Çişin Bilimi: Nasıl İşediğimizi ve Neden İstediğimiz Her An İşeyemediğimizi Biliyor musunuz?

İstisnasız hepimizin günde dört ile on kez arası yaptığı bir şey var: İşemek. Peki nedir işemek ve hakkında gerçekten ne kadar bilgi sahibiyiz?


Ne zaman işeriz?



İdrar torbamız dolmaya başlar, küçük ve düz kaslardan meydana gelen mesane duvarları genişler, bu kaslar sinir sistemine mesaj göndererek mesanemizdeki basıncın artmakta olduğunu algılamamızı sağlar ve böylece çişimizin geldiğini anlarız.

Süreç nasıl gelişir?



Böbreğimizden gelen idrar, sidik borusu ile mesaneye itilir ve bu sırada karın altı sinirleri mesane duvarındaki kasların gevşemesine ve böylece mesanenin genişlemesine olanak tanır. Bu aşamada mesaneyi kasma imkânı olmadığı için elimizle basınç uygulamadığımız ya da karın kaslarımızı kullanmadığımız takdirde işememiz mümkün değildir. Çişimizi yapabilmemiz için otonom sinir sistemimiz tarafından kontrol edilen büzücü kasların harekete geçmesi gerekir ve bu da ancak mesanenin belirli bir seviyede dolu olmasıyla mümkündür.

Hangi belirli seviye?



Mesane dörtte biri ile yarısı arasında bir doluluğa ulaştığında omuriliğimizin kuyruk sokumu bölgesi sinirlerimiz vasıtasıyla mesajı alır ve mesaneden üretra çıkışına kadar tüm kaslar çiş yapmaya uygun hâle gelir. Beynimizin uyarılması ve çişimizin geldiğini hissetmemiz de tam olarak bu noktada gerçekleşir.

Yapmak ya da yapmamak; işte tüm mesele bu...



Çişimiz geldiği zaman işemek ve çişi tutmak arasındaki seçimi parasempatik sinir sistemi kontrol etmektedir. Tutmayı seçtiğimiz durumda beynimiz omuriliğimize çiş yapma refleksini önleyici sinyaller gönderir ve mesane duvarındaki kaslar, kasılmış bir hâlde kalır. Zaten çişi tutmanın zorlu ve zahmetli bir süreç olması da bu yüzdendir: Kasları uzun süre kasılı tutma gerekliliği.

Beyin ve kasların iş birliği.



Eğer çişimizi bir süre daha tutmak zorunda olduğumuz bir durumdaysak beynimiz kaslarımızı mümkün olduğu kadar sıkı tutmak için çalışır. Bu süreçte pelvik taban kaslarımız da kasılı durumdadır ve bu, çişimizi mümkün olduğunca uzun süre tutmamıza olanak tanır.

Ve nihayet...



Çişimizi yapmaya hazır olduğumuzda karın kaslarımızın yardımıyla mesanemizdeki basıncı arttırırız ve böylece mesanemizde bulunan büzücü kası gevşeterek işeriz. Çiş yaparken mesanemiz büyük ölçüde boşalsa da, genellikle 50 mililitre kadar idrar mesanemizin içinde kalır. Çok kolay görünen ve üzerine kafa yormadığımız işeme eyleminin arkasında yatan bilimsel süreç bu şekilde işlemektedir.