Kadınlarda cinsel isteksizlik (cinsel soğukluk, frijidite) problemleri en sık görülen cinsel sorunlardandır.
Cinsel isteksizlik nedir? (Cinsel Soğukluk)
Cinsel isteksizlik veya cinsel soğukluk, sürekli olarak ya da yineleyici bir biçimde, cinsel fantezilerin ve cinsel etkinlikte bulunma isteğinin az olması veya hiç olmamasıdır.
Cinsel isteksizlik; cinsel haz eksikliği, cinsel arzu azalması, frijidite ve cinsel soğukluk gibi isimlerle de anılmaktadır.
Hekim, kişinin yaşı ve yaşam koşulları gibi cinsel işlevselliği etkileyen etkenleri göz önünde bulundurarak cinsel isteğin azaldığı ya da hiç olmadığı yargısına varır.
Cinsel istek azalması, cinsel arzuların azalması kişiler arası ilişkilerde zorluklara neden olarak belirgin bir sıkıntı sebebidir.
Son yıllarda Cinsel işlev bozuklukların önemli bir kısmını “cinsel arzu bozuklukları” oluştururken zaman geçtikçe bu oranda artış izlenmektedir.
Hormonlarla cinsel arzu ve davranış arasında bağlantı kurulması zordur. Kadın cinsel hormonları adet (mens) dönemleri, emzirme, gebelik, menopoz gibi birçok durumla sık olarak değişmektedir. Bu bilgilere karşın kadınların cinsel ilişki kurma sıklığı ile siklusun ortasındaki testosteron hormonu düzeyi arasında ilişki olduğu gösterilmiştir.
Cinsel isteksizlik vajinal kuruluk ve anorgazmi (orgazm olamama) sorununa yol açabilir.
Cinsel isteksizlik yaşayan kadınlar cinsel uyarılmadan ya çok az haz alır ya da hiç almazlarken, fizyolojik düzeyde genital kanlanımları olmayabilir. Yani, cinsel ilişki sırasında penisin vajina içindeki mekanik uyarısına bağlı oluşan lubrikasyon (ıslanma) da azdır. Bu nedenle vajinal kuruluk ortaya çıkabilir. Cinsel soğukluk yaşayan kadınlarda orgazm güçlükleri de bulunur.
Frijidite nedir? Frijit kimlere denir?
Cinsel yönden soğuk kadınlar ‘frijit’ olarak adlandırılmaktadır. Bu duruma da ‘frijidite’ denir.
Frijidite (frijit olma hali) ve düşük cinsel arzunun nedenleri ile ilgili bireysel faktörlerle ilgili olarak LoPiccolo ve Friedman isimli bilim adamları:
. Katı dini inançlar,
. Anhedonik veya obsesif-kompulsif (takıntılı) kişilik,
. Cinsel kimlik veya obje seçimi sorunları,
. Cinsel fobiler ve kaçınma,
. Cinsel dürtüler üzerinde kontrolünü kaybetme korkusu,
. Maskeli cinsel sapmalar,
. Gebelik korkusu,
. Depresyon,
. Eşin kaybı,
. Yaşla ilgili endişeler üzerinde durmuşlardır.
En sık rastlanılan nedenleri ise eşe ilgi kaybı, uygun yakınlıkla ilgili ikili ilişkideki farklılıklar ve evlilik çatışmalarıdır. Ayrıca eşin cinsel beceri eksikliği, yakınlaşma korkusu, çiftler arasında farklılıklar, güç dengesizliği, pasif-agresif yaklaşım, aşk ve cinsel arzu duygularını bir araya getirememe belirtilmiştir.
Schreiner-Engel ise cinsel arzu (cinsel haz) bozukluğu olanlarda duygu durum bozukluklarına iki kat daha fazla rastlandığını bildirmişlerdir. Bu bozukluğun gelişiminde evlilik ilişkisinin kalitesindeki düşüklüğün en önemli faktör olduğu söylenmektedir.
Cinsel isteksizlik ile vajinismus sorunu birbirinden farklıdır
Vajinismus hastalarının pek çoğunda cinsel haz alma ile ilgili bir sorun yoktur.
Vajinismus hastalarında cinsel istek vardır ve çiftler tam bir birleşme sağlayamasa da birbirlerini farklı şekillerde tatmin edebilmektedirler. Yüzeyel ilişki (sürtünme ile) cinsel tatmin, hatta dıştan klitoris yolu ile orgazm olmalarında bile hiç bir sorun yoktur. Bu nedenle cinsel isteksizlik sorunundan farklıdır.
Ancak vajinismus hastaları her olumsuz ilişki denemelerinden sonra zamanla cinsel ilişkiden uzaklaşabilir, ilişki deneme sıklığı azalıp cinsel isteksizlik sorunu ile karşı karşıya gelebilirler. Cinsel arzuların azalması, orgazm olamama sorunu ve ilişki denemelerinde ıslanma azlığı (vajinal kuruluk) sık görülen şikayetlerdir. Tedaviyle cinsel ilişki korkusunu aştıktan sonra rahat bir şekilde ilişkiye giren vajinismus hastalarında, zaman içerisinde haz da tekrar yerine gelecektir.
Cinsel İsteksizlik Tedavisi
Masters ve Johnson’un cinsel terapi yöntemi başta H. Kaplan olmak üzere çeşitli hekimlerce geliştirilmiştir. Hastanın değerlendirilmesinden sonra bireysel, grup, çift ve evlilik terapileri uygulanabilmektedir.
Cinsel isteksizlik ve tüm diğer cinsel tedavilerde yaklaşımların dört temel özelliği vardır:
Çift birlikte tedavi edilir.
Çiftin cinsel ve cinsel olmayan ilişkilerinde söz ve davranış değişiklikleri ile daha iyi bir iletişim kurmalarına yardım edilir. Amaç çiftle işbirliğine girerek sorunu çözme sorumluluğunu çifte vermektir.
Cinsel ilişkinin anatomi, fizyoloji (işlevi) ve psikolojisi hakkında bilgilendirilerek eksik ve yanlış bilgilerin düzeltilmesidir.
Derecelendirilmiş bir seri “cinsel ev ödevleri” verilmelidir.
Çiftteki sevgi bağının varlığı tedaviye şans tanıyan en önemli özelliktir.
Cinsel soğukluk tedavi edilmezse…
Cinsel isteksizlik – Cinsel soğukluk (frijidite) tedavi edilmediği takdirde kadınlarda hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir cinsel sorundur. Evliliklerde aldatma, boşanmalara kadar gidebilen sorunlar ortaya çıkabilir.
Cinsel isteksizlik tedavisi genel olarak vajinismus sorununa göre daha zordur. Zaman ve sabır gerektirir. Tedavi sırasında eş desteği de şarttır.
Cinsel isteksizlik tedavisi için uygulanan yöntemler arasında en sık bilişsel davranışsal cinsel tedaviler yer almaktadır.