Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Tabiattaki her göğüslü yavrusu için en doğal ve ülkü besin kendi anasının sütüdür. Ana sütü bebek beslenmesinde; büyüme ve gelişme için gerekli tüm likit, kuvvet ve besin öğelerini içinde bulunduran, sindirimi kolay, biyoyararlınımı yüksek, kolay ulaşılabilen doğal bir besindir. Günümüzde birçok uluslar arası tertip (Dünya Sıhhat Örgütü, UNICEF) ve ilmî topluluklar tarafından ana sütü bebek için altın standart, en yeterli besin kaynağı olduğu kabul edilmiştir. Başta beslenme olmak üzere ana sütünün bebek için sıhhat, illetlere karşı bağışıklık, gelişimsel, ruhsal, içtimaî ve ekonomik pek çok yararı olduğu anlaşılmıştır. Bebek birinci altı ay tıbbi bir münasebet olmadıkça su dahi verilmeden ana sütü ile beslenmelidir. Altı aydan sonra makul ek besinlerin verilmesi ile birlikte en az 2 yaşına kadar ana sütüne devam edilmelidir.
Ana sütü ile beslenme bebeklerin fizikî gelişimini olumlu önde etkilemektedir. Bebeklik ve erken sebeplerindendir. Bilhassa birinci 4-6 aylık devirde yalnız ana sütü ile emzirme ve süt çocukluğunun 2. periyodunda ana sütü ile beslenmeye devam etme çocukluk çağında ve erişkin periyotta obezite gelişiminden korur. Ana sütü içindeki proteinler, bebeğin büyümesi açısından mekanı doldurulamaz bir yana sahip olan esansiyel aminoasitleri sağlar. Daha enteresan olanı, protein konsantrasyonunun birinci ağız sütünden olgun süte büyük bir değişim göstermesidir. Ana sütü nispeten dinamiktir. Üretildiği devrana, salgılanma evresine, göğüs kesimine, emzirmenin başında ve ahir velev evladın gün içindeki muhtaçlığına nazaran değişim gösterir. Kimi çalışmalarda tam kanıtlanamasa bile cinsiyete nazaran yağ içeriğinin farklı olduğu bulunmuştur.
Proteinler vücudun ana yapı taşlarıdır. Tüm canlı hücrelerde bulunur ve yaşamsal değere sahiptir. Sağlıklı büyüme ve gelişme için şarttırlar. Bebeğin birinci yaşı süratli büyüme ve gelişme için açısından kritik bir vakittir. Bu süratli büyümenin yüksek protein sentezi ile desteklenmesi gerekir. Ana sütünde protein ölçüsü formül mamalara nazaran azdır. Lakin biyoyararlanımı yüksek olduğu için ülkü seviyededir. Ana sütüne uyarlanmaya çalışılan bebek mamalarında ise protein ölçüsü yüksektir. Bu yüzden mama ile beslenen bebekler süratli kilo alırlar ve ileride obez olma riski ile karşılaşırlar. Evvelce bebeklikte kilo alımı düzgün beslenmenin ve gelişmenin bir göstergesi kabul edilirken artık birçok marazın kaynağı kabul edilen obeziteye sebep olmaktadır.
Bebeğin beslenme gereksinimleri esas olarak çok şahsi ve tek besin kaynağı olan ana sütü ile karşılanır. Ana sütünün bileşimi bebeklik periyodundaki total protein ve esansiyel aminoasit gereksinimleri için altın standarttır. Ana sütünde bulunan total protein içeriği ve her bir proteinin konsantrasyonu birinci yıl içinde bebeğin muhtaçlıkları doğrultusunda değişikliğe uğrar.
Formül sütler (mamalar) ana sütü alamayan bebekler için geliştirilmektedir. Bu mamalar hem bileşim olarak hem de yerinde büyüme ve gelişme, bağışıklık sisteminin olgunlaşması ve metabolik sistemin nizamlı çalışması üzere fonksiyonel sonuçlar açısından ana sütüne emsal olması kıymetlidir. Bu yüzden son çalışmalar ile mamalardaki protein ölçüsü azaltılmakta daha fonksiyonel aminoasitler ile zenginleştirilmektedir. Yapılan birçok gözlemsel çalışmaların sonuçlarına nazaran ana sütü ile beslenen bebeklerdeki nörolojik gelişim formül sütle beslenenlere nazaran daha uygun olduğunu göstermektedir.
Çocuklarda dimağ gelişimi ana karnına düştükten sonra başlar ve ergenlik çağına kadar devam eder. Dimağ gelişiminin en süratli olduğu devir dilimi ise ana karnından başlayarak birinci 2-3 yılda olur. Evlatlar 2 yaşındayken yetişkin tartısının %18’ine ulaşmışken, dimağları ise yetişkin yükünün %80’ine ulaşmış olur. Münasebetiyle bu süratli büyümenin desteklenmesi için beslenme çok kıymetlidir. Birinci 6 ay boyunca ana sütü bebeğin dimağ gelişimi için gerekli tüm besinsel ögeleri içerisinde bulundurur. Ana sütü emen evlatların matematiksel olarak daha başarılı ve ruhsal olarak da daha sağlıklı oldukları görülmüştür. Ana sütü ile ilgili çalışmalarda ehil müddet tek başına ana sütü meydanların daha etkin oldukları, gelişim basamaklarına daha erken ulaştıkları, zekalarının ve öğrenme güçlerinin sarih olarak yüksek olduğu belirlenmiştir. Yapılan çalışmalarda başkaca ana sütü alan bebeklerin ortalama IQ puanları ile tahsil hayatındaki muvaffakiyetleri da daha yüksek bulunmuştur. Ana sütü alan evlatların beş yaşına geldiklerinde bilişsel işlevlerinin başka evlatlara nazaran daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Dört-dokuz ay ana sütü almış, 7-13 yaşındaki ilköğretim çağındaki evlatların mental ve fizik gelişimlerinin hiç ana sütü almayanlara nazaran daha âlâ olduğu bildirilmiştir. Ana sütü ile beslenen çocuklarda konuşma sıkıntılarının daha az olduğu ve matematik puanlarının daha yüksek olduğu da bildirilmiştir. Düşük tevellüt yüklü bebeklerde yapılan çalışmalarda da tıpkı biçimde tek başına olsun yahut olmasın ana sütü ile beslenme mühletinin evladın bilişsel gelişimini olumlu etkilediği gösterilmiştir. Ana sütünün uzun zincirli çoklu doymamış yağ asitleri tarafından varlıklı olması da bilişsel gelişim üzerine olumlu tesirinde açıklayıcı bir faktördür. Bu nedenlerle ana sütü ile beslenmenin bilişsel gelişim üzerine olan tesiri küçük bile olsa topluluk açısından düşünüldüğünde münhasıran erken doğan ve düşük veladet yüklü olan bebekler ile düşük sosyo-ekonomik seviyedeki bebekler için çok değerli bir etkendir.
Ana sütü alan çocuklarda başta enfeksiyon marazları olmak üzere birçok akut ve kronik illetin görülme sıklığı azalmakta dimağ gelişimi daha yeterli olmaktadır. Ana sütü sekretuar Ig A, laktoferrin, lizozim, bifidus faktör, proteaz inhibitörleri, kompleman, B12 ve folik asit bağlayan proteinler üzere içerikleri sayesinde marazlardan korur, bağışıklık sisteminin gelişmesini kolaylaştırır. Ana sütü alan bebeklerde zatürre, orta kulak iltihabı, menenjit, ishal üzere bulaşıcı marazlar ile atopik egzama, astım üzere alerjik illetler daha az görülür yahut daha hafif seyreder. Bu durum dolaylı olarak bebeğin ruhsal gelişimini de etkilemektedir. Az hastalanan bebeklerin ruhsal ve nörolojik gelişimi de daha uygun olmaktadır. Ana sütü ile beslenenlerde ileri yaşlarda da allerji, obezite, diyabet, kanser, multiple skleroz, kalp damar illetleri üzere marazlara daha az rastlanmaktadır.
Emzirme analık hissinin gelişmesine yardımcı olur. Ana ile bebek arasındaki duygusal bağı güçlendirir. Emziren anaların kendilerine itimatları ziyadedir ve bu durum süt verimini olumlu cihette tesirler. Emzirme ana için doğal bir sakinleştiricidir. Ana sütünün içtimaî ve ekonomik, yadsınamaz yararları da vardır. Daha az hastalanan evlat için tedavi sarfiyatları, iş günü ve gücü kaybı sonucu para kaybı azalır.
