Çocuklarda çarpıntı olur mu?

Çarpıntı ne demek?

Çarpıntı kişinin kendi kalp atımlarını süratli, sistemsiz yahut güçlü kalp atımları formunda hissetmesidir. Evladın çarpıntı hissettiği andaki kalp suratı yaşına nazaran olması gereken olağan aralıklarda değilse bu şikâyeti manalı kabul edilerek değerlendirilmelidir.

Her çarpıntı bir hastalık işareti midir?

Heyecanlanma, üzülme, öfkelenme ve gerilim anlarında, ateşli durumlarda ve egzersiz sırasında kalp atışlarımızı daha çokça hissedebiliriz. Fizyolojik yahut sıradan kabul edilen bu üzere durumlarda çarpıntı hissedilmesinin nedeni ekseriyetle kalbin olağandan daha süratli ve güçlü pompalama yapmasıdır.

Hangi çarpıntılar daha değerlidir?

Tanım edilen çarpıntılar aniden başlayıp aniden sonlanıyorsa, beraberinde bulantı hissi, baş dönmesi, göz kararması, göğüs ağrısı, halsizlik ve bayılma şikâyetleri varsa hastada önemli bir ritim bozukluğu olabileceği unutulmamalıdır. Bu hastalarda uykuda, yüzerken, ani/beklenmedik seslerle yahut egzersiz yaparken bayılma dikkat caziptir. Ailesinde 35 yaşından evvel ani mevt olan hastalarda da hayatı tehdit edebilen ritim bozukluğu olma ihtimali yüksektir.

Ritim bozukluğu nedir?

Kalpte yapısal bozukluk olsun ya da olmasın kalbin kasılmasını ve gevşemesini düzenleyen elektriksel ileti sistemindeki tüm bozukluklar ritim bozukluğu olarak isimlendirilmektedir. Olağan sinüs taşikardisinden, çok önemli ve hayatı tehdit eden ventriküler taşikardiye (karıncıklardan kaynaklanan taşikardi) kadar birçok ritim bozukluğu tipi vardır.

Çocuklardaki çarpıntı sebepleri

Yukarıda bahsi geçen ve hastalık olarak kabul edilmeyen çarpıntının fizyolojik nedenleri dışında, kafeinli yiyecek ve içecekler (çay, kahve, çikolata, kola, güç içecekleri), sigara, alkol, kokain, kimi diyet ilaçları, tiroid bezinin olağandan çokça çalışması (hipertiroidi), kansızlık, derin nefes alıp verme, kan şekeri düşüklüğü, ilaçlar (tiroid hormonları, astım, hipertansiyon, grip, depresyon, ritim düzenleyici ilaçların bazıları), kalp marazları ve kalp ritim bozuklukları çocuklarda görülen esas çarpıntı nedenleridir.

Çarpıntısı olan çocuklarda yapılması gereken tetkikler

Çarpıntı ile gelen her evlada öncelikle elektrokardiyografi (EKG) çekilerek kalp ritmi incelenmelidir. Bilhassa hasta doktora ya da hastaneye ulaştığında çarpıntı şikâyeti devam ederken çekilecek EKG’nin tanısal kıymeti ziyadedir. Maatteessüf hastaların birçoklarında EKG çekilene kadar çarpıntı geçtiği için EKG çekilse bile çoğunlukla alışılagelmiş bulunur. EKG çekilmesi mümkün değilse hikaye anında evladın bir dakikalık nabız sayısının belirlenmesi ve kan basıncının ölçülmesi de tanıya yardımcı olabilir.

Ayrıyeten evladın şikâyetine nazaran kimi ileri tetkikler planlanabilir. Bunlar ekokardiyografi (EKO), 24 saatlik Holter ile EKG izlemi, anlık vaka kaydediciler, eforlu EKG (egzersiz) testi ve elektrofizyolojik çalışma olarak sayılabilir.

Çarpıntısı olan evlatlar için teklifler ve tedaviler

Bu hastalar çay, kahve, kola, çikolata, sigara, gerilim (gerilim) ve uykusuzluktan kaçınmalıdırlar. Tiroid, astım, grip ve depresyon ilaçları üzere çarpıntı ile alakası gösterilmiş ilaçları hekim denetiminde kullanmalıdırlar.

Çarpıntı atağı sırasında evlat sakinleştirilerek uzandırılmalı, derin nefes alması ve ıkınması sağlanmalıdır. Bu hastaların uzunluğundaki atar damarına tek taraflı masaj yapılması (sadece büyük çocuklarda) yahut yüzünün buzlu-soğuk suyla yıkanması çarpıntıyı sonlandırabilmektedir. Buna karşın çarpıntı şikâyeti devam ediyorsa hasta en yakın sıhhat kuruluşuna götürülmeli ve oraya ulaşır ulaşmaz da EKG çekilmelidir.

Bayılmaya neden olan ritim bozukluklarının ani mevtle sonuçlanabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle çarpıntı şikâyeti olan evlatlar Çocuk Kalp Illetleri (Pediatrik Kardiyoloji) Eksperi tarafından değerlendirilmelidir.

Çarpıntının tipine nazaran bu hastaların bir kısmı ilaç tedavisi verilmeksizin izlenirken, bir kısım hastaya ise tekli yahut çoklu ritim düzenleyici ilaç başlamak gerekebilir. Ayrıyeten çocuklarda çarpıntı yapan kimi ritim bozukluklarının kalp kateterizasyonu ve elektrofizyolojik çalışma sırasında sıcak yahut soğuk yakma metotlarıyla kesin olarak tedavisi de mümkündür.