Çocuklarda kekemelik

Değişim Terapi ve Danışmanlık Merkezi ’nde Psikolog Ayşe Yanık Knudsen, kekeme olan bireylerin özellikle heyecanlandıklarında, baskı altına girdiklerinde, stres yaşadıklarında, sinirlenince, yeni kişilerle konuşurken, toplum aleyhinde konuşurken, önemli bir kişiyle konuşurken takılmanın arttığını belirtiyor*
*
*
Kekemelik ne vakit ortaya çıkıyor?
Kekemelik, genel olarak dil gelişiminin erken dönemlerinde ortaya çıkıyor (26 yaş) Çocuklarda, 1,52 yaşına kadar süren dönemin gerisinde hafıza gelişimi, hitabe gelişimine göre daha ön planda olduğu için düşüncesini kelimelere aktarması sorun olabilir bu da kekemeliğe yol açabilir Kekemeliğin daha çok keskin olduğu ortalama yaşı 5 yaş civarıdır
Erkek çocuklarda kız çocuklarına oranla kekemelik daha fazla görülmektedir*
*
*
Neden kaynaklanıyor?*
Kekemeliğin aniden fazla nedeni vardır Psikolog Ayşe Yanık Knudsen, bu durumun psikolojik, fizyolojik veya *kalıtımsal nedenlerden kaynaklanabildiğini belirtiyor “Fizyolojik olarak beyin dalgalarından gelen iletim bozuklukları kekemeliğe niçin olabiliyor Solunum bozukluğu ve nefesi içten kullanamama da nedenler aralarında yer alıyor Çocukların psikososyal anlamda bıkkınlık veren çevrelerde bulunması, ailevi problemler, herhangi bir şeyden duyulan şiddetli nefret da kekemeliğe sebebiyet verebiliyor Baskı ve gerginlik aşağı kalmaları, onlardan büyük beklentilerin olması, dikkatli ve kontrolcü bir çevrede yetişmesi sebebiyle *kekemelik ortaya çıkabilir Çoğunlukla kekemeliği başlatan nefret ve strestir Kekemeliğin fazla görüldüğü bir neden de travma durumlarıdır Kişi ani nefret edilen şey endişe gibi ağar ve ani duygu değişlerinden daha sonra kekeleyebilir ve ya konuşamayabilir*
Kekemeliğin nedenlerinden biri de ev içerisinde ebeveynler veya yakın akrabalardan birinin kekeme olmasıdır Çocuk bu durumda o birey ile özdeşim kurarak kekemelik gösterebilir
*
Birincil tespitte aile faktörü *
Psikolog Ayşe Yanık Knudsen, kekemeliğin çocukluk döneminde tespitinde özellikle ailelerin kayda değer bir rol oynadıklarını vurguluyor “Aile, çocuğun ilk andan itibaren gelişiminde, sosyalleşme süreçlerinde ve davranışların gerçekleştirilmesinde en kayda değer etkendir Çocuğun konuşmaya başladığı birincil dönemlerinden sonradan ne söylediğine ve nasıl söylediğine dikkat edilir Bu dönem çocuklarda düşünme hızı, sözcükleri çıkarabilme hızından fazladır Bu sebepten çocukta geçici kekemelik ve söylev bozuklukları da görülebilir*
Kimi annebabalar, çocuğun dil gelişimi sırasında yaşıtlarından öbür konuştuklarını saptama edebilirler Birincil saptama ardından çocuğun konuşmasında aralıksız ve klinik bir bozukluk olup olmadığının tespiti açısından bir uzmana kullanmak gerekir *Aileler, çocuğun ruhsal ve şehvetli gelişimi için dinç ortamlar yaratmalı, *daha tehlikesiz ve sevecen *bir aile ortamı içerisinde onun *gelişimini destekleyerek sorunu aşmasında asistan olmalıdırlar*
*
Çocukluk döneminde atlatılabilecek bir şart olan *kekemelik için erken tespit ve dürüst çare yöntemleriyle büyük oranda düzelme sağlanabiliyor Erginlik dönemiyle beraber bu oranın daha da arttığı söylenebilir*
*
Sosyal yönden zorlukları*
Konuşma akıcılığı bozukluğu çocuğun mektep başarısını, ilerleyen dönemde kişi olarak mesleki başarısını ve *toplumsal iletişimi bozabilir Bu durum çocuğu içine kapanık bir ışık halkası getirebilir Bana gülecekler, benimle alay edecekler endişesiyle konuşmaya çekinirler Irtibat kurmaktan kaçındıkları için dostluk kurmakta zorluk çekebilirler
*
Ancak kekemeliğe neden olan şartlar değiştikçe, kişi diğer insanlarla daha basit iletişim kurdukça konuşması da düzelecektir Bu eğitimle de laf konusu oluyor Sözcük haznesi arttıkça kekemelik de iyileşme periyoduna girmiş olacaktır
Ailelere düşen görevler
*
Çocuğun birincil sosyalleştiği ortam aile olduğundan kekeme çocukları olan anne – baba ve öteki aile bireylerine manâlı görevler düşüyor*
*
Psikolog Ayşe Yanık Knudsen, ilk kez çocuk kekelediği süre muhakkak alay edilmemesi gerektiğini belirtiyor “Çocuk kekelediğinde yüzünüzde oluşacak üzülme veya acıma ifadelerinden kaçınmalısınız Düzgün konuşması yönünde ısrarlı şekilde telkinde bulunmak, çocuğun sözünü yarıda kesip cümlesini bitirmek çocuk üzerinde bir zorlama ve heyecan oluşturacak ve daha fazla kekelemesine niçin olacaktır *“Kekeme terimi çocuğun duyabileceği ortamlarda vurgulanmamalıdır Sabırlı olmanız, çocuğunuzu konuşurken dinlemeniz ve sürükleyici konuşmanızla çocuk için rol model olabilirsiniz Konuşması esnasında kekeme çocuklar göz teması kurmaktan kaçınabilirler, ama siz yine de çocuğunuz ile göz teması kurmaya çalışın ve konuşurken dudaklarına bakmayın şeklinde açıklama ediyor*