iltasyazilim
FD Üye
Bebeklerde aşının önemi, Çocuk aşıları, Bebek aşıları, bebeklikte yapılan aşılar, çocukların olacağı aşılar
BCG AŞISI
Birincil ayını dolduran bebeklere uygulanmaktadır Bu aşının koruyuculuğu uygulanan öteki aşılar düzeyinde olmasa da verem menenjit ve miliyer tüberkülozdan % 65 oranında koruduğu için ve ülkemizde tüberküloz insidansının yüksekliği sebebiyle yapılması gerekliliği vardır Bu aşı, ABD ve İngiltere gibi tüberküloz insidansının düşük olduğu ülkelerde rutin olarak yapılmamaktadır Oysa HIV olgularının artması ve ilaçlara dayanıklı suşların gelişmesi sebebiyle gelişmiş ülkelerde de verem sorun olmaya devam etmektedir BCG aşısının önemli tabi etkileri azdır İmmün yetmezliği olanlarda dissemine BCG itis'e neden olabilir (21000000) Koruyuculuk oranı daha yüksek tüberküloz aşıları geliştirilmeye çalışılmaktadır
DIFTERITETANOZBOĞMACA DTBAŞISI
Ülkemizde rutinde kullanılan bu aşının içindeki boğmaca aşısı bütün hücresel aşısıdenilen alı olup, besiyerinde üreyen bakteri ve toksininin formaldehid ile inaktive edilmesi yöntemiyle yapılamktadır Bu aşı uygulanan çocuklarda sıklıkla ( % 1050 ) oranında enjeksiyon uygun kızarıklık, şişkinlik, sancı, hareket kısıtlılığı, alev, ağıt görülmektedir Nadiren de yüksek ateş ve konvulsiyon görülmektedir Gelişmiş sanayi ülkelerinde asellüler boğmaca aşısı (aB) kullanılmaktadır Asellüler boğmaca aşısında emrindeki etkiler 510 kere azalmaktadır Oysa bu aşı epeyce fiyatı yüksek olup bakanlığa yan sıhhat merkezlerinde rutinde kullanılmamaktadır Bir Takım tıp fakültesi aşı polikliniklerinde ve özel muayenehanelerde ücretini kendi ödeyenlere uygulanmaktadır Asellüler boğmaca Kuşpalazi Tetanoz aşısı ileriki yıllarda bol üretilerek fiyatı düşürülürve ülkemiz ekonomisi düzelirse, o zaman bu aşı rutin uygulamaya girebilir
ÇOCUK FELCİ AŞISI
Ülkemizde oral çocuk felci aşısı OPVkullanılmaktadır Bu aşı attenüe zayıflatılmış virüs içerdiği için birincil aşılananlarda 760000 aşıda bir olguda komplikasyon olarak felç görülmektedir Bu aşı immün yetersizliği olanlara, immünosupressif tedavi görenlere, kortikosteroid tedavi alanlara ve yakın temaslılarına yapılırsa tehlike çok daha fazla 6800 katartmaktadır bu nedenle ülkemizde de bu grup hasta ve yakınlarına OPV önermiyoruz ABD ve İskandinav ülkeleri ise aralıklı de olsa görülen OPV komplikasyonları nedeniyle ülkelerinde inaktif intramüküler poliomyelit aşısını IPVkullanmaktadır Bizim ülkemizde 2 yıldan beri poliomyelit olgusu yoktur, ancak polio kontrolunun yetkisiz olduğu kuzey Irak sınırından her lahza bulaşma olabilir, o nedenle rutin aşılamalarda ve kampanyalarda OPV kullanılmalıdır Fakat bireysel aşılamalarda ve özel muayenehanelerde ücretini kendi ödeyenlere IPV yapılmaktadır
Bizim ülkemizde ne zaman rutin IPV aşı uygulamasına geçileceği öbür bir araştırma konusudur
KIZAMIK ve KIZAMIKKIZAMIKÇIKKABAKULAK KKKAŞISI
Ülkemizde rutinde Sağlık Durumu Bakanlığına bağlı kurumlardayalnız kızamık aşısı tablodaki gibi kullanılmaktadır Fakat gelişmiş ülkelerin hepsinde ve gelişmekte olan ülkelerin bir kısmında ( Doğu Akdeniz bölgesindeki 23 ülkeden 8 inde) KKK aşısı kullanılmaktadır Ülkemizde de bir fazla tıp fakültesinde ve özel muayenehanelerde aşı ücretini kendi ödeyenlere 1215 ayda birincil aşı ve okula başlarken (46 yaş) ikinci aşı rapelyapılmaktadır Konjenital kızamıkçığa bağlı sakatlıkları ve kabakulak komplikasyonlarını (ensefalit, sağırlık, orşit gibi) durdurmak için bu aşının bir an önce rutine girmesi önerilmektedir
