iltasyazilim
FD Üye
Disiplin, çocuk eğitiminin kayda değer bir parçasıdır Disiplinin ilgi alanı ise davranışı etkili bir şekilde ele almaktır; böylece disiplin çocuğun psikolojisinde ve çocuk gelişiminde kayda değer bir rol oynar
Çocukların gösterdiği ahenk ve tavır sorunlarının nedenlerinden birisi deanababalarının onlara uygun sınırlar koymamalarıdır Bazı ailelerde disiplinyok gibidir Çocuğun bütün davranışları hoşgörüyle karşılanır Çocuktur yapar,O daha çok ufak yüklenmeyelimdüşünceleriyle çocuğa sınırsız haklar tanınırÇocuk gözden düşmüş bir şey yaptığında anababa yumuşak bir şekilde Yapmameasjıverir, daima benzer mesajı tekrarladıktan daha sonra ikna edici nedenler veaçıklamalarda bulunulur bu arada çocuk istediği şeyi yapmaya devam etmektedir
Bazı evlerde ise disiplin vardır ama ne süre, nerede uygulanacağıbelirsizdir Annebabanın tutumu aşırı tutku ile sert cezalandırmalar arasındagidip gelmektedir Normalde müsade verilmeyen bir davranış, anne babanınuğraşacak zamanı olmadığında ya da keyifleri uygun olduğunda görmezliktengelinir Çocuk nerede durması gerektiğini bilemez Davranışlarını Ne zamanyaparsam cezadan kurtulurumsorusuna tarafından ayarlar
Anne babalar kendi ruh durumları, çocuğun yapısı ve çevre koşulları nedeniyleçocuklarına karşısında aykırı davranabilirler Hiçbir evde her zaman tutarlı olmakmümkün değildir Burada sözü edilen uyumsuzluk aralıksız devam edentutarsızlıktır Birgün görmezlikten gelinen davranış, ertesi gün ağır cezagörüyorsa, annenin yaptığını baba bozuyor ya da babanın verdiği cezaya annekarşı çıkıyorsa, bağdaşmama doğrusu vardır Istikrarlı olmayan teşebbüs gevşekve katı tutumların tüm sakıncalarını taşır Çocukların yükümlülük almalarınıengeller hem de onları fazla test ve isyana teşvik eder
Aykırı yaklaşım içinde annelerin sık başvurduğu yollardan birisi de acındırmayoludur Beni fazla üzüyorsun, Sizin yüzünüzden hasta oldum, Beni birazcıkseviyorsan yapmadiyerek çocuğun laf dinlemesini sağlamaya çalışan annelervardır Bu yolla çocuk endişelenir fakat yine laf dinlemez hatta daha hırçındavranır
Tüm gün bağıran, azarlayan, söylenen anneler vardır Çocuk davranışınıannenin ses tonuna tarafından ayarlamayı öğrenmiştir Anne en yüksek ses tonuylabağırmadan laf dinlemez Babaya şikayet etmek, babanın öfkesiyle korkutmak dadiğerbir tutarsız yaklaşım örneğidir Akşam baba eve gelinceönce çocuklarınbütün gün yaptıkları anlatılır sonra Bu seferlik affet babası bir dahayapmayacağına laf versindenilerek babayla çocukların arasına girilir Çocukuyarıların uygulanmayacığını öğrenir, ertesi gün aynı akıcılık yeniden yaşanır
Uygulanması sakıncalı olan lakin anababaların sık başvurduğu yöntemlerden biriside çocuğa küsmektir Tavır benimle, ben senin annen değilim, Git başkaanne bulcümleleriyle çocuğu yola getirmeye amaçlamak ve bunu uzun süresürdürmek çocuğa küsmeyi öğretir Çocuk sıkıntılı olur ve annenin kendisiylebarışması için elinden geleni yapar Sonunda zaten vicdanı dar olmayan annehiçbirşey olmamış gibi barışır Ara Sıra anne çocuk arasındaki ilişki küslüköncesinkinden daha yakın olur
