Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Cocuklarda astım hastalığı Astımın belirtileri nelerdir?
Astım hastalığının cocuklarda en sık gorulen kronik hastalıklardan biri olduğunu belirten Erciyes Universitesi (ERU) Tıp Fakultesi Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Oğretim Uyesi Doc Dr Fulya Tahan, astımın tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu hatırlattı
Ancak astıma yol acan etkenlere dikkat etmek gerektiğini ifade eden Tahan, ''Turkiye'de yaklaşık 4 milyon astım hastası var Ulkemizde erişkinlerde astım hastalığının gorulme oranı yuzde 11'e, cocuklarda ise yuzde 18'e kadar cıkabiliyor'' dedi
Astımın dunyada tum yaş gruplarında ve her iki cinste gorulen bir hastalık olduğunu, dunyada 300 milyon civarında astım hastası olduğunu soyleyen Tahan, şu bilgileri verdi:
''Astım, hava yollarının uzun sure iltihaplanması olarak tanımlanmaktadır Alerjenler, kimyasallar, sigara, hava kirliliği, viral enfeksiyonlar, meslek, sosyo ekonomik duzey, aile buyukluğu, diyet, obezite ve kalıtsal etkenler astıma yol acmaktadır Eğer anne ve babanın birinde astım hastalığı varsa, cocukta astım hastalığı oluşma riski yuzde 30'dur Eğer anne ve babanın her ikisinde de astım hastalığı varsa, cocukta astım hastalığı oluşma riski yuzde 70'dir Astım tek başına kalıtsal hastalık olmadığından mutlaka astıma yol acan cevresel etkenler ve alerjenlerin iyi tespit edilmesi gerekir''
ORTAMI HAVALANDIRIN, RUTUBETİ ONLEYİN
Ozellikle cocuklarda astım hastalığına dikkat etmek gerektiğini vurgulayan Tahan, hastalığın cocuklarda bir kez ortaya cıkan ya da tekrarlayan hışıltılı solunum atağı, geceleri sorun yaratan oksuruk, egzersiz sonrasında oksuruk ya da hışıltılı solunum, nefes ile alınan alerjenlere ya da hava kirliliğine maruz kalma sonrasında hışıltılı solunum, goğuste sıkışma hissi ya da oksuruk, soğuk algınlığının goğse inmesi ve iyileşmesinin 10 gunden fazla surmesi gibi belirtilerle ortaya cıktığını kaydetti
Doc Dr Tahan, astımdan korunma yolları hakkında da şu uyarılarda bulundu:
''Evde ve iş yerinde havalandırma artırılmalı, rutubet onlenmelidir Kumaş doşeli eşyalar yerine deri, suni deri, ahşap ve plastikten yapılmış olanlar tercih edilmelidir Ev işi yaparken maske kullanılmalıdır Guclu bir elektrik supurgesi ile haftada en az bir kere etkili bir temizlik yapılmalı, ardından nemli bir bezle silinerek temizlik tamamlanmalıdır Mumkunse evde halı kullanılmamalıdır Tuylu ve ici dolu oyuncaklar alınmamalı veya ortadan kaldırılmalıdır Yatak takımları en az haftada bir yıkanmalı, evdeki kullanılmayan eşyalar dolaplarda saklanmalıdır Alerjik kişinin olduğu eve hayvan alınmamalı, dışarıda hayvanla teması olanlar eve bu kıyafet ile gelmemelidir Acıkta cop, gereksiz eşya, yiyecek bırakılmamalı ve mutfak temizliğine ozen gosterilmelidir Evde nem azaltılmalı ve doğal havalandırma artırılmalıdır''
Astım, cocukların en sık gorulen kronik hastalıklarından biridir Ulkemizde yapılan araştırmalarda cocuklarda astım gorulme sıklığının yuzde 29 oranında değiştiği goruluyor
Astım, zaman zaman solunum gucluğu krizleriyle ortaya cıkıyor Memorial Hastanesi Alerji Merkezi hekimlerinden Prof Dr Recep Aydilek “Cocuk, ozellikle nefes vermede gucluk ceker Tıkanma hissi, goğuste sıkışma, tekrarlayan balgam ve oksuruk tabloya eşlik eder diyor ve nobetlerin sure ve sıklığının cocuktan cocuğa değişmekle beraber, astımlı cocukların solunum gucluğu ataklarının ve oksuruk nobetlerinin geceleri daha belirgin olduğunu ekliyor Nobet gectikten sonra cocuklar genellikle normaldir Bazen de astım solunum gucluğu olmaksızın sadece tekrarlayan oksurukle kendini belli eder
Cocuklarda astımın nedenleri
Cocuklardaki astımın onemli bir bolumu alerjik yapı ile ilgilidir Alerjik hastalıkların başında astım, alerjik nezle, atopik dermatit gibi cilt hastalıkları ve besin alerjileri gelir Eğer anne ve babada boyle bir hastalık varsa cocukta risk artar Prof Dr Omer Kalaycı astıma enden olan alerjenleri sıralıyor:
Besinler: Sut, yumurta, yer fıstığı, fındık ve ceviz, balık ve kabuklu deniz urunleri, buğday, soya
Polenler
Ev tozu akarları
Hayvan tuyleri ve dokuntuleri: ozellikle kedi, kopek, at, hamster ve laboratuvar hayvanları
Kuf mantarları ve kuru havada ruzgarla savrulan mantarlar
Hamamboceği
Astımın belirtileri nelerdir?