HEPATIT B AŞISI
Türkiye kara sarilik B infeksiyonu yönünden orta endemisite bölgesinde yer almaktadır HBsAg taşıyıcılığı toplum genelinde % 39125 olarak verilmekte olup bu oran bölgelere tarafından değişir AntiHBs pozitifliği % 206523, kara sarilik B infeksiyon seroprevalansı % 2560 arasında değişmektedir Karaciğer Iltihabi B nin bulaş yolu horizontal yolla olmakla beraber diğer tüm yollar da ( vertikal, parenteral, cinsel temas ) infeksiyonun yayılmasında etkilidir Hepatit B infeksiyonu5 yaşın üzerindeki çocuklarda ve yetişkinlerde % 510, 15 yaş arasındaki çocuklarda % 30, perinatal infeksiyon geçiren bebeklerde % 90 oranında kronikleşir
Kara Sarilik B infeksiyonunun yayılımını önlemenin en etkili yolu bağlantı öncesinde aklıselim şahısların aşılanmasıdır Hepatit B aşısı bütün yenidoğan bebeklere doğumdan hemen sonradan rutin olarak önerilmektedir Aşı 01 ve 6 aylarda intramüküler olarak yapılır HBsAg artı anneden doğan bebeklere birincil 12 saat içinde HBIG (Kara Sarilik B hiperimmünglobulin 05 ml) ve aşı ayrı anatomik bölgelerde uygulanır Prematüre bebeklere aşı anne HBsAg olumsuz ise cisim ağırlığı 2 Kg olana değin ertelenir Fakat anne HBsAg fazla ise doğar doğmaz aşı ve HBIG uygulanmalıdır Hepatit B aşısı % 9095 oranında koruyucudur Dinç çocuklarda aşı sonrası serokonversiyonun deneme edilmesi gerekmez Ancak tehlikeli kişilerde üç dozluk aşıdan sonradan antiHBs yanıtı gelişmediyse bu kişiler her tarafta aşılanır Aşı enjeksiyon yerinde hafif ağrı yapabilir Aşının multipl skleroz veya demiyelinizasyonu reaktive ettiği ileri sürülmüş, ama elde edilen verilere göre ilişki olmadığı bildirilmiştir Ülkemizde rutin karaciğer iltihabi B aşısı yenidoğan bebeklere yapılmakta ve aidat Sıhhat Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır
HAEMOPHILUS INFLUENZA MÜŞTERI B ( Hib ) AŞISI
Ülkemizde Hib menenjiti, pnömonisi ve öteki invazif hastalıklarının mortalite ve morbiditesini belirten geniş çaplı araştırmalar maalesef yoktur Okul, yuva ve kreşlerde yapılan araştırmalarda nazofarenks kültürlerinde taşıyıcılık oranı % 2252 arasında bulunmuştur ABD de Hib aşısından önce ( 1980 ) yılda 25000 infeksiyon, 13000 menenjit ve 500 ölüm görülürken, aşıdan sonradan ( 1995 ) infeksiyon 1300, menejit 86 ve ölüm 5 e düşmüştür
Gelişmiş ülkelerin çoğunda kojüge Hib aşılarırutin aşı şemasına girmiş ve bu ülkelerde invazif Hib infeksiyonu ortadan kalkmıştır Ama gelişmekte olan ülkelerde rutin aşı şemasında olmadığı için aşı özel olarak yapılmaktadır Hib infeksiyonlarının bilhassa de menenjitin mortalitesi yüksektir ve ağır komplikasyonları vardır böylece Hib aşısının, bir lahza önce Sağlık Durumu Bakanlığı rutin aşı şemasına girmesi gerekmektedir
SUÇİÇEĞİ AŞISI
Suçiçeği bütün dünyada ve ülkemizde yaygın olarak görülen, çocukluk çağının en bulaşıcı hastalıklarındandır Rahatsızlık çok bulaşıcı olduğu için aşı yapılmayan toplumlarda insanların % 90 dan fazlası yetişkin çağa gelmeden hastalığı geçirmektedir Türkiyede her yıl 12 milyon civarında çocuk goğmaktadır Bu çocukların % 90 dan fazlası 18 yaşından önce su çiçeği geçirdiğine kadar ülkemizde yılda sıradan 1 milyon su çiçeği hastalığı görüldüğünü söyleyebiliriz Suçiçeği geçiren çocuğun yuva, çocuk yuvası ve okula gitmemesi gerekir
Suçiçeğinden daha sonra streptokok ve stafilokokların neden olduğu invazif yumuşak doku enfeksiyonları sık görülmektedir, keza pnömoni, akut serebellar ataksi (14000), enesefalit, Reye sendromu, kara sarilik, glomerulonefrit, artrit, osteomyelit, myokardit, trombositopeni, purpura fukminans, dissemine intravaskuler koagülasyon (DÜŞEY) nadir de olsa görülmektedir Lösemili, malign tümörlü, immün yetmezlikli çocuklar ile, immünoterapi, radyoterapi ve kortikoterapi görebilen çocuklar su çiçeğine yakalanırsa hastalık çok ağır, hatta ölümcül seyretmektedir
Son dönemde yapılan çalışmalarda suçiçeği komplikasyonlarında çoğalma olduğu ve hastalığın kayda değer morbiditeye neden olduğu gösterilmiştir
Aşı 1974 yılında Japonya'da M Takahashi göre geliştirilmiştir 1995 yılından beri ABD de suçiçeği aşısı (Oka suşu) rutin olarak kullanılmaya başlanmıştır Aşıdan önce yılda 11000 çocuk hastaneye yatırılır ve 100 çocuk ölürken derhal bu rakamlar çok azalmıştır
Aşı hastalık geçirmemiş çocuklara 1 yaş ile 12 yaş arasında bir kere yapılmaktadır 13 yaşından sonradan ise 48 hafta arayla 2 doz önerilir Aşı konjenital immün yetmezliği olanlara, malignite ve immunsupressif çare alanlara yapılmaz Keza 1 yıldır remisyonda ve laboratuvar değerleri sıradan olan akut lenfoblastik lösemilere önerilebilir Aşının ağır hastalıktan koruma etkinliği % 95 olarak bilinmektedir
KARACIĞER ILTIHABI A AŞISI
Kara Sarilik A hastalığı ülkemizde bölgelere göre çeşitlilik göstermekle birlikte yapılmış bazı çalışmalara tarafından, çoğunlukla dünyada orta ya da yüksek endemik ülkeler arasındadır ve hastaneye yatan akut viral hepatitli olgularda, A hepatiti çocuklarda birincil sırayı almaktadır
Hastalığın klinik bulguları yaşa bağlı olarak asemptomatik infeksiyondan anikterik (sarılık olmadan) veya ikterik (sarılıkla birlikte) infeksiyon, hatta mortalite ile seyredebilen önemli infeksiyona yol açan bir bölüştürme gösterebilir 6 yaş aşağıda genel olarak (% 90) asemptomatik seyreder 6 yaş üstü çocukların % 70 den daha fazlası asemptomatik iken yetişkin hastaların % 80 e yakını semptomatiktir Çocuklarda semptomlar; takâtsizlik, karın ağrısı, bulantı kusma, kas ağrısı bulgularıyla, genel olarak akut solunum yolları infeksiyonu bulgularına aynı şekildedir ve bu tabloya ikter (sarılık) eşlik edebilir veya etmeyebilir
Amerikan Pediatri Akademisi çocuklara karaciğer iltihabi A aşısının 2 yaş üstünde yapılabileceğini önermektedir Daha erken nasihat edilmemesinin gerekçeleri aralarında, devamlı maternal antikorların (anneden geçen antikorlar) aşının etkisini azaltabilmesi yanına, küçük çocuklarda hastalığın genellikle hafif veya asemptomatik geçmesi de rol oynar Çoğunlukla dünyada karaciğer iltihabi A aşısı için önerilen standart bir yaş yoktur Tehlike grubu ve ülkelerin hatta bölgelerin kendi özellikleri ve maternal antikorların kaybolma süresi bu kararda kritik rol üstlenmektedir Hastalığın rastlanma oranının yüksek olduğu ve periyodik salgınların olduğu bölgelerde rutin aşılama önerilmektedir Ülkemiz şartlarında kara sarilik A aşısı 26 yaş aralarında yapılmalıdır *
