iltasyazilim
FD Üye
çin mitolojisi tanrılar, çin mitolojisindeki tanrılar,çin mitolojisinde tanrı anlayışı
Çin Mitolojisinde Önemli Tanrılar
Çin mitolojisini büyük oranda etkilemiş, özgün ve yerli Daoizmi kuran kişilikler eserlerinde herhangi bir tanrıdan veya kutsal figürden söz etmemişlerdir aynı zamanda bu dinî ve mistik hareketlerin ortaya çıktığı veya Çin'e getirildiği dönemde (mesela Budizmin Çin'e geldiği dönemde) Çin halkı hâli hazırda politeistik inançlara sahipti Her ne kadar sistemli bir şekilde ele alınmamış olsa ve öbür yerel topluluklarda büyük farklılıklar gösterse de var olan politeizm netti; böylece zaman içinde yeni dinî ve mistik akımlar da bu politeizmi sahiplendi ve kendi düşüncelerinin temelleri doğrultusunda sistematize etti çok büyük bir hiyerarşiye sahip olan Çin politeizminde imtihanlarda başarıyı getiren tanrıdan mutfak tanrısına değin çok çeşitlilik laf konusudur Dağıtılmış manâlı tanrıların aşağıda, bilhassa bambaşka lokal bölgelerde, çoğu sayıda ayrı tanrıya inanılmaktaydı Keza aynı konuyla ilişkilendirilen birden fazla tanrı ya da tanrıça bulunmaktaydı
Daoizmdeki üçlemeyi gösteren bir tasvir
Üç Saflık (ya da Üç Saf Olanlar) Daoizmdeki üçleme
Dört İmparator Daoizmdeki cennetsel krallar
Yeşim İmparator (her şey ve herkesin hakimi)
Beiji Dadi (yıldızların hakimi)
Tianhuang Dadi (tanrıların hakimi)
Dünya İmparatoriçesi
Xi Wangmu Batının asıl kraliçesi; baki yaşamın sırrına sahip olduğuna inanılırdı
Xuan Wu hem Bei Di olarak da bilinir
Xuan Nü Huang Di'ye Chi You karşısında destek etmiş olan tanrıça
Sekiz Baki Daoist
He Xiangu
Cao Guojiu
Tie Guaili
Lan Caihe
Lu Dongbin
Han Xiangzi
Zhang Guolao
Han Zhongli
Budist kökenli ilâhlar
Guan Yin (Kuan Yin) Rahmet tanrıçası (birincil mitolojilerde Daoist gelenekte yer alır ve Daoist ismi şudur: Ci Hang Zhen Ren
Gülen Buda Popüler Budist tanrı; mutluluk ve mülk tanrısı
Dizang Ölülerin kurtarıcısı
Yanluo Cehennemin hakimi (Yama Raja)
Dört İlâhî Kral Dört Budist koruyucu tanrı
Gautama Buddha Bazılarınca tanrı olarak inanılan figür
Lei Gong Gök gürültüsü tanrısı
Guan Yu Askerî şiddet, savaş ve kardeşlik tanrısı
Zhao Gongming Zenginlik tanrısı
Bi Gan Zenginlik tanrısı
Bi Fang Ateş tanrısı
Kui Xing Imtihan tanrısı
Sun Wukong Batı'ya Yolculuk anlatısındaki Maymun Kral
Matsu Deniz tanrıçası; cennetin kraliçesi olarak da tanınırdı
Zao Jun Popüler mutfak tanrısı (veya tanrıları)
Tu Di Gong Arazi tanrısı (ya da tanrıları)
Bütün Kung Deniz tanrısı
Zhu Rong Ateş tanrısı, Gong Gong'u yenmiştir
Gong Gong Su tanrısı; ateş tanrısı ile savaşında, Buzhou Dağını ezmiş, göğü kırmıştır fakat gök sonradan Nü Wa kadar onarılmıştır
Chi You Savaş tanrısı, metal silahların mucidi; ayrıca Huang Di'nin de düşmanıydı
Da Yu Taşkınları denetlemek için nehirlerin seyirlerini aranjör tanrı
Hou Yi Güneşleri vuran, kurtarıcı bir okçu kahraman
Chang E Hou Yi'nin karısı; Ay tanrıçası olmuştur
Han Ba Antik kuralık tanrıçası
Gao Yao Adalet ve yargı tanrısı
Çin mitolojisinde üçleme
Çoğu din ve mitolojide görülen üçleme olgusuna Çin mitolojisinde de rastlanır Daoist geleneğe göre Üç Saf ve Berrak Olanlar, Üç Saf Olanlar, Üç Saflık gibi isimlerle anılan üç ilâhî figür her şeyin üstündeki, en önemli varlıklardır Bunlar sırasıyla: yaratılışın kökeni Yuch'ing (Kanton lehçesi: YocTsing), ilâhîliğin ve zenginliğin kökeni Shangch'ing (Kanton lehçesi: Serng Tsing) ve Dao ve erdemlerin kökeni T'aich'ing (Kanton lehçesi: Tai Tsing) olarak isimlendirilirler Yaratılışın kökeni olan Yuch'ing'in ise başlangıçta saf enerjiden ortaya çıktığına, bu bir varlığın iki varlığa dönüştüğüne (niçin olduğuna), iki varlığınsa üç varlığa dönüştüğüne (neden olduğuna) inanılır Buradaki aktarmak ya da neden olmak Hristiyan inancındaki üçlemedeki niçin olmaya aynı bir şekildedir ve insanî üremeye benzer bir tür doğurma fiilinden farklıdır Daoist yazınlarına kadar, Dao ve erdemlerin kökeni olan T'aich'ing süre içinde dağıtılmış şekillerde gövde bularak insanlara doğruları öğretmeye çalışmıştır Daoizmde, Daoizmin kurucusu olan Laozi'nin de T'aich'ing'in enkarnasyonlarından yani gövde bulmuş hâllerinden birisi olduğuna inanılır *
Çin Mitolojisinde Önemli Tanrılar
Çin mitolojisini büyük oranda etkilemiş, özgün ve yerli Daoizmi kuran kişilikler eserlerinde herhangi bir tanrıdan veya kutsal figürden söz etmemişlerdir aynı zamanda bu dinî ve mistik hareketlerin ortaya çıktığı veya Çin'e getirildiği dönemde (mesela Budizmin Çin'e geldiği dönemde) Çin halkı hâli hazırda politeistik inançlara sahipti Her ne kadar sistemli bir şekilde ele alınmamış olsa ve öbür yerel topluluklarda büyük farklılıklar gösterse de var olan politeizm netti; böylece zaman içinde yeni dinî ve mistik akımlar da bu politeizmi sahiplendi ve kendi düşüncelerinin temelleri doğrultusunda sistematize etti çok büyük bir hiyerarşiye sahip olan Çin politeizminde imtihanlarda başarıyı getiren tanrıdan mutfak tanrısına değin çok çeşitlilik laf konusudur Dağıtılmış manâlı tanrıların aşağıda, bilhassa bambaşka lokal bölgelerde, çoğu sayıda ayrı tanrıya inanılmaktaydı Keza aynı konuyla ilişkilendirilen birden fazla tanrı ya da tanrıça bulunmaktaydı
Daoizmdeki üçlemeyi gösteren bir tasvir
Üç Saflık (ya da Üç Saf Olanlar) Daoizmdeki üçleme
Dört İmparator Daoizmdeki cennetsel krallar
Yeşim İmparator (her şey ve herkesin hakimi)
Beiji Dadi (yıldızların hakimi)
Tianhuang Dadi (tanrıların hakimi)
Dünya İmparatoriçesi
Xi Wangmu Batının asıl kraliçesi; baki yaşamın sırrına sahip olduğuna inanılırdı
Xuan Wu hem Bei Di olarak da bilinir
Xuan Nü Huang Di'ye Chi You karşısında destek etmiş olan tanrıça
Sekiz Baki Daoist
He Xiangu
Cao Guojiu
Tie Guaili
Lan Caihe
Lu Dongbin
Han Xiangzi
Zhang Guolao
Han Zhongli
Budist kökenli ilâhlar
Guan Yin (Kuan Yin) Rahmet tanrıçası (birincil mitolojilerde Daoist gelenekte yer alır ve Daoist ismi şudur: Ci Hang Zhen Ren
Gülen Buda Popüler Budist tanrı; mutluluk ve mülk tanrısı
Dizang Ölülerin kurtarıcısı
Yanluo Cehennemin hakimi (Yama Raja)
Dört İlâhî Kral Dört Budist koruyucu tanrı
Gautama Buddha Bazılarınca tanrı olarak inanılan figür
Lei Gong Gök gürültüsü tanrısı
Guan Yu Askerî şiddet, savaş ve kardeşlik tanrısı
Zhao Gongming Zenginlik tanrısı
Bi Gan Zenginlik tanrısı
Bi Fang Ateş tanrısı
Kui Xing Imtihan tanrısı
Sun Wukong Batı'ya Yolculuk anlatısındaki Maymun Kral
Matsu Deniz tanrıçası; cennetin kraliçesi olarak da tanınırdı
Zao Jun Popüler mutfak tanrısı (veya tanrıları)
Tu Di Gong Arazi tanrısı (ya da tanrıları)
Bütün Kung Deniz tanrısı
Zhu Rong Ateş tanrısı, Gong Gong'u yenmiştir
Gong Gong Su tanrısı; ateş tanrısı ile savaşında, Buzhou Dağını ezmiş, göğü kırmıştır fakat gök sonradan Nü Wa kadar onarılmıştır
Chi You Savaş tanrısı, metal silahların mucidi; ayrıca Huang Di'nin de düşmanıydı
Da Yu Taşkınları denetlemek için nehirlerin seyirlerini aranjör tanrı
Hou Yi Güneşleri vuran, kurtarıcı bir okçu kahraman
Chang E Hou Yi'nin karısı; Ay tanrıçası olmuştur
Han Ba Antik kuralık tanrıçası
Gao Yao Adalet ve yargı tanrısı
Çin mitolojisinde üçleme
Çoğu din ve mitolojide görülen üçleme olgusuna Çin mitolojisinde de rastlanır Daoist geleneğe göre Üç Saf ve Berrak Olanlar, Üç Saf Olanlar, Üç Saflık gibi isimlerle anılan üç ilâhî figür her şeyin üstündeki, en önemli varlıklardır Bunlar sırasıyla: yaratılışın kökeni Yuch'ing (Kanton lehçesi: YocTsing), ilâhîliğin ve zenginliğin kökeni Shangch'ing (Kanton lehçesi: Serng Tsing) ve Dao ve erdemlerin kökeni T'aich'ing (Kanton lehçesi: Tai Tsing) olarak isimlendirilirler Yaratılışın kökeni olan Yuch'ing'in ise başlangıçta saf enerjiden ortaya çıktığına, bu bir varlığın iki varlığa dönüştüğüne (niçin olduğuna), iki varlığınsa üç varlığa dönüştüğüne (neden olduğuna) inanılır Buradaki aktarmak ya da neden olmak Hristiyan inancındaki üçlemedeki niçin olmaya aynı bir şekildedir ve insanî üremeye benzer bir tür doğurma fiilinden farklıdır Daoist yazınlarına kadar, Dao ve erdemlerin kökeni olan T'aich'ing süre içinde dağıtılmış şekillerde gövde bularak insanlara doğruları öğretmeye çalışmıştır Daoizmde, Daoizmin kurucusu olan Laozi'nin de T'aich'ing'in enkarnasyonlarından yani gövde bulmuş hâllerinden birisi olduğuna inanılır *