Amerikan Hastanesi uzmanları astımın ne zaman duşunuleceğini şoyle sıralıyor:
Goğuste tekrarlayan hırıltı
Ozellikle sabaha karşı veya sabah ortaya cıkan kuru, inatcı oksuruk
Gece oksuruk veya nefes darlığı ile uyanma
Meren cıkma, hızlı yurume, koşma gibi eforlardan sonra oksuruk ya da hırıltılı solunum
Bazı mevsimlerde ortaya cıkan nefes darlığı
Allerji yapan maddeler veveya kimyasal irritanlar ile karşılaşıldığında ortaya cıkan oksuruk, hırıltı solunum veya nefes darlığı
Sık goğse inennezle olunduğunda astım olasılığı akla getirilip, doktora başvurulmalıdır
Cocuklarda her hırıltı astım mıdır?
Hacettepe Universitesi Cocuk Alerji Bolumu’nden Prof Dr Omer Kalaycı Hayır Cocuklarda her hırıltı astım olmadığını belirtiyor Ozellikle 3 yaşın altındaki cocuklarda en sık vizing sebebi kış aylarında gecirilen, sıklıkla ateşle seyreden, doktorların bronşiolit olarak adlandırdıkları alt solunum yolu enfeksiyonlarıdır Uc yaşın altında vizingi olan cocukların yuzde 60’ında bu yakınmalar cocuklar buyudukce kendiliğinden gecer
Nasıl onlem almalı?
Cocuk Alerji Kliniği alerjik duyarlılığın oluşması ve hastalık bulgularının cıkmasına neden olan bu gun icin cok onemli 4 cevresel başlık olduğunu soyluyor Bunlar hijyen kuralları, beslenme ozellikleri, sık kullanılan antibiyotikler ve cevresel irritanlardır
Aşırı hijyen kuralları cocuğun doğundan itibaren bağışıklık sisteminin asıl uğraşacağı mikrobik etkenlerle buluşmasını bir anlamda engeller Bu da bağışıklık sisteminde alerjik bir eğilim varsa cevredeki alerjenelere yanıt vermesine neden olur Bu nedenle bilincli bir olcude aşırı hijyenden sakınmak iyi olacaktır
Benzeri bir neden sık antibiyotik kullanımı ile de oluşur Her bir enefeksiyonda gerekli gereksiz antibiyotik kullanımı yine bağışıklık sisteminin asıl uğraşacağı mikrobik etkenlerle buluşmasını bir anlamda engeller Ayrıca mikroplara verilecek yanıt ile yanıtsızlık dengesi oluşamaz Bu da alerjiye eğilim yaratır Maalesef bircok alerjik hastalık bulgusu enfeksiyonları taklit eder Orneğin astımlı cocuklar surekli bronşit teşhisi ile alerjik rinit (saman nezlesi) olan cocuklar surekli ust solunum yolu enfeksiyonu teşhisi ile defalarca antibiyotik alırlar Bunlar gereksiz ve zararlı bir surecle alerjik eğilimi arttırırlar
Beslenme ozelliklerinin batı toplumlarına uygun şeklide olması bir başka nedendir Hemen hemen tum gazlı icecekler, kola, cikolata, cipsler ve tum endustriyel gıdalar koruyucu katkı maddesi icermek zorundadır Maalesef bunların coğu icin tuketici hedef kitle de cocuklardır Tum bu katkı maddeler burun, bronş yuzeylerinin de duyarlılığı arttırarak, bağışıklık sisteminde alerjik cevabı potansiyelize ederek hastalığın cıkmasını ve bulguların daha ağır olmasına neden olur Tabii ki alerjik hastalıklardan en onemli koruyucu anne sutudur Bu nedenle uzun sureli anne sutu kullanımı ve katkı maddeleri ile cocuğun en gec karşılaşması en onemli alerjiden koruyucu onlemler olacaktır
Cevresel irrtanlardan korunmak bir başka korunma yoludur Bunların başında sigara dumanı gelmektedir Sigara dumanına maruz kalan bir cocuk hem alerjik yatkınlığı fazla olacaktır hem de astım gelişim riski yuksek olacaktır Egzoz gazına maruziyet, kirli hava, kapalı ortam, spor yapmama, fazla kilo, sedanter hayat tarzı da alerjik hastalık gelişimini arttırır Bunlardan kacınılması da alerjik hastalıklardan korunmada onemlidir
Ancak alerjik hastalıklardan korunmada en onemli yontem bir plan dahilinde cocuk alerji uzmanına danışarak yapılmalıdır
Nasıl tedavi edilir?
