Diyabet marazı, çeşitli çevresel ve bünyesel sebeplerden ötürü vücutta pankreastan insülin salınımının yetesiz ya da hiç salgılanmaması sonucu kanda şekerin yükselmesi olarak tanımlanabilir. Bu duruma da HİPERGLİSEMİ ismi verilmektedir. Daha çok yetişkin marazı olarak bilinse de çocuklarda da görülme sıklığı hiç azımsanmayacak aşamadadır. Vücudumuz gün içinde hem organlarımızın sağlıklı çalışabilmesi hem de sağlıklı yaşamamız için gerekli olan enerjiyi 1. aşamada şekerlerden (karbonhidratlar) karşılamaktadır. Şeker vücuda alındıktan sonra kanda seviyesi yükselir ve pankreasın uyarılması ile insülin salgılanır. Kandaki ziyade şeker dokulara taşınır. Dokulara taşınan şeker de güç için kullanılır. Şekerin kandaki olması gereken seviyesi 70-107 mg./dl kadardır. Sağlıklı bireylerde açlık ve beslenme sırasındaki şeker seviyesine nazaran pankreas insülin salınımını kendisi ayarlar. Ve kan şekeri seviyesini alışılagelmiş hadler seviyesinde fiyat.
Çocukluk çağı diyabeti daha fazla Tip 1 diyabet dediğimiz, insülin hormonunun pankreastan hiç salgılanmamasına bağlı olarak gelişen diyabet formudur. İnsülin hormonu hiç yoktur. Tip 1 diyabet marazı ani başlayan ve şiddetli bulguları olduğu için tanısı ekseriyetle çabuk konulabilen bir hastalıktır. Diyabetin belirtileri, çok su içme, çok idrara çıkma, çok yemek yeme ve buna karşın ani kilo kayıpları üzere belirtilerdir. Ayrıyeten tanıda hastalarda halsizlik, hafif ateş, bulantı, kusma, karın ağrısı, ağızda aseton kokusu üzere bulgularda vardır. Çok su içme, neredeyse suya doyamama üzere bir durum kelam mevzusudur. Buna bağlı olarak çok sık idrara çıkma meydana gelmektedir. Velev çocuklarda gece işemesi yahut idrara çok ziyade uyanma üzere durumlarda görülmektedir. Bununla bir arada çok ziyade yemek yemeye bağlı olarak kan şekeri yükselir. insülin hormonunun olmaması da şekerin güç için kullanılamamasına sebep olur. Gereksinim duyulan güç de kas ve yağ dokularının yıkımı ile sağlanır. Bu da idrarda keton dediğimiz unsurların yükselmesine ve ileri seviyede de diyabetik ketoasidoz sonucu hastayı komaya bile sokabilmektedir.
Günümüzde diyabet illetinin artmasına en değerli sebep, bebeklik ve çocukluk çağındaki sıhhatsiz beslenmedir. Gücü ağır besinlerin (fastfood beslenme, şeker ve şekerli besinler, çikolata, dondurma ..vb.) tüketiminin artması, teknolojinin gelişimi ile bir arada hareketliliğin azalması ve bunun yanında da aile de diyabet illetinin olması riski daha da artırmaktadır.
Diyabet illetinde beslenme ve spor çok değerlidir. Diyet nizamına çok dikkat edilmelidir. Yani uzun vadeli açlıklar ani şeker düşmelerine sebep olabilir. Ya da çok çokça şeker tüketimi kan şekerinin yükselmesine sebep olabilir. Bütün organlarımız damar yolu vasıtası ile kanla beslenir. Şeker marazı da bir damar sistemi illetidir. Kanda şekerin yükselmesiyle organlarda ehliyetsiz beslenmeye bağlı bozukluklar olabilmektedir. Yani diyabet yalnızca kanda şekerin yükselmesi değil, vesair organları da olumsuz etkileyen bir hastalıktır.
Diyabetli bir evladın beslenmesi tertipli olması gerektiği kadar yerinde ve istikrarlı de olmalıdır. Bir evladın muhtaçlığı olan kalorinin %55’i karbonhidratlardan gerisi yağ ve proteinlerden sağlanmalıdır. Gelgelelim, evladın muhtaçlığı olan karbonhidratlar yalın şekerler yani çay şekeri, çikolata, kurabiye şekerli besinler, tatlı …vb üzere besinler olmamalıdır, kompleks karbonhidrat dediğimiz tam buğday, bulgur, kepekli makarna, kepekli ekmek, çavdar unu ve ekmeği üzere besinlerden sağlanmalıdır. Sebzelere diyette mütenasip ölçüde taraf verilmelidir. Meyveler yanında kesinlikle süt, yoğurt, badem…..vb.gibi proteinli besinler ile bir arada tüketilmelidir. Kabukları yenilebilen meyveler bol posa tüketimi açısından kabukları ile birlikte yenilmelidir.
Beslenme tertibi 3 ana 3 ara öğünden oluşmalıdır. Uzun periyodik açlıklar ya da sistemsiz beslenme kan şekerini olumsuz tarafta tesirler. Az ve sık beslenme açlık bunalımlarını ve kan şekerini denetim altında fiyat.
