Okula başlayacak çocuğun ebeveynlerinin akıllarına “Çocuğum okula hazır mı? Okuma – yazmayı zamanında öğrenebilecek mi?
Bizden rahatlıkla ayrılıp okula yalnız gidebilecek mi?” gibi pek çok kaygı dolu soru gelir ve bu süreçte gelmesi de normaldir.
Her çocuğun ilköğretime başlamaya hazır oluş düzeyi farklıdır. Okula başlayacak çocuğun zihinsel, fiziksel, duygusal ve sosyal açıdan hazır olması gerekir.
İlkokula başlayacak çocukların hangi becerileri kazanmış olması gereklidir?
[*]
Ebeveyninden ayrılma ve bağımsız davranabilme
[*]
Tuvalet kontrolünü kazanma
[*]
Makas kullanma ve kalemi kontrol edebilme
[*]
Bazı basit şekilleri, sayıları ve harfleri kopyalama
[*]
Renkleri, şekilleri ve sayıları tanıyabilme
[*]
Arkadaşları ile yardımlaşma ve eşyalarını paylaşma
[*]
Toplum kurallarına uygun davranma
[*]
Okul ile ilgili sorumlulukları yerine getirme
[*]
Kendisini tehlikelerden koruma ve tehlikeli davranışlardan kaçınma
Aslında bu maddeler daha da uzayıp gider ancak temelde bu becerilerin var olması en azından çocuğun okula rahat bir başlangıç yapabilmesi için gereklidir.
Çocuğunuzun ilkokula başlamaya uygun olup olmadığını nasıl anlarsınız?
Soruları kendinize yönlendirerek düşünün ve objektif cevaplar vermeye gayret edin.
1- Basit kurallara ve yönlendirmelere uyabiliyor mu?
2- Başka çocuklarla oynayabiliyor mu?
3- Kalem veya pastel boya kullanabiliyor mu?
4- Başka çocuklarla geçinebiliyor mu?
5- Diğer çocukların duygularını anlayabiliyor mu?
6- Sırasını bekleyebiliyor mu?
7- Paylaşmayı biliyor mu?
8- Duygularını ifade edebiliyor mu?
9- Yetişkinlerle ilişki kurabilip isteklerini söyleyebiliyor mu?
10- Ona kitap okuduğunuzda veya hikaye anlattığınızda sizi dinleyebiliyor mu?
11- Tuvalet eğitimi var mı?
12- Kıyafetlerini, ayakkabısını giyebiliyor mu?
13- Adını, adresini, telefon numarasını söyleyebiliyor mu?
14- Anne-babasından ayrılma problemi yaşıyor mu?
15- Uyumadan, yorulmadan yaklaşık 4 saat aktivitelere katılabiliyor mu?
16- Arkadaşlarıyla problem yaşadığında büyüklerden yardım isteyebiliyor mu?
17- Kendi başına yemek yiyebiliyor mu?
Çocukların hazır oluş düzeylerinin belirlenmesinde sadece yetişkinlerden alınan bilgilerin değil, bu bilgilerin yanı sıra çocuklarla birlikte birebir yapılan uygulamaların önemi büyüktür. Bu konuda sık sık başvurulan Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği, çocuğun tüm gelişim alanlarını kapsayan bir çalışmalar bütünüdür. Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği, 60–78 aylık çocukları kapsaması sebebiyle anasınıfına devam eden çocukların hazır oluş düzeylerinin tespit edilmesine olanak sağlar. Böylece bireysel farklılıkları dikkate alınarak her çocuğa uygun hazırlık programlarını oluşturulabilir. Ana sınıfına devam etmeyen çocukların ise hazır oluş düzeylerinin tespit edilerek ilköğretim 1. sınıfta onlara özgü entegrasyon programlarının hazırlanarak diğer çocuklarla eşit düzeye gelebilmeleri için gerekli desteği sağlamak hedeflenir.
Çocuğun hazır olmadan eğitime başlaması, çocuğun okula yönelik tutumlarını olumsuz yönde etkileyen bir faktördür. Henüz hazır olmadığı halde okula başlayan bir çocuk, okula ve öğrenmeye yönelik olumsuz tutumlar geliştirebilmektedir. Bunun yanı sıra okuldaki sorumluluk ve beklentileri yerine getiremediği için diğerleriyle kıyasladığında kendini yetersiz görebilmekte bu da özgüvenini ve benlik saygısını zedeleyebilmektedir. Hazır olmadan eğitime başlanması durumunda sınıf içi düzeni bozacak davranışlar sergileme, arkadaş ilişkilerinde sorun yaşama, öfke ve saldırganlık, sosyal izolasyon gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
Çocuğunuzun okula hazır oluş düzeyini değerlendirmek ve desteklenmesi gereken beceri alanlarını belirlemek için GEÇ KALMAYIN!