Astım tedavisinin amacı, atakların şiddet sayısını azaltma, cocuğun yaşına uygun fiziksel aktivitesini sağlamak ve bu surec icinde cocuğun ruhsal ve bedensel etkilenmesini onlemektir Dr Recep Aydilek, tedavide alerjik etmenlerden ve sigara dumanından uzak durmanın, onerilen ilacları onerilen dozlarda duzenli olarak kullanmanın cok onemli olduğunu soyluyor Solunum yolu ile alınan ilaclar cocuklarda alışkanlık yapmaz ve uygun dozda alındığı zaman zararlı olmayıp, uzun sure kullanılabilir Kucuk cocuklarda bu ilacları kullanabilmek icin yardımcı araclara gereksinim vardır
Bazı durumlarda aşı tedavisi de yararlı olabilir Ancak, bu uzun sureli tedavi yontemi mutlaka uzmanlar tarafından yapılmalıdır Akarlardan kacınmak buyuk sorun olmaktadır Bunun icin yatak odalarından halıların kaldırılması, sık sık temizlik yapılması, tuylu oyuncakların kaldırılması ve yatak takımlarının değiştirilmesi onerebilir
Astım hastalığının cocuklarda en sık gorulen kronik hastalıklardan biri olduğunu belirten Erciyes Universitesi (ERU) Tıp Fakultesi Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Oğretim Uyesi Doc Dr Fulya Tahan, astımın tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu hatırlattı
Ancak astıma yol acan etkenlere dikkat etmek gerektiğini ifade eden Tahan, ''Turkiye'de yaklaşık 4 milyon astım hastası var Ulkemizde erişkinlerde astım hastalığının gorulme oranı yuzde 11'e, cocuklarda ise yuzde 18'e kadar cıkabiliyor'' dedi
Astımın dunyada tum yaş gruplarında ve her iki cinste gorulen bir hastalık olduğunu, dunyada 300 milyon civarında astım hastası olduğunu soyleyen Tahan, şu bilgileri verdi:
''Astım, hava yollarının uzun sure iltihaplanması olarak tanımlanmaktadır Alerjenler, kimyasallar, sigara, hava kirliliği, viral enfeksiyonlar, meslek, sosyo ekonomik duzey, aile buyukluğu, diyet, obezite ve kalıtsal etkenler astıma yol acmaktadır Eğer anne ve babanın birinde astım hastalığı varsa, cocukta astım hastalığı oluşma riski yuzde 30'dur Eğer anne ve babanın her ikisinde de astım hastalığı varsa, cocukta astım hastalığı oluşma riski yuzde 70'dir Astım tek başına kalıtsal hastalık olmadığından mutlaka astıma yol acan cevresel etkenler ve alerjenlerin iyi tespit edilmesi gerekir''
ORTAMI HAVALANDIRIN, RUTUBETİ ONLEYİN
Ozellikle cocuklarda astım hastalığına dikkat etmek gerektiğini vurgulayan Tahan, hastalığın cocuklarda bir kez ortaya cıkan ya da tekrarlayan hışıltılı solunum atağı, geceleri sorun yaratan oksuruk, egzersiz sonrasında oksuruk ya da hışıltılı solunum, nefes ile alınan alerjenlere ya da hava kirliliğine maruz kalma sonrasında hışıltılı solunum, goğuste sıkışma hissi ya da oksuruk, soğuk algınlığının goğse inmesi ve iyileşmesinin 10 gunden fazla surmesi gibi belirtilerle ortaya cıktığını kaydetti
Doc Dr Tahan, astımdan korunma yolları hakkında da şu uyarılarda bulundu:
''Evde ve iş yerinde havalandırma artırılmalı, rutubet onlenmelidir Kumaş doşeli eşyalar yerine deri, suni deri, ahşap ve plastikten yapılmış olanlar tercih edilmelidir Ev işi yaparken maske kullanılmalıdır Guclu bir elektrik supurgesi ile haftada en az bir kere etkili bir temizlik yapılmalı, ardından nemli bir bezle silinerek temizlik tamamlanmalıdır Mumkunse evde halı kullanılmamalıdır Tuylu ve ici dolu oyuncaklar alınmamalı veya ortadan kaldırılmalıdır Yatak takımları en az haftada bir yıkanmalı, evdeki kullanılmayan eşyalar dolaplarda saklanmalıdır Alerjik kişinin olduğu eve hayvan alınmamalı, dışarıda hayvanla teması olanlar eve bu kıyafet ile gelmemelidir Acıkta cop, gereksiz eşya, yiyecek bırakılmamalı ve mutfak temizliğine ozen gosterilmelidir Evde nem azaltılmalı ve doğal havalandırma artırılmalıdır''
Astım, cocukların en sık gorulen kronik hastalıklarından biridir Ulkemizde yapılan araştırmalarda cocuklarda astım gorulme sıklığının yuzde 29 oranında değiştiği goruluyor
Astım, zaman zaman solunum gucluğu krizleriyle ortaya cıkıyor Memorial Hastanesi Alerji Merkezi hekimlerinden Prof Dr Recep Aydilek “Cocuk, ozellikle nefes vermede gucluk ceker Tıkanma hissi, goğuste sıkışma, tekrarlayan balgam ve oksuruk tabloya eşlik eder diyor ve nobetlerin sure ve sıklığının cocuktan cocuğa değişmekle beraber, astımlı cocukların solunum gucluğu ataklarının ve oksuruk nobetlerinin geceleri daha belirgin olduğunu ekliyor Nobet gectikten sonra cocuklar genellikle normaldir Bazen de astım solunum gucluğu olmaksızın sadece tekrarlayan oksurukle kendini belli eder
Cocuklarda astımın nedenleri
Cocuklardaki astımın onemli bir bolumu alerjik yapı ile ilgilidir Alerjik hastalıkların başında astım, alerjik nezle, atopik dermatit gibi cilt hastalıkları ve besin alerjileri gelir Eğer anne ve babada boyle bir hastalık varsa cocukta risk artar Prof Dr Omer Kalaycı astıma enden olan alerjenleri sıralıyor:
Besinler: Sut, yumurta, yer fıstığı, fındık ve ceviz, balık ve kabuklu deniz urunleri, buğday, soya
Polenler
Ev tozu akarları
Hayvan tuyleri ve dokuntuleri: ozellikle kedi, kopek, at, hamster ve laboratuvar hayvanları
Kuf mantarları ve kuru havada ruzgarla savrulan mantarlar
Hamamboceği
Astımın belirtileri nelerdir?
Amerikan Hastanesi uzmanları astımın ne zaman duşunuleceğini şoyle sıralıyor:
Goğuste tekrarlayan hırıltı
Ozellikle sabaha karşı veya sabah ortaya cıkan kuru, inatcı oksuruk
Gece oksuruk veya nefes darlığı ile uyanma
Meren cıkma, hızlı yurume, koşma gibi eforlardan sonra oksuruk ya da hırıltılı solunum
Bazı mevsimlerde ortaya cıkan nefes darlığı
Allerji yapan maddeler veveya kimyasal irritanlar ile karşılaşıldığında ortaya cıkan oksuruk, hırıltı solunum veya nefes darlığı
Sık goğse inennezle olunduğunda astım olasılığı akla getirilip, doktora başvurulmalıdır
Cocuklarda her hırıltı astım mıdır?
Hacettepe Universitesi Cocuk Alerji Bolumu’nden Prof Dr Omer Kalaycı Hayır Cocuklarda her hırıltı astım olmadığını belirtiyor Ozellikle 3 yaşın altındaki cocuklarda en sık vizing sebebi kış aylarında gecirilen, sıklıkla ateşle seyreden, doktorların bronşiolit olarak adlandırdıkları alt solunum yolu enfeksiyonlarıdır Uc yaşın altında vizingi olan cocukların yuzde 60’ında bu yakınmalar cocuklar buyudukce kendiliğinden gecer
Nasıl onlem almalı?
