Çin'deki Aslan Şehir'in Sular Altında Bırakılma Hikayesi

İnsanlık tarihi boyunca beşerî ya da doğal yollarla tarihin tozlu raflarına kaldırılmış pek çok kent var ancak bu kentler ortasında kimi kentler vardır ki sonsuza kadar var olabilecek cinsten.

Daha evvel sizlere yıllara meydan okuyan Port Royal’den ve Port Royal’in öyküsünden bahsetmiştik. Bugün ise neredeyse 1400 yıldır tuhaf bir biçimde hiç bozulmadan ayakta duran Aslan Şehir’den bahsedeceğiz. Hazırsanız, dalış ekipmanlarınızı giyinin; dalıyoruz!

İmparatorluk Dönemi’nde Aslan Kent ve coğrafik konumu

• Harita üzerinde Qiandao

Aslan Şehir; Lion City, Çin’in Atlantis’i, Qiandao ya da Shi Cheng... Nasıl tabir edersek edelim; tüm kapılar Çin’in doğusundaki Zhejiang kentinin Shi Cheng bölgesindeki sular altında yıllara meydan okuyan kente çıkıyor.

Aslan Şehir’in, büyük oranda günümüzden 1400 yıl önce Han ve Tang Hanedanlıkları Dönemi’nde inşa edildiği varsayım ediliyor. Milattan sonra 621’de inşa edilen bu görkemli kentin, sular altında kalmasına karşın nasıl günümüze kadar bozulmadan gelebildiği en çok ilgi uyandıran noktalardan biri.

HES’lere kurban edilen bir ömür yeri daha

• Qiandao Gölü

Aslan Şehir’in sular altında kalan bir yer olduğundan bahsetmiştik. Sizler tahminen de bir tsunami ya da sel felaketi sonucunda bu durumun gerçekleşmiş olabileceğini düşündünüz ama olayın iç yüzü hiç de o denli değil.

1959 yılında bölgede inşa edilecek olan hidroelektrik santrali projesi kapsamında Aslan Kent, kasıtlı olarak sular altında bırakıldı. Periyodun Çin Hükûmeti, tarihî bir bölgeyi sular altında bırakma kararını nasıl alabilmiş, bilemiyoruz lakin tüm kaynaklarda Aslan Şehir’in kasıtlı olarak proje dahilinde sular altında bırakıldığı geçiyor.

Aslan Şehir’in sular altında kalmasıyla bir arada yaşananlar

• Aslan Kent'in kuş bakışı görünümünden bir bölüm

Aslan Kent, proje dahilinde sular altında bırakılırken; beraberinde 1300’den fazla köy yok oldu ve 290 binden fazla insan da yerleşim yerlerini terk etmek zorunda bırakıldı.

62 futbol alanı büyüklüğündeki (573 km) bir alan sular altında bırakılırken; hem tabiat hem tarih hem de insanlar elbet ki ziyan gördü.

Aslan Şehir’i başka batık kentlerden ayıran detay


Çeşitli kaynaklardan pek çok defa batık kent öyküleri okumuş olabilirsiniz, bu çok olağan. Aslan Şehir’in kıssasını farklı yapan ayrıntı ise; 1400 yıl evvel inşa edilen kentin sular altında kaldıktan sonra bile sapasağlam ayakta kalabilmiş olması.

Çin’in Atlantis’i olarak da anılma erdemine nail olan Aslan Kent; elbet ki bu övgüyü sonuna kadar hakediyor. Aslan Şehir’i gören ziyaretçiler; kendilerini bir anda imparatorluğun sarayındaymış gibi hissedebiliyor.

Aslan Şehir’in ismi ve bölge için önemi


Aslan Kent, ismini Beş Aslan Dağları’na komşu olduğu için Beş Aslan Dağları’ndan alıyor. Tarihî süreçte birçok defa bulunduğu bölgeye iktisat ve siyaset alanlarında başşehirlik yapan Aslan Kent, uzunca bir müddet bölgesinin parlayan yıldızıydı.

Şehir, sular altında kaldıkta sonra oluşan devasa göle Qiandao Gölü adı verildi. Yaşanan bu acı olaydan sonra yanılgı fark edilip yanlıştan dönülmeye çalışılsa da tüm gayretler başarısız kaldı. Hatta o denli ki bu devasa gölde Aslan Kent bulunamadı. Bulunamayan Aslan Kent, vakitle birlikte unutuldu.

Bir küme gencin ferdî başarısıyla Aslan Kent geri döndü


2001 yılında bir küme dalış meraklısı gencin ferdi muvaffakiyetleri ile Aslan Kent bulundu. İrili ufaklı pek çok adacıktan oluşan Qiandao Gölü’nde suyun 40 metre kadar altında bulunan Aslan Şehir, herkesi şaşkına çevirdi zira Aslan Şehir’de neredeyse en ufak bir kayıp bile yoktu.

1400 yıl evvel inşa edilen evler, tapınaklar, yollar, sanat eserleri neredeyse sapasağlam duruyor ve metrelerce derinlikteki suyun altında yıllara ve suya meydan okurcasına adeta dalış takımını bekliyordu.

Aslan Kent, devlet tarafından turizme kazandırıldı


Aslan Şehir’in bulunmasıyla birlikte bölgede devlet tarafından gerekli çalışmalar yapıldı ve bölge 2014 yılında dalış meraklılarına hizmet etmek üzere turizm hizmeti vermeye başladı.

13 yıl boyunca yapılan onca çalışmaya karşın bölgenin sağlıklı bir formda haritası çıkarılamadı. Bundan dolayı güvenlik sebebiyle Aslan Şehir’in yalnızca kimi kısımları ziyarete açılabildi.

Aslan Kent'i biraz daha yakından görmek isterseniz...

Dillere destan Aslan Kent hakkında biraz daha ayrıntı görmek isterseniz şayet; dalıcılık ile ilgilenen Carolyn Wang'ın çektiği kareler merakınızı giderebilecek çeşitten. İçerikte kullandığımız başka görselleri de bizlere ulaştıran Wang'ın, Aslan Kent'te yakaladığı öbür karelere aşağıdan ulaşabilirsiniz.

Çin Mitolojisine ve kültürüne ilişkin görkemli motiflerin bozulmadan günümüze kadar ulaştığı görülebiliyor:


Duvar ortalarından birtakım bitkilerin yetişmeye başladığı ve Aslan Kent'te artık yeni bir canlı hayatının oluştuğu gözlemleniyor:



1400 yıl evvel inşa edilen yapıların bile tüm yaşananlara karşın neredeyse sapasağlam duruyor olması görenleri büyülüyor:





Yapılardaki kabartma ve semboller de birinci günkü kadar net ve canlı:


Aslan Kent'e yaptığımız seyahatin sonuna gelirken...

Aslan Kent, pek çok tarihi kentin bilakis 4 değil, 5 kapılı bir şehirdir. Bu ayrıntı bile tek başına insanlarda çok büyük bir merak uyandırıyor. Aslan Kent'in, Çin’e turizm konusunda da çok önemli meblağlar kazandırdığından bahsetmemize gerek yoktur diye düşünüyoruz. Pekala ya sizler Aslan Şehir hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce Aslan Şehir’in bugün hala dimdik ayakta kalma sırrı ne olabilir? Yorumlarda niyetlerinizi iletebilirsiniz.

Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5* / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 /

*We appreciate the Mrs. Wang for her contributions to this subject. / Katkılarından ötürü Carolyn Wang'a teşekkürler...