Bir disiplin aracı olarak söz edilmesi uygun olmayan fakat günümüzde halenuygulanmakta olduğu için üstünde durulacak bir yöntem dayaktır Dayak biranlık hiddet ile başvurulan, sık sık amacını aşan bir cezadır Eğitici değeriolmayan, etkisi kısa süren bir yıldırma yöntemidir Dayak yiyen çocuklarçoğunlukla neden dayak yediklerini unuturlar O gün babasının kendisinidövdüğünden sızlanan bir çocuğa o gün neler olduğu sorulduğunda, olayıhatırlamadığını söyleyecektir Aklında kalan tek şey dayak yemiş olduğudur
Disiplin, bir eğitim aracı olarak düşünüldüğünde gözdağı, utandırma, gururunukırma gibi kavramlarla iç içe olmamalıdır Disiplinin iki esas amacı vardır;Birincisi, çocuğa anlaşılması mümkün, kesin ve sınırları olan, tehlikesiz bir ortamsunmaktır Bu etraf çocuğun sağlıklı gelişimi için gereklidir Disiplininikinci amacı ise, çocuğun kendi kendini yönetme yeteneği yani özdenetimkazanmasıdır Çocuk yoklama aşağı değilken de öğrendiklerini uygulayabilmeli,kurallara uymayı sürdürebilmelidir Anababası yanındayken kurallara uyan, amadenetim kalkınca çığrından meydana çıkan çocuk özdenetim yeteneği kazanmamış demektir
Bir Takım anababalar, disiplini, sorun olduğu zamanlarda başvurulacak uygulamalarolarak görürler çocuğum laf dinlemediği vakit ne yapmalıyım?, Bana vurduğuzaman ben de ona vurabilir miyim?, verdiğimiz hiçbir canice işe yaramıyor, neyapacağımızı şaşırdıkifadeleri bu manzara açısını tanımlar Bu anababalar içindisiplin, acele durumlarda dokunulması gereken bir alarm düğmesidir Böyle birdisiplin anlayışı eğitici değil cezalandırıcıdır Önceden bir hazırlık yoktur,durum derhal tepkisel yaklaşılır Bu duruma gelmemek için disiplin, yaşamın birparçası olarak görülmeli, sorunları önceden önlemek için neler yapmamızgerekiyorsorusuna cevap aranmalıdır
Anababaların etkin ve emin sınırlar koyamamasının bir nedeni de çocuklarınınsevgisini kaybetme korkularıdır Çocuklar anababanın bu korkusunu hissederlerve sınırlarla karşılaştıklarında onları sevmemekle tehdit ederler sen kötübir annesin, senden dehşet ediyorum, fazla acımazsızsın, beni hiç sevmiyorsungibi cümlelerle annebabaya geri adım attırmayı başarırlar Hiçbir çocuksınırları isteyerek, gönül rahatlığıyla kabul etmez Çocuğun kaide koyan anababayaBu kuralları benim iyiliğim için koyduğunuzu biliyorum, iyi ki kurallarınızvardemesini ummak yanlıştır Anababa olmanın zorlama taraflarından birisi dekonulan kurallar sebebiyle çocuğun kızgın olmasını tolore olabilmek ve geriadım atmamaktır Çocuğuyla yakın ilişki kurmayı onunla dostgibi olmaklakarıştıran anababalar da vardır Dostluk ilişkisinde denklik vardır,taraflar biribirlerine öneride bulunabilir, kararlar uzlaşarak alınır, yaptırımyoktur Önerilen şey istenirse yapıluır, istenmezse yapılmaz Ancak çocuklariçin evde sürekli kurallar ve sınırlar koyan, sevgi ve takviye veren bir anababagereklidir Anababa sınırını koymalı, fazla memnun olmasa bile uygulamaya devametmelidir
Disiplin İçin Kayda Değer İlkeler
1 Tutarlılık disiplin için en önemli ilkelerden biridir Anababa çocuğu uygunolmayan bir isteğine birkaç defa Hayırdedikten sonra sonunda Evetdiyorsa,çocuk ısrar etmesinin işe yaradığını öğrenecektir
2 Anababanın sözbirliği ve işbirliğ yapması disiplin için gereklidir Anneçocuğa Dışarı çıkmadan önce oyuncaklarını topladediğinde baba Bırak gitsin,arkadaşları bekliyordiyorsa çocuk işine gelen kuaralı dinleyecektir
