
Marka ve eser sayılarının artması, insanların genel algılarını değiştirdi. Beşerler artık, popülariteye ek olarak fiyat üzere öteki değişkenleri de göz önünde bulunduruyorlar. Bu da markalar ortasındaki rekabetin artmasına yol açıyor. Bu rekabet kimi vakit o denli bir noktaya ulaşıyor ki şirketler, kendilerine ilişkin eser ve alt markalardan dahi vazgeçmek zorunda kalabiliyorlar.
İstanbul Aydın Üniversitesi bünyesinde kurulan PR Atölyesi, markalar ortasındaki rekabetin yol açtığı şeylerden bir tanesi olan "eser öldürme"yle ilgili dikkate paha bir makale hazırladı. Süleyman Arif Gürü tarafından kaleme alınan bu makale, dünyanın en tanınan markalarının bile çok sevilen eserlerini rekabet uğruna nasıl öldürdüklerini gözler önüne seriyor. Dilerseniz çabucak, bu sorunun ayrıntılarına daima birlikte inelim.
Bir eser, çok seviliyor olsa da bir markaya ziyan verebilir mi?

Bu sorunun yanıtı katiyen evet. Kimi vakit milyonlarca tüketicinin severek kullandığı bir eser, markaya ziyan verebiliyor. Şirketler, bunun doğal bir sonucu olarak da eserlerini öldürme yoluna gidebiliyorlar. Şirketler tarafından yapılan yine markalama üzere çalışmalar, neden böylesi durumlara gerek duyulduğu gözler önüne serebiliyor. Buna en hoş örnek: Volkswagen ve Coca Cola. Gelin daima birlikte, bu iki dev markanın nasıl beğenilen eserlerinden vazgeçtiğine yakından bakalım.
Coca Cola, bundan yıllar evvel "Zero" isimli markasını kullanıcıların beğenisine sunmuştu. Kolanın orijinalindeki şeker yerine tatlandırıcı kullanan şirket, piyasaya sürdüğü Coca Cola Zero ile milyonlarca kullanıcıya ulaşmıştı. Şirket, bu kolanın şeker içermemesine karşın özgün tat tecrübesi sunduğunu ve sıhhat açısından da Zero'nun daha düzgün olduğunu savunuyordu. Bu da tüketicilerin, Coca Cola'nın özgün halinin sıhhatsiz olduğuna inanmalarına yol açtı.

Coca Cola Zero'nun büyük ilgi görmesi, klasik Coca Cola ve Coca Cola'nın diyet yapanlar için uygun olan versiyonunun değersizleşmesine yol açtı. Bunun doğal bir sonucu olarak da klasik ve diyet versiyon Coca Cola satışlarında önemli bir düşüş yaşandı. Şirket bir anda, orjinal markasının Coca Cola Zero'nun gerisinde kalma riskiyle karşı karşıya kaldı. Şirket bunun üzerine evvel Coca Cola Zero'nun siyah ambalajını değiştirdi. Lakin bu da istenen sonuca ulaştırmadı. Coca Cola Zero çılgınlığının önüne geçmek isteyen şirket, en son noktada bu markayı piyasadan kaldırarak, yepyeni Coca Cola'nın şekersiz versiyonlarını piyasaya sürdü.
Coca Cola'nın başına gelen olayın benzerini yaşayan Volkswagen ise piyasadaki yerini alt markası Skoda'ya kaptırıyordu. 2013-2016 yılları ortasında Skoda SuperB'nin hem fiyat hem de dayanıklılık açısından Passat'ı geride bırakması, tüketicilerin Passat yerine SuperB'yi tercih etmesine yol açtı. Bunun doğal bir sonucu olarak da Passat satışlarında gerilemeler yaşandı. Popülaritesini Skoda'ya kaptırmamak için harekete geçen Volkswagen, MQB isimli platform sayesinde SuperB ile Octavia'yı birleştirdi. Ayrıyeten üretilen SuperB'ler teknolojik olarak da geri planda bırakıldı. Bu sayede Volkswagen, Passat'ı üst segment olarak lanse ederken SuperB'yi orta segmentte bıraktı.

Volkswagen ve Coca Cola'nın başına gelen olayların farklı markalarda da yaşandığı herkes tarafından bilinen bir gerçek. Bu olayların tümünün ortak noktası ise şirketlerin rekabet algısı. Bir şirket, temel markası için bir risk ögesi oluştuğunu tespit ettiğinde, milyonlara ulaşmış olan eserlerden vazgeçebiliyorlar. Bundan yıllar öncesinde de var olan bu durum, bundan sonra da olacak ve bölümlerin bir gerçeği olarak varlığını devam ettirecek üzere görünüyor...