emisyonların yüzde 4,8'ine (2,43 milyar ton karbondioksit eş değeri) Rusya, yüzde 2,8'ine (1,42 milyar ton karbondioksit eş değeri) Endonezya neden oldu.
Bu ülkeleri yüzde 2,6 ile Japonya, yüzde 2,4 ile Brezilya, yüzde 1,65 ile Almanya, yüzde 1,63 ile İran ve yüzde 1,52 ile Kanada takip etti.
Türkiye 16. sırada
Kelam konusu 10 ülke global emisyonların yaklaşık yüzde 64'üne yol açtı.
Türkiye, geçen yıl 530 milyon ton karbondioksit eş bedeli emisyon salımıyla global emisyonlarda yüzde 1 hisseye sahip oldu ve dünyada 16'ncı sırada yer aldı.
Türkiye'deki emisyonların yüzde 24,1'i elektrik sektöründen kaynaklandı, yüzde 21,2'sini imalat, yüzde 15,8'ini ulaşım, yüzde 13,8'ini binalar, yüzde 11,1'ini atık, yüzde 9,3'ünü tarım, kalan yüzde 4,7'lik kısmını ise denizcilik, petrol ve doğal gaz dalları oluşturdu.