BCG AŞISI
Birincil ayını dolduran bebeklere uygulanmaktadır Bu aşının koruyuculuğu uygulanan öteki aşılar düzeyinde olmasa da verem menenjit ve miliyer tüberkülozdan % 65 oranında koruduğu için ve ülkemizde tüberküloz insidansının yüksekliği sebebiyle yapılması gerekliliği vardır Bu aşı, ABD ve İngiltere gibi tüberküloz insidansının düşük olduğu ülkelerde rutin olarak yapılmamaktadır Oysa HIV olgularının artması ve ilaçlara dayanıklı suşların gelişmesi sebebiyle gelişmiş ülkelerde de verem sorun olmaya devam etmektedir BCG aşısının önemli tabi etkileri azdır İmmün yetmezliği olanlarda dissemine BCG itis'e neden olabilir (21000000) Koruyuculuk oranı daha yüksek tüberküloz aşıları geliştirilmeye çalışılmaktadır
DIFTERITETANOZBOĞMACA DTBAŞISI
Ülkemizde rutinde kullanılan bu aşının içindeki boğmaca aşısı bütün hücresel aşısıdenilen alı olup, besiyerinde üreyen bakteri ve toksininin formaldehid ile inaktive edilmesi yöntemiyle yapılamktadır Bu aşı uygulanan çocuklarda sıklıkla ( % 1050 ) oranında enjeksiyon uygun kızarıklık, şişkinlik, sancı, hareket kısıtlılığı, alev, ağıt görülmektedir Nadiren de yüksek ateş ve konvulsiyon görülmektedir Gelişmiş sanayi ülkelerinde asellüler boğmaca aşısı (aB) kullanılmaktadır Asellüler boğmaca aşısında emrindeki etkiler 510 kere azalmaktadır Oysa bu aşı epeyce fiyatı yüksek olup bakanlığa yan sıhhat merkezlerinde rutinde kullanılmamaktadır Bir Takım tıp fakültesi aşı polikliniklerinde ve özel muayenehanelerde ücretini kendi ödeyenlere uygulanmaktadır Asellüler boğmaca Kuşpalazi Tetanoz aşısı ileriki yıllarda bol üretilerek fiyatı düşürülürve ülkemiz ekonomisi düzelirse, o zaman bu aşı rutin uygulamaya girebilir
ÇOCUK FELCİ AŞISI
Ülkemizde oral çocuk felci aşısı OPVkullanılmaktadır Bu aşı attenüe zayıflatılmış virüs içerdiği için birincil aşılananlarda 760000 aşıda bir olguda komplikasyon olarak felç görülmektedir Bu aşı immün yetersizliği olanlara, immünosupressif tedavi görenlere, kortikosteroid tedavi alanlara ve yakın temaslılarına yapılırsa tehlike çok daha fazla 6800 katartmaktadır bu nedenle ülkemizde de bu grup hasta ve yakınlarına OPV önermiyoruz ABD ve İskandinav ülkeleri ise aralıklı de olsa görülen OPV komplikasyonları nedeniyle ülkelerinde inaktif intramüküler poliomyelit aşısını IPVkullanmaktadır Bizim ülkemizde 2 yıldan beri poliomyelit olgusu yoktur, ancak polio kontrolunun yetkisiz olduğu kuzey Irak sınırından her lahza bulaşma olabilir, o nedenle rutin aşılamalarda ve kampanyalarda OPV kullanılmalıdır Fakat bireysel aşılamalarda ve özel muayenehanelerde ücretini kendi ödeyenlere IPV yapılmaktadır
Bizim ülkemizde ne zaman rutin IPV aşı uygulamasına geçileceği öbür bir araştırma konusudur
KIZAMIK ve KIZAMIKKIZAMIKÇIKKABAKULAK KKKAŞISI
Ülkemizde rutinde Sağlık Durumu Bakanlığına bağlı kurumlardayalnız kızamık aşısı tablodaki gibi kullanılmaktadır Fakat gelişmiş ülkelerin hepsinde ve gelişmekte olan ülkelerin bir kısmında ( Doğu Akdeniz bölgesindeki 23 ülkeden 8 inde) KKK aşısı kullanılmaktadır Ülkemizde de bir fazla tıp fakültesinde ve özel muayenehanelerde aşı ücretini kendi ödeyenlere 1215 ayda birincil aşı ve okula başlarken (46 yaş) ikinci aşı rapelyapılmaktadır Konjenital kızamıkçığa bağlı sakatlıkları ve kabakulak komplikasyonlarını (ensefalit, sağırlık, orşit gibi) durdurmak için bu aşının bir an önce rutine girmesi önerilmektedir
HEPATIT B AŞISI
Türkiye kara sarilik B infeksiyonu yönünden orta endemisite bölgesinde yer almaktadır HBsAg taşıyıcılığı toplum genelinde % 39125 olarak verilmekte olup bu oran bölgelere tarafından değişir AntiHBs pozitifliği % 206523, kara sarilik B infeksiyon seroprevalansı % 2560 arasında değişmektedir Karaciğer Iltihabi B nin bulaş yolu horizontal yolla olmakla beraber diğer tüm yollar da ( vertikal, parenteral, cinsel temas ) infeksiyonun yayılmasında etkilidir Hepatit B infeksiyonu5 yaşın üzerindeki çocuklarda ve yetişkinlerde % 510, 15 yaş arasındaki çocuklarda % 30, perinatal infeksiyon geçiren bebeklerde % 90 oranında kronikleşir
Kara Sarilik B infeksiyonunun yayılımını önlemenin en etkili yolu bağlantı öncesinde aklıselim şahısların aşılanmasıdır Hepatit B aşısı bütün yenidoğan bebeklere doğumdan hemen sonradan rutin olarak önerilmektedir Aşı 01 ve 6 aylarda intramüküler olarak yapılır HBsAg artı anneden doğan bebeklere birincil 12 saat içinde HBIG (Kara Sarilik B hiperimmünglobulin 05 ml) ve aşı ayrı anatomik bölgelerde uygulanır Prematüre bebeklere aşı anne HBsAg olumsuz ise cisim ağırlığı 2 Kg olana değin ertelenir Fakat anne HBsAg fazla ise doğar doğmaz aşı ve HBIG uygulanmalıdır Hepatit B aşısı % 9095 oranında koruyucudur Dinç çocuklarda aşı sonrası serokonversiyonun deneme edilmesi gerekmez Ancak tehlikeli kişilerde üç dozluk aşıdan sonradan antiHBs yanıtı gelişmediyse bu kişiler her tarafta aşılanır Aşı enjeksiyon yerinde hafif ağrı yapabilir Aşının multipl skleroz veya demiyelinizasyonu reaktive ettiği ileri sürülmüş, ama elde edilen verilere göre ilişki olmadığı bildirilmiştir Ülkemizde rutin karaciğer iltihabi B aşısı yenidoğan bebeklere yapılmakta ve aidat Sıhhat Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır
HAEMOPHILUS INFLUENZA MÜŞTERI B ( Hib ) AŞISI
Ülkemizde Hib menenjiti, pnömonisi ve öteki invazif hastalıklarının mortalite ve morbiditesini belirten geniş çaplı araştırmalar maalesef yoktur Okul, yuva ve kreşlerde yapılan araştırmalarda nazofarenks kültürlerinde taşıyıcılık oranı % 2252 arasında bulunmuştur ABD de Hib aşısından önce ( 1980 ) yılda 25000 infeksiyon, 13000 menenjit ve 500 ölüm görülürken, aşıdan sonradan ( 1995 ) infeksiyon 1300, menejit 86 ve ölüm 5 e düşmüştür
Gelişmiş ülkelerin çoğunda kojüge Hib aşılarırutin aşı şemasına girmiş ve bu ülkelerde invazif Hib infeksiyonu ortadan kalkmıştır Ama gelişmekte olan ülkelerde rutin aşı şemasında olmadığı için aşı özel olarak yapılmaktadır Hib infeksiyonlarının bilhassa de menenjitin mortalitesi yüksektir ve ağır komplikasyonları vardır böylece Hib aşısının, bir lahza önce Sağlık Durumu Bakanlığı rutin aşı şemasına girmesi gerekmektedir
SUÇİÇEĞİ AŞISI
Suçiçeği bütün dünyada ve ülkemizde yaygın olarak görülen, çocukluk çağının en bulaşıcı hastalıklarındandır Rahatsızlık çok bulaşıcı olduğu için aşı yapılmayan toplumlarda insanların % 90 dan fazlası yetişkin çağa gelmeden hastalığı geçirmektedir Türkiyede her yıl 12 milyon civarında çocuk goğmaktadır Bu çocukların % 90 dan fazlası 18 yaşından önce su çiçeği geçirdiğine kadar ülkemizde yılda sıradan 1 milyon su çiçeği hastalığı görüldüğünü söyleyebiliriz Suçiçeği geçiren çocuğun yuva, çocuk yuvası ve okula gitmemesi gerekir