3 Anababa davranışlarıyla çocuğa misal olduğunu unutmamalıdır Anne babaöğrettikleri kuralları kendileinin de sergiliyor olması gerekir Kardeşinevurduğu için çocuğunu döven bir baba kimsenin kimseye vurmaması gerekirkuralını önce kendisi bozmuş olur Çocuklar anababaların birbirilerine nasıldavrandıklarını gözlemlerler Eşini kesintisiz eleştiren ya da ona alaycı birşekilde yaklaşan bir babanın yanında çocuğun kardeşine olumlu ve saygılıdavranması beklenemez
Anne babaların, çocuklarına karşısında tutumlarını etkileyen başlıca faktörler şöylesıralanabilir:
Anne ve babanın zihinlerinde nasıl bir çocuk istedijkleri konusunda, dahadoğumdan önce hayali bir çocuk kavramı oluşur Dünyaya gelen çocuk, anne vebabanın beklentilerine uygun ıolmadığı takdirde, oluşan kırıklık sonucu, annebabada inkar etme tavrı gelişir
Toplumun kültürel değerleri, çocuklarını yetiştirme konusunda annebabalarıntutumlarını etkiler
Çocukların sayısı, cinsiyeti ve kişilik özellikleri annebabanın tutumlarınıetkiler (uyaran çocuk annebabanın dikkatini daha fazla çeker, kendisiyleilgilendirir)
Tüm bunların dışarıda, annebabanın kendi çocukluk yıllarındaki deneyimleri,şimdiki tutumlarında etkili olabilir Çocukluk yıllarında kendi anne babasıylasağlıklı bir etkileşim kuramayan, tatmin edici sevgi göremeyen bir baba veya gençkızlık yıllarında fazla baskı aşağı büyümüş bir annenin tutumları, bu kötüdeneyimler nedeniyle olumsuz olabilir
Tekrar aile içinde eşler arasındaki ilişki, çocuklara aleyhinde takınılan tavrıetkileyen bir başka faktördür Örneğin, eşiyle anlaşamayan, mutsuz bir anne,bütün sevgisini çocuğuna vererek onunla fazla derecede bütünleşebildiği gibi, tamtersine, kavgacı bir tutuma da bürünebilir *
Çocukların gösterdiği ahenk ve tavır sorunlarının nedenlerinden birisi deanababalarının onlara uygun sınırlar koymamalarıdır Bazı ailelerde disiplinyok gibidir Çocuğun bütün davranışları hoşgörüyle karşılanır Çocuktur yapar,O daha çok ufak yüklenmeyelimdüşünceleriyle çocuğa sınırsız haklar tanınırÇocuk gözden düşmüş bir şey yaptığında anababa yumuşak bir şekilde Yapmameasjıverir, daima benzer mesajı tekrarladıktan daha sonra ikna edici nedenler veaçıklamalarda bulunulur bu arada çocuk istediği şeyi yapmaya devam etmektedir
Bazı evlerde ise disiplin vardır ama ne süre, nerede uygulanacağıbelirsizdir Annebabanın tutumu aşırı tutku ile sert cezalandırmalar arasındagidip gelmektedir Normalde müsade verilmeyen bir davranış, anne babanınuğraşacak zamanı olmadığında ya da keyifleri uygun olduğunda görmezliktengelinir Çocuk nerede durması gerektiğini bilemez Davranışlarını Ne zamanyaparsam cezadan kurtulurumsorusuna tarafından ayarlar
Anne babalar kendi ruh durumları, çocuğun yapısı ve çevre koşulları nedeniyleçocuklarına karşısında aykırı davranabilirler Hiçbir evde her zaman tutarlı olmakmümkün değildir Burada sözü edilen uyumsuzluk aralıksız devam edentutarsızlıktır Birgün görmezlikten gelinen davranış, ertesi gün ağır cezagörüyorsa, annenin yaptığını baba bozuyor ya da babanın verdiği cezaya annekarşı çıkıyorsa, bağdaşmama doğrusu vardır Istikrarlı olmayan teşebbüs gevşekve katı tutumların tüm sakıncalarını taşır Çocukların yükümlülük almalarınıengeller hem de onları fazla test ve isyana teşvik eder
