CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIK (CYHB) NE DEMEKTİR ?CYBH bir kişiden diğerine vajina, ağız ve makat yoluyla cinsel ilişki sırasında bulaşan hastalıktır Bazıları, zührevi hastalıklar da denilen bu hastalıkların frengi ve bel soğukluğundan ibaret olduğunu sanırlar CYBH, cinsel organlardaki kolay bir iltihaptan, kısırlığa ve öteki bir çok önemli hastalığa kadar geniş bir yelpazeyi kapsar AIDS ve Karaciğer IltihabıB de cinsel ilişki esnasında bulaşabilen hastalıklardır CYBH a kimler yakalanabilir ?Bu hastalıklar yalnızca belirtilmiş bir grupta görülmezler, herkesi etkileyebilirler, oysa bazıları daha artı risk altındadırCinsel yolla bulaşan hastalıklarda belirtiler ne zaman ortaya çıkar?Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda bazen belirti yoktur veya kişiyi rahatsız etmeyecek dek hafif belirtileri olabilir Bilhassa kadınlarda bazen hiç semptom görülmez Oysa, tedavi edilmediği sürece, belirtisiz enfeksiyonu olanlar, bilmeden hastalığı başkalarına bulaştırırlarCinsel temastan daha sonra rahatsızlık belirtilerinin ortaya çıkması için geçen zaman (kuluçka süresi) hastalıktan hastalığa farklıdır Bu zaman günler (bel soğukluğu), haftalar (klamidyoz, kara sarılık B), aylar (frengi) veya yıllar (AIDS) olabilirKişi Kendisinde CYBH olduğunu bilebilir mi ?Bu enfeksiyonlardan bazılarının gözle görülür belirtileri olmaz, bu nedenle hastalık sahibi bunu fark edemez Örneğin klamidya fazla yaygın bir CYBH dır ve özellikle 1524 yaşla arasında etkindir Erkek kadın herkesi etkilediği halde kadınlarda gözle görülür belirtileri olmayabilirKlamidya çare edilmezse Pelvis İltihabına bu da kısırlığa neden olabilirAşağıda sıralanan belirtiler ara sıra CYBH da görülebilir: vajina ya da penisten normalin dışarıya bir sızıntı gelmesi idrar yaparken yanma ya da sızı duymak ya da idrarda cerahat olması deride yara bere, kabarcık, siğil veya çatlak bulunması cinsel organlar üzerinde isilik gibi kırmızı lekeler bulunması karnın daha aşağı kısmında ağrı ya da cinsel ilişki esnasında sancı duyulması Avuç içlerinde ve üçgenin taban olmayan kenarı tabanlarında kaşıntısız bir kabarma olmasıCYBH olup olmadığı en iyi test yapılarak anlaşılırBaşkalarında da aynı nedenlerden dolayı CYBH olup olmadığını bilemeyizCYBH lara yakalanmamak için neler yapılabilir ?Cinsel ilişkide bulunmazsanız CYBH lara yakalanmazsınız! Sizden diğer biriyle cinsel ilişkiye girmemesi şartıyla, tek bir birey ile cinsel ilişkide bulunmak da kişiyi CYBH a aleyhinde korur (tek eşlilik) Bilhassa (1) cinsel ilişkide bulunacağınız kişinin hasta olup olmadığından belli değilseniz ve (2) her zamanki eşiniz dışında birisi ile cinsel ilişkide bulunmak üzere iseniz kondom kullanınCinsel ilişkide kondom kullanınız Cinsel eş sayısının artmasının, rahatsızlık bulaşma riskini de arttırdığını unutmayınız Hastalık belirtisi olmadan da bulaşma olabileceğini unutmayınız Içki ve uyuşturucunun içten ve dinç düşünmeyi engelleyerek, cinsel ilişki esnasında negatif davranışlara neden olabileceğini belleğinizden çıkarmayınız Size nakledilecek kanda gerekli testlerin yapılıp yapılmadığını sorunuz Başkalarının kullandığı şırınga ve iğneyi kullanmayınız bir defa kullanılıp atılan enjektör ve iğne kullanılmasını isteyiniz Gebe kadınsanız, doğum öncesi dönemde uyumlu sıhhat kotrollerinizi yaptırınız Cinsel ilişkide yer alan eşler ne süre kondom kullanmaktan vazgeçebilirler ?Her ikisi de hasta olmadıklarından kesin olduklarında vazgeçebilirler Fakat belirlenmiş olmak için deneme yaptırmalı ve birbirleri dışarıda başka kimselerle cinsel ilişkide bulunmamalıdırlarCinsel yolla