Ana sütünün bütün bu yararları yanında daha keşfedilmemiş birçok yararları da düşünülürse bebek için tek ve ülkü bir besin kaynağı olduğu görülmektedir. Bu yüzden ana sütü ile emzirme konusunda valideler bilinçlendirilmeli, teşvik edici maddi ve manevi destek verilerek özendirilmelidirler.
Ana sütü ile beslenme bebeklerin fizikî gelişimini olumlu önde etkilemektedir. Bebeklik ve erken sebeplerindendir. Bilhassa birinci 4-6 aylık devirde yalnız ana sütü ile emzirme ve süt çocukluğunun 2. periyodunda ana sütü ile beslenmeye devam etme çocukluk çağında ve erişkin periyotta obezite gelişiminden korur. Ana sütü içindeki proteinler, bebeğin büyümesi açısından mekanı doldurulamaz bir yana sahip olan esansiyel aminoasitleri sağlar. Daha enteresan olanı, protein konsantrasyonunun birinci ağız sütünden olgun süte büyük bir değişim göstermesidir. Ana sütü nispeten dinamiktir. Üretildiği devrana, salgılanma evresine, göğüs kesimine, emzirmenin başında ve ahir velev evladın gün içindeki muhtaçlığına nazaran değişim gösterir. Kimi çalışmalarda tam kanıtlanamasa bile cinsiyete nazaran yağ içeriğinin farklı olduğu bulunmuştur.
Proteinler vücudun ana yapı taşlarıdır. Tüm canlı hücrelerde bulunur ve yaşamsal değere sahiptir. Sağlıklı büyüme ve gelişme için şarttırlar. Bebeğin birinci yaşı süratli büyüme ve gelişme için açısından kritik bir vakittir. Bu süratli büyümenin yüksek protein sentezi ile desteklenmesi gerekir. Ana sütünde protein ölçüsü formül mamalara nazaran azdır. Lakin biyoyararlanımı yüksek olduğu için ülkü seviyededir. Ana sütüne uyarlanmaya çalışılan bebek mamalarında ise protein ölçüsü yüksektir. Bu yüzden mama ile beslenen bebekler süratli kilo alırlar ve ileride obez olma riski ile karşılaşırlar. Evvelce bebeklikte kilo alımı düzgün beslenmenin ve gelişmenin bir göstergesi kabul edilirken artık birçok marazın kaynağı kabul edilen obeziteye sebep olmaktadır.
Bebeğin beslenme gereksinimleri esas olarak çok şahsi ve tek besin kaynağı olan ana sütü ile karşılanır. Ana sütünün bileşimi bebeklik periyodundaki total protein ve esansiyel aminoasit gereksinimleri için altın standarttır. Ana sütünde bulunan total protein içeriği ve her bir proteinin konsantrasyonu birinci yıl içinde bebeğin muhtaçlıkları doğrultusunda değişikliğe uğrar.
Formül sütler (mamalar) ana sütü alamayan bebekler için geliştirilmektedir. Bu mamalar hem bileşim olarak hem de yerinde büyüme ve gelişme, bağışıklık sisteminin olgunlaşması ve metabolik sistemin nizamlı çalışması üzere fonksiyonel sonuçlar açısından ana sütüne emsal olması kıymetlidir. Bu yüzden son çalışmalar ile mamalardaki protein ölçüsü azaltılmakta daha fonksiyonel aminoasitler ile zenginleştirilmektedir. Yapılan birçok gözlemsel çalışmaların sonuçlarına nazaran ana sütü ile beslenen bebeklerdeki nörolojik gelişim formül sütle beslenenlere nazaran daha uygun olduğunu göstermektedir.
Çocuklarda dimağ gelişimi ana karnına düştükten sonra başlar ve ergenlik çağına kadar devam eder. Dimağ gelişiminin en süratli olduğu devir dilimi ise ana karnından başlayarak birinci 2-3 yılda olur. Evlatlar 2 yaşındayken yetişkin tartısının %18’ine ulaşmışken, dimağları ise yetişkin yükünün %80’ine ulaşmış olur. Münasebetiyle bu süratli büyümenin desteklenmesi için beslenme çok kıymetlidir. Birinci 6 ay boyunca ana sütü bebeğin dimağ gelişimi için gerekli tüm besinsel ögeleri içerisinde bulundurur. Ana sütü emen evlatların matematiksel olarak daha başarılı ve ruhsal olarak da daha sağlıklı oldukları görülmüştür. Ana sütü ile ilgili çalışmalarda ehil müddet tek başına ana sütü meydanların daha etkin oldukları, gelişim basamaklarına daha erken ulaştıkları, zekalarının ve öğrenme güçlerinin sarih olarak yüksek olduğu belirlenmiştir. Yapılan çalışmalarda başkaca ana sütü alan bebeklerin ortalama IQ puanları ile tahsil hayatındaki muvaffakiyetleri da daha yüksek bulunmuştur. Ana sütü alan evlatların beş yaşına geldiklerinde bilişsel işlevlerinin başka evlatlara nazaran daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Dört-dokuz ay ana sütü almış, 7-13 yaşındaki ilköğretim çağındaki evlatların mental ve fizik gelişimlerinin hiç ana sütü almayanlara nazaran daha âlâ olduğu bildirilmiştir. Ana sütü ile beslenen çocuklarda konuşma sıkıntılarının daha az olduğu ve matematik puanlarının daha yüksek olduğu da bildirilmiştir. Düşük tevellüt yüklü bebeklerde yapılan çalışmalarda da tıpkı biçimde tek başına olsun yahut olmasın ana sütü ile beslenme mühletinin evladın bilişsel gelişimini olumlu etkilediği gösterilmiştir. Ana sütünün uzun zincirli çoklu doymamış yağ asitleri tarafından varlıklı olması da bilişsel gelişim üzerine olumlu tesirinde açıklayıcı bir faktördür. Bu nedenlerle ana sütü ile beslenmenin bilişsel gelişim üzerine olan tesiri küçük bile olsa topluluk açısından düşünüldüğünde münhasıran erken doğan ve düşük veladet yüklü olan bebekler ile düşük sosyo-ekonomik seviyedeki bebekler için çok değerli bir etkendir.
Ana sütü alan çocuklarda başta enfeksiyon marazları olmak üzere birçok akut ve kronik illetin görülme sıklığı azalmakta dimağ gelişimi daha yeterli olmaktadır. Ana sütü sekretuar Ig A, laktoferrin, lizozim, bifidus faktör, proteaz inhibitörleri, kompleman, B12 ve folik asit bağlayan proteinler üzere içerikleri sayesinde marazlardan korur, bağışıklık sisteminin gelişmesini kolaylaştırır. Ana sütü alan bebeklerde zatürre, orta kulak iltihabı, menenjit, ishal üzere bulaşıcı marazlar ile atopik egzama, astım üzere alerjik illetler daha az görülür yahut daha hafif seyreder. Bu durum dolaylı olarak bebeğin ruhsal gelişimini de etkilemektedir. Az hastalanan bebeklerin ruhsal ve nörolojik gelişimi de daha uygun olmaktadır. Ana sütü ile beslenenlerde ileri yaşlarda da allerji, obezite, diyabet, kanser, multiple skleroz, kalp damar illetleri üzere marazlara daha az rastlanmaktadır.
Emzirme analık hissinin gelişmesine yardımcı olur. Ana ile bebek arasındaki duygusal bağı güçlendirir. Emziren anaların kendilerine itimatları ziyadedir ve bu durum süt verimini olumlu cihette tesirler. Emzirme ana için doğal bir sakinleştiricidir. Ana sütünün içtimaî ve ekonomik, yadsınamaz yararları da vardır. Daha az hastalanan evlat için tedavi sarfiyatları, iş günü ve gücü kaybı sonucu para kaybı azalır.
Ana sütünün bütün bu yararları yanında daha keşfedilmemiş birçok yararları da düşünülürse bebek için tek ve ülkü bir besin kaynağı olduğu görülmektedir. Bu yüzden ana sütü ile emzirme konusunda valideler bilinçlendirilmeli, teşvik edici maddi ve manevi destek verilerek özendirilmelidirler.
