cocuk uyumsuzlukları

Kaygı
Kaygılar genellikle nedeni belli olmayan korkular şeklinde acıklanırKaygılı cocuk
cabuk heyecanlanıp,cabuk uzulen, tedirgin ve gergin cocukturOrneğin “sınavlarda cok
heyecanlanır yapamazsam,oğretmenime ,aileme nasıl acıklarım ,diye duşunur
Kurallara uymaya ozen gosterir Kendisine kızılmasından, eleştirilmekten kacınır
Cunku cok duygusaldır Hastaneye ya da doktor kontrolune, bir arkadaşının davetine,
yolculuğa giderken cok heyecanlıdır, hic yerinde duramaz Kısacası duygusal tepkileri
abartılmış olan cocuktur
Bazı cocuklar da hem kaygılı hem de bağımlıdır Ozellikle anneye cok bağımlıdır ve
anneden ayrı kalmak duşuncesi bile cocuğu tedirgin eder Bu yuzden annesinin yanında
kalır Anneden ayrı kalmak boyle cocukları cok tedirgin eder Sokakta arkadaşlarıyla
oynamaktansa annesinin yanında olmak ister
Hem bağımlı hem de kaygılı cocukların uykuları da duzensiz olabilir Genellikle
anneyle birlikte yatmak isterler
Kaygı bazı durumlarda surekli ve rahatsız edecek kadar şiddetli olabilir Cocuk icin
oldukca kotu bir durumdur Cocuk, kaygı durumunda yorgun olduğunu soyleyip hicbir iş
yapmaz Bazı durumlarda bitkinleşir, kaygı yaratacak durumlardan kacarak, bu durumdan kurtulmak ister Yansıtma, bastırma, gerileme gibi savunma mekanizmalarına da zaman zamanbaşvurur Cocuğun temel ihtiyacları zamanında karşılanarak, tutarlı ve demokratik bir eğitimle cocukta kaygı oluşumu onlenebilir Ayrıca geleneksel cocuk yetiştirme
yontemlerimizin bağımlılığı artırıcı, girişkenliği kısıtlayıcı olduğunu unutmadan bu
yontemlerden vazgecilmelidir Cocuk anne babanın bir uzantısı değil kendi başına bağımsız bir bireydir Kaygı cok şiddetli ve surekli ise mutlaka uzman birinden yardım alınmalıdır

Korku
Kimi insanlar karanlıktan korkarlar, kimileri yalnız kalmaktan, kimileri ise, gok
gurultusunden, olumden, boceklerden vb Korku, canlı varlıkların, bilinen ve bilinmeyen
tehlikeler karşısında gosterdikleri en doğal tepkilerdir
Cocukların korktuğu şeyler yaşına gore değişiklik gosterir İkiuc yaşındaki bir cocuk
gok gurultusunden, elektrik supurgesi sesinden; ucdort yaşındaki bir cocuk ise karanlıktan,
Ocuden, altı yaşındaki bir cocuk ise hayaletten, yangından korkabilir
Bazı annebabalar korkularını cocuklarının yanında surekli gostererek ve soyleyerek
yaşarlar Cocukta model aldığı kişilerin korkularını ornek alır
Cocukların eğitiminde korkuyu bir disiplin aracı olarak kullanarak bir şeyler
yaptırılmaya calışılması da cocukta korku oluşumuna neden olur “Yaramazlık yaparsan seni
dilenciye veririm, beni uzme yoksa seni kopeğe veririm, uyumazsan ocu gelir, seni alır
goturur gibi korkutmalar annebabaya kolay gelir, hem de cocuğun bedensel bir zarara
uğramadığını duşunerek icleri rahat eder
Aşırı koruyucu ailelerin cocuklarında korkular coğalır
“Parkta kaydırağa binme duşersin, o cocukların yanına gitme
seni doverler gibi sozlerle cocuğu korumaya calışmak onu
girişkenlikten, deneyim kazanmaktan, dayanıklı olmaktan
alıkoyar
Yaşanılmış bazı olumsuzluklar yaşantılar da cocuklarda
korkuya sebep olabilir Kaza gecirmek, eve hırsız girmesi,
yangın, deprem, buyuk kavgalar gibi olaylar cocuklarda ileriki
yaşlara değin surecek korkulara sebep olmaktadır
Cocuklar, bilmedikleri, fakat başkalarından duydukları
olaylardan da etkilenir ve korkarlar
Gorulduğu gibi korkunun pek cok nedenleri vardır
Korkuların ortadan kaldırılması icin oncelikle nedeninin bilinmesi gerekir Cocuklarla
korkularının nedenleri hakkında acık konuşulmalı, “civi civiyi soker duşuncesiyle korkunun
ustune gidilmemelidir
Korkuları ile alay etmemeli, onları ayıplamamalı ve utandırmamalıdır: “Koskoca
adam oldun hala bundan mı korkuyorsun?, “Erkek adam korkar mı?, “arkadaşların hic
korkmuyor sen niye boylesin? ’ ’ gibi kıyaslamalar yapmamalıdır Cocuk korkutularak ondan
istenilen davranışları yapması icin zorlanmamalıdır
Yetişkinler, basit durumlar karşısında aşırı korku tepkileri gostererek cocuklara
olumsuz ornek olmamalıdır
Cocuklara korkmalarına neden olacak oykuler anlatılmamalı, televizyon
programlarında secici davranılmalıdır
Problem cozulemiyorsa mutlaka uzman bir kişiden yardım alınmalıdır

