Çocuğun Ruhsal Yönden Okula Hazırlanması 1548499706 1548499706 cocugunruhsalyondenokulahazirlanmasi5c4c3a6b7adb2cocugunruhsalyondenokulahazirlanmasi5c4c3a6b7adb2 http:wwwbebekkokusucomnewsarticlefiles18410194746 Çocuğun yaşamında mektep aileden sonradan ikinci toplumsal kurumdur Okula yeni başlayan çocukların okulla ilgili birincil tepkileri önemlidir Çocuğun özgüveninin artmasında, kimlik ve karakter gelişiminin tamamlanmasında ve şekillenmesinde, sosyalleşmesinde, paylaşımı öğrenmesinde eğitimin rolü inkar edilmez bir gerçektir Çocukta bu yetileri geliştirecek, işleyecek olanlar ebeveyn ve öğretmenlerdir Hoca ayrıca çocuk için vazgeçilmez modeldir Ayrıca öğretmenin sergilediği davranış ve yaklaşım çocuğun okula olan uyumunu artıracaktır Mektep dönemi çocuk için eğitim ve öğrenimini etkileyen hissi ve ruhsal sorunlar açısından dikkat edilmesi gerekmektedirBu dönemde en sık gözlenen sorun anksiyete (vesvese) kendini yaş gruplarına göre değişen belirtilerle karşımıza çıkmaktadır Okul öncesi dönemde anksiyetenin kaynağı anneden kısa süreli de olsa ayrılmadır Bu dönemlerde; huysuzlanma, aşırı matem, tepinme nöbetleri, annenin yanından uzaklaşmama, uyku ve yeme problemleri sık rastlanmaktadır 512 yaş arasındaki okul çağı döneminde anksiyetenin kaynağı; genellikle acayip şansın dönmesi, yeni çevre ve insanlara ahenk, aile dışı ilişkiler, okul kaide ve beklentilerine harmoni zorluklarıdır Bu kendini bir takım duygusal ve davranışsal sorunlarla göstermektedir Gün boyu aşırı stres ve huzursuzluk Maddi nedenlere ast olmayan somut belirtiler(karın ağrısı, baş ağrısı) Bölünme korkuları Regresyon yani yaşıtlarından daha geri yaşlara özgü immmatür davranışlarda bulunma (tuvalet, yeme, uyku, tavır sorunları gibi) Tikler Duygudurumda kısa süreli şansın dönmesi Enürezisenkoprezis Anksiyetenin dışarıda sorun okul fobisidir Okul çağı çocuklarında özellikle 57 yaşlarında sık gözlenen bir olgudur Okula birincil başladığı dönemlerde belirginleşir Problemin esas kaynağı annesinden ayrışmasındaki zorluk olup başlıca belirtileri şöyle sıralanabilir Çocuk anneden ayrılma durumlarında şiddetli tepkiler gösterebilir Matem, bağırma, tepinme, anneye sımsıkı yapışma Okula gitmeyi yalanlama, zorlandığı dönemlerde aşırı huysuzlanma, somatik yakınmalarda yeralma(karın ağrısı, baş ağrısı vb) Uyku ve yeme bozuklukları id Okulda sempatik olmayan özellikler bulma, öğretmenden yakınma, ilgi görmeme vb bahanelerle okula gitmeyi zorlaştıracak sebepler ileri sürme Yukarıda sıralanan bulgular basite alınmamalı, çünkü bu sorunlar çocuğun sosyalitesini ve mesleki uyumunu bozmaktadır Okula birincil başlayan çocukların annebabalarının en sık dile getirdikleri soru ve sorunlar şunlardır Okula yeni gidecek çocuğa neler söylenmeli? Bu sık karşılaşılan soru sürekli sorulmaktadır Çocuklar genelde okula gitmek için sabırsızlanır Çocuğunuzu okula hazırlarken karşılaşacağı maddesel gerçeklerden laf edin Ona okulda öğretmen ve diğer öğrencilerle kalacağını, ders gününün sonunda eve geleceğini, ilk günlerde ara sıra kendini yapayalnız ve mutsuz hissedebileceğini, birkaç gün içinde alışacağını, bazı çocukların, annelerinden ayrıldığı için ağlayabileceğini söyleyin Ona karşılaşacağı her şeyi anlatın