Çin tazminat kıskacında! Wuhan'daki doktorlardan itiraf gibi açıklama

Çin’in süreç sonunda Memleketler arası Adalet Divanı’na taşınabileceği konuşuluyor. Çin ise argümanları reddetmeye devam ediyor. Birçok ülke, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını konusunda milletlerarası hukuka alışılmamış hareket ettiğinin belirlenmesi durumunda Çin hakkında tazminat davası açılması için hazırlık yapıyor.

BİLGİLERİ “GEÇ VE EKSİK” PAYLAŞTI

Milyonlarca bireye bulaşan ve şimdiye kadar yaklaşık 150 bin kişinin vefatına yol açan Covid-19, Çin ile milletlerarası toplumun çok sayıda üyesini karşı karşıya getirdi.

algının birinci başında şeffaf olmadığı ve DSÖ ile bilgileri “geç ve eksik paylaştığı” gerekçesiyle suçlamaların odağındaki Çin, çok sayıda ülkenin yaptırım tehditleri ve tazminat taleplerinin de amacında bulunuyor. Pekin idaresi ise  bahsin “siyasileştirilmemesi” davetinde bulunarak, salgınla ilgili bilgileri “şeffaf ve hızlı” formda başta DSÖ olmak üzere öteki ülke ve milletlerarası tertiplerle paylaştığını öne sürüyor.



Milyonlarca şahsa bulaşan ve şimdiye kadar yaklaşık 150 bin kişinin hayatını kaybetmesine yol açan Covid-19, Çin ile başta ABD olmak üzere memleketler arası toplumun çok sayıda üyesini karşı karşıya getirdi.

Salgının birinci başında şeffaf olmadığı ve Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) ile bilgileri “geç ve eksik” paylaştığı gerekçesiyle suçlamaların odağındaki Çin, çok sayıda ülkenin yaptırım tehditleri ve tazminat taleplerinin de maksadında bulunuyor.

Milletlerarası kamuoyundaki bu telaffuzlara karşı Pekin idaresi, hususun “siyasileştirilmemesi” davetinde bulunarak, sürecin başından itibaren salgınla ilgili bilgileri “şeffaf ve hızlı” formda başta DSÖ olmak üzere öbür ülke ve memleketler arası tertiplerle paylaştığını öne sürüyor.

MEMLEKETLER ARASI ADALET DİVANI’NA TAŞINABİLİR

Tayvan merkezli Academia Sinica Hukuk Kısmı Öğretim Vazifelisi Prof. Dr. Fort Fu-Te Liao, Çin’in, Covid-19 üzere memleketler arası halk sıhhatini tehdit edebilecek olağan dışı bir salgın durumunu, bu istikamette kâfi bulgu olmasına karşın vaktinde DSÖ’ye bildirmediği vurgusunu yaptı. Çin’in bu tavrıyla, Milletlerarası Sıhhat Tüzüğü ve Memleketler arası Sıhhat Yönetmeliği’nin ilgili unsurlarını ihlal etmiş olarak kabul edilebileceği bilgisini paylaşan Liao, şunları kaydetti:

“DSÖ Anayasası’nın 75. unsuruna nazaran, Anayasanın yorumlanması ve uygulanmasında oluşacak rastgele bir uyuşmazlık, karşılıklı müzakere yahut Sıhhat Asamblesi tarafından tahlile kavuşturulamazsa, husus, Memleketler arası Adalet Divanı’na (UAD) sevk edilir.”



Chicago Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tom Ginsburg da, “Uluslararası hukuk bağlamında Çin, ister hareketler ister ihmaller olsun, öteki ülkelere verdiği ziyanlardan sorumludur” formunda konuştu.

ALMAN BASINI: ÇİN’E FATURA KESİLDİ

Koronavirüs salgını nedeniyle ABD, İngiltere ve Fransa’dan yükselen Çin’i suçlayıcı telaffuzlara bir yenisi daha eklendi. Almanlar, Pekin idaresinin 130 milyar EURO borçlu olduğunu yazdı. ABD Lideri Trump’ın daima suçlama yönelttiği Çin’e Fransa ve İngiltere de resmi ağızlardan suçlayıcı tabirler kullanırken Almanya bahisle ilgili sessiz bir diplomasi yürütmüştü. Global iktisada büyük darbe vuran virüse reaksiyon ise Almanya’nın en büyük yayın organı Bild gazetesinden geldi. Bild, koronavirüs pandemisinin tesiri nedeniyle Pekin’in Berlin’e 149 milyar EURO borçlu olduğunu yazdı.


VUHAN’DAKİ HEKİMLERDEN İTİRAF ÜZERE AÇIKLAMA

Çin idaresi, Vuhan’da ortaya çıkan koronavirüs salgını konusundaki bilgileri saklamak ve dünyayı uyarmamakla suçlanıyor. Vuhan’daki birinci Covid-19 olayları ile ilgilenen tabiplerden itiraf niteliğinde bir açıklama geldi. Tabipler “Sıradan bir bulaşıcı hastalık diye düşünmüştük. Neyle karşı karşıya olduğumuzu tam olarak anlamadan bir şey söylemek istemedik” tabirlerini kullandı.

ÇİN, LABORATUVAR TEZLERİNİ YALANLADI

Çin’de Vuhan Viroloji Enstitüsü, ABD basınının koronavirüsün laboratuvardan sızdığı argümanlarını yalanladı. Çin’de Enstitü Yöneticisi Yüen Cıming, Covid-19’un laboratuvardan çıktığı tezlerinin insanların başını karıştırmak ve Çin’in salgınla çaba ve bilimsel çalışmalarına müdahale etmek hedefi taşıdığını öne sürdü. Enstitü bünyesinde faaliyet gösteren Vuhan Ulusal Biyogüvenlik Laboratuvarı’nda (Vuhan P4 Laboratuvarı) hangi virüsler üzerinde çalışmalar yürütüldüğünü bildiklerini kaydeden Yüen, “Daha evvel dediğimiz üzere, virüsün bizden çıkmış olmasının bir yolu yok” tabirini kullandı.