Aykırı yaklaşım içinde annelerin sık başvurduğu yollardan birisi de acındırmayoludur Beni fazla üzüyorsun, Sizin yüzünüzden hasta oldum, Beni birazcıkseviyorsan yapmadiyerek çocuğun laf dinlemesini sağlamaya çalışan annelervardır Bu yolla çocuk endişelenir fakat yine laf dinlemez hatta daha hırçındavranır
Tüm gün bağıran, azarlayan, söylenen anneler vardır Çocuk davranışınıannenin ses tonuna tarafından ayarlamayı öğrenmiştir Anne en yüksek ses tonuylabağırmadan laf dinlemez Babaya şikayet etmek, babanın öfkesiyle korkutmak dadiğerbir tutarsız yaklaşım örneğidir Akşam baba eve gelinceönce çocuklarınbütün gün yaptıkları anlatılır sonra Bu seferlik affet babası bir dahayapmayacağına laf versindenilerek babayla çocukların arasına girilir Çocukuyarıların uygulanmayacığını öğrenir, ertesi gün aynı akıcılık yeniden yaşanır
Uygulanması sakıncalı olan lakin anababaların sık başvurduğu yöntemlerden biriside çocuğa küsmektir Tavır benimle, ben senin annen değilim, Git başkaanne bulcümleleriyle çocuğu yola getirmeye amaçlamak ve bunu uzun süresürdürmek çocuğa küsmeyi öğretir Çocuk sıkıntılı olur ve annenin kendisiylebarışması için elinden geleni yapar Sonunda zaten vicdanı dar olmayan annehiçbirşey olmamış gibi barışır Ara Sıra anne çocuk arasındaki ilişki küslüköncesinkinden daha yakın olur
Bir disiplin aracı olarak söz edilmesi uygun olmayan fakat günümüzde halenuygulanmakta olduğu için üstünde durulacak bir yöntem dayaktır Dayak biranlık hiddet ile başvurulan, sık sık amacını aşan bir cezadır Eğitici değeriolmayan, etkisi kısa süren bir yıldırma yöntemidir Dayak yiyen çocuklarçoğunlukla neden dayak yediklerini unuturlar O gün babasının kendisinidövdüğünden sızlanan bir çocuğa o gün neler olduğu sorulduğunda, olayıhatırlamadığını söyleyecektir Aklında kalan tek şey dayak yemiş olduğudur
Disiplin, bir eğitim aracı olarak düşünüldüğünde gözdağı, utandırma, gururunukırma gibi kavramlarla iç içe olmamalıdır Disiplinin iki esas amacı vardır;Birincisi, çocuğa anlaşılması mümkün, kesin ve sınırları olan, tehlikesiz bir ortamsunmaktır Bu etraf çocuğun sağlıklı gelişimi için gereklidir Disiplininikinci amacı ise, çocuğun kendi kendini yönetme yeteneği yani özdenetimkazanmasıdır Çocuk yoklama aşağı değilken de öğrendiklerini uygulayabilmeli,kurallara uymayı sürdürebilmelidir Anababası yanındayken kurallara uyan, amadenetim kalkınca çığrından meydana çıkan çocuk özdenetim yeteneği kazanmamış demektir
Bir Takım anababalar, disiplini, sorun olduğu zamanlarda başvurulacak uygulamalarolarak görürler çocuğum laf dinlemediği vakit ne yapmalıyım?, Bana vurduğuzaman ben de ona vurabilir miyim?, verdiğimiz hiçbir canice işe yaramıyor, neyapacağımızı şaşırdıkifadeleri bu manzara açısını tanımlar Bu anababalar içindisiplin, acele durumlarda dokunulması gereken bir alarm düğmesidir Böyle birdisiplin anlayışı eğitici değil cezalandırıcıdır Önceden bir hazırlık yoktur,durum derhal tepkisel yaklaşılır Bu duruma gelmemek için disiplin, yaşamın birparçası olarak görülmeli, sorunları önceden önlemek için neler yapmamızgerekiyorsorusuna cevap aranmalıdır
Anababaların etkin ve emin sınırlar koyamamasının bir nedeni de çocuklarınınsevgisini kaybetme korkularıdır Çocuklar anababanın bu korkusunu hissederlerve sınırlarla karşılaştıklarında onları sevmemekle tehdit ederler sen kötübir annesin, senden dehşet ediyorum, fazla acımazsızsın, beni hiç sevmiyorsungibi cümlelerle annebabaya geri adım attırmayı başarırlar Hiçbir çocuksınırları isteyerek, gönül rahatlığıyla kabul etmez Çocuğun kaide koyan anababayaBu kuralları benim iyiliğim için koyduğunuzu biliyorum, iyi ki kurallarınızvardemesini ummak yanlıştır Anababa olmanın zorlama taraflarından birisi dekonulan kurallar sebebiyle çocuğun kızgın olmasını tolore olabilmek ve geriadım atmamaktır Çocuğuyla yakın ilişki kurmayı onunla dostgibi olmaklakarıştıran anababalar da vardır Dostluk ilişkisinde denklik vardır,taraflar biribirlerine öneride bulunabilir, kararlar uzlaşarak alınır, yaptırımyoktur Önerilen şey istenirse yapıluır, istenmezse yapılmaz Ancak çocuklariçin evde sürekli kurallar ve sınırlar koyan, sevgi ve takviye veren bir anababagereklidir Anababa sınırını koymalı, fazla memnun olmasa bile uygulamaya devametmelidir
Disiplin İçin Kayda Değer İlkeler
1 Tutarlılık disiplin için en önemli ilkelerden biridir Anababa çocuğu uygunolmayan bir isteğine birkaç defa Hayırdedikten sonra sonunda Evetdiyorsa,çocuk ısrar etmesinin işe yaradığını öğrenecektir
2 Anababanın sözbirliği ve işbirliğ yapması disiplin için gereklidir Anneçocuğa Dışarı çıkmadan önce oyuncaklarını topladediğinde baba Bırak gitsin,arkadaşları bekliyordiyorsa çocuk işine gelen kuaralı dinleyecektir
3 Anababa davranışlarıyla çocuğa misal olduğunu unutmamalıdır Anne babaöğrettikleri kuralları kendileinin de sergiliyor olması gerekir Kardeşinevurduğu için çocuğunu döven bir baba kimsenin kimseye vurmaması gerekirkuralını önce kendisi bozmuş olur Çocuklar anababaların birbirilerine nasıldavrandıklarını gözlemlerler Eşini kesintisiz eleştiren ya da ona alaycı birşekilde yaklaşan bir babanın yanında çocuğun kardeşine olumlu ve saygılıdavranması beklenemez
Anne babaların, çocuklarına karşısında tutumlarını etkileyen başlıca faktörler şöylesıralanabilir:
Anne ve babanın zihinlerinde nasıl bir çocuk istedijkleri konusunda, dahadoğumdan önce hayali bir çocuk kavramı oluşur Dünyaya gelen çocuk, anne vebabanın beklentilerine uygun ıolmadığı takdirde, oluşan kırıklık sonucu, annebabada inkar etme tavrı gelişir
Toplumun kültürel değerleri, çocuklarını yetiştirme konusunda annebabalarıntutumlarını etkiler
Çocukların sayısı, cinsiyeti ve kişilik özellikleri annebabanın tutumlarınıetkiler (uyaran çocuk annebabanın dikkatini daha fazla çeker, kendisiyleilgilendirir)
Tüm bunların dışarıda, annebabanın kendi çocukluk yıllarındaki deneyimleri,şimdiki tutumlarında etkili olabilir Çocukluk yıllarında kendi anne babasıylasağlıklı bir etkileşim kuramayan, tatmin edici sevgi göremeyen bir baba veya gençkızlık yıllarında fazla baskı aşağı büyümüş bir annenin tutumları, bu kötüdeneyimler nedeniyle olumsuz olabilir
Tekrar aile içinde eşler arasındaki ilişki, çocuklara aleyhinde takınılan tavrıetkileyen bir başka faktördür Örneğin, eşiyle anlaşamayan, mutsuz bir anne,bütün sevgisini çocuğuna vererek onunla fazla derecede bütünleşebildiği gibi, tamtersine, kavgacı bir tutuma da bürünebilir *