Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Günümüzde birçok ebeveyn çocuklarının iştahsız olduğundan yakınmakta, bu yakınma ile sıhhat kuruluşlarına başvurmakta, çocuğunun iştahsızlığını gidermek gayesiyle reçeteli yahut reçetesiz çeşitli ilaç ya da besin dayanakları kullanmaktadır. Pekala, gerçek manada iştahsızlık nedir? İştahsızlık bir hastalık mıdır? İştah açan bir ilaç yahut tedavi var mıdır? Çocuğunun iştahsız olduğunu düşünen ebeveynler ne yapmalıdır? Tüm bu soruların yanıtı yazımızda.
İştah nedir?
İnsanların büyüme, gelişme ve güç üretimi için gerekli besin gereksinimleri açlık, tokluk ve iştah düzenekleri ile düzenlenir. İştah; bir besine karşı açlık olarak hissedilen yeme isteğidir.
İştahsızlık: Kime nazaran? Neye nazaran?
İştah nispi bir kavramdır. Objektif ölçüsü çocuğun büyüme ve gelişmesinin değerlendirilmesidir. Gerçek manada iştahsızlık; çocuğun kendisi için gerekli olan besinleri kâfi ölçüde almadığı için büyüme ve gelişmesinin geri kalmasıdır. Bu nedenle çocuklarında iştah sorunu olduğunu düşünen aileler öncelikle bir sıhhat kuruluşuna başvurmalıdır.
İştahsızlık bir hastalık mıdır?
İştahsızlık bir hastalık değildir. Birçok tıbbi sorun yahut hastalıkta görülen ortak bir bulgudur. Bu nedenle iştahsızlığın tahlilinde en kıymetli nokta iştah baskılanmasına yol açan nedenin bulunmasıdır.
İştahsızlığın tedavisi var mıdır?
İştahsızlık yakınması ile sıhhat kuruluşlarına getirilen çocukların birçoklarında iştahsızlığa neden olabilecek bir hastalık yahut tıbbi durum saptanmaz. Bu çocukların büyük bir kısmında iştahsızlığın nedeni beslenme eğitimi sırasında yapılan yanlışlar ve yanlış aile davranışlarıdır. Bu çocuklar için aile davranışlarında ve beslenme alışkanlıklarında yapılan düzenlemelerle epeyce yeterli sonuçlar elde edilebilir.
Tıbbi bir sorun yahut hastalığa bağlı gelişen iştahsızlıklarda altta yatan nedene nazaran değişik tedavi yaklaşımları vardır. Bu çocukların konusunda hastalıkları konusunda özelleşmiş merkezlerde izlenmeleri uygundur.
Çocuklarında iştah sorunu olan ailelere genel teklifler:
-
Beslenme bir gereksinimdir. Ödül yahut ceza, konusu yapılmamalıdır. Beslenme konusunda çocuğa karşı baskı, ikna, yalvarma yahut tehdit lisanı kullanılmamalıdır. -
Çocuklara beslenme konusunda ısrar edilmesi iştahsızlığın en kıymetli nedenlerinden birisidir. Beslenmede yanlışsız yaklaşım çocuğun ne yiyeceğine ve ne vakit yiyeceğine ailenin, ne kadar yiyeceğine çocuğun karar vermesidir. Ebeveynler çocuklarını düzgün tanımalı, ilgi, istek ve gereksinimlerine nazaran beslenme sistemi oluşturmalıdır. -
Bilhassa küçük çocuklarda odaklanma marifeti zayıf, dikkat müddeti kısadır. Bu nedenle beslenmenin yapıldığı ortam sessiz olmalı, ortamda dikkat dağıtıcı bulunmamalıdır. Televizyon, telefon yahut tablet eşliğinde beslenme yapılmamalıdır. -
Acıkmadan beslenmek çocuklarda yiyeceklere karşı isteksizlik oluşturur. Beslenme saatleri çocukların acıkma durumlarına nazaran ayarlanmalıdır. -
Öğün vakitleri ve müddetleri belli ve nizamlı olmalıdır. Beslenme müddeti 30-35 dakikadan uzun olmamalıdır. -
Orta öğün ve atıştırmalıklar çocukların iştahlarını baskılar ve bir sonraki öğüne isteklerini azaltırlar. Çocuklara beslenme saatlerine yakın meyve suyu, orta öğün yahut atıştırmalık verilmemelidir. -
Bitirilemeyen her yemek çocukta başarısızlık duygusu oluşturur. Bu nedenle çocukların porsiyonları olabildiğince küçük tutulmalı, bitirdikçe tabaklarına ekleme yapılmalıdır. -
Çocuklar hazırlanmasına katkı sağladıkları yiyecekleri daha istekli olarak tüketirler. Yemek hazırlanmasında çocuklara yaşlarına uygun misyonlar verilmelidir. -
Beslenme saatini çocuk için eğlenceli bir vakit dilimine dönüştürülmesi değerlidir. Yemek saatinde aile bireylerinin bir ortada olmasına dikkat edilmelidir. -
Beslenmede çocuğun kişiselliğine hürmet duyulmalı, çocuk kendi tercihlerini oluşturması ve kendi başına yemesi konusunda desteklenmelidir.
Bedenin gereksinimi olan bir unsurun eksikliğine bağlı iştahsızlık gelişen çocuklarda eksik olan bir vitamin, mineral ya da enzimin yerine koyulması ile olumlu sonuçlar elde edilebilir. Fakat rastgele bir vitamin yahut mineral eksikliği olmayan çocuklarda takviye gayeli bu eserlerin kullanılmasının iştahı artırdığına dair bir ispat yoktur. Bilakis bu çeşit destek edici besinlerin gereksiz ve uzun mühlet kullanımı olumsuz sonuçlara yol açabilir. İştahsız çocuklarda varsa yalnızca eksik olan vitamin ve mineraller için yerine koyma tedavisi yapılmalıdır.