Bu olaylar gerçekleşince şaşırıp paniğe kapılmasın Ona tozpembe bir tablo çizerseniz, endişe edeceği durumla karşılaşırsa yaşadığı hayal kırıklığı onun ruhsal durumunu o kadar sarsar ki ne öteki çocuklarla oynar, ne öğretmeni ile konuşur, ne de derse ilgi duyar Neden bir takım çocuklar okula gitmeye karşı olumsuz davranır ? Okula gitmek istemeyen çocukların çoğu zaman anneden uzakta kalma korkusu yaşadıkları bilinmektedir Ayrıca konut minik kardeşin varlığı sevilmediği, istenmediği duygularını körükler Bazıları öğretmeni sert ve ihtiyaçlarına aleyhinde ilgisiz bulduğundan olumsuz tepki gösterir Ara Sıra de sınıfta dehşet ve acele saçan çocukların varlığı olumsuz tepkinin doğmasına yol açar Aile içi çatışmalar çocuğun endişe içinde olmasına yol açtığı gibi, evden uzak oluşu kaygısını artırmaktadır Çocuğun okula karşısında negatif tutumu devam ederse ne yapılmalı? Böyle bir durumla aleyhinde karşıya kalınınca yapılması gereken birincil şey, bir süre okulda onunla birlikte kalmak Okulun ikinci bir yuva olduğu fikrini yerleştirene değin okula onunla birlikte giderseniz, güveni artacak, koruma ve teselli ihtiyacı duyduğunda öğretmenin kendine asistan olacağını öğrenecektirBazen annenin fazla koruyucu kollayıcı tutumu çocuğun karşılaşabileceği tehlikeler konusunda aşırı uyarıcı davranışlar, onun kendini anneden uzakta durumda emniyette olmadığı duygusunu pekiştirir Çocuk okula alıştıktan bir süre sonra okula gitmek istemediğini söylerse nasıl davranılmalı ? Bu, sık görülen bir tepkidir Böyle bir durumda anne baba yarı bütün suç çocuğunmuş gibi davranır başta okulda neyin olup bittiğine bakmak gerekir Çocuk birçok zaman; onu hırpalayan bir çocuk, sözünü etmekten ürktüğü korkutucu bir durum, öğretmenin olumsuz bir tavrı ile karşılaşmış olabilir Hemen harekete geçip, ona yardımcı olmak için çalıştığınızı, sorunun çözümü için savaştığınızı anlamasına yardımcı olun Diğer bir sebep ise kendinden beklenilen galibiyet seviyesine varamamış olmalarıdır Bu konudaki yetersizlik onda başarısızlık duygusunun gelişmesine ve bu nahoş duygudan kaçmasına yol açar Çocuğun okula alışıp alışmadığını nasıl anlaşılması mümkün? Çocuğun okula olumlu bir harmoni sağlamış olması, çocuğun okula hevesle gitmesinden, sevmese bile ödevlerini düzenli yapmasından, derslik arkadaşları ile dostluk kurup mektep açık havada da onlarla görüşmek istemesi ve öğrenme sürecine duyduğu ilgiden kavranabilirİyi notlat alması iyice uyumun zinde kanıtı değildirÇünkü bir takım çocuklar cezalandırılmaktan korktukları veya başarısızlıktan ürktükleri için iyi anekdot almaya çalışırlar Okula iyi uyum sağlayamamanın belirtileri nelerdir? genel olarak okula ahenk sağlamayan çocuk okula gitmekten kaçınacaktır Okula gitmekteki gönülsüzlük her ne değin güvenilir bulgu olsa da bazı çocuklar uyum sağlamasa da okuldan hoşlanırBir şeyler öğrenmemesine rağmen okulda duygusal ihtiyaçları karşılanır Kuvvetsiz notlar, gittikçe daha sinirli, daha endişeli olma ve yok yere korku duyma gibi davranım sorunları, çivi yeme, altını ıslatma, uyku sorunları, kekemelik gibi hitabe sorunları okula harmoni sağlamada karşılaşılan güçlüklerin belirtisi olabilir Dr Metin TURAN Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı