Çocuk okulda neden başarısız olur?

İster üstün zekalı isterse normal zekalı olsun çocuğunuz okulda başarısız olabilir Peki neden? Bunun birçok nedeni var
Tüm Üstün Zekalılar Derneği (TÜZDER) tarafından düzenlenen “5 Dahiler ve Üstün Zekalılar Günü etkinliğinde konuşan İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof Dr Oya Özkardeş, okulda başarısızlığın yedi nedenini şöyle açıkladı:


DAHA ALÇAK KÜLTÜR PROBLEMLERİ
“Ailenin o kadar fazla özelliği çocuğun okulda başarısız olmasına niçin olabiliyor Bunlardan bir tanesine sosyokültürel faktörler, azınlık öğrencileri Bizim ülkemizde gelişen bir problem Çok fazla göç alıyoruz Bunlarla ilgili etkin yardımların çok artı yapıldığını söylemek olası yok

Doğu ’da olan çocuklar var Buradaki sosyal değerlerin ayrı olması akademik başarısızlığı nasıl etkiliyor? Eğer ailenin ajandasında öğrenme ya da mektep başarışı fazla kayda değer değilse okuldan beklentisi bu yolda olmuyor, çocuğu başka yönde destekleyebiliyor*
AİLENİN eğitim DÜZEYİ*
Ailenin kültürel düzeyi yükseldikçe okuldaki başarısızlıkla ilgili nedenler de farklılaşmaya başlıyor Ailenin beklentisi ne kadar yüksekse galibiyet talebi o kadar fazla oluyor Bu çocuğun sosyal anlamda fazla fazla zorlama hissetmesine neden oluyor veya ailenin sosyokültürel düzeyi düştükçe aile çocuğun öğrenip öğrenmemesiyle çok pozitif ilgilenmediği için bu sefer de baskı oluyor*
Yapılan araştırmalarda bilhassa babanın otoriter ve katı bir disiplin anlayışının olması çocuklardaki akademik başarısızlıkla ilişkili bir özellik olarak bulunmuş Çoğunlukla baskıcı anne baba tutumu ya da gevşek anne baba tutumu başarıyı negatif yönde etkiliyor*
Yalnız burada tekrar araştırmaların az önce cevap vermediği bir soru var Biz şöyle bir şey diyoruz Anne baba tutumları içinde demokratik anne baba tutumu, çocuğa bağımsızlık veren anne baba tutumu çocuklar için en uygun olanı Lakin o kadar çocuklar var ki, çocuğa demokratik bir tutumla yaklaştığınızda öz düzenleme başarısı veya yükümlülük almakla ilgili görevi çok olduğu için bu girişim çocuklara yaramıyor Dolayısıyla bir takım aileler sorun çıkmasın diye ara sıra bilinçsiz olarak daha otoriter ortamları bu çocuklara sunabiliyorlar Defalarca tek yönlü bir ilişki değil Ailenin ve çocuğun özelliklerinin birbirini nasıl etkilediğine bakacağız*
ARKADAŞ İLİŞKİLERİ
Genelde erginlik döneminde yaşıt baskısı başarısızlığı tetikleyen kayda değer nedenlerden biri oluyor Çocuğun seçtiği yaşıt grubunun özelliği okula devamı ve başarıyı da etkileyebiliyor Dahil olduğu grubun özellikleri etkileyebiliyor Bir Takım çocuklarda aksine çelimsiz yaşıt ilişkisi, yeterince akranıyla ilişkisinin olmaması çocuğu başarısızlığa uğratabiliyor*
MOTİVASYONLARINI KAYBEDİLDİĞİ YER: OKUL
Okula geldiğimizde bugün çoğu araştırmacı özellikle üstün yetenekli çocukların ilgilerini ve motivasyonlarını kaybettiği yer olarak sunuyor Bu bizim açımızdan trajik bir koşul Biz ne yapıyoruz da mektep öncesinde meraklı, araştırmaya hevesli çocukları meraksız öğrenme konusundan kaçan çocuklar ve hatta genç yetişkinler haline getiriyoruz Bu sadece ilkokul için değil, üniversite için de geçerli*
Üstün olup okulda başarısız olan çocuklardan takriben yüzde 75 ’i okulu sevmiyor
ÖĞRETMENİN TATMIN EDICI OLAMAMASI
Biz diyoruz ama mektep sistemiyle ilgili problemler bunlar fakat öğretmen yeterliliğinden bahsettiğimiz vakit hoca yetiştirme politikanıza geliyorsunuz Orada hepimizin çok iyi bildiği örnekler var Bir gecede hoca olan öğretmenler var Diğer alanlardan gelip bir aylık formasyonlarla hoca olan arkadaşlar var

Araştırmacılar bugün hangi öğretmene tatmin edici bir öğretmen dediğimizin üç tane kriteri olduğunu söylüyor Birincisi öğretmenin alan bilgisi tatmin edici mi, ikincisi derslik yönetimi bilgisi yeterli mi, bunu etkin bir şekilde kullanıyor mu ve etkin irtibat becerilerini yeterince kullanıyor mu, üçüncüsü ve en önemlisi farklı büyüyen öğrenme karakteri olan çocukların özelliklerinden farkında olan mı?