Ayrıyeten tertipli egzersiz diyabetli evlatlar için olmazsa olmazdır ve çok kıymetlidir. Günde en az ½ saat tempolu yürüyüş, yüzme, futbol, voleybol, basketbol üzere sporları rahatlıkla yapabilirler. Lakin burada dikkat edilmesi gereken en değerli şey egzersiz sırasında ani şeker düşmesi riskidir. Egzersiz öncesi kesinlikle şeker seviyesine bakılmalı, kanda şeker düşük ise ek bir karbonhidrat alımının yapılması mütenasip olur. Kimi durumlarda ağır ve uzun müddetli sporlarda insülin dozu da düşürülebilir. Lakin bu bir kompetan doktor ve diyetisyen denetiminde olmalıdır.
SIHHATLE KALIN.
Çocukluk çağı diyabeti daha fazla Tip 1 diyabet dediğimiz, insülin hormonunun pankreastan hiç salgılanmamasına bağlı olarak gelişen diyabet formudur. İnsülin hormonu hiç yoktur. Tip 1 diyabet marazı ani başlayan ve şiddetli bulguları olduğu için tanısı ekseriyetle çabuk konulabilen bir hastalıktır. Diyabetin belirtileri, çok su içme, çok idrara çıkma, çok yemek yeme ve buna karşın ani kilo kayıpları üzere belirtilerdir. Ayrıyeten tanıda hastalarda halsizlik, hafif ateş, bulantı, kusma, karın ağrısı, ağızda aseton kokusu üzere bulgularda vardır. Çok su içme, neredeyse suya doyamama üzere bir durum kelam mevzusudur. Buna bağlı olarak çok sık idrara çıkma meydana gelmektedir. Velev çocuklarda gece işemesi yahut idrara çok ziyade uyanma üzere durumlarda görülmektedir. Bununla bir arada çok ziyade yemek yemeye bağlı olarak kan şekeri yükselir. insülin hormonunun olmaması da şekerin güç için kullanılamamasına sebep olur. Gereksinim duyulan güç de kas ve yağ dokularının yıkımı ile sağlanır. Bu da idrarda keton dediğimiz unsurların yükselmesine ve ileri seviyede de diyabetik ketoasidoz sonucu hastayı komaya bile sokabilmektedir.
Günümüzde diyabet illetinin artmasına en değerli sebep, bebeklik ve çocukluk çağındaki sıhhatsiz beslenmedir. Gücü ağır besinlerin (fastfood beslenme, şeker ve şekerli besinler, çikolata, dondurma ..vb.) tüketiminin artması, teknolojinin gelişimi ile bir arada hareketliliğin azalması ve bunun yanında da aile de diyabet illetinin olması riski daha da artırmaktadır.
Diyabet illetinde beslenme ve spor çok değerlidir. Diyet nizamına çok dikkat edilmelidir. Yani uzun vadeli açlıklar ani şeker düşmelerine sebep olabilir. Ya da çok çokça şeker tüketimi kan şekerinin yükselmesine sebep olabilir. Bütün organlarımız damar yolu vasıtası ile kanla beslenir. Şeker marazı da bir damar sistemi illetidir. Kanda şekerin yükselmesiyle organlarda ehliyetsiz beslenmeye bağlı bozukluklar olabilmektedir. Yani diyabet yalnızca kanda şekerin yükselmesi değil, vesair organları da olumsuz etkileyen bir hastalıktır.
Diyabetli bir evladın beslenmesi tertipli olması gerektiği kadar yerinde ve istikrarlı de olmalıdır. Bir evladın muhtaçlığı olan kalorinin %55’i karbonhidratlardan gerisi yağ ve proteinlerden sağlanmalıdır. Gelgelelim, evladın muhtaçlığı olan karbonhidratlar yalın şekerler yani çay şekeri, çikolata, kurabiye şekerli besinler, tatlı …vb üzere besinler olmamalıdır, kompleks karbonhidrat dediğimiz tam buğday, bulgur, kepekli makarna, kepekli ekmek, çavdar unu ve ekmeği üzere besinlerden sağlanmalıdır. Sebzelere diyette mütenasip ölçüde taraf verilmelidir. Meyveler yanında kesinlikle süt, yoğurt, badem…..vb.gibi proteinli besinler ile bir arada tüketilmelidir. Kabukları yenilebilen meyveler bol posa tüketimi açısından kabukları ile birlikte yenilmelidir.
Beslenme tertibi 3 ana 3 ara öğünden oluşmalıdır. Uzun periyodik açlıklar ya da sistemsiz beslenme kan şekerini olumsuz tarafta tesirler. Az ve sık beslenme açlık bunalımlarını ve kan şekerini denetim altında fiyat.
Ayrıyeten tertipli egzersiz diyabetli evlatlar için olmazsa olmazdır ve çok kıymetlidir. Günde en az ½ saat tempolu yürüyüş, yüzme, futbol, voleybol, basketbol üzere sporları rahatlıkla yapabilirler. Lakin burada dikkat edilmesi gereken en değerli şey egzersiz sırasında ani şeker düşmesi riskidir. Egzersiz öncesi kesinlikle şeker seviyesine bakılmalı, kanda şeker düşük ise ek bir karbonhidrat alımının yapılması mütenasip olur. Kimi durumlarda ağır ve uzun müddetli sporlarda insülin dozu da düşürülebilir. Lakin bu bir kompetan doktor ve diyetisyen denetiminde olmalıdır.
SIHHATLE KALIN.