Pekin'de Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile bir ortaya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu bölgedeki insanların keyifli bir ömür sürdürdüğüne dair açıklamalarda bulunduğu bildirildi.
DW'nin haberine nazaran, Çin devlet televizyonu Erdoğan'ın söylediklerini, "Çin'in Sincan bölgesindeki insanların Çin'in gelişimi ve refahı içinde keyifli bir hayat sürdüğü bir gerçektir. Türkiye, Türk-Çin münasebetlerindeki ahengi kimsenin bozmasına müsaade vermez. Türkiye aşırılığa kesin bir formda karşıdır ve Çin ile karşılıklı siyasi inancı ve güvenlik işbirliğini güçlendirmeyi istek etmektedir" diye aktardı.
Çin devlet televizyonundaki haberde Devlet Lideri Şi'nin Erdoğan'a iki ülkenin terörizmle gayret konusunda pratik adımlar atmasının değerine değindiği de aktarıldı. Şi'nin Erdoğan'ın açıklamalarından memnuniyet duyduğu bildirildi.
Çin hükümeti Sincan bölgesinde yaşayan Uygur ve öteki etnik kümelerden oluşan Müslüman azınlığa yönelik uygulamaları "teröristlerle mücadele" olarak nitelendiriyor. Birleşmiş Milletler, (BM) bir milyona yakın Uygur ve başka Müslüman azınlık kümelerin üyelerinin keyfi olarak kamplarda tutulduğunu iddia ediyor.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Şubat ayında Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulu oturumunda yaptığı konuşmada, Çin'in Uygur Türkleri ile başka Müslüman azınlıklara yönelik hak ihlallerinin önemli kaygı kaynağı olduğunu söz etmiş, bu açıklamalar Çin tarafının yansısını çekmişti.
Şİ - ERDOĞAN GÖRÜŞMESİ
Erdoğan, Şi ile görüşmesinin başında yaptığı ve Anadolu Ajansı'nda yer alan açıklamasında Şi ile Türkiye-Çin münasebetlerini stratejik bir bakışla güçlendirme konusunda mutabık kaldıklarını söyleyerek "Binlerce yıllık bağlara sahip, İpekyolu ile birbirine bağlanan kadim medeniyetler üzerine heyeti Türkiye-Çin işbirliğinin güçlendirilmesi için potansiyelin büyük olduğuna inanıyorum. 'Tek Çin' siyaseti, Türkiye için stratejik kıymettedir. Çin'i ziyaretim bu kere global barış ve istikrara yönelik sınamaların arttığı bir periyotta gerçekleşiyor. Türkiye-Çin alakalarının güçlenmesi, bölgesel ve global istikrara da büyük ve farklı bir katkı sağlayacaktır" formunda konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmelerden sonra Şi tarafından onuruna verilen resmi yemeğe katıldı.
Şİ'DEN STRATEJİK İŞBİRLİĞİ VURGUSU
Çin Devlet Lideri Şi de ilgileri geliştirmeyi umduklarını söyleyerek "Türkiye ve Çin yükselmekte olan piyasalar ve gelişmekte olan ülkeler. Karşılıklı stratejik itimadı artırmalı, stratejik işbirliği ve uyumu güçlendirmeli, kararlılıkla merkezinde Birleşmiş Milletler'in ve milletlerarası hukuk sisteminin olduğu milletlerarası sistemi muhafazalı, çok taraflılığı ve memleketler arası adaleti ortaklaşa savunmalıyız" tabirlerini kullandı.
Çin ve ABD ilgileri bir müddettir yaşanan ticari savaş ve iki ülkenin eserlerine karşılıklı ek gümrük vergisi uygulaması nedeniyle sıkıntı bir periyottan geçiyor. En son Japonya'da gerçekleştirilen G20 önderler doruğu sonrasında iki ülke ortalarındaki ticari uyuşmazlığa son vermek üzere yürüttükleri müzakerelere yeniden başlama kararı almıştı.
NATO müttefiki ABD ile Rusya'dan S-400 füze sistemi satın alması nedeniyle gergin bir periyot yaşayan Türkiye'nin Çin ile ilgilerinde iktisat ve ticaret öne çıkıyor. Türkiye Çin'in 2013 yılında duyurduğu çağdaş İpek Yolu olarak tanımlanan “Bir Jenerasyon, Bir Yol” projesine içinde bulunduğu coğrafyanın ehemmiyetini daha da artacağı beklentisiyle takviye veriyor. Çin proje ile Asya, Afrika ve Avrupa ortasında ulaşım, sanayi ve ticaret ağı oluşturulmasını hedefliyor. Proje, kimi Batılı ülkelerde “Çin’in nüfuzunu artırma çabası” olduğu gerekçesiyle kaygı yaratıyor.