Çocuklarda ödev ve ders disiplini nasıl sağlanır?

Yeni eğitim-öğretim devrinin başlaması ile birlikte birçok aileyi düşündüren en değerli şey evlatlarının ders çalışıp çalışmayacağı, çalışırsa ehil olacağı mı ya da çalışmasının karşılığında istenen başarıyı sağlayıp sağlayamayacağı tasasıdır.

Ders çalışmak münasebetli fiziki kuralların ve disiplinin sağlanması ve evladın isteği ile devranında verilecek sorumluluk duygusu ile kazanılabilecek bir alışkanlıktır. Bu alışkanlığın kazanılması ta ki evladın kendi ayakları üstünde durmaya başladığı 1-1.5 yaşlarından itibaren verilecek inanç duygusu ile birebir bağlıdır. O periyottaki evlatlar her şeyi kendileri yapmaya çalışırlar, büyüdüğünü artık diğerlerine bağımlı olmaktan kurtulduğunu hem kendine hem de etrafındakilere göstermeye çalışır. Bu itimat duygusu çoğunlukla ebeveynler tarafından muhafazacı içgüdü ile başına bir şey gelir kaygısı ile engellenir. Mütemadi evlat uyarılır, ‘‘ yapma cıs, dokunma canın acır, çıkma düşersin, uff olursun’’ biçiminde ihtara maruz kalır. Bu tavır evladın azmine o periyotta vurulmuş bir kilit üzeredir, mektebin başlaması ile artık evladın başarması gerektiği daima hatırlatılır lakin evlat bu inancı yapılan engellemeler nedeniyle kendinde göremeyebilir. Bu nedenle evlatların merakı ve başarma azmi daima takdir edilmeli ve desteklenmeli yalnızca tehlikeli durumlarda açıklamalarla engellenmelidir. Özgüven ve merak, yapılacak takdir ve motivasyon evladın derse olan ilgisini epey olumlu etkileyecektir.

Bunların yanında evladın kendinden kaynaklanacak kimi durumlar ders çalışmayı ve başarıyı olumsuz tesirler. Bunlar çocuktaki Dikkat Eksikliği, Hiperaktivite Bozukluğu, Zeka Zayıflığı ve Öğrenme Bozukluğudur. Bunların tespit edilip münasip tedavi ve eğitim programlarına alınması gerekir.

Sanki ders çalışma sevdirilebilir mi?

Birçok ana pederin biz tabiplere sorusu acep evladım ders çalışmayı niçin sevmiyor, her şeyi yapıyoruz, istediğini alıyoruz bir dediğini iki etmiyoruz lakin bir türlü sevdiremiyoruz, nasıl ders çalışmayı sevdiririz?

Ders çalışmak aslında birçok evlat için sahiden zevksiz ve sıkıntı bir vazifedir. Evlatlar bu nedenle çetin ve zevksiz olan işten kaçabildikleri kadar kaçmaya çalışırlar. Bunun yanında günümüzdeki teknolojik aletlerin (bilgisayar, cep telefonu, playstation) ve toplumsal medyanın tesiri bu zorluğu daha da arttırmaktadır. Evlatların ilgisini çekecek o kadar keyifli uyaran var ki çocuklarda bu uyaranlardan uzak durmakta zorlanmaktadır. Evlatları büsbütün bu uyaranlardan uzak tutmak tarafına denetimli ve sonlu vadelerde vakit geçirmeleri sağlanmalıdır.

Evet evlatların çalışması için nasıl bir nizam sağlanmalı?

Hiçbir muvaffakiyet emek harcamadan gerçekleşmez, tesadüfi değildir, malûm bir devir ve disiplinle ama muvaffakiyet sağlanabilir. Bu disiplin yalnızca evlattan beklenmemeli, birebir formda ana babalarda çalışmaya ortak olmalı en azından evlatların çalıştıkları saatlerde kendileri de gazete, kitap, mecmua üzere bir şeyler okuyarak onları motive etmeliler.

Mektebe sabah giden mektepliler için mektep dönüşü en az 1-1.5 saat kadar dinlenmeye vakit ayrılmalı, bu saatleri evladın kendi istediği formda geçirmesi sağlanmalı.Öğleden sonra giden talebeler için ise ders çalışma programları daha çok sabah saatlerine ayarlanmalıdır. Çalışma mekanı mütemadi tıpkı ortam olmalı, masası dikkatini dağıtacak pencere kenarı üzere konumlarda olmamalı, masasında ders için gerekli araç gereç dışında farklı şeyler bulunmamalıdır.

Evlada gerçekçi, yapabileceği programlar oluşturulmalı, bu programlar zahir devirlerde (haftalık, aylık) gözden geçirilmeli, gerçekleşme orantısına nazaran yeni gayeler oluşturulmalıdır. Ders çalışma programı evvelden ayarlanmalı; malûm bir saat çalışma, malûm bir bahsin bitirilmesi ya da sorunun tahlili maksadı konmalıdır.

Amaçlar gerçekleştiğinde evlat maddi olarak önemli seviyelerde olmayan fakat güzeline giden armağanlarla motive edilmeli (istediği bir sinemaya gitme, tv yada bilgisayarda geçirdiği müddetlerde görünür periyotlar için arttırıma gitme, istediği kıyafet yada ayakkabıyı alma v.b ).

Evladın gün içerisinde programına uyması durumunda daha ziyade çalışması için ikazlarda bulunmaktan kaçınılmalı, şayet daha ziyade çalışmasının mümkün olduğu kanaati ediniliyorsa bir sonraki gözden geçirme devrine kadar beklenmelidir.

Çalışmanın kâfi olmadığı ya da programların aksatılması durumunda ise caydırıcı cezalar uygulanabilir. Bu cezalar evlatların çok sevdiği şeylerden alıkonulması (bilgisayarın sonlandırılması, oyunların zahir devir için oynatılmaması, TV mühletinin kısaltılması v.b), harçlığından kesilmesi ya da çok sevdiği bir oyuncağın, elbisenin, spor ayakkabının alınmaması üzere cezalar uygulanabilir.

Son tahlilde her ne olursa olsun önümüzdekinin evlat olduğunu unutmadan, onu aşağılamadan sairleri ile kıyaslamadan, daima benzeri sözlerle uyarmadan; kararlı olarak ondan net sözlerle ne istediğimizi konuşarak, onunda fikrini alarak planlama yapmalıyız.

Geleceğimiz olan evlatlarımızın bahtiyar, özgüvenli ve başarılı olması dileğiyle….