Ofke
Ofke, cocuğun isteklerinin engellenmesi veya anlaşılmadığını duşunmesi sonucu
ortaya cıkan olumsuz tepkilerdir Bebeklik cağında beslenme, temizlik, uyku gibi temel
ihtiyaclarının zamanında karşılanmaması bebekte ağlama cırpınma gibi ofke belirtilerine
sebep olurAnne babalar icin en sıkıcı anlardan biri cocuğun başkalarının yanında ofkesini cığlık
atarak, bağırarak, oyuncaklarını fırlatarak gosterdikleri anlardır Ara sıra yaşanan ofke
nobetleri, 14 yaş arası cocuklarda normaldir Cocuk, zamanla kendini ifade etmeye
başladığında davranışlarını da kontrol etmeye alışacaktır
Cocuğun kendisine model aldığı yetişkinler olaylar karşısında ofkeli, yıkıcı, abartılı
davranışlar sergilerse coğu kez cocuklar da benzer davranışlar gosterirler
Kişilik ozelliklerine bağlı olarak bazı cocuklar olaylar karşısında daha cabuk hayal
kırıklığı yaşarlar ve bunu olumsuz sozle ve davranışla ifade ederler
Ailenin ekonomik yonden zayıf olması, alkolizm, bedensel engeller, fiziksel ve cinsel
istismar ailesinden ve sevdiği arkadaşlarından uzaklaşmak, aile icindeki surekli gerginlik ve
baskılı bir ortam cocukta ofke nobetlerini gorulmesine neden olabilir
Cocuklarda gorulen bu ofke nobetlerinin gorulmemesi icin, onlardan gercekci
olmayan beklentilerde bulunmaktan kacınmak gerekir Cocuk kontrolunu kaybedip cok
ofkeli davrandığında gormezlikten gelerek uygun olmayan davranışı pekiştirmemiş oluruz
Ortamdan uzaklaşmak yapılabilecek en doğru davranışlardan biridir Bu cocuğa kendisini
kontrol etme fırsatı tanır Annebabalar cok sabırlı, tutarlı olmalı, baskılı, aşırı kuralcı
olmamalıdırHem cocuk hem annebaba, ofkeye neden olan faktorler hakkında, sakinleştikten sonrakonuşmalı, cocuğun temel ihtiyacları, zamanında ve yeterli karşılanmalı, cocuk anlaşmazlıklarını ofkelenmeden cozduğunde odullendirilmelidir

İnatcılık
İnatcılık, cocuğun gelişiminin bazı donemlerinde ortaya cıkan bir ozelliktir Kişinin
belli ve kabul edilen bir neden olmadan bir olayda ya da harekette ısrar etmesine inat denir
Cocuk, kendi varlığının farkına vardığı donemlerde, bunu cevresine kabul ettirmek icin
cevreden gelen uyaranlara karşı direnir Bu donem yaklaşık 18 aylıktan başlayıp 4 yaşına
kadar devam eder Bu yaşlarda gorulen inatcılık normal gelişim ozelliği olarak kabul edilir
Cocukla ilgilenen yetişkinlerin de cocuğun gosterdiği inat davranışına inatla karşılık verip,
cocuğun direnme gucunu kırmaya calışmaları yanlıştır
Bu tutum cocukta normal bir gelişimsel ozellik olan inatcılığın kişilik ozelliği olarak
yerleşmesine neden olabilir
İnatcı cocuk, saldırganlığını pasif direniş yoluyla ortaya koymuş cocuktur İnatcı
cocuğun genel tutumu olumsuz, gergin anne –cocuk ilişkisinin bir sonucudur O2 yaş
doneminde annenin tuvalet eğitimi ya da beslenme konusundaki ısrarcı davranışları cocuğu
pasif direnmeye goturur Anneyle cocuk arasındaki bu savaş giderek başka alanlara da
sıcrayarak giderse inatcı bir kişilik ortaya cıkar
Bazen de ozellikle calışan annelerin cocukları annelerinden ayrılmamak icin ya da
akşam eve geldiklerinde onların dikkatini cekmek icin inatcılık yaparlarKabul edilmesi gereken cok onemli noktalardan biri, cocuğun aile buyuğunden farklı
duyup, farklı gorup, farklı algılayıp, farklı duşunduğudur Bu yuzden cocuğun yetişkinlerden farklı olan duşuncelerine saygı gostermeli gereksiz inat davranışları gostererek cocuğa yanlış model olunmamalıdır