Cocuk Alerji Kliniği alerjik duyarlılığın oluşması ve hastalık bulgularının cıkmasına neden olan bu gun icin cok onemli 4 cevresel başlık olduğunu soyluyor Bunlar hijyen kuralları, beslenme ozellikleri, sık kullanılan antibiyotikler ve cevresel irritanlardır
Aşırı hijyen kuralları cocuğun doğundan itibaren bağışıklık sisteminin asıl uğraşacağı mikrobik etkenlerle buluşmasını bir anlamda engeller Bu da bağışıklık sisteminde alerjik bir eğilim varsa cevredeki alerjenelere yanıt vermesine neden olur Bu nedenle bilincli bir olcude aşırı hijyenden sakınmak iyi olacaktır
Benzeri bir neden sık antibiyotik kullanımı ile de oluşur Her bir enefeksiyonda gerekli gereksiz antibiyotik kullanımı yine bağışıklık sisteminin asıl uğraşacağı mikrobik etkenlerle buluşmasını bir anlamda engeller Ayrıca mikroplara verilecek yanıt ile yanıtsızlık dengesi oluşamaz Bu da alerjiye eğilim yaratır Maalesef bircok alerjik hastalık bulgusu enfeksiyonları taklit eder Orneğin astımlı cocuklar surekli bronşit teşhisi ile alerjik rinit (saman nezlesi) olan cocuklar surekli ust solunum yolu enfeksiyonu teşhisi ile defalarca antibiyotik alırlar Bunlar gereksiz ve zararlı bir surecle alerjik eğilimi arttırırlar
Beslenme ozelliklerinin batı toplumlarına uygun şeklide olması bir başka nedendir Hemen hemen tum gazlı icecekler, kola, cikolata, cipsler ve tum endustriyel gıdalar koruyucu katkı maddesi icermek zorundadır Maalesef bunların coğu icin tuketici hedef kitle de cocuklardır Tum bu katkı maddeler burun, bronş yuzeylerinin de duyarlılığı arttırarak, bağışıklık sisteminde alerjik cevabı potansiyelize ederek hastalığın cıkmasını ve bulguların daha ağır olmasına neden olur Tabii ki alerjik hastalıklardan en onemli koruyucu anne sutudur Bu nedenle uzun sureli anne sutu kullanımı ve katkı maddeleri ile cocuğun en gec karşılaşması en onemli alerjiden koruyucu onlemler olacaktır
Cevresel irrtanlardan korunmak bir başka korunma yoludur Bunların başında sigara dumanı gelmektedir Sigara dumanına maruz kalan bir cocuk hem alerjik yatkınlığı fazla olacaktır hem de astım gelişim riski yuksek olacaktır Egzoz gazına maruziyet, kirli hava, kapalı ortam, spor yapmama, fazla kilo, sedanter hayat tarzı da alerjik hastalık gelişimini arttırır Bunlardan kacınılması da alerjik hastalıklardan korunmada onemlidir
Ancak alerjik hastalıklardan korunmada en onemli yontem bir plan dahilinde cocuk alerji uzmanına danışarak yapılmalıdır
Nasıl tedavi edilir?
Astım tedavisinin amacı, atakların şiddet sayısını azaltma, cocuğun yaşına uygun fiziksel aktivitesini sağlamak ve bu surec icinde cocuğun ruhsal ve bedensel etkilenmesini onlemektir Dr Recep Aydilek, tedavide alerjik etmenlerden ve sigara dumanından uzak durmanın, onerilen ilacları onerilen dozlarda duzenli olarak kullanmanın cok onemli olduğunu soyluyor Solunum yolu ile alınan ilaclar cocuklarda alışkanlık yapmaz ve uygun dozda alındığı zaman zararlı olmayıp, uzun sure kullanılabilir Kucuk cocuklarda bu ilacları kullanabilmek icin yardımcı araclara gereksinim vardır
Bazı durumlarda aşı tedavisi de yararlı olabilir Ancak, bu uzun sureli tedavi yontemi mutlaka uzmanlar tarafından yapılmalıdır Akarlardan kacınmak buyuk sorun olmaktadır Bunun icin yatak odalarından halıların kaldırılması, sık sık temizlik yapılması, tuylu oyuncakların kaldırılması ve yatak takımlarının değiştirilmesi onerebilir
