Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Çırağan Vakasının niçin ve sonuçları
Çırağan Vakasının önemi
Çırağan Vakası nedir
Çırağan Vakası
Sultan İkinci Abdülhamid Hanı tahttan indirip, Sultan Beşinci Murad ’ı baştan tahta vermek için yapılan hakim
Sultan Abdülaziz Han zamanında Yeni Osmanlılar cemiyetine giren Ali Suâvî, uzun bir müddet yurt açık havada kaldı Sonra memlekete dönüp, Galatasaray Lisesi Müdürlüğüne tahsis edildi Mizaç olarak, ünlü olmaktan ve büyük mevkilere gelmekten çok hoşlanırdı Her renge girerek değişik vazifeler almayı denemiş, ama başarısızlığı sebebiyle her seferinde vazifesinden atılmıştı Kendisi gibi, Sultan Abdülhamid Han zamanında yükselmekten ümidini kesenler, onun civarda toplandılar Düşünceleri; hastalığı nedeniyle tahttan indirilen Sultan Murad ’ı bitmiş tahta geçirmekti Filibeli muhacirlerden etrafına topladığı oldukça bir kalabalıkla, 19 Mayıs 1878 ’de, Çırağan Sarayına girmeyi başardı Sultan Murad, bu sarayda olduğu için onu dışarıya çıkarmaya çalıştı Bu sırada Beşiktaş ’ın inzibat işleriyle görevli komutanı Mirliva Hasan Paşa, topladığı askerlerle anında isyancıların üstüne yürüdü Hasan Paşa, elindeki bastonu Ali Suâvî ’nin başına vurarak onu öldürdü İki taraf da tabanca kullanınca kan döküldü
Silah sesleri, Yıldız Sarayından duyulunca Sultan Abdülhamid Han, Çırağan Sarayına asker sevk etti ve Sultan Murad ’ın kılına dokunulmamasını emretti Ali Suâvî ’nin adamlarından yirmi bir birey ölüp, on yedi birey yaralandı Olay iki saat içerisinde bastırıldı
Ali Suâvî ’nin yalısında bulunan defter ve vesikalar, İngiliz olan hanımı tarafından yakıldığından, cemiyetine, hükümet adamlarından kimlerin aza olduğu anlaşılamadı Ancak, hücum esnasında sağ ele geçenler, dîvânı harbe verilerek muhtelif cezalara çarptırıldılar
Kolay gibi görünen bu ufak ihtilâl teşebbüsü, haklı olarak Sultan Abdülhamid ’i sıkı güvenlik tedbirleri almaya sevk etti Düşman orduları, sarayından birkaç kilometre mesafede karargâh kurmuş, olası olabildiği derecede ülkesini ve menfaatlerini koruyabilmek ve Ayastefanos Antlaşması'nı bozabilmek için diplomatik yolla bütün bir Avrupa ’yla uğraş eden Sultan ’ı, bir gazetecinin, tahtından indirip yerine rahatsız olan ağabeyini getirmek istemesi, Abdülhamid Hanı fevkalâde şaşırttı Sultan, alelâde bir gazetecinin, böylesine bir işe cüret etmesine inanamamıştı
Ali Süâvî ’nin başarısızlıkla sona eren bu isyanından kısa bir vakit daha sonra, ikinci bir Çırağan hadisesi daha meydana geldi Kleanti SkalyeriAziz Bey komitesi tarafından, 1878 Temmuzunda Sultan Murad, ikinci defa Çırağan Sarayından kaçırılmak istendi Bu kurul, Sultan Beşinci Murad ’ın hal ’inden kısa bir zaman daha sonra kurulmuştu Komitenin birinci reisi olan Kleanti Skalyeri, İstanbul ’da Prodos mason locasının üstâdı âzamı idi Üyelerinin büyük bir kısmı, Sultan Murad taraftarlarından olup, diğerleri de memur sınıfından idi İçlerinde yüksek devlet adamı yoktu Kleanti, veliahtlığı zamanından beri Beşinci Murad ’ın dostu idi ve saltanatını temin için bütün gayretiyle çalışıyordu Komitenin ikinci üyesi Sultan Murad ’ın annesinin cariyelerinden Nakşibend Kalfa idi Masonların itimadını kazanan İbrahim Edhem Paşa'nın sadrazamlıktan azl edilmesinden daha sonra, bu kurul kurulmuştu Nakşibend Kalfa, devlet ileri gelenlerinden bazılarını komiteye katmak için çalıştı, lakin başarılı olamadı
Kleanti, Sultan Murad ’la Çırağan Sarayında görüştü Beşinci Murad ’ın, durumundan şikâyet ederek, milletin kendisini bulunduğu durumdan kurtaracağı günü beklediğini söylemesi üstüne, kurul harekete geçti İstanbul ’un çeşitli semtlerinde, duvarlara Sultan Murad lehine beyannameler yapıştırıldı Bir ara bu komite, Sultan İkinci Abdülhamid ’i öldürmek için harekete geçti, lakin gerçekleştiremedi Şubat 1878 ’de hazırlanan plana tarafından, su yollarından Çırağan Sarayına girilerek Sultan Murad, önce kurul üyelerinden Aziz Beyin evine getirilecek, oradan da halk ile biat merasiminin yapıldığı yerlerden birine gidilerek, ilgili ulema ve devlet erkânı da ağırlama edilerek, Sultan Murad tahta geçirilecekti
Komite, bu planını gerçekleştirmek için müsait bir vakit beklerken, Birinci Çırağan Vakası meydana geldi Başarısızlıkla neticelenen bu vaka, komiteyi yıldıracağı yerde daha da gayrete getirdi Sultan Murad ’ı kaçırmak çarelerini analiz etmek için Aziz Beyin evinde çalışmaları hızlandırdılar Bu sırada, Hacı Hüsnü Bey adında bir âzâ, komiteyi ifşa etti Kurul üyeleri, kaçırma hadisesini hazırladıkları bir buluşma esnasında iken Aziz Beyin evi zaptiyeler göre basıldı Kleanti, Nakşibend Kalfa ve Ali Şefkati yurt dışına kaçtılar Kleanti, kaçarken bütün kayda değer evrakı beraberinde götürdü Diğer üyeler yakalanarak, serasker kapısında müteşekkil dîvânı harbe verildiler Dîvânı harbin verdiği karara kadar Kleanti, Aziz Bey, Nakşibend Kalfa ve tabib Âgâh Efendi idama mahkûm edildiler Lakin Padişah kadar affetme olunarak, cezaları on beş sene kalebentliğe çevrildi Öteki âzâlar, kurul ile irtibatları ve faaliyetlerine kadar, sürgün ve hapis cezalarına çarptırıldılar
Birinci ve İkinci Çırağan vakalarında müşterek noktalar mevcuttu İki olay da Sultan Murad ’ı tahta geçirmek için düzenlenmiş, ikisi de ulema, ordu ve devlet erkânının iştiraki olmadan düzen edilmiştir Ali Süâvî olayında rol sahibi olan üç birey, aynı zamanda Kleanti komitesinin üyesidir Keza, Ali Süâvî ve Kleanti masondurlar Ayrı Ayrı görünen bu iki Çırağan hadisesinin, yurt açık havada kayda değer bir teşkilatın emri ya da muvafakati ile yapıldığı tahmin edilmektedir *
Çırağan Vakasının önemi
Çırağan Vakası nedir
Çırağan Vakası
Sultan İkinci Abdülhamid Hanı tahttan indirip, Sultan Beşinci Murad ’ı baştan tahta vermek için yapılan hakim
Sultan Abdülaziz Han zamanında Yeni Osmanlılar cemiyetine giren Ali Suâvî, uzun bir müddet yurt açık havada kaldı Sonra memlekete dönüp, Galatasaray Lisesi Müdürlüğüne tahsis edildi Mizaç olarak, ünlü olmaktan ve büyük mevkilere gelmekten çok hoşlanırdı Her renge girerek değişik vazifeler almayı denemiş, ama başarısızlığı sebebiyle her seferinde vazifesinden atılmıştı Kendisi gibi, Sultan Abdülhamid Han zamanında yükselmekten ümidini kesenler, onun civarda toplandılar Düşünceleri; hastalığı nedeniyle tahttan indirilen Sultan Murad ’ı bitmiş tahta geçirmekti Filibeli muhacirlerden etrafına topladığı oldukça bir kalabalıkla, 19 Mayıs 1878 ’de, Çırağan Sarayına girmeyi başardı Sultan Murad, bu sarayda olduğu için onu dışarıya çıkarmaya çalıştı Bu sırada Beşiktaş ’ın inzibat işleriyle görevli komutanı Mirliva Hasan Paşa, topladığı askerlerle anında isyancıların üstüne yürüdü Hasan Paşa, elindeki bastonu Ali Suâvî ’nin başına vurarak onu öldürdü İki taraf da tabanca kullanınca kan döküldü
Silah sesleri, Yıldız Sarayından duyulunca Sultan Abdülhamid Han, Çırağan Sarayına asker sevk etti ve Sultan Murad ’ın kılına dokunulmamasını emretti Ali Suâvî ’nin adamlarından yirmi bir birey ölüp, on yedi birey yaralandı Olay iki saat içerisinde bastırıldı
Ali Suâvî ’nin yalısında bulunan defter ve vesikalar, İngiliz olan hanımı tarafından yakıldığından, cemiyetine, hükümet adamlarından kimlerin aza olduğu anlaşılamadı Ancak, hücum esnasında sağ ele geçenler, dîvânı harbe verilerek muhtelif cezalara çarptırıldılar