Eğer bunu yapıyorsa hoca sınıfta yeterli bir öğretmen olarak kabul ediliyor Dolayısıyla okul dediğimiz zaman sınıfın ikliminin nasıl olduğundan düşünün bahşedilen ödevlere kadar bir dizi sorunun başarısızlığa yol açması mümkün

Hele de şimdi özel yetenekli çocuklar eğer karma sınıftaysa, bir takım ödevler çok tekrarlayıcı olduğu için o çocuğa çok sıkıcı gelebiliyor ondan daha sonra o çocuklar devir yapmayı bırakabiliyor Biz öğretmene sınıfta bu çocuk problemli dediğimizde, buradaki sorun ne, ben ne yapıyorum da bu çocuğun başarısızlığını tetikliyorum diye bakmıyor veya aile şuna bakmıyor: Ben ne yapıyorum da bu çocuğun başarısız olmasına niçin oluyorum? Biz bunlardan önce çocuğa bakıyoruz Hâlbuki tüm bunları ekarte ettikten sonradan çocuğa bakmamız gerekiyor*
KIZLARLA ERKEKLER ARASINDAKİ FARKLILIKLAR*
Cinsiyetle ilgili özelliklere baktığımız süre iki kategoriden bahsetmemiz muhtemel Birincisi kızlarla erkekler arasındaki farklılıklar

Erkekler genellikle sıkıldıkları vakit ya da bir şeyden koptukları süre daha kavgacı olma eğilimindeler Kızlarsa daha kapanma daha depresif olma gibi bir eğilimdeler Dolayısıyla genel olarak bu nedenden dolayı başarısızlıklara baktığımızda üstün kabiliyetli çocukların akademik anlamda başarısız olanları hangilerinden dediğimiz süre erkekler daha fazlaymış gibi görünüyor

Çünkü üstün yetenekli olan erkek çocuklar sınıfta problem üretiyor Öğretmenin daha çok dikkatini çekiyor ailenin de bir de toplumun kız ve erkeğe yüklediği roller var Erkeklerden çoğunlukla başarılı olmasını, iyi bir meslek sahibi olmasını bekliyoruz

O çocukların başarısızlıkları daha fazla gözümüze çarpıyor Ama Türkiye ’de hala eğitimde kızlara fırsat eşitliğinden bahsediyoruz Fazla yetenekli olup harcanan o kadar fazla köy kızı olduğunu biliyoruz

O kişiler kendi kendilerini geliştirerek birtakım şeyler yapmaya çalışıyorlar Ama eğitim açısından baktığımızda ilkokul terk oluyorlar
DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI*
Tavır bozuklukları ve aksilik etme bozuklukları bir başka sorun Bilhassa yüksek fonksiyonlu aspergerler üstün zekalı çocuklarda fazla sıklıkla karşılaştığımız bir grup

Bütün bunlar akademik başarısızlıkları ve genel olarak da eğer uygun müdahaleler yapılmazsa teorik başarısızlıklara yol açabilecek şeyler Burada şöyle bir şeye dikkat etmemiz lazım Bu çocukları değerlendirirken, tanılarken iki defa dikkatli olmamız gerekiyor*
Bir örnekle anlatayım Yıllar önce bir aile geldi, mükemmel hatırlıyorum çocuğun zekası üstün Okulda bir galibiyet problemi var ve genel olarak da dağınıklık, davranışlarını organize edememe, yeterince alıştırma alışkanlıkları kazanamamış bir çocuk

Danışma merkezine gidiyorlar, bilirkişi diyor oysa, sizin çocuğunuzun hiçbir şeyi yok Çocuğunuz bir Ferrari lakin Wolksvagen gibi hareket ediyor Problemi yok diyor Sordunuz mu eğer Ferrari idiyse neden Wolksvagen gibi? Buraya çok uyarı etmemiz gerekiyor
BİR ÇOCUĞU TOTALITER OLARAK TANIMAK
TÜZDER Genel Müdürü Tunahan Coşkun ise en kayda değer konulardan birinin üstün zekalı çocuğun tespiti olduğunu ve bu tespitin de yalnızca salt bir IQ testi ile olmaması gerektiğini söyledi

Bireyi Totaliter Tanıma (BBT) programının önemini anlatan Coşkun, “Çocuğun IQ testinin yanında somut, şehvetli, sosyal, ruhsal ve sıra dışı düşünme potansiyelinin de ölçülmesi önemlidir dedi

Coşkun, ikinci aşamada ise bu çocukların eğitim aldığı okullardaki öğretmenlerin eğitimlerinin yani eğitici eğitimlerinin önemini vurguladı Bu eğitimler; Zeka ve Fikir Oyunları Öğretici Eğitimi, Zihin Haritaları ve Hafıza Teknikleri Öğretici Eğitimi, Anlayarak Süratli Okuma Teknikleri Eğitici Eğitimi*