bulaşan hastalıklar, kan yolu ile de bulaşabilir mi?HIV (AIDS virüsü), karaciğer iltihabı B virüsü ve frengi mikrobu kanda da bulunduğundan cinsel ilişki dıştan kan yolu ile de bulaşabilen hastalıklardır Bulaşmada kontrolsüz kan nakli, mikropsuz (mikroplardan arındırılmış) olmayan enjektör ve iğneler, kesici ve delici aletler de rol oynar Damar içi uyuşturucu bağımlılarının kullandıkları enjektör ve iğneler ile bu hastalıkların bulaşma riski vardırCinsel yolla bulaşan hastalıkların hangileri anneden bebeğine bulaşabilir?HIV enfeksiyonu, kara sarılık B, sifiliz (frengi), gonore (bel soğukluğu), herpes ve klamidyoz adı verilen hastalıklar gebelik süresince ya da doğum sırasında anneden bebeğine bulaşabilirVajinayı su veya antiseptik sıkarak arındırmak CYBH ı önler mi ?Bu tür bir uygulamanın hastalıkları durdurmak açısından faydalı olduğunu düşünenler olmakla birlikte, bu nesil bir temizleme vajinada normalde bulunan bakterileri de öldüreceğinden sağlık durumu açısından zararlıdırGebe kadınlarda CYBH testi yapılabilir mi ?Yapılabilir ve kendisinde CYBH olduğundan şüphelenen kadınlar gebe kalma durumlarında mutlaka test yaptırmalıdır, çünkü bazı CYBH lar bebeğinize çok ciddi zararlar verebilirHangi hastalıklar cinsel ilişki yoluyla bulaşabilir?En sık rastlanılanları: HIV enfeksiyonu (AIDS) Karaciğer Iltihabı B Bel soğukluğu (Gonore) Frengi Klamidyoz Kandidiyazis Trikomoniyazis Yumuşak şankır Granuloma inguinale Genital herpes Lenfogranuloma venerium Uyuz KISA KISA AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome)Bu hastalık insanların enfeksiyon hastalıklara karşı direncini yok eden, İnsan İmmünyetmezlik Virüsü (HIV) göre yapılır Bu hastalığa yakalanan kişiler enfeksiyon hastalıklara karşısında savunmasız kalırlar Bir fazla hayatı tehdit eden hastalık ve bazı alıcı kanserler bu hastalarda görülür Normalde hastalıklara neden olmayan bir takım enfeksiyon ajanları bu kişilerin hayatını tehdit edici hastalıklar oluştururlar HIV virüsü insanlara cinsel ilişki ve kanlı ortamlarca taşınır Benzer iğnenin kullanılması, benzer pedikür makasının kullanılması, berberlerde jilet değiştirilmemesi hastalığın yayılmasına niçin olabilirHuman Papilloma Virüsü (HPV)Cinsel organlar ve çevresinde siğil güya oluşumlara niçin olan bu virüs kadınlarda cervix (uterus girişi) kanserlerinin de önemli sebeplerindendir Virüs cinsel ilişki ile geçerChlamydial EnfeksiyonlarEn sık rastlanan CYBH tır Hem erkeklerde hem de kadınlarda görülür Akış ve idrar esnasında yanma, en sık görülen bulgularıdır Kadınlarda çare edilmeyen hastalarda PID görülür Bu enfeksiyonu içeren birçok kişide hiç bir can sıkıcı bulgu yoktur ve doktora başvurmazlarGonorrhea (Bel Soğukluğu)Gonerrhea da vagina veya penisten akış olur İdrar yerine getirmek şiddet ve ağrılıdır Kadınlarda eğer tedavi edilmezse PID, ektopik hamilelik (dış hamilelik) ve kısırlığa neden olabilirGenital HerpesHerpes Simplex virüsü neden olur (HSV) Çoğunlukla genital bölgelerde ağrılı açık yaralar ve ufak su toplamaları şeklindeki yaralar görülür Bu yaralar oluşmadan bölgede yanma ve kaşıntı şehvetli olabilmektedir Genital Herpes yaraları birkaç hafta içinde iyileşseler de virüsler vücutta kalmakta ve sonradan daima hastalığa neden olabilmektedir Genital Herpes hamilelik ve doğum sırasında bebek için önemli tehlikeler yaratabilirSifiliz (Firengi)Bu hastalığın ilk bulgusu, kadınlarda vagina da, erkeklerde ise penis ucunda ağrısız bir yaranın belirmesidir Bu hastalığın tedavisiz bırakılması, hastalığın fazla ilerlemesine ve asap sistemi, kalp dolaşım sistemi gibi hayati sistemleri tutmasına neden olabilir