Kolay gibi görünen bu ufak ihtilâl teşebbüsü, haklı olarak Sultan Abdülhamid ’i sıkı güvenlik tedbirleri almaya sevk etti Düşman orduları, sarayından birkaç kilometre mesafede karargâh kurmuş, olası olabildiği derecede ülkesini ve menfaatlerini koruyabilmek ve Ayastefanos Antlaşması'nı bozabilmek için diplomatik yolla bütün bir Avrupa ’yla uğraş eden Sultan ’ı, bir gazetecinin, tahtından indirip yerine rahatsız olan ağabeyini getirmek istemesi, Abdülhamid Hanı fevkalâde şaşırttı Sultan, alelâde bir gazetecinin, böylesine bir işe cüret etmesine inanamamıştı
Ali Süâvî ’nin başarısızlıkla sona eren bu isyanından kısa bir vakit daha sonra, ikinci bir Çırağan hadisesi daha meydana geldi Kleanti SkalyeriAziz Bey komitesi tarafından, 1878 Temmuzunda Sultan Murad, ikinci defa Çırağan Sarayından kaçırılmak istendi Bu kurul, Sultan Beşinci Murad ’ın hal ’inden kısa bir zaman daha sonra kurulmuştu Komitenin birinci reisi olan Kleanti Skalyeri, İstanbul ’da Prodos mason locasının üstâdı âzamı idi Üyelerinin büyük bir kısmı, Sultan Murad taraftarlarından olup, diğerleri de memur sınıfından idi İçlerinde yüksek devlet adamı yoktu Kleanti, veliahtlığı zamanından beri Beşinci Murad ’ın dostu idi ve saltanatını temin için bütün gayretiyle çalışıyordu Komitenin ikinci üyesi Sultan Murad ’ın annesinin cariyelerinden Nakşibend Kalfa idi Masonların itimadını kazanan İbrahim Edhem Paşa'nın sadrazamlıktan azl edilmesinden daha sonra, bu kurul kurulmuştu Nakşibend Kalfa, devlet ileri gelenlerinden bazılarını komiteye katmak için çalıştı, lakin başarılı olamadı
Kleanti, Sultan Murad ’la Çırağan Sarayında görüştü Beşinci Murad ’ın, durumundan şikâyet ederek, milletin kendisini bulunduğu durumdan kurtaracağı günü beklediğini söylemesi üstüne, kurul harekete geçti İstanbul ’un çeşitli semtlerinde, duvarlara Sultan Murad lehine beyannameler yapıştırıldı Bir ara bu komite, Sultan İkinci Abdülhamid ’i öldürmek için harekete geçti, lakin gerçekleştiremedi Şubat 1878 ’de hazırlanan plana tarafından, su yollarından Çırağan Sarayına girilerek Sultan Murad, önce kurul üyelerinden Aziz Beyin evine getirilecek, oradan da halk ile biat merasiminin yapıldığı yerlerden birine gidilerek, ilgili ulema ve devlet erkânı da ağırlama edilerek, Sultan Murad tahta geçirilecekti
Komite, bu planını gerçekleştirmek için müsait bir vakit beklerken, Birinci Çırağan Vakası meydana geldi Başarısızlıkla neticelenen bu vaka, komiteyi yıldıracağı yerde daha da gayrete getirdi Sultan Murad ’ı kaçırmak çarelerini analiz etmek için Aziz Beyin evinde çalışmaları hızlandırdılar Bu sırada, Hacı Hüsnü Bey adında bir âzâ, komiteyi ifşa etti Kurul üyeleri, kaçırma hadisesini hazırladıkları bir buluşma esnasında iken Aziz Beyin evi zaptiyeler göre basıldı Kleanti, Nakşibend Kalfa ve Ali Şefkati yurt dışına kaçtılar Kleanti, kaçarken bütün kayda değer evrakı beraberinde götürdü Diğer üyeler yakalanarak, serasker kapısında müteşekkil dîvânı harbe verildiler Dîvânı harbin verdiği karara kadar Kleanti, Aziz Bey, Nakşibend Kalfa ve tabib Âgâh Efendi idama mahkûm edildiler Lakin Padişah kadar affetme olunarak, cezaları on beş sene kalebentliğe çevrildi Öteki âzâlar, kurul ile irtibatları ve faaliyetlerine kadar, sürgün ve hapis cezalarına çarptırıldılar
Birinci ve İkinci Çırağan vakalarında müşterek noktalar mevcuttu İki olay da Sultan Murad ’ı tahta geçirmek için düzenlenmiş, ikisi de ulema, ordu ve devlet erkânının iştiraki olmadan düzen edilmiştir Ali Süâvî olayında rol sahibi olan üç birey, aynı zamanda Kleanti komitesinin üyesidir Keza, Ali Süâvî ve Kleanti masondurlar Ayrı Ayrı görünen bu iki Çırağan hadisesinin, yurt açık havada kayda değer bir teşkilatın emri ya da muvafakati ile yapıldığı tahmin edilmektedir *