Suçiçeğinden daha sonra streptokok ve stafilokokların neden olduğu invazif yumuşak doku enfeksiyonları sık görülmektedir, keza pnömoni, akut serebellar ataksi (14000), enesefalit, Reye sendromu, kara sarilik, glomerulonefrit, artrit, osteomyelit, myokardit, trombositopeni, purpura fukminans, dissemine intravaskuler koagülasyon (DÜŞEY) nadir de olsa görülmektedir Lösemili, malign tümörlü, immün yetmezlikli çocuklar ile, immünoterapi, radyoterapi ve kortikoterapi görebilen çocuklar su çiçeğine yakalanırsa hastalık çok ağır, hatta ölümcül seyretmektedir
Son dönemde yapılan çalışmalarda suçiçeği komplikasyonlarında çoğalma olduğu ve hastalığın kayda değer morbiditeye neden olduğu gösterilmiştir
Aşı 1974 yılında Japonya'da M Takahashi göre geliştirilmiştir 1995 yılından beri ABD de suçiçeği aşısı (Oka suşu) rutin olarak kullanılmaya başlanmıştır Aşıdan önce yılda 11000 çocuk hastaneye yatırılır ve 100 çocuk ölürken derhal bu rakamlar çok azalmıştır
Aşı hastalık geçirmemiş çocuklara 1 yaş ile 12 yaş arasında bir kere yapılmaktadır 13 yaşından sonradan ise 48 hafta arayla 2 doz önerilir Aşı konjenital immün yetmezliği olanlara, malignite ve immunsupressif çare alanlara yapılmaz Keza 1 yıldır remisyonda ve laboratuvar değerleri sıradan olan akut lenfoblastik lösemilere önerilebilir Aşının ağır hastalıktan koruma etkinliği % 95 olarak bilinmektedir
KARACIĞER ILTIHABI A AŞISI
Kara Sarilik A hastalığı ülkemizde bölgelere göre çeşitlilik göstermekle birlikte yapılmış bazı çalışmalara tarafından, çoğunlukla dünyada orta ya da yüksek endemik ülkeler arasındadır ve hastaneye yatan akut viral hepatitli olgularda, A hepatiti çocuklarda birincil sırayı almaktadır
Hastalığın klinik bulguları yaşa bağlı olarak asemptomatik infeksiyondan anikterik (sarılık olmadan) veya ikterik (sarılıkla birlikte) infeksiyon, hatta mortalite ile seyredebilen önemli infeksiyona yol açan bir bölüştürme gösterebilir 6 yaş aşağıda genel olarak (% 90) asemptomatik seyreder 6 yaş üstü çocukların % 70 den daha fazlası asemptomatik iken yetişkin hastaların % 80 e yakını semptomatiktir Çocuklarda semptomlar; takâtsizlik, karın ağrısı, bulantı kusma, kas ağrısı bulgularıyla, genel olarak akut solunum yolları infeksiyonu bulgularına aynı şekildedir ve bu tabloya ikter (sarılık) eşlik edebilir veya etmeyebilir
Amerikan Pediatri Akademisi çocuklara karaciğer iltihabi A aşısının 2 yaş üstünde yapılabileceğini önermektedir Daha erken nasihat edilmemesinin gerekçeleri aralarında, devamlı maternal antikorların (anneden geçen antikorlar) aşının etkisini azaltabilmesi yanına, küçük çocuklarda hastalığın genellikle hafif veya asemptomatik geçmesi de rol oynar Çoğunlukla dünyada karaciğer iltihabi A aşısı için önerilen standart bir yaş yoktur Tehlike grubu ve ülkelerin hatta bölgelerin kendi özellikleri ve maternal antikorların kaybolma süresi bu kararda kritik rol üstlenmektedir Hastalığın rastlanma oranının yüksek olduğu ve periyodik salgınların olduğu bölgelerde rutin aşılama önerilmektedir Ülkemiz şartlarında kara sarilik A aşısı 26 yaş aralarında yapılmalıdır *